Press Note Details: Press Information Bureau

Technology

ಎಐ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಪರಿವರ್ತನೆ

₹10,300 ಕೋಟಿಗೂ ಅಧಿಕ ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು 38,000 ಗ್ರಾಫಿಕ್ಸ್ ಪ್ರೊಸೆಸಿಂಗ್ ಯುನಿಟ್‌ಗಳು ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ನವೋದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿ ತುಂಬುತ್ತಿವೆ

Posted On: 30 DEC 2025 1:30PM

ಪ್ರಮುಖ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು

ಭಾರತದ ಎಐ ಮಿಷನ್‌ಗಾಗಿ ಐದು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ₹10,300 ಕೋಟಿಗೂ ಅಧಿಕ ಹಣವನ್ನು ಮೀಸಲಿಡಲಾಗಿದ್ದು, 38,000 ಜಿಪಿಯುಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಎಐ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ 6 ಮಿಲಿಯನ್ (60 ಲಕ್ಷ) ಜನರು ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.
ಭಾರತೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಲಯವು ಈ ವರ್ಷ $280 ಬಿಲಿಯನ್ ಆದಾಯದ ಮೈಲಿಗಲ್ಲು ದಾಟುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯು 2035ರ ವೇಳೆಗೆ ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ $1.7 ಟ್ರಿಲಿಯನ್ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಸೇರಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ.

ಪೀಠಿಕೆ

ಭಾರತವು ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಚಾಲಿತವಾದ ಹೊಸ ಯುಗದ ಹೊಸ್ತಿಲಲ್ಲಿ ನಿಂತಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಜನರ ಜೀವನವನ್ನು ರೂಪಾಂತರಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತಿದೆ. ಎಐ ಈಗ ಕೇವಲ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ದೊಡ್ಡ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಇದು ಪ್ರತಿ ಹಂತದ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ತಲುಪುತ್ತಿದೆ. ದೂರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಯ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದರಿಂದ ಹಿಡಿದು, ರೈತರು ಬೆಳೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸರಿಯಾದ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವವರೆಗೆ, ಎಐ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನವನ್ನು ಸರಳವಾಗಿ, ಚುರುಕಾಗಿ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಪರ್ಕಿತವಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಇದು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕಲಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ತರಗತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತಿದೆ, ನಗರಗಳನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ವೇಗದ ಹಾಗೂ ದತ್ತಾಂಶ ಆಧಾರಿತ ಆಡಳಿತದ ಮೂಲಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಮಿಷನ್ ಮತ್ತು ಎಐ ಉತ್ಕೃಷ್ಟತಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಂತಹ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಈ ರೂಪಾಂತರದ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿವೆ. ಇವು ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತಿವೆ, ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ಜನರಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಪ್ರಯೋಜನ ನೀಡುವ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ. ಭಾರತದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಎಐ ಅನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ, ಕೈಗೆಟುಕುವ ದರದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುವತ್ತ ಗಮನಹರಿಸಿದೆ, ಇದು ಸಮಾಜದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ ಎಂದರೇನು?

ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ ಎಂದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾನವ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಯಂತ್ರಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಿಸ್ಟಮ್‌ಗಳಿಗೆ ಅನುಭವದಿಂದ ಕಲಿಯಲು, ಹೊಸ ಸಂದರ್ಭಗಳಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಸಂಕೀರ್ಣ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು, ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಎಐ ದತ್ತಾಂಶಗಳು, ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಬೃಹತ್ ಭಾಷಾ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ, ಈ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ಗಳು ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಇದು ಮಾನವರಂತೆಯೇ ತರ್ಕಿಸಲು, ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಸಂವಹನ ನಡೆಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.

ಈ ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ನೀತಿ ಆಯೋಗದ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2025ರ ವರದಿಯಾದ ಅಂತರ್ಗತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಎಐ ಎಂಬುದರಲ್ಲೂ ಪ್ರತಿಫಲಿಸಿದೆ. ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಕೌಶಲ್ಯ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ಸೇರ್ಪಡೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ಮೂಲಕ AI ಹೇಗೆ ಭಾರತದ 490 ಮಿಲಿಯನ್ ಅಸಂಘಟಿತ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಸಬಲೀಕರಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ವರದಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಬೆನ್ನೆಲುಬಾಗಿರುವ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರ ಉತ್ಪಾದಕತೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವವನ್ನು AI-ಚಾಲಿತ ಉಪಕರಣಗಳು ಹೇಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಅಂತರವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು AI ನ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕನನ್ನು ತಲುಪುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಎಐ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ

ಭಾರತದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಲಯವು ವೇಗವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಈ ವರ್ಷ ವಾರ್ಷಿಕ ಆದಾಯವು 280 ಬಿಲಿಯನ್ ಅಮೆರಿಕನ್ ಡಾಲರ್ ದಾಟುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಎಐ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ 60 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.
ದೇಶವು 1,800ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜಾಗತಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ 500ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೇಂದ್ರಗಳು ಎಐ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿವೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 1.8 ಲಕ್ಷ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳಿವೆ, ಮತ್ತು ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾದ ಹೊಸ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಶೇ. 89 ರಷ್ಟು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ತಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಎಐ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿವೆ.
ನಾಸ್ಕಾಂ ಎಐ ಅಳವಡಿಕೆ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಭಾರತವು 4ಕ್ಕೆ 2.45 ಅಂಕಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿದ್ದು, ಶೇ. 87 ರಷ್ಟು ಉದ್ಯಮಗಳು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಎಐ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಎಐ ಅಳವಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿರುವ ವಲಯಗಳೆಂದರೆ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಮತ್ತು ಆಟೋಮೊಬೈಲ್, ಗ್ರಾಹಕ ಸರಕುಗಳು ಮತ್ತು ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರ, ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್, ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿಮೆ, ಹಾಗೂ ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ. ಇವು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಎಐನ ಒಟ್ಟು ಮೌಲ್ಯಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು ಶೇ. 60 ರಷ್ಟು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತವೆ.
ಇತ್ತೀಚಿನ ಬಿಸಿಜಿ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸುಮಾರು ಶೇ. 26 ರಷ್ಟು ಭಾರತೀಯ ಕಂಪನಿಗಳು ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಎಐ ಪರಿಪಕ್ವತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಿವೆ.

ಭಾರತವು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ಎಐ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಅದರ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಜಾಗತಿಕ ಮನ್ನಣೆಯು ಈ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ಟ್ಯಾನ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಎಐ ಇಂಡೆಕ್ಸ್‌ನಂತಹ ಶ್ರೇಯಾಂಕಗಳು ಎಐ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು, ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ನೀತಿಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತವನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ನಾಲ್ಕು ದೇಶಗಳ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಿವೆ. ಗಿಟ್‌ಹಬ್‌ನಲ್ಲಿ ಎಐ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವ ದೇಶವಾಗಿ ಭಾರತ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ್ದು, ಇದು ಇಲ್ಲಿನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಅಭಿವರ್ಧಕರ ಬಲವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಬಲವಾದ ಸ್ಟೆಮ್ ಕಾರ್ಯಪಡೆ, ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಂಶೋಧನಾ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತವು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಗತಿ ಮತ್ತು 2047 ರ ವೇಳೆಗೆ 'ವಿಕಸಿತ ಭಾರತ'ದ ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸಲು ಎಐ ಅನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.

ಭಾರತವು ವಿಶ್ವದ ಮೂರನೇ ಅತ್ಯಂತ ಎಐ-ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿದೆ

ಸ್ಟ್ಯಾನ್‌ಫೋರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ 2025ರ 'ಗ್ಲೋಬಲ್ ಎಐ ವೈಬ್ರನ್ಸಿ ಟೂಲ್' ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ 3ನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಈ ಶ್ರೇಯಾಂಕವು ಜಾಗತಿಕ ಎಐ ಭೂದೃಶ್ಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕ್ಷಿಪ್ರ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವರದಿಯು 2017 ರಿಂದ 2024 ರವರೆಗಿನ ಎಐ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ನಾವೀನ್ಯತೆಯನ್ನು ಅಳೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸಾಧನೆಯು ಭಾರತದ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಎಐ ಪ್ರತಿಭೆ, ಬಲವಾದ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳು, ಚೈತನ್ಯದಾಯಕ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಭಾವ, ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಹಾಗೂ ನೀತಿ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಮಿಷನ್

ಭಾರತದಲ್ಲೇ ಎಐ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಭಾರತಕ್ಕಾಗಿ ಎಐ ಬಳಕೆ” ಎಂಬ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿ, ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟವು ಮಾರ್ಚ್ 2024 ರಲ್ಲಿ 'ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಮಿಷನ್' ಅನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಗೆ ₹10,371.92 ಕೋಟಿ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತವನ್ನು ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ನಾಯಕನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಈ ಮಿಷನ್ ಒಂದು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದ, ಈ ಮಿಷನ್ ದೇಶದ ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ 10,000 ಜಿಪಿಯುಗಳ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಭಾರತವು, ಈಗ 38,000 ಜಿಪಿಯುಗಳ ಮೈಲಿಗಲ್ಲನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದೆ. ಇದು ವಿಶ್ವದರ್ಜೆಯ ಎಐ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಕೈಗೆಟುಕುವ ದರದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ.

ಜಿಪಿಯು ಎಂದರೇನು?

ಜಿಪಿಯು ಅಥವಾ ಗ್ರಾಫಿಕ್ಸ್ ಪ್ರೊಸೆಸಿಂಗ್ ಯುನಿಟ್ ಎನ್ನುವುದು ಒಂದು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಚಿಪ್ ಆಗಿದೆ. ಇದು ಯಂತ್ರಗಳು ವೇಗವಾಗಿ ಯೋಚಿಸಲು, ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಲು, ಎಐ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂಗಳನ್ನು ಚಲಾಯಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರೊಸೆಸರ್‌ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ

ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮೂಲಕ ಈ ಮಿಷನ್ ಜಾರಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ಮಿಷನ್ ನಾವೀನ್ಯತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ, ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವ, ದತ್ತಾಂಶ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಾಗಿ ಎಐ ಅನ್ನು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತವಾಗಿ ಬಳಸುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುವ ಒಂದು ಸಮಗ್ರ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಿದೆ.

A diagram of a company's missionAI-generated content may be incorrect.

ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಮಿಷನ್‌ನ ಏಳು ಪ್ರಮುಖ ಸ್ತಂಭಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:

1. ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಕಂಪ್ಯೂಟ್ ಸ್ತಂಭ

ಈ ಸ್ತಂಭವು ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಜಿಪಿಯುಗಳನ್ನು ಕೈಗೆಟುಕುವ ದರದಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈಗಾಗಲೇ ತಿಳಿಸಿದಂತೆ, 38,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜಿಪಿಯುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಈ ಜಿಪಿಯುಗಳು ಗಂಟೆಗೆ ಕೇವಲ ₹65 ರ ರಿಯಾಯಿತಿ ದರದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿವೆ.

2. ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಉಪಕ್ರಮ

ಈ ಸ್ತಂಭವು ಭಾರತದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸವಾಲುಗಳಿಗಾಗಿ ಎಐ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ, ಕೃಷಿ, ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ, ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಸಹಾಯಕ ಕಲಿಕಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಜುಲೈ 2025 ರ ವೇಳೆಗೆ ಮೂವತ್ತು ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಚಿವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ವಲಯ-ನಿರ್ದಿಷ್ಟ 'ಹ್ಯಾಕಥಾನ್‌'ಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸೈಬರ್‌ಗಾರ್ಡ್ ಎಐ ಹ್ಯಾಕಥಾನ್ ಸೈಬರ್ ಸುರಕ್ಷತೆಗಾಗಿ ಎಐ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

3. ಎಐಕೋಶ್ - ದತ್ತಾಂಶ ವೇದಿಕೆ

ಎಐ ಮಾದರಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲು ಎಐಕೋಶ್ ಬೃಹತ್ ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಸರ್ಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರೇತರ ಮೂಲಗಳ ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವೇದಿಕೆಯು 20 ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ 5,500 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ಮತ್ತು 251 ಎಐ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಡಿಸೆಂಬರ್ 2025 ರ ವೇಳೆಗೆ ಈ ವೇದಿಕೆಯು 11,000 ನೋಂದಾಯಿತ ಬಳಕೆದಾರರನ್ನು ಮತ್ತು 26,000 ಡೌನ್‌ಲೋಡ್‌ಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದೆ.

4. ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳು

ಈ ಸ್ತಂಭವು ಭಾರತೀಯ ದತ್ತಾಂಶ ಮತ್ತು ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಭಾರತದ ಸ್ವಂತ 'ಲಾರ್ಜ್ ಮಲ್ಟಿಮೋಡಲ್ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳನ್ನು' ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಜನರೇಟಿವ್ ಎಐನಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಸಾರ್ವಭೌಮ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ 500 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗಳು ಬಂದಿದ್ದು, ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಸರ್ವಂ ಎಐ, ಜ್ಞಾನಿ ಎಐ ಮತ್ತು ಐಐಟಿ ಬಾಂಬೆ ಒಕ್ಕೂಟದ 'ಭಾರತ್‌ಜೆನ್' ಸೇರಿದಂತೆ 12 ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

5. ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಫ್ಯೂಚರ್ ಸ್ಕಿಲ್ಸ್

ಈ ಸ್ತಂಭವು ಎಐ ಕೌಶಲ್ಯ ಹೊಂದಿದ ವೃತ್ತಿಪರರನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. 500 ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ಸಂಶೋಧಕರು, 5,000 ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಮತ್ತು 8,000 ಪದವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶ್ರೇಣಿ 2 ಮತ್ತು ಶ್ರೇಣಿ 3 ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ದತ್ತಾಂಶ ಮತ್ತು ಎಐ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ನೈಲಿಟ್ (NIELIT) ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮ ಪಾಲುದಾರರೊಂದಿಗೆ 31 ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳನ್ನು ಈಗಾಗಲೇ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ.

6. ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್ ಫೈನಾನ್ಸಿಂಗ್

ಈ ಸ್ತಂಭವು ಎಐ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಮಾರ್ಚ್ 2025 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ 'ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್ಸ್ ಗ್ಲೋಬಲ್' ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು 10 ಭಾರತೀಯ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

7. ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಎಐ ಈ ಸ್ತಂಭವು ಬಲವಾದ ಆಡಳಿತದೊಂದಿಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಎಐ ಅಳವಡಿಕೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಮಶೀನ್ ಅನ್‌ಲರ್ನಿಂಗ್, ಗೌಪ್ಯತೆ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಆಡಿಟಿಂಗ್‌ನಂತಹ ವಿಷಯಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವ 13 ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಸೇಫ್ಟಿ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ಗೆ ಸೇರಲು ಪಾಲುದಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗಾಗಿ ಮೇ 2025 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗಳನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಇಂಡಿಯಾ ಮೊಬೈಲ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ 2025 ರಲ್ಲಿ ಎಐ

ದೆಹಲಿಯ ಯಶೋಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ 2025 ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 8 ರಂದು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದ 9ನೇ ಆವೃತ್ತಿಯ 'ಇಂಡಿಯಾ ಮೊಬೈಲ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್'ನಲ್ಲಿ ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯು ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿತ್ತು. ದೂರಸಂಪರ್ಕ ಇಲಾಖೆ ಮತ್ತು COAI ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 8 ರಿಂದ 11 ರವರೆಗೆ "Innovate to Transform" (ರೂಪಾಂತರಕ್ಕಾಗಿ ನಾವೀನ್ಯತೆ) ಎಂಬ ವಿಷಯದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು.

ಐಎಂಸಿ 2025 ಆರು ಪ್ರಮುಖ ಜಾಗತಿಕ ಶೃಂಗಸಭೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಇದರಲ್ಲಿ 'ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಎಐ ಶೃಂಗಸಭೆ'ಯು, ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳು, ಸೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದಲ್ಲಿ ಎಐನ ರೂಪಾಂತರಕಾರಿ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿತು. 100ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಅಧಿವೇಶನಗಳು ಮತ್ತು 800ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಭಾಷಣಕಾರರ ಮೂಲಕ ಎಐ, 5ಜಿ, 6ಜಿ, ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮೊಬಿಲಿಟಿ, ಸೈಬರ್ ಸುರಕ್ಷತೆ, ಕ್ವಾಂಟಮ್ ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಾದ್ಯಂತ 1,600ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಹೊಸ ಬಳಕೆಯ ನಿದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಯಿತು.

ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು 150 ದೇಶಗಳಿಂದ 1.5 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಂದರ್ಶಕರು, 7,000 ಜಾಗತಿಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಮತ್ತು 400 ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಆತಿಥ್ಯ ನೀಡಿತು. ಎಐ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ನವೋದ್ಯಮಿಗಳು, ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳು, ನೀತಿ ನಿರೂಪಕರು ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮದ ಪ್ರಮುಖರನ್ನು ಇದು ಒಂದೆಡೆ ಸೇರಿಸಿತು.

ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಸರ್ಕಾರಿ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ನೀತಿ ಉತ್ತೇಜನ

ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ತನ್ನ ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಸರಣಿ ರೂಪಾಂತರಕಾರಿ ಉಪಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತರುತ್ತಿದೆ. ಈ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಬಲವಾದ ಎಐ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದು, ನಾವೀನ್ಯತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಸಮಾಜದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವರ್ಗಕ್ಕೂ ತಲುಪುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವತ್ತ ಗಮನ ಹರಿಸಿವೆ. ವಿಶ್ವದರ್ಜೆಯ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದರಿಂದ ಹಿಡಿದು ಸ್ವದೇಶಿ ಎಐ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವವರೆಗೆ, ಸರ್ಕಾರದ ವಿಧಾನವು ನೀತಿ, ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಸಮಾನವಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಎಐ ಉತ್ಕೃಷ್ಟತಾ ಕೇಂದ್ರಗಳು

ಸಂಶೋಧನಾ ಆಧಾರಿತ ನಾವೀನ್ಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು, ಸರ್ಕಾರವು ಆರೋಗ್ಯ, ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ನಗರಗಳಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ಎಐ ಉತ್ಕೃಷ್ಟತಾ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ. 2025ರ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಉತ್ಕೃಷ್ಟತಾ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಘೋಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವಲಯ, ಉದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಸೇರಿ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಎಐ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಸಹಯೋಗದ ಸ್ಥಳಗಳಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಯುವಜನರನ್ನು ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾದ ಎಐ ಕೌಶಲ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಐದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೌಶಲ್ಯ ಉತ್ಕೃಷ್ಟತಾ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಎಐ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಚೌಕಟ್ಟು ಈ ಚೌಕಟ್ಟು ಸರ್ಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಅವರಿಗೆ ಅಗತ್ಯ ಎಐ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ನೀತಿ ನಿರೂಪಣೆ ಹಾಗೂ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಅನ್ವಯಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಜಾಗತಿಕ ಮಾನದಂಡಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಇದು, ಭಾರತದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯವು ಎಐ-ಚಾಲಿತ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಸನ್ನದ್ಧವಾಗಿರುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಸರ್ವಂ ಎಐ: ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಆಧಾರ್ ಸೇವೆಗಳು ಬೆಂಗಳೂರು ಮೂಲದ ಕಂಪನಿಯಾದ ಸರ್ವಂ ಎಐ, ಸುಧಾರಿತ ಎಐ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಆಡಳಿತ ಪರಿಹಾರಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುರುತಿನ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ ಜೊತೆಗಿನ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಆಧಾರ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿಸಲು ಇದು ಜನರೇಟಿವ್ ಎಐ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದೆ. ಏಪ್ರಿಲ್ 2025 ರಲ್ಲಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವೆಗಳ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಮುಕ್ತ-ಮೂಲ ಮಾದರಿಯಾದ ಭಾರತದ 'ಸಾರ್ವಭೌಮ ಎಲ್‌ಎಲ್‌ಎಂ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ'ಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಸರ್ವಂ ಎಐ ಅನುಮೋದನೆ ಪಡೆದಿದೆ.

ಭಾಷಿಣಿ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ಧ್ವನಿ ಭಾಷಿಣಿ ಒಂದು ಎಐ-ಚಾಲಿತ ವೇದಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ವಿವಿಧ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಅನುವಾದ ಮತ್ತು ಧ್ವನಿ ಪರಿಕರಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಭಾಷಾ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುತ್ತದೆ. ಓದುವುದು ಅಥವಾ ಬರೆಯುವುದು ಸುಲಭವಲ್ಲದ ನಾಗರಿಕರಿಗೂ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಪಡೆಯಲು ಇದು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಜೂನ್ 2025 ರಲ್ಲಿ, ಡಿಜಿಟಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಭಾಷಿಣಿ ವಿಭಾಗ ಮತ್ತು ರೈಲ್ವೆ ಮಾಹಿತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಕೇಂದ್ರ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ರೈಲ್ವೆ ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಹುಭಾಷಾ ಎಐ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲು ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿವೆ. ಜುಲೈ 2022 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದ, ಭಾಷಿಣಿ ಹತ್ತು ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಡೌನ್‌ಲೋಡ್‌ಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದೆ, 20 ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು 350 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಎಐ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. 450 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಕ್ರಿಯ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಇದು ಭಾಷಾ ಅಂತರವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ.

ಭಾರತ್‌ಜೆನ್ ಎಐ: ಭಾರತದ ಬಹುಭಾಷಾ ಎಐ ಮಾದರಿ ಜೂನ್ 2, 2025 ರಂದು ಭಾರತ್‌ಜೆನ್ ಶೃಂಗಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಭಾರತ್‌ಜೆನ್ ಎಐ, ಸರ್ಕಾರದ ಧನಸಹಾಯದೊಂದಿಗೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾದ ಮೊದಲ ಸ್ವದೇಶಿ 'ಮಲ್ಟಿಮೋಡಲ್ ಲಾರ್ಜ್ ಲ್ಯಾಂಗ್ವೇಜ್ ಮಾಡೆಲ್' ಆಗಿದೆ. ಇದು 22 ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪಠ್ಯ, ಧ್ವನಿ ಹಾಗೂ ಚಿತ್ರಗಳ ಅರ್ಥೈಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ. ದೇಶೀಯ ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಭಾರತ್‌ಜೆನ್, ಭಾರತದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಎಐ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳು ಹಾಗೂ ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಇಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ಶೃಂಗಸಭೆ 2026 ಭಾರತವು ಫೆಬ್ರವರಿ 2026 ರಲ್ಲಿ 'ಎಐ ಇಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ಶೃಂಗಸಭೆ'ಗೆ ಆತಿಥ್ಯ ವಹಿಸಲಿದೆ. ಈ ಶೃಂಗಸಭೆಯು ಭಾರತದ ಎಐ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ನಾವೀನ್ಯತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 18, 2025 ರಂದು ಭಾರತವು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಲಾಂಛನ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಿದೆ.

ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಮುಖ ಉಪಕ್ರಮಗಳು:

ಎಐ ಪಿಚ್ ಫೆಸ್ಟ್: ಇದು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತದ ಎಐ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ ಇರುವ ವೇದಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಮಹಿಳಾ ನಾಯಕಿಯರು ಮತ್ತು ಭಿನ್ನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಬದಲಾವಣೆ ತರುವವರ ಮೇಲೆ ವಿಶೇಷ ಗಮನಹರಿಸುತ್ತದೆ.
ಯುವಜನರು, ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಇತರ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವವರಿಗಾಗಿ ಜಾಗತಿಕ ನಾವೀನ್ಯತೆ ಸವಾಲುಗಳು: ವಿವಿಧ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿನ ನೈಜ ಪ್ರಪಂಚದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಎಐ-ಚಾಲಿತ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಉಪಕ್ರಮ ಇದಾಗಿದೆ.
ಸಂಶೋಧನಾ ವಿಚಾರಗೋಷ್ಠಿ: ಇತ್ತೀಚಿನ ಎಐ ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಮತ್ತು ಭಾರತ, ಜಾಗತಿಕ ದಕ್ಷಿಣ ಹಾಗೂ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮುದಾಯದ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಶೋಧಕರನ್ನು ಒಂದೆಡೆ ಸೇರಿಸುವ ಸಭೆಯಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲು, ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಸಹಯೋಗವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಅವಕಾಶವಿರುತ್ತದೆ.
ಎಐ ಎಕ್ಸ್ ಪೋ: ಈ ಎಕ್ಸ್‌ಪೋ 'ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ' ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತ ಹಾಗೂ 30ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳಿಂದ 300ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರದರ್ಶಕರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

ಶೃಂಗಸಭೆಯ ಲಾಂಛನ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಿದ ಇದೇ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ, ಭಾರತದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದತ್ತಾಂಶಗಳ ಮೇಲೆ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಸ್ವದೇಶಿ ಎಐ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಎಂಟು ಹೊಸ ಫೌಂಡೇಶನಲ್ ಮಾಡೆಲ್ ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಗಮನವು ಎಐ ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳ ಮೇಲಿದ್ದು, ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ 30 ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಮೂಲಕ ಒಟ್ಟು 570 ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳ ಜಾಲವನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮೊದಲ 31 ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮ ಪಾಲುದಾರರ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳು ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಮಿಷನ್‌ನ 'ಫ್ಯೂಚರ್‌ಸ್ಕಿಲ್ಸ್' ಉಪಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮೂಲಭೂತ ಎಐ ಮತ್ತು ದತ್ತಾಂಶ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ.

ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮತ್ತು ಪೋರ್ಟಲ್ ಅನ್ನು 13,500 ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಯಿತು. ಇದರಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ವಿಭಾಗಗಳ 8,000 ಪದವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, 5,000 ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಮತ್ತು 500 ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ಸಂಶೋಧಕರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್, ವೈದ್ಯಕೀಯ, ಕಾನೂನು, ವಾಣಿಜ್ಯ, ವ್ಯವಹಾರ ಮತ್ತು ಲಿಬರಲ್ ಆರ್ಟ್ಸ್‌ನಂತಹ ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಈ ಫೆಲೋಶಿಪ್‌ಗಳು ಈಗ ಮುಕ್ತವಾಗಿವೆ.

ದೈನಂದಿನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಎಐ

ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯು ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಕೃಷಿಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಶಿಕ್ಷಣ, ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯವರೆಗೆ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಭಾಗವನ್ನೂ ಸ್ಪರ್ಶಿಸುವ ಹೊಸ ನಾವೀನ್ಯತೆಯ ಅಲೆಯನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇದು ವೈದ್ಯರಿಗೆ ರೋಗಗಳನ್ನು ವೇಗವಾಗಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ರೈತರಿಗೆ ದತ್ತಾಂಶ ಆಧಾರಿತ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಕಲಿಕಾ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಹಾಗೂ ಪಾರದರ್ಶಕಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ರೂಪಾಂತರದ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿರುವುದು ಲಾರ್ಜ್ ಲ್ಯಾಂಗ್ವೇಜ್ ಮಾಡೆಲ್. ಇದು ಒಂದು ಸುಧಾರಿತ ಎಐ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಮಾನವರಂತೆಯೇ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ದತ್ತಾಂಶದಿಂದ ಕಲಿಯುತ್ತದೆ. ಚಾಟ್‌ಬಾಟ್‌ಗಳು, ಅನುವಾದ ಪರಿಕರಗಳು ಮತ್ತು ವರ್ಚುವಲ್ ಅಸಿಸ್ಟೆಂಟ್‌ಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಈ LLMಗಳೇ ಕಾರಣ. ಇವು ಜನರು ತಮಗೆ ಬೇಕಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹುಡುಕಲು, ಸರ್ಕಾರಿ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ತಮ್ಮದೇ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕಲಿಯಲು ಹೆಚ್ಚು ಸುಲಭವಾಗಿಸುತ್ತವೆ.

ಭಾರತದ ಎಐ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಕೇವಲ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಅದು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಬಲೀಕರಣದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಸಹಯೋಗಗಳ ಮೂಲಕ, ನೈಜ ಪ್ರಪಂಚದ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕನಿಗೂ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಎಐ ಅನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಗ್ರಾಮೀಣ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಮುನ್ಸೂಚಿಸುವುದರಿಂದ ಹಿಡಿದು, ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ತೀರ್ಪುಗಳನ್ನು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವವರೆಗೆ, ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಬಲ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಭಾರತವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವಲ್ಲಿ ಎಐ ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯುತ ಸಾಧನವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತಿದೆ. ಎಐ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತಿರುವ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಹೀಗಿವೆ:

ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ

ಎಐ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ರೂಪಾಂತರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇದು ವೈದ್ಯರಿಗೆ ರೋಗಗಳನ್ನು ಮೊದಲೇ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸ್ಕ್ಯಾನ್‌ಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಎಐ-ಚಾಲಿತ ಟೆಲಿಮೆಡಿಸಿನ್ ವೇದಿಕೆಗಳು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದ ರೋಗಿಗಳನ್ನು ಉನ್ನತ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳ ತಜ್ಞರೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಸಮಯ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಉಳಿಸುವುದಲ್ಲದೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನೂ ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ. ಆರೋಗ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ಎಐ ಅನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಜಾಗತಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ 'HealthAI' ನಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ, ಮತ್ತು ಐಸಿಎಂಆರ್ ಹಾಗೂ ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು ಸಿಂಗಾಪುರದಂತಹ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಸಹಯೋಗವು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ನಾವೀನ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಉತ್ತಮ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತಿವೆ.

ಕೃಷಿ

ರೈತರಿಗೆ ಎಐ ಒಂದು ನಂಬಿಕಸ್ತ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಂಗಾತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಹವಾಮಾನವನ್ನು ಮುನ್ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಕೀಟಗಳ ದಾಳಿಯನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನೀರಾವರಿ ಹಾಗೂ ಬಿತ್ತನೆಗೆ ಸೂಕ್ತ ಸಮಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ರೈತರ ಕಲ್ಯಾಣ ಸಚಿವಾಲಯವು 'ಕಿಸಾನ್ ಇ-ಮಿತ್ರ'ದಂತಹ ಉಪಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಎಐ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಪಿಎಂ ಕಿಸಾನ್ ಸಮ್ಮಾನ್ ನಿಧಿಯಂತಹ ಸರ್ಕಾರಿ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ರೈತರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ವರ್ಚುವಲ್ ಅಸಿಸ್ಟೆಂಟ್ ಆಗಿದೆ. 'ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೀಟ ಕಣ್ಗಾವಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆ' ಮತ್ತು 'ಬೆಳೆ ಆರೋಗ್ಯ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ'ಯು ಉಪಗ್ರಹ ದತ್ತಾಂಶ, ಹವಾಮಾನ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ ನೈಜ-ಸಮಯದ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ, ಇದು ಇಳುವರಿ ಮತ್ತು ಆದಾಯದ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ.

ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯ

ಕಲಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಒಳಗೊಳ್ಳುವಂತೆ, ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕೆ ಸನ್ನದ್ಧವಾಗಿಸಲು ಭಾರತದ ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಎಐ ಅನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿ 2020 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಸಿಬಿಎಸ್‌ಇ 6ನೇ ತರಗತಿಯಿಂದ 15 ಗಂಟೆಗಳ ಎಐ ಕೌಶಲ್ಯ ಮಾಡ್ಯೂಲ್ ಮತ್ತು 9 ರಿಂದ 12 ನೇ ತರಗತಿಯವರೆಗೆ ಐಚ್ಛಿಕ ಎಐ ವಿಷಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಎನ್‌ಸಿಇಆರ್‌ಟಿಯ 'ದೀಕ್ಷಾ' ಡಿಜಿಟಲ್ ಕಲಿಕಾ ವೇದಿಕೆಯು ವೀಡಿಯೊಗಳಲ್ಲಿ ಕೀವರ್ಡ್ ಸರ್ಚ್ ಮತ್ತು 'ಓದಿ ಹೇಳುವ' ಫೀಚರ್‌ಗಳಂತಹ ಎಐ ಪರಿಕರಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ, ಇದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದೃಷ್ಟಿಹೀನ ಕಲಿಯುವವರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಇ-ಗೌರ್ನೆನ್ಸ್ ವಿಭಾಗವು ತನ್ನ ಪಾಲುದಾರರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿ 'YUVAi: ಯೂತ್ ಫಾರ್ ಉನ್ನತಿ ಅಂಡ್ ವಿಕಾಸ್ ವಿತ್ ಎಐ' ಎಂಬ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ. ಇದು 8 ರಿಂದ 12 ನೇ ತರಗತಿಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಎಐ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕಲಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಕೃಷಿ, ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಪರಿಸರ, ಸಾರಿಗೆ, ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ, ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಸಿಟಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿಧಿ ಹಾಗೂ ನ್ಯಾಯ ಎಂಬ ಎಂಟು ವಿಷಯಾಧಾರಿತ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಎಐ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕಲಿಯಲು ಮತ್ತು ಅನ್ವಯಿಸಲು ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯ ವಿತರಣೆ

ಎಐ ನಿಂದ ನಿರುದ್ಯೋಗ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆಯೇ?

ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉದ್ಯೋಗಗಳಿಗೆ ಇರುವ ಬೆದರಿಕೆ ಎಂದು ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ಇದು ಹೊಸ ರೀತಿಯ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಿದೆ. ನಾಸ್ಕಾಂನ "ಭಾರತದ ಎಐ ಕೌಶಲ್ಯಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ" (ಆಗಸ್ಟ್ 2024) ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದ ಎಐ ಪ್ರತಿಭಾ ಮೂಲವು ಸುಮಾರು 6 ರಿಂದ 6.5 ಲಕ್ಷ ವೃತ್ತಿಪರರಿಂದ 2027 ರ ವೇಳೆಗೆ 12.5 ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜನರಿಗೆ ಬೆಳೆಯುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಇದು ಶೇಕಡಾ 15 ರಷ್ಟು ವಾರ್ಷಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ದರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನ, ದತ್ತಾಂಶ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಎಐ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಅನಾಲಿಟಿಕ್ಸ್‌ನಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಎಐ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಿದೆ. ಆಗಸ್ಟ್ 2025 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಎಐ ಮತ್ತು ಬಿಗ್ ಡೇಟಾ ಅನಾಲಿಟಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿನ 3.20 ಲಕ್ಷ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಸುಮಾರು 8.65 ಲಕ್ಷ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ವಿವಿಧ ಉದಯೋನ್ಮುಖ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕೋರ್ಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಅಥವಾ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲು, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಚಿವಾಲಯವು 'ಫ್ಯೂಚರ್‌ಸ್ಕಿಲ್ಸ್ ಪ್ರೈಮ್' ಎಂಬ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಇದು ಎಐ ಸೇರಿದಂತೆ 10 ಹೊಸ ಮತ್ತು ಉದಯೋನ್ಮುಖ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳಲ್ಲಿ ಐಟಿ ವೃತ್ತಿಪರರಿಗೆ ಮರು-ಕೌಶಲ್ಯ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯ ವೃದ್ಧಿ ಒದಗಿಸುವತ್ತ ಗಮನಹರಿಸಿದೆ. ಆಗಸ್ಟ್ 2025 ರ ವೇಳೆಗೆ, 18.56 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಈ ಪೋರ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು 3.37 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ಕೋರ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಎಐ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವೆಗಳ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಮರುರೂಪಿಸುತ್ತಿದೆ. ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಇ-ಕೋರ್ಟ್ಸ್ ಯೋಜನೆ ಹಂತ III ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾಯಾಂಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ದಕ್ಷ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಆಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಉಪವಿಭಾಗಗಳಾದ ಮಶೀನ್ ಲರ್ನಿಂಗ್, ಆಪ್ಟಿಕಲ್ ಕ್ಯಾರೆಕ್ಟರ್ ರೆಕಗ್ನಿಷನ್ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಚುರಲ್ ಲ್ಯಾಂಗ್ವೇಜ್ ಪ್ರೊಸೆಸಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಅನುವಾದ, ಮುನ್ಸೂಚನೆ, ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ದಕ್ಷತೆ, ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ಫೈಲಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಚಾಟ್‌ಬಾಟ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಸಂವಹನಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಉಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿನ 'ಎಐ ಅನುವಾದ ಸಮಿತಿ'ಗಳು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪುಗಳನ್ನು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ. e-HCR ಮತ್ತು e-ILR ನಂತಹ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕಾನೂನು ವೇದಿಕೆಗಳು ಈಗ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಅನೇಕ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ತೀರ್ಪುಗಳನ್ನು ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಪಡೆಯಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತಿವೆ, ಇದು ನ್ಯಾಯ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪಾರದರ್ಶಕ ಮತ್ತು ಒಳಗೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ.

ಹವಾಮಾನ ಮುನ್ಸೂಚನೆ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಸೇವೆಗಳು

ನೈಸರ್ಗಿಕ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಮುನ್ಸೂಚಿಸುವ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸುವ ಭಾರತದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಎಐ ಬಲಪಡಿಸುತ್ತಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಹವಾಮಾನ ಇಲಾಖೆಯು ಮಳೆ, ಮಂಜು, ಮಿಂಚು ಮತ್ತು ಬೆಂಕಿಯ ಮುನ್ಸೂಚನೆ ನೀಡಲು ಎಐ-ಆಧಾರಿತ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದೆ. 'ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ಡ್ವೊರಾಕ್ ಟೆಕ್ನಿಕ್' ಚಂಡಮಾರುತದ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಬರಲಿರುವ 'ಮೌಸಮ್ ಜಿಪಿಟಿ' ಎಂಬ ಎಐ ಚಾಟ್‌ಬಾಟ್ ರೈತರಿಗೆ ಮತ್ತು ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳಿಗೆ ನೈಜ-ಸಮಯದ ಹವಾಮಾನ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲಿದೆ.

ಅಂತರ್ಗತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಎಐ ನೀತಿ ಆಯೋಗದ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2025 ರ ವರದಿಯಾದ 'ಅಂತರ್ಗತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಎಐ' ಭಾರತದ ಅಸಂಘಟಿತ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯನ್ನು ಸಬಲೀಕರಿಸಲು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸುವ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದೆ. ಇದು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಕೇಳುತ್ತದೆ: ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ಅತ್ಯಂತ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿತ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಹೇಗೆ ತಲುಪಬಹುದು, ಇದರಿಂದ ಅವರು ತಮ್ಮ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ಮೀರಲು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ?

ಈ ವರದಿಯು ಅಸಂಘಟಿತ ವಲಯದ ಕಾರ್ಮಿಕರ ನೈಜ ಜೀವನದ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ಇದು ರಾಜಕೋಟ್‌ನ ಮನೆ ಆರೋಗ್ಯ ಸಹಾಯಕರು, ದೆಹಲಿಯ ಕಾರ್ಪೆಂಟರ್, ರೈತರು ಮತ್ತು ಇತರ ಅನೇಕರ ಸವಾಲುಗಳು ಮತ್ತು ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಕಥೆಗಳು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಎದುರಾಗುವ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ, ಜೊತೆಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಅನ್‌ಲಾಕ್ ಮಾಡಬಲ್ಲ ಅಪಾರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನೂ ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರಿಗೆ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಅವರ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕಿತ್ತುಕೊಳ್ಳಬಾರದು, ಬದಲಿಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ವೃದ್ಧಿಸಬೇಕು.

ಎಐ, ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಆಫ್ ಥಿಂಗ್ಸ್, ಬ್ಲಾಕ್‌ಚೈನ್ ರೋಬೋಟಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಇಮ್ಮರ್ಸಿವ್ ಲರ್ನಿಂಗ್‌ ಹೇಗೆ ಭಾರತದ 490 ಮಿಲಿಯನ್ ಅಸಂಘಟಿತ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಯು ಚರ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. 2035ರ ವೇಳೆಗೆ, ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು 'ವಾಯ್ಸ್-ಫಸ್ಟ್' (ಧ್ವನಿ ಆಧಾರಿತ) ಎಐ ಇಂಟರ್ಫೇಸ್‌ಗಳು ನಿವಾರಿಸಲಿವೆ ಎಂದು ಇದು ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಕಾಂಟ್ರಾಕ್ಟ್‌ಗಳು ಸಕಾಲಿಕ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಮೈಕ್ರೋ-ಕ್ರೆಡೆನ್ಶಿಯಲ್ ಮತ್ತು ಆನ್-ಡಿಮಾಂಡ್ ಲರ್ನಿಂಗ್ ಕಾರ್ಮಿಕರು ತಮ್ಮ ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗೆ ತಕ್ಕ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತವೆ.

ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದು 'ಡಿಜಿಟಲ್ ಶ್ರಮಸೇತು ಮಿಷನ್'. ಇದು ಭಾರತದ ಅಸಂಘಟಿತ ವಲಯಕ್ಕಾಗಿ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿದೆ. ಈ ಮಿಷನ್ ವ್ಯಕ್ತಿಗತ ಅಥವಾ ವಲಯ-ನೇತೃತ್ವದ ಆದ್ಯತೆ, ರಾಜ್ಯ-ಚಾಲಿತ ಅನುಷ್ಠಾನ, ನಿಯಂತ್ರಕ ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಗಳ ಮೇಲೆ ಗಮನ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಸರ್ಕಾರ, ಉದ್ಯಮ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಸಮಾಜವನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಜಿಗಿತವನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಕೇವಲ ಆಶಾವಾದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದು ಬೇಕು ಎಂದು ವರದಿಯು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಉದ್ದೇಶಿತ ಕೌಶಲ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಬಲವಾದ ನಾವೀನ್ಯತೆ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಘಟಿತ ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಆಧಾರ್, ಯುಪಿಐ ಮತ್ತು ಜನಧನ್‌ನಂತಹ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಹಿಂದಿನ ಯಶಸ್ಸುಗಳು, ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ವೇದಿಕೆಗಳು ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸಿವೆ.

ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಅನುಷ್ಠಾನದ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿ:

ಹಂತ 1 (2025–2026): ಮಿಷನ್ ಓರಿಯಂಟೇಶನ್ ಸ್ಪಷ್ಟ ಗುರಿಗಳು, ಕಾಲಮಿತಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಳೆಯಬಹುದಾದ ಫಲಿತಾಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಿಷನ್ ಚಾರ್ಟರ್ ಅನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು. ಆದ್ಯತೆಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ, ಉದ್ಯಮ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವಲಯ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಸಮಾಜದ ಪಾಲುದಾರರನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುವುದು.

ಹಂತ 2 (2026–2027): ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸೆಟಪ್ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ ವಿನ್ಯಾಸ ವಿವಿಧ ವಲಯಗಳ ನಡುವಿನ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ರಚನೆಗಳು, ನಾಯಕತ್ವದ ಪಾತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನದ ನೀಲನಕ್ಷೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು. ಈ ಹಂತವು ಕಾನೂನು, ನಿಯಂತ್ರಕ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದ ಸಿದ್ಧತೆಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ, ಜೊತೆಗೆ ದೇಶೀಯ ನಾವೀನ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ-ಖಾಸಗಿ ಸಹಭಾಗಿತ್ವವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ.

ಹಂತ 3 (2027–2029): ಪೈಲಟ್ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಯ್ದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಪ್ರಾರಂಭ ನೈಜ ಪ್ರಪಂಚದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಿದ್ಧತೆ ಹೊಂದಿರುವ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಪೈಲಟ್ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹೊರತರಲಾಗುವುದು. ದೃಢವಾದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ, ಸುಲಭ ಲಭ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹಂತದ ಅಳವಡಿಕೆಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗುವುದು.

ಹಂತ 4 (2029 ರಿಂದ ಮುಂದಕ್ಕೆ): ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿ ವಿಸ್ತರಣೆ ಮತ್ತು ಏಕೀಕರಣ ಯಶಸ್ವಿಯಾದ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ನಗರಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗುವುದು. ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪ್ರಸ್ತುತತೆ ಮತ್ತು ವಲಯಗಳಾದ್ಯಂತ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸಂಚಾರವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಲು ಸ್ಥಳೀಯ ಅಳವಡಿಕೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಲಾಗುವುದು. ಈ ಹಂತವು ಮಿಷನ್ ಅನ್ನು ಸಾಂಸ್ಥಿಕಗೊಳಿಸುವ ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

2035ರ ವೇಳೆಗೆ, ಈ ಮಿಷನ್ ಭಾರತವನ್ನು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ಎಐ ಅಳವಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ನಾಯಕನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಕೇವಲ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದಲ್ಲದೆ, ಜೀವನೋಪಾಯವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದು, ಅವಕಾಶಗಳ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಹಾಗೂ ಸಬಲ ಡಿಜಿಟಲ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಯತ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಪಯಣಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವುದನ್ನು ಇದು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಉಪಸಂಹಾರ

ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಪಯಣವು ಸ್ಪಷ್ಟ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಮತ್ತು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವುದರಿಂದ ಹಿಡಿದು, ಸ್ವದೇಶಿ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವವರೆಗೆ ಮತ್ತು ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವವರೆಗೆ, ದೇಶವು ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವಾಗುವ ಮತ್ತು ನಾವೀನ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಬಲವಾದ ಎಐ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಿದೆ. ಕೃಷಿ, ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತದ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ನೈಜ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರುವ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಅನ್ವಯಿಕೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಿವೆ. ಇಂಡಿಯಾ ಎಐ ಮಿಷನ್, ಡಿಜಿಟಲ್ ಶ್ರಮಸೇತು ಮತ್ತು ಫೌಂಡೇಶನಲ್ ಮಾಡೆಲ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಂತಹ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಉಪಕ್ರಮಗಳು, ಸಂಶೋಧನೆ, ಕೌಶಲ್ಯ ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಜೊತೆಗೆ ನಾವೀನ್ಯತೆಯು ಪ್ರತಿ ನಾಗರಿಕನಿಗೂ ತಲುಪುವಂತೆ ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತಿವೆ. ಈ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಭಾರತವು ಜಾಗತಿಕ ಎಐ ನಾಯಕನಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಲು ಮತ್ತು 'ವಿಕಸಿತ ಭಾರತ 2047' ರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸಲು ಭದ್ರ ಬುನಾದಿಯನ್ನು ಹಾಕುತ್ತಿವೆ.

References

Ministry of Electronics & IT