Social Welfare
সাৰ্বজনীন স্বাস্থ্যসেৱাৰ দিশত
আয়ুষ্মান ভাৰত প্ৰধান মন্ত্ৰী-জন আৰোগ্য যোজনা
Posted On:
01 NOV 2025 11:27AM
মুখ্য তথ্য
আয়ুষ্মান ভাৰত-প্ৰধান মন্ত্ৰী জন আৰোগ্য যোজনা হৈছে প্ৰতিটো যোগ্য পৰিয়ালক বছৰি ৫ লাখ টকা পৰ্যন্ত স্বাস্থ্য বীমা প্ৰদানৰ লক্ষ্যৰে বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ ৰাজহুৱা স্বাস্থ্য আঁচনি।
AB-PMJAY সাত বছৰ পূৰ্বে ২০১৮ চনৰ ২৩ ছেপ্টেম্বৰত মুকলি কৰা হৈছিল।
AB-PMJAY য়ে ১২ কোটিৰো অধিক দুৰ্বল পৰিয়ালৰ বাবে মানসম্পন্ন স্বাস্থ্যসেৱা সুলভ কৰি তুলিছে।
২০২৫ চনৰ ২৮ অক্টোবৰলৈকে AB-PMJAY ৰ হিতাধিকাৰীসকলৰ বাবে ৪২ কোটিৰো অধিক আয়ুষ্মান কাৰ্ড জাৰি কৰা হৈছে।
এই আঁচনিখনৰ অধীনত ৮৬ লাখতকৈও অধিক জ্যেষ্ঠ নাগৰিকক পঞ্জীয়ন কৰা হৈছে।
ই কেইবাটাও উপাদানৰ সৈতে আয়ুষ্মান ভাৰত আঁচনিৰ এটা অংশ; যিবোৰে একেলগে সাৰ্বজনীন স্বাস্থ্য লাভৰ বাবে সুলভ আৰু মানসম্পন্ন স্বাস্থ্যসেৱা প্ৰদান কৰে।
পাতনি
স্বাস্থ্যসেৱাত বিনিয়োগ কৰিলে সম্প্ৰদায়বোৰ অধিক স্থিতিস্থাপক, সক্ষম আৰু উৎপাদনশীল হয়। সাৰ্বজনীন স্বাস্থ্য পৰিসীমা হৈছে আটাইতকৈ দুৰ্বল পৰিয়ালকে ধৰি সকলোৱে সুলভ, মানসম্পন্ন স্বাস্থ্যসেৱা লাভ কৰাটো নিশ্চিত কৰা, তেওঁলোকক সুস্থ আৰু পূৰ্ণ জীৱন যাপন কৰিবলৈ সক্ষম কৰা।
ভাৰতৰ অৰ্থনৈতিক বিকাশৰ গতি বৃদ্ধি পোৱাৰ লগে লগে ভাৰত চৰকাৰে "সবকা সাথ, সবকা বিকাশ"ৰ সৈতে সংগতি ৰাখি সুলভ মূল্যৰ সাৰ্বজনীন স্বাস্থ্যসেৱা নিশ্চিত কৰাত মনোনিৱেশ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে– যাতে মানুহে সুস্বাস্থ্য আৰু সুস্থতা উপভোগ কৰিব পাৰে আৰু ২০৪৭ চনৰ ভিতৰত এখন উন্নত ভাৰত গঢ়ি তুলিব পাৰে।
ভাৰত চৰকাৰে সাৰ্বজনীন স্বাস্থ্য সেৱাৰ লক্ষ্যত উপনীত হ"বলৈ ২০১৮ চনৰ ২৩ ছেপ্টেম্বৰত আয়ুষ্মান ভাৰত-প্ৰধানমন্ত্ৰী জন আৰোগ্য যোজনা (AB-PMJAY) আৰম্ভ কৰিছিল। ই হৈছে বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ জনস্বাস্থ্য আঁচনি য'ত কোটি কোটি দুৰ্বল ভাৰতীয় পৰিয়ালে নাম পঞ্জীয়ন কৰিছে।
ৰাষ্ট্ৰীয় স্বাস্থ্য নীতি ২০১৭-ই প্ৰযুক্তিৰ অগ্ৰগতি, আৰ্থ-সামাজিক পৰিস্থিতিৰ বিকাশ আৰু ৰোগৰ আৰ্হিৰ পৰিৱৰ্তনৰ লগে লগে ভাৰতত স্বাস্থ্যসেৱাৰ পৰিৱৰ্তনশীল প্ৰত্যাহ্বানসমূহক সূচিত কৰে- যেনে পৰম্পৰাগত সংক্ৰামক ৰোগৰ লগতে অসংক্ৰামক ৰোগৰ দৰে জীৱনশৈলীজনিত ৰোগৰ বৃদ্ধি। এই নীতিৰ সৈতে সংগতি ৰাখি, AB-PMJAY হৈছে ২০১৮ চনত আৰম্ভ কৰা ব্যাপক আয়ুষ্মান ভাৰত আঁচনিৰ এটা স্তম্ভ, বিশেষকৈ গ্ৰাম্য আৰু অৰ্থনৈতিকভাৱে দুৰ্বল শ্ৰেণীৰ বাবে ন্যায়সংগত স্বাস্থ্য পৰিসীমা প্ৰদানৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰা এক স্বাস্থ্যজনিত পদক্ষেপ।
আয়ুষ্মান ভাৰতৰ অধীনত থকা আন স্তম্ভসমূহ হ"লঃ
- আয়ুষ্মান আৰোগ্য মন্দিৰে (AAM) নিশ্চিত কৰে যে প্ৰাথমিক স্বাস্থ্যসেৱা জনসাধাৰণৰ বাবে তেওঁলোকৰ ঘৰৰ ওচৰত বা ফোন কলৰ জৰিয়তে উপলব্ধ।
- আয়ুষ্মান ভাৰত ডিজিটেল মিছনে (ABDM) গ্ৰাম্য ক্লিনিকৰ পৰা ডাঙৰ চিকিৎসালয়লৈ সকলো স্বাস্থ্য সুবিধাক ডিজিটেলভাৱে সংযোগ কৰে। ইয়াৰ লক্ষ্য হৈছে দেশৰ সংহত ডিজিটেল স্বাস্থ্য আন্তঃগাঁথনিৰ বিকাশ সাধন কৰা। ই ডিজিটেল দুৱাৰৰ জৰিয়তে স্বাস্থ্যসেৱা পৰিৱেশতন্ত্ৰৰ বিভিন্ন অংশীদাৰক সংযোগ কৰিব।
- ২০২১ চনত আৰম্ভ কৰা পি এম-আয়ুষ্মান ভাৰত স্বাস্থ্য আন্তঃগাঁথনি অভিযান (PM-ABHIM)-এ গ্ৰাম্য স্বাস্থ্য কেন্দ্ৰৰ পৰা জিলা চিকিৎসালয়লৈ শক্তিশালী স্বাস্থ্যসেৱা ক্ষমতা গঢ়ি তোলে।
আয়ুষ্মান ভাৰতে প্ৰাথমিক, মাধ্যমিক আৰু তৃতীয় পৰ্যায়ৰ তিনিওটা স্তৰতে মানসম্পন্ন স্বাস্থ্যসেৱা সুলভ কৰি তুলিছে।
AB-PMJAY-য়ে নাম পঞ্জীয়ন কৰা আৰ্থ-সামাজিকভাৱে বঞ্চিত পৰিয়ালসমূহক মাধ্যমিক আৰু তৃতীয় পৰ্যায়ৰ স্বাস্থ্যসেৱা সেৱা আৰু চিকিৎসালয়ত ভৰ্তিৰ বাবে বছৰি ৫ লাখ টকা পৰ্যন্ত স্বাস্থ্য কভাৰেজ প্ৰদান কৰে, যাৰ ফলত তেওঁলোকক অধিক চিকিৎসা বিলৰ পৰা মুক্ত কৰা হয়। এই আঁচনিৰ জৰিয়তে তালিকাভুক্ত চৰকাৰী আৰু ব্যক্তিগত চিকিৎসালয়ত নগদবিহীন চিকিৎসাৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে।
আয়ুষ্মান ভাৰত - প্ৰধানমন্ত্ৰী জন আৰোগ্য যোজনা
ভাৰতৰ শেহতীয়া অৰ্থনৈতিক সমীক্ষা (২০২৪-২৫) অনুসৰি AB-PMJAYয়ে আৰম্ভ হোৱাৰ পিছৰে পৰা পৰিয়ালবোৰক ১.৫২ লাখ কোটি টকাৰো অধিক স্বাস্থ্যসেৱাৰ ক্ষেত্ৰত ব্যয় ৰাহি কৰিছে।
আঁচনিখনৰ হিতাধিকাৰীসকলৰ বাবে সৃষ্টি কৰা আয়ুষ্মান কাৰ্ড অনুসৰি ২০২৫ চনৰ ১ অক্টোবৰলৈকে এ বি-পি এম জে এ ৱাইত ৪২ কোটিৰো অধিক লোক পঞ্জীয়ন কৰা হৈছে। ৭০ বছৰতকৈ অধিক বয়সৰ ৮৬.৫১ লাখতকৈও অধিক জ্যেষ্ঠ নাগৰিকক আয়ুষ্মান বয় বন্দনা (ভিভিএছ) কাৰ্ড প্ৰদান কৰা হৈছে। সমগ্ৰ দেশতে ৩৩,০০০ৰো অধিক চিকিৎসালয়- ১৭৬৮৫খন ৰাজহুৱা আৰু ১৫,৩৮০খন ব্যক্তিগত- এ বি-পি এম জে এ ৱাইৰ অধীনত তালিকাভুক্ত কৰা হৈছে।
AB-PMJAY আঁচনিৰ অগ্ৰগতি
এই আঁচনিৰ অধীনত লাখ লাখ লোকে সকলো ধৰণৰ স্বাস্থ্য সেৱা লাভ কৰিছে (২৮ অক্টোবৰ, ২০২৫ অনুসৰি)
|
বিশেষত্বৰ নাম
|
মুঠ পৰিমাণ
|
টকাৰ মুঠ পৰিমাণ
|
|
সাধাৰণ চিকিৎসা
|
২১৭৪১৩৮৯
|
১৮৩৭২৫৫৩৫২৬৩
|
|
চকুৰ ৰোগ
|
৪৪৯৯৫৪৪
|
২৫২১৮৫২৯২৩৪
|
|
মেডিকেল অংক’লজী
|
৪১৪১১৮৮
|
৪৫৯৭১১৯০৪৫২
|
|
প্ৰসূতি আৰু স্ত্ৰীৰোগ
|
৩৫৬৪০৭১
|
২৬৯২১৫০৫৪৬৯
|
|
সাধাৰণ অস্ত্ৰোপচাৰ
|
৩৩৩৪১২৩
|
৫১৩৫৯৮৮৩৬৭৬
|
|
অৰ্থপেডিক্স
|
২৪৪৫৬৭৮
|
৮১১৮৫২৮২০৯৯
|
|
ইউৰ’লজী
|
১৯৯৫৪৭০
|
৩৬৬০৩৯৭৪৫৭৯
|
|
জৰুৰীকালীন কক্ষৰ পেকেজ (পৰিচৰ্যাৰ বাবে ১২ ঘণ্টাৰ কম সময়ৰ প্ৰয়োজন)
|
১৯৭৬০৫৯
|
৩০৯৭০৮০১৩৬
|
|
কাৰ্ডিঅ’লজি
|
১২৮২২০৬
|
৮৬৭৩০৬০৬৩৪৯
|
|
প্ৰসূতিৰ যতন
|
১১০৪৭৫২
|
২৩২০০৬৫৩১৯৪
|
AB-PMJAY বাজেট
এই আঁচনিখনৰ সম্পূৰ্ণ পুঁজি ভাৰত চৰকাৰ আৰু নিজ নিজ ৰাজ্য তথা কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ চৰকাৰৰ দ্বাৰা যোগান ধৰা হয়। কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ বাজেট বিগত কিছু বছৰত বৃদ্ধি পাইছে আৰু ২০২৫-২৬ চনত এয়া ৯,৪০৬ কোটি টকা হব বুলি অনুমান কৰা হৈছে।
পূৰ্বৰ বছৰবোৰত এ বি-পি এম জে এ ৱাইৰ বাবে কেন্দ্ৰীয় বাজেটঃ
|
বিত্তীয় বৰ্ষ
|
আনুমানিক বাজেট (কোটি টকাত)
|
|
২০১৯-২০
|
৬,৫৫৬
|
|
২০২০-২১
|
৬,৪২৯
|
|
২০২১-২২
|
৬,৪০১
|
|
২০২২-২৩
|
৭,৮৫৭
|
|
২০২৩-২৪
|
৭,২০০
|
|
২০২৪-২৫
|
৭,৫০০
|
|
২০২৫-২৬
|
৯,৪০৬
|
আয়ুষ্মান আৰোগ্য মন্দিৰ
আয়ুষ্মান ভাৰতৰ দ্বিতীয় স্তম্ভ আয়ুষ্মান আৰোগ্য মন্দিৰে (AAM) প্ৰাথমিক স্বাস্থ্যসেৱাক অধিক সুলভ আৰু জনসাধাৰণৰ ওচৰ চপাইছে। ইয়াৰ লক্ষ্য হৈছে মাতৃ আৰু শিশুৰ স্বাস্থ্য সেৱাৰ উপৰি অ-সংক্ৰামক ৰোগৰ যত্ন, উপশমমূলক আৰু পুনৰ্বাসনমূলক পৰিচৰ্যা, মৌখিক, চকু আৰু ইএনটি যত্ন, মানসিক স্বাস্থ্য আৰু জৰুৰীকালীন অৱস্থা তথা আঘাতৰ বাবে প্ৰথম পৰ্যায়ৰ পৰিচৰ্যা বিনামূলীয়া প্ৰয়োজনীয় ঔষধ আৰু নিদান সেৱাকে ধৰি সম্প্ৰসাৰিত পৰিসৰৰ সেৱা প্ৰদান কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছে।
প্ৰাথমিক আৰু উপ-স্বাস্থ্য সেৱা কেন্দ্ৰসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত AAM সমূহ সকলো প্ৰয়োজনীয় সম্পদৰে পৰিপূৰ্ণ, যাৰ ভিতৰত আছেঃ
- উন্নত আন্তঃগাঁথনি
- অতিৰিক্ত মানৱ সম্পদ
- অত্যাৱশ্যকীয় ঔষধ আৰু ৰোগ নিৰ্ণয়ৰ সুবিধা
- তথ্য প্ৰযুক্তি ব্যৱস্থা ইত্যাদি।
টেলি-পৰামৰ্শ সেৱা গ্ৰামাঞ্চলকে ধৰি সমগ্ৰ দেশৰ সকলো কাৰ্য্যকৰী এ. এ. এম.ত উপলব্ধ। AAM সমূহত (ছেপ্টেম্বৰ, ২০২৫লৈকে) ৩৯.৬১ কোটিৰো অধিক টেলি-পৰামৰ্শ প্ৰদান কৰা হৈছিল।
ভাৰত ডিজিটেল মিছন
ABHA য়ে সমগ্ৰ স্বাস্থ্যসেৱা পৰিৱেশতন্ত্ৰৰ লোকসকলৰ বাবে অনন্য স্বাস্থ্য চিনাক্তকৰণ নম্বৰ সৃষ্টি কৰে। ই স্বাস্থ্যসেৱাৰ বিভিন্ন স্তৰত যত্নৰ ধাৰাবাহিকতা আৰু দূৰৱৰ্তী আৰু গ্ৰাম্য অঞ্চলকে ধৰি সকলো ঠাইতে সেৱাৰ উপলব্ধতা নিশ্চিত কৰে।
আঁচনিখনৰ অগ্ৰগতি (২০২৫ চনৰ ৫ আগষ্টলৈকে):
- ৭৯,৯১,১৮,০৭২ টা এ বি এইচ এ একাউণ্ট সৃষ্টি কৰা হৈছে
- এইচ এফ আৰত ৪,১৮,৯৬৪টা স্বাস্থ্য সুবিধা পঞ্জীয়ন কৰা হৈছে
- এইচ পি আৰত ৬,৭৯,৬৯২ জন স্বাস্থ্যসেৱা পেছাদাৰী পঞ্জীয়ন কৰা হৈছে
- ৬৭,১৯,৬৫,৬৯০ স্বাস্থ্য অভিলেখক এ বি এইচ এৰ সৈতে সংযুক্ত কৰা হৈছে
পিএম–আয়ুষ্মান ভাৰত স্বাস্থ্য আন্তঃগাঁথনি অভিযান
ক’ভিড-১৯ৰ সময়ত ভাৰত চৰকাৰে সম্পূৰ্ণ চৰকাৰী পন্থা গ্ৰহণ কৰি দ্ৰুতভাৱে সঁহাৰি জনাইছিল। এই মহামাৰীয়ে দেখুৱাইছিল যে ভাৰতৰ স্বাস্থ্যসেৱা ব্যৱস্থাত স্থানীয় ক্লিনিকৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ডাঙৰ চিকিৎসালয়লৈকে সকলো স্তৰতে উন্নত সুবিধাৰ প্ৰয়োজন। এই ব্যৱধানবোৰ দূৰ কৰিবলৈ, ২০২১-২২ চনৰ বাজেটৰ অংশ হিচাপে ২০২১ চনৰ ২৫ অক্টোবৰত পি এম-আয়ুষ্মান ভাৰত স্বাস্থ্য আন্তঃগাঁথনি অভিযান (PM-ABHIM) আৰম্ভ কৰা হৈছিল।
PM-ABHIM অভিযানৰ প্ৰধান লক্ষ্য হৈছে চহৰ আৰু গাঁও উভয়তে স্বাস্থ্য আন্তঃগাঁথনি, ৰোগ নিৰীক্ষণ, আৰু স্বাস্থ্য গৱেষণাৰ জটিল ব্যৱধানসমূহ দূৰ কৰা, যাতে ভাৰতে ভৱিষ্যতে মহামাৰীৰ প্ৰতি ফলপ্ৰসূভাৱে সঁহাৰি জনাব পাৰে। ২০০৫ চনৰ পিছত ই ভাৰতৰ সৰ্ববৃহৎ জনস্বাস্থ্য আন্তঃগাঁথনি পৰিকল্পনা, এয়া ২০২১-২০২৬ চনৰ বাবে মুঠ বাজেট ৬৪,১৮০ কোটি টকা। ইয়াৰে ৫৪,২০৫ কোটি টকা ৰাজ্যিক পৰ্যায়ৰ কাৰ্যসূচীৰ বাবে আৰু ৯,৩৪০ কোটি টকা কেন্দ্ৰীয় কাৰ্যসূচীৰ বাবে আবণ্টন দিয়া হৈছে। ভাৰতৰ চিকিৎসালয়, ক্লিনিক আৰু স্বাস্থ্য গৱেষণা সুবিধাসমূহ দেশজুৰি উন্নীতকৰণৰ বাবে এয়া পাঁচ বছৰীয়া এক বৃহৎ পৰিকল্পনা, যাৰ ফলত দেশখন ভৱিষ্যতৰ স্বাস্থ্য জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ বাবে অধিক সাজু হৈ উঠিব।
আয়ুষ্মান ভাৰত আঁচনি: কাৰ্য্যক্ষমতাৰ পৰ্য্যালোচনা
২০২৫ চনলৈকে আঁচনিখনৰ অগ্ৰগতিঃ
২০২২-২৩ আৰু ২০২৪-২৫ বিত্তীয় বৰ্ষৰ মাজত, ৰাজ্য আৰু কেন্দ্ৰীয়শাসিত অঞ্চলসমূহে সামূহিকভাৱে আয়ুষ্মান আৰোগ্য মন্দিৰৰ উন্নয়ন আৰু পৰিচালনাৰ বাবে ৫০০০ কোটি টকাতকৈ অধিক ব্যয় কৰিছিল।
সামৰণি
AB-PMJAY য়ে সমাজৰ দুৰ্বল শ্ৰেণীৰ লোকে মানসম্পন্ন আৰু সুলভ স্বাস্থ্যসেৱা লাভ কৰাটো নিশ্চিত কৰে আৰু আয়ুষ্মান আৰোগ্য মন্দিৰে প্ৰাথমিক স্বাস্থ্যসেৱাক জনসাধাৰণৰ ওচৰলৈ লৈ আহে। ABHIM (আয়ুষ্মান ভাৰত স্বাস্থ্য একাউণ্ট) আঁচনিখনে প্ৰতিজন নাগৰিকক এক অনন্য ডিজিটেল স্বাস্থ্য আই. ডি. প্ৰদান কৰে, যাতে তেওঁলোকৰ স্বাস্থ্যজনিত তথ্যবোৰ সকলো সুবিধাসহ নিৰৱচ্ছিন্নভাৱে অব্যাহত ৰাখিব পাৰি। PM- ABHIM-এ অন্তৰ্নিহিত স্বাস্থ্যসেৱা আন্তঃগাঁথনি শক্তিশালী কৰে- গাঁৱৰ পৰা জিলা পৰ্যায়লৈ চিকিৎসালয়, পৰীক্ষাগাৰ আৰু স্বাস্থ্য কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণ কৰে-যাতে এই ব্যৱস্থাটোৱে গুণগত যত্ন প্ৰদান কৰিব পাৰে আৰু জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনাব পাৰে।
আয়ুষ্মান ভাৰত আৰু স্বাস্থ্য তথা পৰিয়াল কল্যাণ মন্ত্ৰালয়ৰ অধীনত এই আঁচনিসমূহে সকলোৰে বাবে সাৰ্বজনীন স্বাস্থ্য কভাৰেজ নিশ্চিত কৰি সুলভ, উন্নত মানৰ আৰু ব্যাপক স্বাস্থ্যসেৱা প্ৰদান কৰে।
সমল
***
DPS/KD
(Backgrounder ID: 156088)
Visitor Counter : 11
Provide suggestions / comments