ਪੁਣੇ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਉਰੁਲੀ ਕੰਚਨ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ “ਨਿਸਰਗ ਉਪਚਾਰ” ਆਸ਼ਰਮ ਵਿੱਚ 1946 ਦੀ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕੁਦਰਤ ਇਲਾਜ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੰਦਿਆਂ, ਪੁਣੇ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਨੇਚਰੋਪੈਥੀ (ਐਨਆਈਐਨ), ਪੁਣੇ ਦੇ ਨਵੇਂ ਬਣ ਰਹੇ ਕੈਂਪਸ ਨੂੰ “ਨਿਸਰਗ ਗ੍ਰਾਮ” ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।  ਬਾਪੂ ਭਵਨ ਵਿਖੇ ਐਨਆਈਐਨ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਅਹਾਤੇ ਤੋਂ 15 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ, ਨਵੀਂ ਸੰਸਥਾ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਅਤੇ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਕੋਰਸਾਂ ਦੇ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 

 ਐਨ.ਆਈ.ਐੱਨ., ਪੁਣੇ, ਆਯੁਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਧੀਨ ਇਕ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਇਕ ਵਿਲੱਖਣ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਵਾਰਸ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਕ ਕੁਦਰਤ ਇਲਾਜ ਸੰਸਥਾ ਤੋਂ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮਹਾਤਮਾ ਇਕ ਸੰਸਥਾਪਕ ਸੀ। ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਨੇਚਰ ਕੇਅਰ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ 1945 ਵਿਚ ਉਸੇ ਅਹਾਤੇ ਵਿਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਥੇ ਐਨਆਈਐਨ ਇਸ ਵੇਲੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਸਨੂੰ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰ ਵਿਚ ਲੈ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਉਟ ਆਫ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਵਿਚ ਢਾਂਚਾਗਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਐਨ.ਆਈ.ਐਨ. ਨਿਸਰਗ ਗ੍ਰਾਮ ਵਿਖੇ ਇਕ ਵਾਧੂ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਕੈਂਪਸ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਚ ਹੈ।  ਆਯੁਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਇਹ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰ ਸੰਭਵ ਯਤਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੈਂਪਸ ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ ਐਨ ਆਈ ਐਨ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੇ ਤਾਕਤਵਰ ਹੋਵੇ। ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ, ਨਵੇਂ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦਾ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ, 2020 ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਨੂੰ ਯੂਜੀ ਅਤੇ ਪੀਜੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਗੁਣਾਤਮਕ, ਵਿਦਿਅਕ ਸਮਝ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਤਰਕਸੰਗਤ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। 

ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੈਚਲਰ ਅਤੇ ਮਾਸਟਰ ਕੋਰਸ ਨਿਸਰਗ ਗ੍ਰਾਮ ਵਿਖੇ ਫੋਕਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੋਣਗੇ। ਐਨਆਈਐਨ ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਕੋਰਸਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਆਧੁਨਿਕ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨਾਲ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ, ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ, ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਬੈਚਲਰਜ ਅਤੇ ਮਾਸਟਰਜ਼ ਕੋਰਸ ਸਿਰਫ ਨਿਯਮਤ ਅਕਾਦਮਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ ਬਲਕਿ ਗਿਆਨ ਦੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਾਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁ-ਪੱਖੀ ਐਕਸਪੋਜਰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਗੇ ਜਿਸ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਲਈ ਜਨਰਲ ਇਲੈਕਟਿਵਜ਼, ਸਕਿੱਲ ਇਨਹਾਂਸਮੈਂਟ ਕੋਰਸਾਂ ਅਤੇ ਕਾਬਲੀਅਤ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਕੋਰਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਕੋਰਸ ਮੌਜੂਦਾ ਸਿਹਤ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਵਿਗਿਆਨਕ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੋਣਗੇ। 

 ਨਿਸਰਗ ਗ੍ਰਾਮ ਵਿਖੇ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਵਿਚ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਡਾਕਟਰਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮ ਦਾ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਅਤੇ ਯੋਗਾ ਸਿਖਿਆ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਗੇ। ਵਿਦਿਆਰਥੀ, ਅਧਿਆਪਕ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ ਇਕੋ ਕੈਂਪਸ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ, ਗੁਰੂਕੁਲ ਤੱਤ ਦੇ ਮਾਡਲ ਵੇਖਣਗੇ ਜੋ ਮੈਡੀਕਲ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨਾ ਨਿਸਰਗ ਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਅਟੁੱਟ ਹੋਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਕੈਂਪਸ ਦਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਉਸੇ ਪਰਿਪੇਖ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। "

 ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ ਹੋਰਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਹਿਲਕਦਮਿਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ, ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਦੇ ਇਲਾਜ਼ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਵਿਆਪਕ ਅਧਾਰ ਲਈ, ਨਿਸਰਗ ਗ੍ਰਾਮ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਾਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ, ਡਾਕਟਰੀ ਹੁਨਰਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਕੋਰਸ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਫ਼ੀ ਮੌਕਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਗੀਆਂ। ਸਮਾਜਿਕ-ਕਾਰਜ ਅਧਾਰਤ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਵੀ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਨਿਸਰਗ ਗ੍ਰਾਮ ਵਿਖੇ ਸਿਖਲਾਈ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਰੁਝਾਨ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕੋਰਸ ਕਰਨ ਲਈ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਬੰਧਤ ਘਰੇਲੂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ ਮੁਢਲੀਆਂ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਮੁਹਾਵਰੇ ਅਜਿਹੇ ਥੋੜੇ ਅਰਸੇ ਦੇ ਕੋਰਸਾਂ ਦੇ ਯੂਐਸਪੀ ਵਜੋਂ ਉਭਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।  

ਸੰਸਥਾ ਖੋਜ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਕੇਤਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨੈਚਰੋਪੈਥੀ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਪਾਲਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦਸਦਾ ਹੈ। ਨਿਸਰਗ ਗ੍ਰਾਮ ਵਿਖੇ ਖੋਜ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਲੀਨਿਕਲ, ਬੁਨਿਆਦੀ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਖੋਜਾਂ ਦਾ ਸਕੋਪ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗੀ। 

ਨਿਸਾਰਗ ਗ੍ਰਾਮ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਵਾਧੇ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਸਹਿਯੋਗ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਣਨੀਤੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ, ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਦੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਨਿਸਰਗ ਗ੍ਰਾਮ ਲਈ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਅਤੇ ਸਟਾਫ ਦੀ ਬਚਤ ਕਰੇਗਾ। ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਖੋਜ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦੇ ਨਿਯਮਤ ਪ੍ਰਵਾਹ ਤੋਂ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਗੀਆਂ। ਇਹ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ, ਪੇਂਡੂ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਜਿਹੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਅਧਿਐਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ' ਤੇ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਦੀਆਂ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਵੱਖਰੇ ਖੇਤਰ 'ਤੇ ਲਿਜਾਏਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮਹੱਤਤਾ ਵੱਲ ਵਧਾਏਗਾ। 

 ਨਿਸਰਗ ਗ੍ਰਾਮ ਵਿਖੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੋਰਸਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਭਾਵਨਾ ਹੋਵੇਗੀ, ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਰੁਝਾਨ, ਵਿਗਿਆਨ ਅਧਾਰਤ ਪਹੁੰਚ, ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਾਰਥਿਕਤਾ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ। 

--------------------------------------------- 

ਐਮਵੀ / ਐਸ ਕੇ