पत्र सूचना कार्यालय

ಪ್ರಮುಖ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು

ಪೀಠಿಕೆ

ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಶ್ರೀ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಕಿಸಾನ್ ಸಮ್ಮಾನ್ ನಿಧಿ ಯೋಜನೆಯ 21ನೇ ಕಂತನ್ನು 2025ರ ನವೆಂಬರ್ 19 ರಂದು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಕೊಯಮತ್ತೂರಿನಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಕಂತಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಸುಮಾರು 9 ಕೋಟಿ ರೈತರು ನೇರ ಲಾಭ ವರ್ಗಾವಣೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಅಂದಾಜು ₹18,000 ಕೋಟಿ ನೇರ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ಪಡೆಯಲಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪವನ್ನು ನಿವಾರಿಸುತ್ತದೆ.

ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಯೋಜನೆಯ ಬಗ್ಗೆ

ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾಗುವಳಿ ಭೂಮಿ ಹೊಂದಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಭೂ ಹಿಡುವಳಿದಾರ ರೈತರ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಆದಾಯ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕಿಸಾನ್ ಸಮ್ಮಾನ್ ನಿಧಿ  ಎಂಬ ಕೇಂದ್ರ ವಲಯದ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಫೆಬ್ರವರಿ 24, 2019 ರಂದು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.

ಈ ಯೋಜನೆಯು ಪ್ರತಿ ಅರ್ಹ ರೈತ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ವಾರ್ಷಿಕ ₹6,000/- ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಮೊತ್ತವನ್ನು ₹2,000/- ಗಳ ಮೂರು ಸಮಾನ ಕಂತುಗಳಲ್ಲಿ, ಡಿಬಿಟಿ ವಿಧಾನದ ಮೂಲಕ ರೈತರ ಆಧಾರ್ ಜೋಡಣೆಯಾದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಈವರೆಗೆ, 20 ಕಂತುಗಳ ಮೂಲಕ ದೇಶದ 11 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ರೈತ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ₹3.70 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿಗೂ ಅಧಿಕ ಮೊತ್ತವನ್ನು ವಿತರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಯಾರ ಭೂ ವಿವರಗಳನ್ನು ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಪೋರ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಸಲಾಗಿದೆಯೋ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳಿಗೆ ಆಧಾರ್ ಜೋಡಣೆ ಆಗಿದೆಯೋ ಮತ್ತು ಇ-ಕೆವೈಸಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿದೆಯೋ, ಅಂತಹ ರೈತರಿಗೆ ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಈ ಯೋಜನೆಯು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ನೇರ ಲಾಭ ವರ್ಗಾವಣೆ ಉಪಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತದೆ, ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಇದರ ಬೃಹತ್ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಇದು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. ಅಂತರ್ಗತ ಬದ್ಧತೆಯೊಂದಿಗೆ, ಇದು ತನ್ನ ಪ್ರಯೋಜನಗಳಲ್ಲಿ 25% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮೊತ್ತವನ್ನು ಮಹಿಳಾ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಿರಿಸಿದೆ.

ಈ ಯೋಜನೆಯ ಯಶಸ್ಸಿನ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಭಾರತದ ಬಲವಾದ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ. ಜನ್ ಧನ್ ಖಾತೆಗಳು, ಆಧಾರ್ ಮತ್ತು ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್‌ಗಳ ಏಕೀಕರಣದೊಂದಿಗೆ, ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಂಶವೂ ಸುಗಮವಾಗಿ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ರೈತರು ಸ್ವಯಂ-ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು, ಭೂ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಡಿಜಿಟಲ್ ಆಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಅವರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಸಹ ಸುಗಮ ಅನುಷ್ಠಾನವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ, ಏಕೀಕೃತ ಮತ್ತು ರೈತ-ಸ್ನೇಹಿ ವಿತರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ರಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿವೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯು ಧ್ವನಿ ಆಧಾರಿತ ಚಾಟ್‌ಬಾಟ್ ಆದ ಕಿಸಾನ್ ಇಮಿತ್ರ ಮತ್ತು ರೈತರಿಗೆ ವೈಯಕ್ತೀಕರಿಸಿದ ಮತ್ತು ಸಮಯೋಚಿತ ಸಲಹಾ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅಗ್ರಿ ಸ್ಟಾಕ್ ನಂತಹ ಡಿಜಿಟಲ್ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸ್ಫೂರ್ತಿ ನೀಡಿದೆ. ಒಟ್ಟಾಗಿ, ಈ ಪ್ರಗತಿಗಳು ಭಾರತೀಯ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಆಧುನೀಕರಿಸಲು ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ.

ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಯೋಜನೆಯ ಸಾಧನೆಗಳು

ಶೇ. 85 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಭೂಮಿಯನ್ನು (ಎರಡು ಹೆಕ್ಟೇರ್‌ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ) ಹೊಂದಿರುವ ಭಾರತೀಯ ರೈತರಿಗೆ, ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಬೆಂಬಲ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದೆ. ಈ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು, ನಗದು ಹರಿವು ಸೀಮಿತವಾಗಿರುವ ಬಿತ್ತನೆ ಮತ್ತು ಕಟಾವು ಮುಂತಾದ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಅವಧಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಸಾಲದ ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಷ್ಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸುರಕ್ಷತಾ ಮೆತ್ತೆ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಹಣಕಾಸಿನ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಮೀರಿದ ಈ ಯೋಜನೆಯು ರೈತರಿಗೆ ಘನತೆಯ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ತುಂಬುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ರೈತರು ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಹಾಗೂ ಮೌಲ್ಯಯುತ ಕೊಡುಗೆದಾರರು ಎಂಬುದನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಯೋಜನೆಯ ಉದ್ದೇಶಗಳು

ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಅತಿ ಸಣ್ಣ ರೈತರ ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಯೋಜನೆಯು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ:

• ಪ್ರತಿ ಬೆಳೆ ಚಕ್ರದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಕೃಷಿ ಆದಾಯಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ಸರಿಯಾದ ಬೆಳೆ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸೂಕ್ತ ಇಳುವರಿಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವಿವಿಧ ಕೃಷಿ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಅತಿ ಸಣ್ಣ ರೈತರ ಆರ್ಥಿಕ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ನಿಲ್ಲುವುದು.
• ಇದು ಅಂತಹ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಅವರು ಸಾಲದಾತರ ಹಿಡಿತಕ್ಕೆ ಬೀಳದಂತೆ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್‌ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಲು ಅರ್ಹತಾ ಮಾನದಂಡಗಳು

ತಮ್ಮ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಸಾಗುವಳಿ ಭೂಮಿ ಹೊಂದಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಭೂ ಹಿಡುವಳಿದಾರ ರೈತರ ಕುಟುಂಬಗಳು ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಅರ್ಹರು. ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಲು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಕಡ್ಡಾಯ ಮಾಹಿತಿ:

• ರೈತರು/ಜೀವನ ಸಂಗಾತಿಯ ಹೆಸರು
• ರೈತರು/ಜೀವನ ಸಂಗಾತಿಯ ಜನ್ಮ ದಿನಾಂಕ
• ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ
• ಐಎಫ್‌ಎಸ್‌ಸಿ/ಎಂಐಸಿಆರ್‌ ಕೋಡ್
• ಮೊಬೈಲ್ (ಸಂಪರ್ಕ) ಸಂಖ್ಯೆ
• ಆಧಾರ್ ಸಂಖ್ಯೆ
• ನೋಂದಣಿಗಾಗಿ, ಪಾಸ್‌ಬುಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಇತರ ಗ್ರಾಹಕ ಮಾಹಿತಿ ಅಗತ್ಯವಾಗಬಹುದು.

ಅನುಷ್ಠಾನ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ

ಅನುಷ್ಠಾನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರ

• ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿ: ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಅರ್ಹ ರೈತ ಕುಟುಂಬಗಳ ಸಮಗ್ರ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು (ಡೇಟಾಬೇಸ್) ರಚಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಸರು, ವಯಸ್ಸು, ವರ್ಗ, ಆಧಾರ್ ಸಂಖ್ಯೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ ವಿವರಗಳು ಮತ್ತು ಮೊಬೈಲ್ ಸಂಖ್ಯೆಯಂತಹ ವಿವರಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಅವರು ಪಾವತಿಗಳ ನಕಲು ಆಗದಂತೆ ತಡೆಯಬೇಕು ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಿವರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ತಕ್ಷಣ ಪರಿಹರಿಸಬೇಕು.
• ಸ್ವಯಂ-ಘೋಷಣೆ: ಫಲಾನುಭವಿಗಳು ಯೋಜನೆಯ ಅರ್ಹತಾ ಮಾನದಂಡಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹೊರಗಿಡಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ ಎಂದು ದೃಢೀಕರಿಸುವ ಸ್ವಯಂ-ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು. ಈ ಘೋಷಣೆಯು ಪರಿಶೀಲನೆ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಆಧಾರ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಳಸಲು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನೀಡುವ ಫಲಾನುಭವಿಯ ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬೇಕು.
• ಫಲಾನುಭವಿಗಳ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ: ಫಲಾನುಭವಿಗಳ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಭೂ-ಮಾಲೀಕತ್ವದ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿರುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಈ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ನವೀಕರಿಸಲು, ಡಿಜಿಟಲೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ತ್ವರಿತಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಆಧಾರ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಿವರಗಳಿಗೆ ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಲು ಅಗತ್ಯವಿದೆ.
• ಪಟ್ಟಿಯ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಮನವಿ: ಅರ್ಹ ಫಲಾನುಭವಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಗ್ರಾಮ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಬೇಕು. ಅರ್ಹರಿದ್ದರೂ ಬಿಟ್ಟುಹೋದ ರೈತರಿಗೆ ಮನವಿ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಳ್ಳಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಬೇಕು.
• ಅನರ್ಹರಿಂದ ಹಣ ವಸೂಲಿ: ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯ ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು, ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಪಾವತಿದಾರರು, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ದಿಮೆಗಳು, ರಾಜ್ಯ/ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ನೌಕರರು, ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರು ಮುಂತಾದ ಅನರ್ಹ ರೈತರಿಗೆ ವಿತರಿಸಿದ ಹಣವನ್ನು ವಸೂಲಿ ಮಾಡಲು ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಆದೇಶ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. 2025ರ ಆಗಸ್ಟ್ 5 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಅನರ್ಹ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಂದ ಒಟ್ಟು ₹416 ಕೋಟಿ ವಸೂಲಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಕುಂದುಕೊರತೆ ನಿವಾರಣೆ

• ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ: ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ, ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ಪರಿಶೀಲನೆಗೆ ಸಂಪುಟ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಗಳು ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.
• ರಾಜ್ಯಗಳು ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲಾ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣಾ ಸಮಿತಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯ.
• ರಾಜ್ಯಗಳು ಎರಡೂ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಕುಂದುಕೊರತೆ ನಿವಾರಣಾ ಸಮಿತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವುದು ಸಹ ಅಗತ್ಯ.
• ದೂರುಗಳನ್ನು ಎರಡು ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ಅರ್ಹತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪರಿಹರಿಸಬೇಕು.
• ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಒಂದು ಕೇಂದ್ರ ಯೋಜನೆ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣಾ ಘಟಕ ಅನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ.
• ಇದಕ್ಕೆ ಸಿಇಒ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಇದು ಒಟ್ಟಾರೆ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
• ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯ/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶವು ಕೇಂದ್ರದೊಂದಿಗೆ ಸಮನ್ವಯಕ್ಕಾಗಿ ಒಂದು ನೋಡಲ್ ಇಲಾಖೆಯನ್ನು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
• ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ರಾಜ್ಯ-ಮಟ್ಟದ ಪಿಎಂಯುಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿವೆ.
• ರಾಜ್ಯ/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶದ ಪಿಎಂಯು ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಭರಿಸಲು ಕೇಂದ್ರವು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕಂತಿನ ಮೊತ್ತದ 0.125% ಅನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. 2025ರ ಆಗಸ್ಟ್ 12 ರವರೆಗೆ, ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ವೆಚ್ಚಗಳಾಗಿ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಒಟ್ಟು ₹265.64 ಕೋಟಿ ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ.
• ಪಿಎಂ ಕಿಸಾನ್ ಯೋಜನೆಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಪಿಎಂ ಕಿಸಾನ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕುಂದುಕೊರತೆ ನಿವಾರಣಾ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಯಲ್ಲಿ ಕುಂದುಕೊರತೆ ನಿವಾರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ರೈತರು ತ್ವರಿತ ಮತ್ತು ಸಮಯೋಚಿತ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಪೋರ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನೇರವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಬಹುದು.

ತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರಗತಿಗಳು

ಈ ಯೋಜನೆಯು ತಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಪ್ರಗತಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಗರಿಷ್ಠ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಫಲಾನುಭವಿಗಳು ಯಾವುದೇ ತೊಂದರೆಯಿಲ್ಲದೆ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯಬಹುದು. ರೈತ-ಕೇಂದ್ರಿತ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವು ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ, ದೇಶಾದ್ಯಂತದ ಅರ್ಹ ರೈತರು ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಸುಗಮವಾಗಿ ಪಡೆಯಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸರಕುಗಳ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಸಂಯೋಜನೆಯು ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವುದಲ್ಲದೆ, ಅತ್ಯಂತ ದೂರದ ಮೂಲೆಗಳನ್ನು ತಲುಪುವ ಸುಗಮ ವಿತರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ.

ಆಧಾರ್ ಆಧಾರಿತ ಜೋಡಣೆಗಳು

ಈ ಯೋಜನೆಯ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವು ಆಧಾರ್ ಮತ್ತು ಆಧಾರ್ ಆಧಾರಿತ ಪಾವತಿ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಬಲಗೊಂಡಿದೆ, ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇ-ಕೆವೈಸಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಫಲಾನುಭವಿಯ ಗುರುತನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಆಧಾರ್ ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಆಧಾರಸ್ತಂಭವಾಗಿದೆ.

ರೈತರು ಈಗ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಯಾವುದೇ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ತಮ್ಮ ಇ-ಕೆವೈಸಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಬಹುದು:

• ಓಟಿಪಿ ಆಧಾರಿತ ಇ-ಕೆವೈಸಿ
• ಬಯೋಮೆಟ್ರಿಕ್ ಆಧಾರಿತ ಇ-ಕೆವೈಸಿ
• ಮುಖ ದೃಢೀಕರಣ ಆಧಾರಿತ ಇ-ಕೆವೈಸಿ

ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ವೆಬ್ ಪೋರ್ಟಲ್

ದೇಶದಲ್ಲಿ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುವ ಸಮಗ್ರ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲು, ಏಕರೂಪದ ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ವೆಬ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಮೂಲಕ ರೈತರ ವಿವರಗಳನ್ನು ಅಪ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಅನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಉದ್ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ:

• ಪೋರ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ರೈತರ ವಿವರಗಳ ಕುರಿತು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದ ಮತ್ತು ಏಕೈಕ ನೈಜ ಮೂಲವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು.
• ಕೃಷಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ರೈತರಿಗೆ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು.
• ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಣಕಾಸು ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಏಕೀಕರಣದ ಮೂಲಕ ರೈತರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳಿಗೆ ನಗದು ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಏಕೀಕೃತ ಇ-ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್.
• ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದ ರೈತರ ಪಟ್ಟಿಯ ಸ್ಥಳವಾರು ಲಭ್ಯತೆ.
• ದೇಶಾದ್ಯಂತ ನಿಧಿ ವಹಿವಾಟಿನ ವಿವರಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುವುದು.

ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್

ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ಫೆಬ್ರವರಿ 2020 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ರೈತರನ್ನು ತಲುಪುವ ಮಹತ್ವದೊಂದಿಗೆ ಇದನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ವೆಬ್ ಪೋರ್ಟಲ್‌ಗೆ ಸರಳ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ವಿಸ್ತರಣೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಸ್ವಯಂ-ನೋಂದಣಿ, ಪ್ರಯೋಜನ ಸ್ಥಿತಿ ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಮುಖದ ದೃಢೀಕರಣ ಆಧಾರಿತ ಇ-ಕೆವೈಸಿಯಂತಹ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

2023 ರಲ್ಲಿ, ಈ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ಹೆಚ್ಚುವರಿ 'ಮುಖ ದೃಢೀಕರಣ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಮರುಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ರೈತರಿಗೆ ಒಟಿಪಿ ಅಥವಾ ಬೆರಳಚ್ಚು ಇಲ್ಲದೆ ತಮ್ಮ ಮುಖವನ್ನು ಸ್ಕ್ಯಾನ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಇ-ಕೆವೈಸಿ ಮಾಡಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. ರೈತರು ತಮ್ಮ ನೆರೆಹೊರೆಯ 100 ಇತರ ರೈತರಿಗೆ ಅವರ ಮನೆ ಬಾಗಿಲಿನಲ್ಲಿ ಇ-ಕೆವೈಸಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಸಹ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ರೈತರ ಇ-ಕೆವೈಸಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ, ಪ್ರತಿ ಅಧಿಕಾರಿಯು 500 ರೈತರಿಗೆ ಇ-ಕೆವೈಸಿ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಿದೆ.

ಸೌಲಭ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳು: ಸಾಮಾನ್ಯ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿಗಳು

ನೋಂದಣಿ ಮತ್ತು ಕಡ್ಡಾಯ ಅಗತ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು 5 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯು ಪಿಎಂ ಕಿಸಾನ್ ಯೋಜನೆಯ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಾದ ರೈತರಿಗೆ ಆಧಾರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಮೊಬೈಲ್ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಲಿಂಕ್ ಮಾಡುವ/ನವೀಕರಿಸುವ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಇಂಡಿಯಾ ಪೋಸ್ಟ್ ಪೇಮೆಂಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮೂಲಕ ಇ-ಕೆವೈಸಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.

ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಎಐ ಚಾಟ್‌ಬಾಟ್: ಕಿಸಾನ್-ಇಮಿತ್ರ

ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2023 ರಲ್ಲಿ, ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಯೋಜನೆಗಾಗಿ ಕಿಸಾನ್-ಇಮಿತ್ರ ಹೆಸರಿನ ಎಐ ಚಾಟ್‌ಬಾಟ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಮುಖ ಯೋಜನೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೊದಲ ಎಐ ಚಾಟ್‌ಬಾಟ್ ಆಗಿದೆ. ಈ ಎಐ ಚಾಟ್‌ಬಾಟ್ ರೈತರಿಗೆ ಅವರ ಪಾವತಿ, ನೋಂದಣಿ ಮತ್ತು ಅರ್ಹತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ತ್ವರಿತ, ಸ್ಪಷ್ಟ ಮತ್ತು ನಿಖರವಾದ ಉತ್ತರಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಇಕೆ ಸ್ಟೆಪ್‌ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಮತ್ತು ಭಾಷಿಣಿ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸುಧಾರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಾಷಿಣಿ, ಡಿಜಿಟಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿದ್ದು, ಧ್ವನಿ ಆಧಾರಿತ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ಜಾಲ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಸುಲಭ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಈ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ರಚನೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ. ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಕುಂದುಕೊರತೆ ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಎಐ ಚಾಟ್‌ಬಾಟ್ ಅನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದು, ಬಳಕೆದಾರ ಸ್ನೇಹಿ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದಾದ ವೇದಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ರೈತರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಕಿಸಾನ್-ಇಮಿತ್ರಾದ ಕೆಲವು ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು ಹೀಗಿವೆ:

• 24/7 ಪ್ರವೇಶ ಮತ್ತು ಭಾಷಾ ಬೆಂಬಲ: ಹಿಂದಿ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ತಮಿಳು, ಬೆಂಗಾಲಿ, ಒಡಿಯಾ, ಮಲಯಾಳಂ, ಗುಜರಾತಿ, ಪಂಜಾಬಿ, ತೆಲುಗು, ಮರಾಠಿ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಸೇರಿದಂತೆ 11 ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ತಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ಭಾಷಾ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿ, ಆದ್ಯತೆಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ 24/7 ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
• ರೈತರು ತಮ್ಮ ಅರ್ಜಿಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಅವರ ಪಾವತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು.
• ಧ್ವನಿ ಇನ್‌ಪುಟ್ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಚಾಟ್‌ಬಾಟ್ 11 ಪ್ರಮುಖ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಬಲ್ಲದು. ಇತರ ಭಾಷೆಗಳಿಗಾಗಿ, ಬಳಕೆದಾರರು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಆದ್ಯತೆಯನ್ನು ಆರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ, ಭವಿಷ್ಯದ ನವೀಕರಣಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಯಂ-ಭಾಷೆ ಪತ್ತೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತವೆ.
• ಬಳಕೆದಾರರ ಮೊದಲ ಪ್ರಶ್ನೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಸಂಬಂಧಿತ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ, ರೈತರಿಗೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸರಳಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
• ಎಐ ಬಾಟ್ ಲಾರ್ಜ್ ಲ್ಯಾಂಗ್ವೇಜ್ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳಿಂದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ, ಇದು ನಿಖರವಾದ, ಸಂದರ್ಭ-ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಚಾಟ್‌ಬಾಟ್‌ನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
• 2025ರ ಜುಲೈ 15ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಕಿಸಾನ್-ಇಮಿತ್ರ 53 ಲಕ್ಷ ರೈತರಿಂದ ಬಂದ 95 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಿದೆ.

 ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕೃಷಿ ಸಾಲ ಸಂಘಗಳ ಏಕೀಕರಣ

ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕೃಷಿ ಸಾಲ ಸಂಘಗಳನ್ನು  ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಹಲವಾರು ಕೇಂದ್ರ ಯೋಜನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಏಕೀಕರಿಸಿದೆ. ಇದು ಏಕರೂಪದ ಎಂಟರ್‌ಪ್ರೈಸ್ ರಿಸೋರ್ಸ್ ಪ್ಲಾನಿಂಗ್ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಕಿಸಾನ್ ಸಮೃದ್ಧಿ ಕೇಂದ್ರ, ಸಾಮಾನ್ಯ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರಗಳು, ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಭಾರತೀಯ ಜನೌಷಧಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು, ಇಂಧನ ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಳಿಗೆಗಳು, ದ್ರವೀಕೃತ ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಅನಿಲ ವಿತರಕತ್ವಗಳು, ಗ್ರಾಮೀಣ ನೀರು ಸರಬರಾಜು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆ, ಮತ್ತು ರೈತ ಉತ್ಪಾದಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ರಚನೆಯಂತಹ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮಾಡಿದೆ.

ಈ ಕ್ರಮಗಳು ಪಿಎಸಿಎಸ್‌ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ವೈವಿಧ್ಯಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಆಡಿಟ್ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ, ಸುಧಾರಿತ ಆಡಳಿತದ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಮಾದರಿ ಉಪ-ಕಾನೂನುಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿಸಲಾದ ವಿಸ್ತೃತ ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳ ಮೂಲಕ ಅವುಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಸುಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತವೆ.

ರೈತ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಿಯ ರಚನೆ

ಪಿಎಂ ಕಿಸಾನ್ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ, ರೈತರಿಗೆ ಕೊನೆಯ ಮೈಲಿವರೆಗಿನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಪ್ರಯೋಜನಗಳ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕ ವಿತರಣೆಯು ಯಾವಾಗಲೂ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ಕೃಷಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ರೈತ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಿಯನ್ನು ರಚಿಸಲು ಹೊಸ ಉಪಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಈ ಸುಸಂಘಟಿತ ಮತ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾದ ಡೇಟಾಬೇಸ್ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಲ್ಯಾಣ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ರೈತರು ಪ್ರಯಾಸಕರ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಮೂಲಕ ಹೋಗುವ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ನಿವಾರಿಸುತ್ತದೆ. ರೈತ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಮೊದಲು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆಯುವುದು ರೈತರಿಗೆ ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿತ್ತು. ಈಗ, ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಿ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ, ರೈತರು ಯಾವುದೇ ತೊಂದರೆಯಿಲ್ಲದೆ ಈ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಮನಬಂದಂತೆ ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.

ಉಪಸಂಹಾರ

ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಗ್ರಾಮೀಣ ಬೆಂಬಲದ ಮೂಲಾಧಾರವಾಗಿ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿದೆ, ಲಕ್ಷಾಂತರ ರೈತರಿಗೆ ತ್ವರಿತ, ಪಾರದರ್ಶಕ ಮತ್ತು ಘನತೆಯ ನೆರವು ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಅದರ ಬಲವಾದ ಡಿಜಿಟಲ್ ಬೆನ್ನೆಲುಬು ಮತ್ತು ಇ-ಕೆವೈಸಿ, ರೈತ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಿ ಮತ್ತು ಎಐ-ಆಧಾರಿತ ಸೇವೆಗಳಂತಹ ನಿರಂತರ ನವೀಕರಣಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ಗತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತಿವೆ.

ಭಾರತವು 'ವಿಕಸಿತ ಭಾರತ'ದತ್ತ ಸಾಗುತ್ತಿರುವಾಗ, ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಆಳಗೊಳಿಸುವುದು, ಕೊನೆಯ-ಮೈಲಿ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಅರ್ಹ ರೈತರು ಅಡೆತಡೆಗಳಿಲ್ಲದೆ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುವುದು ಆದ್ಯತೆಯಾಗಿದೆ. ಮುಂದುವರಿದು, ಪಿಎಂ-ಕಿಸಾನ್ ಗ್ರಾಮೀಣ ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಚಾಲಕಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಕೃಷಿ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಧನವಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಯಲಿದೆ.

References

Ministry of Agriculture & Farmers Welfare

https://www.pmkisan.gov.in/

https://www.pib.gov.in/PressReleseDetail.aspx?PRID=2190074

https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2171684

https://www.myscheme.gov.in/schemes/pm-kisan

https://www.pib.gov.in/PressNoteDetails.aspx?NoteId=154960&ModuleId=3

https://sansad.in/getFile/annex/268/AU1464_CSuYc2.pdf?source=pqars

https://sansad.in/getFile/annex/266/AU1302_YaVIcH.pdf?source=pqars

https://sansad.in/getFile/loksabhaquestions/annex/185/AU4344_Bfiq4m.pdf?source=pqals

https://sansad.in/getFile/loksabhaquestions/annex/185/AU2707_9wqkqP.pdf?source=pqals

https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2105462

https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2061928

https://www.pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=1947889

https://www.pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=1934517

https://www.pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=1959461

Special Service and Features

https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=1869463

Click here to see pdf

*****