କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ପରିବାର କଲ୍ୟାଣ ତଥା ସାର ଓ ରସାୟନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଡକ୍ଟର ମନସୁଖ ମାଣ୍ଡଭ୍ୟ କହିଛନ୍ତି, ‘‘ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ବାଧୀନ ସରକାର ଗରିବ ଓ ଚାଷୀଙ୍କୁ ନିରନ୍ତର ସମର୍ଥନ ଯୋଗାଇ ଦେବା ଲାଗି କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି । ଦେଶର ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ସାର ଯୋଗାଇ ଦେବା ଲାଗି ସରକାର ସଂକଳ୍ପବଦ୍ଧ । ଦେଶରେ ସାରର କୌଣସି ଅଭାବ ନାହିଁ । ଶ୍ରୀ ମାଣ୍ଡଭିୟ ଆହୁରି କହିଛନ୍ତି ଯେ, ‘‘ଆମେ ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦନ ଓ ଅନ୍ୟ ଦେଶମାନଙ୍କ ସହିତ ଭାଗିଦାରୀ ବଢ଼ାଇବା ସହିତ ଖରିଫ୍‌ ଋତୁ ପୂର୍ବରୁ ଚାଷୀଙ୍କୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସାର ଯୋଗାଣ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ନିମନ୍ତେ ସକ୍ରିୟ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରୁଛୁ ।

ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ସାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତ ସରକାର ଏକ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛନ୍ତି । ଏହି କ୍ରମରେ ସାର ଓ କଞ୍ଚା ମାଲକୁ ଲଘୁ ତଥା ଦୀର୍ଘ ଅବଧି ନିମନ୍ତେ ଯୋଗାଣ କରିବା ଲାଗି ଡକ୍ଟର ମନସୁଖ ମାଣ୍ଡଭିୟଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ପ୍ରତିନିଧି ଦଳ  ୧୩ରୁ ୧୫ ମଇ ୨୦୨୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜୋର୍ଡାନ ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ । ସାରା ବିଶ୍ବରେ ସମ୍ପ୍ରତି ସାର ସଙ୍କଟ ଦେଖା ଦେଇଥିବା ସମୟରେ ଭାରତୀୟ ପ୍ରତିନିଧି ଦଳର ଏହି ଗସ୍ତ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ମନେ କରାଯାଉଛି । ଡକ୍ଟର ମାଣ୍ଡଭୀୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତକୁ ଫସ୍ଫେଟିକ୍‌ ଏବଂ ପଟାସ ସାର ଯୋଗାଣ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହା ମାର୍ଗଦର୍ଶନକାରୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଛି । ଜୋର୍ଡାନ ଚଳିତ ବର୍ଷ ୩୦ ଏଲଏମଟି ରକ୍‌ ଫସଫେଟ, ୨.୫୦ ଏଲଏମଟି ଡିଏପି, ୧ ଏଲଏମଟି ଫସଫେରିକ ଏସିଡ ଭାରତକୁ ଯୋଗାଇ ଦେବ । ଏଥିପାଇଁ ଭାରତୀୟ ସରକାରୀ, ସମବାୟ ଏବଂ ଘରୋଇ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ସହିତ ଜୋର୍ଡାନ ଫସଫେଟ୍‌ ମାଇନିଂ କମ୍ପାନୀ (ଜେପିଏମସି) ରାଜିନାମା ସ୍ବାକ୍ଷର କରିଛି । ସେ କହିଥିଲେ ଯେ, ଭାରତ ୨.୭୫ ଏଲଏମଟିର ବାର୍ଷିକ ଯୋଗାଣ ପାଇଁ ଜୋର୍ଡାନ୍‌ ସହିତ ୫ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ରାଜିନାମା ସ୍ବାକ୍ଷରିତ ହୋଇଛି, ଯାହାକି ପ୍ରତିବର୍ଷ ସମାନ ଭାବେ ବଢ଼ି ୩.୨୫ ଏଲଏମଟି ହେବ । ରସାୟନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଜୋର ଦେଇ କହିଥିଲେ ଯେ, ଏହି ଯୋଗାଣ ଭାରତରେ ଆଗାମୀ କୃଷି ଋତୁ ପାଇଁ ସୁନିଶ୍ଚିତ ହେବ ।

ବୈଠକ ସମୟରେ ଡକ୍ଟର ମନସୁଖ ମାଣ୍ଡଭ୍ୟ ସାର କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ଭାରତର ପସନ୍ଦଯୋଗ୍ୟ ଭାଗିଦାର ରୂପରେ ଜୋର୍ଡାନ ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ । ଏହାକୁ ଦେଖି ଉଭୟ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବସାୟିକ ସମ୍ପର୍କ, ନାଗରିକ ସମ୍ପର୍କର ଏକ ଦୀର୍ଘ ଇତିହାସ ରହିଛି । ଡକ୍ଟର ମନସୁଖ ମାଣ୍ଡଭ୍ୟ ବିଶେଷ କରି ସାର କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ଏହି ଆହ୍ବାନ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମୟରେ ସହଯୋଗ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ । ଭାରତୀୟ ବଜାର ପାଇଁ ଅତିରିକ୍ତ ପରିମାଣ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଉପରେ ଜୋର ଦେବା ସହିତ ଭାରତକୁ ନେଇ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସର୍ତ୍ତ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବା ଲାଗି କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ ଜୋର୍ଡାନକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ । ଭାରତକୁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବଜାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଭାବେ ଦେଖି ଅତିରିକ୍ତ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତା ବଢ଼ାଇବା ଉପରେ ବିଚାର କରିବା ପାଇଁ ସେ ନିବେଦନ କରିଥିଲେ । ସାର, କୃଷି ଓ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମିଳିତ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଲାଗି ବ୍ୟାପକ ଅବସର ଥିବା ନେଇ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ ।

କେନ୍ଦ୍ର ସାର ଓ ରସାୟନ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଭାରତୀୟ ପ୍ରତିନିଧି ଦଳ ଜେଆଇଏଫସିଓ ଏବଂ ଇଣ୍ଡୋ-ଜୋର୍ଡାନ କମ୍ପାନୀ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଥିବା ଜେପିଏମସି ଖଣି ଓ ଫସଫୋରିକ ଏସିଡ ଉତ୍ପାଦନ ସୁବିଧା କେନ୍ଦ୍ର ମଧ୍ୟ ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ । ଏସବୁ କେନ୍ଦ୍ରରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ସବୁ ଭାରତୀୟ ଇଞ୍ଜିନିୟର ଓ ଶ୍ରମିକମାନେ ପ୍ରତିନିଧି ଦଳକୁ ସ୍ବାଗତ କରିଥିଲେ ।

ପ୍ରତିନିଧି ଦଳ ଆରବ ପଟାସ ମୁଖ୍ୟାଳୟ ମଧ୍ୟ ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ । ସେଠାକାର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ, ସିଇଓ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ପ୍ରମୁଖ ଅଧିକାରୀମାନେ କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ସ୍ବାଗତ କରିଥିଲେ । ଜୋର୍ଡାନ ନିଜ ଏମଓପି ଉତ୍ପାଦନର ପାଖାପାଖି ୨୫ ପ୍ରତିଶତ ଭାରତକୁ ଆବଣ୍ଟନ କରୁଥିବା ଏହି ଅବସରରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା । ଉଚିତ୍‌ ଦରରେ ଭାରତକୁ ଏମଓପି ଯୋଗାଇ ଦେବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଜୋର ଦିଆଯାଇଥିଲା ।

ଭାରତୀୟ କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଜୋର୍ଡାନରେ ନିବେଶ ଉପରେ ଜୋର୍ଡାନ ପକ୍ଷରୁ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ବାରୋପ କରାଯାଇଥିଲା । ଜୋର୍ଡାନରେ ଭାରତୀୟ ନିବେଶକୁ ସ୍ବାଗତ କରାଯିବା ସହିତ ପ୍ରାଥମିକତା ଦିଆଯିବ ବୋଲି ଜୋର୍ଡାନର ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ।

ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ବ୍ୟବସାୟିକ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଆକାରରେ, ଫସଫେଟିକ ଓ ପୋଟାସିୟମ ସାରର ସବୁଠୁ ବଡ଼ କ୍ରେତା ହୋଇଥିବାରୁ ଜୋର୍ଡାନ ପକ୍ଷରୁ ଭାରତକୁ ଅଧିକ ପ୍ରାଥମିକତା ଦିଆଯିବ । ଏଥିପାଇଁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଖୁବ୍‌ଶୀଘ୍ର ଏକ ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ନେଇ ସହମତ ହୋଇଛନ୍ତି । ସେମାନେ ସୁରକ୍ଷିତ, ସ୍ବଳ୍ପ/ଦୀର୍ଘ ଅବଧି ସାର ଯୋଗାଣ, ନୂତନ ନିବେଶ, ନୂଆ ଯୌଥ ଉଦ୍ୟୋଗ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଆଦି ପାଇଁ ଏକ ମିଳିତ ସମିତି ଗଠନ କରିବା ନେଇ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ ।

**********

P.S.