કેન્દ્રીય મત્સ્યોદ્યોગ, પશુપાલન અને ડેરી મંત્રી, શ્રી પરશોત્તમ રૂપાલા મત્સ્યોદ્યોગ વિભાગ, મત્સ્યોદ્યોગ, પશુપાલન અને ડેરી મંત્રાલય, ભારત સરકાર અને રાષ્ટ્રીય મત્સ્ય વિકાસ બોર્ડ અને મત્સ્યોદ્યોગ વિભાગ ગુજરાત સરકાર, ભારતીય કોસ્ટ ગાર્ડ, ફિશરી સર્વે ઓફ ઈન્ડિયા, ગુજરાત મેરીટાઇમ બોર્ડ અને માછીમારોના પ્રતિનિધિઓ દ્વારા આયોજિત 'સાગર પરિક્રમા'નું 5મી માર્ચ 2022ના રોજ ઉદ્ઘાટન કરશે. 
'આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ'ના ભાગરૂપે, શ્યામજી કૃષ્ણ વર્મા મેમોરિયલ, ગુજરાત ખાતે માંડવીથી શરૂ થતી પરિક્રમા, દરિયાકાંઠાના માછીમાર લોકોની સમસ્યાઓ જાણવાનો પ્રયાસ છે. તે પછીના તબક્કામાં ગુજરાતના અન્ય જિલ્લાઓ અને અન્ય રાજ્ય/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં આયોજિત કરવામાં આવશે.

શ્રી રાઘવજીભાઈ પટેલ, કૃષિ, પશુપાલન અને ગાય-સંવર્ધન મંત્રી, ગુજરાત સરકાર; શ્રી જીતુભાઈ ચૌધરી, કલ્પસર અને મત્સ્યોદ્યોગ રાજ્ય મંત્રી; શ્રી જતીન્દ્ર નાથ સ્વૈન, સેક્રેટરી (ફિશરીઝ), ભારત સરકાર; શ્રી નલીન ઉપાધ્યાય, સચિવ (ફિશરીઝ), ગુજરાત સરકાર અને મત્સ્યોદ્યોગ વિભાગ, ભારત સરકાર, રાષ્ટ્રીય મત્સ્યોદ્યોગ વિકાસ બોર્ડ, ગુજરાત સરકાર, ભારતીય મત્સ્ય સર્વેક્ષણ, ગુજરાત મેરીટાઇમ બોર્ડ અને ભારતીય કોસ્ટ ગાર્ડના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ આ પ્રસંગે ઉપસ્થિત રહેશે.

પરિક્રમામાં રાજ્યના મત્સ્યોદ્યોગ અધિકારીઓ, માછીમારોના પ્રતિનિધિઓ, માછલી-ખેડૂતોના ઉદ્યોગસાહસિકો, હિતધારકો, વ્યાવસાયિકો, અધિકારીઓ અને સમગ્ર દેશમાંથી વૈજ્ઞાનિકો સાથે હશે.

કાર્યક્રમ દરમિયાન, પ્રધાનમંત્રી મત્સ્ય સંપદા યોજના (PMMSY), KCC અને રાજ્ય યોજના સંબંધિત પ્રમાણપત્રો/મંજૂરીઓ પ્રગતિશીલ માછીમારો, ખાસ કરીને ખર્ચાળ માછીમારો, માછીમારો અને મત્સ્ય ખેડૂતો, યુવા મત્સ્ય ઉદ્યોગ સાહસિકો વગેરેને એનાયત કરવામાં આવશે. PMMSY યોજના પર સાહિત્ય, રાજ્ય સ્કીમ્સ, FIDF, KCC વગેરેને પ્રિન્ટ મીડિયા, ઈલેક્ટ્રોનિક મીડિયા, વીડિયો અને જિંગલ્સ સાથે ડિજિટલ ઝુંબેશ દ્વારા માછીમારોમાં લોકપ્રિય બનાવવામાં આવશે. ‘આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ’ની હરીફાઈમાં સાગર પરિક્રમા પરનું ગીત પણ લોન્ચ કરવામાં આવશે.

ઇકોસિસ્ટમ અભિગમ દ્વારા ટકાઉ અને જવાબદાર વિકાસને સુનિશ્ચિત કરવા માટે મત્સ્યઉદ્યોગ ક્ષેત્રને બદલવામાં અને અસરકારક મત્સ્યપાલન શાસન તરફ નિયમનકારી માળખા સાથે મત્સ્યઉદ્યોગ વ્યવસ્થાપન યોજનાઓ ઘડવામાં ભારત સરકાર અગ્રેસર છે. 'સાગર પરિક્રમા'ની યાત્રા રાષ્ટ્રની ખાદ્ય સુરક્ષા અને દરિયાકાંઠાના માછીમાર સમુદાયોની આજીવિકા અને દરિયાઈ જીવસૃષ્ટિના રક્ષણ માટે દરિયાઈ મત્સ્ય સંસાધનોના ઉપયોગ વચ્ચે ટકાઉ સંતુલન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે.

આત્મનિર્ભર ભારતની ભાવના તરીકે તમામ માછીમાર લોકો, મત્સ્ય ખેડૂતો અને સંબંધિત હિતધારકો સાથે એકતા દર્શાવતા દરિયાકાંઠાના પટ્ટામાં સમુદ્રમાં ‘સાગર પરિક્રમા’ ની ઉત્ક્રાંતિ યાત્રાની કલ્પના કરવામાં આવી છે.

ભારતીય દરિયાકાંઠાના રાજ્યોની અર્થવ્યવસ્થા, સુરક્ષા અને આજીવિકા માટે મહાસાગરો મહત્વપૂર્ણ છે. દેશ પાસે 8118 કિમીનો દરિયાકિનારો છે, જે 9 દરિયાઈ રાજ્યો/4 કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને આવરી લે છે અને લાખો દરિયાકાંઠાના માછીમાર લોકોને આજીવિકા સહાય પૂરી પાડે છે. આપણા સમુદ્રો પ્રત્યે કૃતજ્ઞતાના ચિહ્ન તરીકે, આપણા મહાન સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓ, ખલાસીઓ અને માછીમારોને સલામ કરતા ‘આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ’ના ભાગરૂપે ‘સાગર પરિક્રમા’ કાર્યક્રમની કલ્પના કરવામાં આવી છે. તે ગુજરાત, દીવ, મહારાષ્ટ્ર, ગોવા, કર્ણાટક, કેરળ, તમિલનાડુ, આંધ્રપ્રદેશ, ઓડિશા, પશ્ચિમ બંગાળ, આંદામાન અને નિકોબાર અને લક્ષદ્વીપથી નીચે પૂર્વ-નિર્ધારિત દરિયાઈ માર્ગ દ્વારા તમામ દરિયાકાંઠાના રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં હાથ ધરવાની દરખાસ્ત છે. દરિયાકાંઠાના માછીમાર લોકોની સમસ્યાઓ જાણવા માટે ટાપુઓ આ સ્થાનો અને જિલ્લાઓમાં માછીમારો, માછીમાર સમુદાયો અને હિતધારકો સાથે વાર્તાલાપ કાર્યક્રમ યોજશે.

‘આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ’ એ ભારત સરકારની આઝાદીના 75 વર્ષની ઉજવણી અને તેના લોકો, સંસ્કૃતિ અને સિદ્ધિઓના ગૌરવશાળી ઈતિહાસની ઉજવણી અને સ્મરણાર્થે કરવામાં આવેલી એક મહત્વપૂર્ણ પહેલ છે. બારડોલી સત્યાગ્રહ, બ્રિટિશ રાજ દરમિયાન ભારતના ગુજરાત રાજ્યમાં, 12 જૂન 1928ના રોજ ભારતીય સ્વતંત્રતા ચળવળમાં સવિનય કાનૂનભંગ અને વિપ્લવનો એક મુખ્ય એપિસોડ હતો. સત્યાગ્રહનું નેતૃત્વ આખરે સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું અને તેની સફળતાને જન્મ આપ્યો હતો. શ્રી પટેલ સ્વતંત્રતા ચળવળના મુખ્ય નેતાઓમાંના એક બન્યા, ખાસ કરીને ખેડૂતોના પ્રશ્નોનું નિરાકરણ લાવવામાં.

ગુજરાતમાં દરિયાઇ આધારિત ઇકોસિસ્ટમ અને વિકાસની તકોની વિશાળ વિવિધતા ધરાવતા 16 દરિયાકાંઠાના જિલ્લાઓને આવરી લેતા 1214 કિમીની દરિયાકાંઠાની લંબાઇ છે. માછીમાર લોકો, વિક્રેતાઓ અને ઉદ્યોગોનો આર્થિક મૂલ્ય, ખાસ કરીને નિકાસમાં મત્સ્ય ઉદ્યોગના વિકાસમાં સીધો હિસ્સો છે.

'સાગર પરિક્રમા'નો પ્રથમ ચરણ 5મી માર્ચ 2022ના રોજ માંડવીથી શરૂ થશે અને 6મી માર્ચ 2022ના રોજ પોરબંદરમાં સમાપ્ત થશે. સમગ્ર અંતર ગુજરાતના કચ્છ જિલ્લામાં અરબી સમુદ્રના કિનારે માંડવીના દરિયાકાંઠેથી આવરી લેવામાં આવશે. રુકમાવતી નદી જ્યાં કચ્છના અખાતને મળે છે તે નદીમુખે આવેલું છે.

એ નોંધવું યોગ્ય છે કે મહાસાગરો એ વિશ્વની એકમાત્ર સૌથી મોટી ઇકોસિસ્ટમ છે, જે પૃથ્વીની સપાટીના લગભગ ત્રણ-ચતુર્થાંશ ભાગને આવરી લે છે, જેનાથી આજીવિકા, વાણિજ્ય અને સુરક્ષા જેવા ઉભરતા જટિલ અને એકબીજા સાથે જોડાયેલા વિકાસના મુદ્દાઓ માટે વિશાળ ક્ષેત્ર પ્રદાન કરે છે.

SD/GP/MR

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com