ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰਿਤਾ ਮੰਤਰਾਲਾ ਦੇ ਦਿਵਿਯਾਂਗਜਨ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਵਿਭਾਗ (ਡੀਈਪੀਡਬਲਿਊਡੀ)   ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਟਿਜਮ ,  ਸੇਰੇਬ੍ਰਲ ਪਾਲਸੀ ,  ਮਾਨਸਿਕ ਮੰਦਤਾ ਅਤੇ ਬਹੁ - ਵਿਕਲਾਂਗਤਾ ਨਾਲ ਪੀੜਿਤ ਵਿਅਕਤੀਆਂ  ਦੇ ਕਲਿਆਣ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟਰੱਸਟ ਨੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਡਿਜਿਟਲ ਸਰਵਉੱਤਮ ਪ੍ਰਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪੂਰਵ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਮੇਲਨ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ।

ਦੇਸ਼ ਦੇ ਉੱਤਰ ਪੂਰਵ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 7 ਰਾਜਾਂ ਲਈ ਇਹ ਆਪਣੇ ਵੱਲੋਂ ਪਹਿਲਾ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਰਿਹਾ।  ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ  ਦੇ 75ਵੇਂ ਸਾਲ  (ਆਜ਼ਾਦੀ ਕਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮਹੋਤਸਵ)  ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹੋਏ,  ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਬੌਧਿਕ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸਾਤਮਕ ਵਿਕਲਾਂਗ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਲ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਲੋਂ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾਉਣਾ ਅਤੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟਰੱਸਟ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਤਾਦਾਦ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨਾ ਸੀ।  

ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰਿਤਾ ਮੰਤਰੀ  ਡਾ ਵੀਰੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ  ,  ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ  ਕੁਮਾਰੀ ਪ੍ਰਤਿਮਾ ਭੌਮਿਕ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਏ.  ਨਾਰਾਇਣ ਸਵਾਮੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹਿਮਾਨ  ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਸੁਸ਼੍ਰੀ ਅੰਜਲੀ ਭਾਵਰਾ,  ਡੀਈਪੀਡਬਲਿਊਡੀ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟਰੱਸਟ ਪ੍ਰਧਾਨ,  ਸ਼੍ਰੀ. ਨਿਕੁੰਜਾ ਕਿਸ਼ੋਰ ਸੁੰਦਰੇ ,  ਸੰਯੁਕਤ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਸੀਈਓ ,  ਨੈਸ਼ਨਲ ਟਰੱਸਟ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਕਿਸ਼ੋਰ ਬਾਬੂਰਾਵ ਸੁਰਵੜੇ ,  ਡੀਡੀਜੀ ,  ਡੀਈਪੀਡਬਲਿਊਡੀ ਵੀ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸਨ,  ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੰਗਠਨਾਂ,  ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਅਤੇ ਦਿਵਿਯਾਂਗਜਨਾਂ ਦਾ ਤਰਜਮਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ 100 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ।

ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਡਾ .  ਵੀਰੇਂਦਰ ਕੁਮਾਰ  ਨੇ ਬੇਹੱਦ ਨਰਮ ਅੰਦਾਜ ਵਿੱਚ ਕਨਵੇਂਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਕੀਤੀ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਦਿਵਿਯਾਂਗਜਨਾਂ ਦੀ ਜਿਆਦਾ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਸੰਮੇਲਨ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸੀ ਕਿ ਅਸਲੀ ਹਿਤਧਾਰਕਾਂ ਯਾਨੀ ਦਿਵਿਯਾਂਗਜਨ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਕੁੱਝ ਵੀ ਚਰਚਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰੇ ਜਨਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਵਲੋਂ ਇਸ ਸੁਨੇਹਾ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਫੈਲਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਬਾਧਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟਰੱਸਟ  ਦੇ ਬੋਰਡ ਮੈਂਬਰ ਡਾ. ਸਪਮ ਜਸੋਵੰਤ ਸਿੰਘ  ਦੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੀ ਸਰਾਹਨਾ ਕੀਤੀ ,  ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਿਵਿਯਾਂਗਜਨਾਂ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਕੇਤਕ ਭਾਸ਼ਾ ਇੰਟਰਪ੍ਰਿਟਰ  ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇਸ ਸੰਮੇਲਨ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦੇਸ਼ ਭਰ  ਦੇ ਸਾਰੇ ਦਿਵਿਯਾਂਗਜਨਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਕੁਮਾਰੀ ਪ੍ਰਤਿਮਾ ਭੌਮਿਕ ਨੇ ਉੱਤਰ ਪੂਰਵ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਕਬਾਇਲੀ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਵਿਵਿਧਤਾ ‘ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ,  ਅਸੀਂ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂਕਿ ਦਿਵਿਯਾਂਗਜਨਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕੇ ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰੇ ਗੈਰ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਆਉਣ ਅਤੇ ਦਿਯਾਂਗਜਨ ਨੂੰ ਨਿਰਮਾਘਾ ਸਿਹਤ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਨਾਮਾਂਕਿਤ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ,  ਜੋ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬ ਖੇਤਰ ਲਈ ਮੁਫਤ ਹੈ ।

ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ  ਸ਼੍ਰੀ ਏ ਨਾਰਾਇਣ ਸੁਵਾਮੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਰੇ ਉਮਰ ਸਮੂਹਾਂ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟਰੱਸਟ ਦੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਫੈਲਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।  ਅੰਤਿਮ ਦਿਵਿਯਾਂਗਜਨ ਤੱਕ ਪੁੱਜਣ  ਲਈ ਅਤੇ ਜਿਆਦਾ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਸਮੇਂ ਦੀ ਮੰਗ ਹੈ।

7 ਉੱਤਰ ਪੂਰਬ ਰਾਜਾਂ  ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਿਆਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ  ਦੇ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਰੂਪ ਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ।  ਉੱਤਰ ਪੂਰਵ ਦੀ ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਆਬਾਦੀ ਤੱਕ ਪੁੱਜਣ  ਲਈ ਮਹਿਲਾ ਅਤੇ ਬਾਲ ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰਾਲਾ ਦੀਆਂ ਆਂਗਨਬਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟਰੱਸਟ  ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ ਪ੍ਰਾਰੰਭਿਕ ਦਾ ਇੰਟਰਵੈਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੋਰ ਅਧਿਕ ਉਤਸ਼ਾਹ  ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ।

ਉਦਘਾਟਨ ਸ਼ੈਸ਼ਨ  ਦੇ ਬਾਅਦ ਤਕਨੀਕੀ ਸ਼ੈਸ਼ਨ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਹੋਇਆ।  ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਆਕਰਸ਼ਣ ਪ੍ਰੋ. (ਡਾ.)  ਮਧੁਸੂਦਨ ਰਾਵ, ਆਈਆਈਟੀ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਪ੍ਰਸਤੁਤੀ ਸੀ,  ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਿਵਿਯਾਂਗਜਨ ਲਈ ਉਤਪਾਦ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਖੋਜ ਅਤੇ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ।  ਪ੍ਰੋ.  ਰਾਵ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਬਾਧਿਤ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਲਈ ਸਹਾਇਕ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ  ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ-ਪ੍ਰਮੰਨਿਆ ਨਾਮ ਹਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਇਨਾਮ ਜੇਤੂ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹਨ ਜੋ ਦਿਵਿਯਾਂਗਜਨਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਉਣ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।  

ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਆਈਆਈਟੀ ਮੁੰਬਈ  ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਰਵੀ ਪੂਵੈਯਾ ਅਤੇ ਡਾ. ਅਜੰਤਾ ਸੇਨ  ਨੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿਕਲਾਂਗਤਾ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਜੇਲ-ਏਐੱਨ ਏਏਸੀ ਕੰਮਿਉਨਿਕੇਟਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਹੋਰ ਪੈਨਲਿਸਟਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਪਮੈਨ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ  ਦੇ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਸੀਈਓ ਸ਼੍ਰੀ ਨਿਪੁਣ ਮਲਹੋਤਰਾ,  ਜੋ ਵਿਕਲਾਂਗ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਵਕਾਲਤ  ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ,  ਡਾ. ਜਿਨਮੋਨੀ ਸੈਕਿਆ,  ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਅਸਾਮ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕਲਾਂਗ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਡਾ. ਸਪਮ ਜਸੋਵੰਤ ਸਿੰਘ,  ਬੋਰਡ ਮੈਂਬਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟਰੱਸਟ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਵਿਯਾਂਗਜਨ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਸਥਿਤੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ,  ਮੌਜੂਦ ਸਨ।

***

ਐੱਮਜੀ/ਆਈਏ