યકૃતના અધ્યયન માટે ભારતીય રાષ્ટ્રીય સંગઠનના પીઅર સમીક્ષા કરેલા જર્નલ ઓફ ક્લિનિકલ અને એક્સ્પરીમેન્ટલ હિપેટોલોજીમાં પ્રકાશિત થયેલા અભ્યાસના આધારે આયુષ મંત્રાલયે મીડિયા અહેવાલની નોંધ લીધી છે. આ અધ્યયનમાં ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે ઔષધિ ટીનોસ્પોરાકોર્ડીફોલીયા (ટીસી) નો ઉપયોગ, સામાન્ય રીતે ગિલોય અથવા ગુડુચી તરીકે ઓળખાય છે, જેના પરિણામે મુંબઇમાં છ દર્દીઓમાં યકૃત નિષ્ફળતા મળી હતી.

મંત્રાલયને લાગે છે કે અભ્યાસના લેખકો કેસની તમામ જરૂરી વિગતોને વ્યવસ્થિત ફોર્મેટમાં મૂકવામાં નિષ્ફળ ગયા છે. આ સિવાય, ગિલોય અથવા ટીસીને યકૃતના નુકસાન સાથે સંબંધિત ભ્રામક અને ભારતની પરંપરાગત ચિકિત્સા સિસ્ટમ માટે વિનાશક હશે કારણ કે ઔષધિ ગુડુચી અથવા ગિલોય લાંબા સમયથી આયુર્વેદમાં વપરાય છે. વિવિધ વિકારોને સંચાલિત કરવામાં ટીસીની અસરકારકતા સારી રીતે સ્થાપિત છે.

અધ્યયનનું વિશ્લેષણ કર્યા પછી, એવું પણ જોવા મળ્યું હતું કે અભ્યાસના લેખકોએ ઔષધિઓના સમાવિષ્ટોનું વિશ્લેષણ કર્યું નથી જે દર્દીઓ દ્વારા ખાવામાં આવ્યું હતું. દર્દીઓ દ્વારા ખાવામાં આવતી ઔષધિ ટીસી છે અને બીજી કોઈ જડીબુટ્ટી નહીં તે તપાસવાની લેખકોની જવાબદારી બની છે. અવાજ વધારવા માટે, લેખકોએ વનસ્પતિશાસ્ત્રીનો અભિપ્રાય લીધો હોત અથવા કોઈ આયુર્વેદ નિષ્ણાતની સલાહ લીધી હોત.

હકીકતમાં, એવા ઘણા બધા અભ્યાસો છે જે નિર્દેશ કરે છે કે ઔષધિને ​​યોગ્ય રીતે ઓળખવામાં નહીં આવે તો ખોટા પરિણામો તરફ દોરી શકે છે. યકૃત પર સમાન દેખાતી ઔષધિ ટિનોસ્પોરોક્રીસ્પા નકારાત્મક અસર કરી શકે છે. તેથી, ગિલોય જેવી લેબેલિંગા ઔષધિ પહેલાં, આવા ઝેરી પ્રકૃતિ સાથે લેખકોએ માનક માર્ગદર્શિકાઓને અનુસરતા છોડને યોગ્ય રીતે ઓળખવાનો પ્રયત્ન કરવો જોઇએ, જે એમણે નહોતી કરી. આ સિવાય અધ્યયનમાં પણ ઘણી ભૂલો છે. તે સ્પષ્ટ નથી થયું કે દર્દીઓએ શું ડોઝ લીધો હતો અથવા તેઓ આ ઔષધિને ​​અન્ય દવાઓ સાથે લેતા હતા. આ અભ્યાસમાં દર્દીઓના ભૂતકાળ અથવા વર્તમાનના તબીબી રેકોર્ડોને ધ્યાનમાં લેવામાં આવ્યા નથી.

અપૂર્ણ માહિતી પર આધારિત પ્રકાશનો ખોટી માહિતી માટેના દ્વાર ખોલશે અને આયુર્વેદની જૂની-જૂની પદ્ધતિઓને બદનામ કરશે.

યકૃત, ચેતા વગેરેના રક્ષણાત્મક તરીકે ટીસી અથવા ગિલોયના તબીબી કાર્યક્રમો પર વૈજ્ઞાનિક પુરાવા ઉપલબ્ધ છે તેવું અહીં જણાવવું યોગ્ય નથી. તે જાણવા મળ્યું હતું કે ‘ગુડુચિઆંડ સલામતી, કીવર્ડ્સ તરીકે, એકલા જાહેર ક્ષેત્રમાં કેટલાક 169 અધ્યયનો ઉપલબ્ધ છે. એ જ રીતે, ટી. કોર્ડીફોલીયા અને અસરકારકતા પર ઝડપી શોધ, કીવર્ડ્સ તરીકે, 871 પરિણામો બતાવશે. ગિલોય અને તેના સલામત ઉપયોગ વિશે અન્ય સેંકડો અભ્યાસ છે. ગિલોય એ આયુર્વેદની સૌથી સામાન્ય સૂચિત દવાઓમાંની એક છે. હેપેટો-રક્ષણાત્મક ગુણધર્મોની સ્થાપિત સલામતીની જગ્યાએ તે યોગ્ય ફાર્માકોપીયા ધોરણો ધરાવે છે. ફાર્માકોવિજિલન્સ દ્વારા અથવા કોઈ પણ ક્લિનિકલ અધ્યયનમાં કોઈ પણ ક્લિનિકલ પ્રેક્ટિસમાં કોઈ પ્રતિકૂળ ઘટનાની નોંધ લેવામાં આવતી નથી.

અખબારનો લેખ તેની સંપૂર્ણ વાર્તાને આધારે, ટી.કોર્ડીફોલીયાની અસરકારકતા માટે અને કોઈ પણ પ્રતિષ્ઠિત આયુર્વેદ નિષ્ણાત અથવા આયુષ મંત્રાલયની સલાહ લીધા વિના, સમીક્ષા કરવામાં આવેલા વિશાળ પીઅરને ધ્યાનમાં લીધા વિના, ખૂબ જ મર્યાદિત અને ભ્રામક અભ્યાસ પર આધારિત છે. પત્રકારત્વના દૃષ્ટિકોણથી આ પણ નિશ્ચિત નથી.

SD/GP/BT

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com