Press Information Bureau

ಪ್ರಮುಖ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು

• ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 03, 2024 ರಂದು ಮರಾಠಿ, ಪಾಲಿ, ಪ್ರಾಕೃತ, ಅಸ್ಸಾಮಿ ಮತ್ತು ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ 'ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆ' ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡಿದೆ.
• ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2025ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಒಟ್ಟು 11 ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಯ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
• ಆರು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಾದ — ತಮಿಳು, ಸಂಸ್ಕೃತ, ಕನ್ನಡ, ತೆಲುಗು, ಮಲಯಾಳಂ ಮತ್ತು ಒಡಿಯಾ — ಗಳಿಗೆ ಈ ಹಿಂದೆ 2004 ರಿಂದ 2024 ರ ನಡುವೆ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು.

ಪರಿಚಯ

ಭಾರತವು ಶ್ರೀಮಂತ, ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಭಾಷಾ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಅನೇಕ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ವಿವಿಧ ನೀತಿಗಳು, ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ದೇಶದ ಭಾಷಾ ಪರಂಪರೆಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರದ ಅಂತಹ ಒಂದು ವಿಧಾನವೆಂದರೆ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಸಾಹಿತ್ಯ, ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಶ್ರೀಮಂತ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ, ಹಾಗೂ ಭಾರತದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಗುರುತನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಪ್ರಾಚೀನ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ "ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆ" ಸ್ಥಾನಮಾನ ನೀಡುವುದು. ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ "ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆ" ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ಭಾಷೆಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಟೋಬರ್ 3, 2024 ರಂದು, ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟವು ಮರಾಠಿ, ಪಾಲಿ, ಪ್ರಾಕೃತ, ಅಸ್ಸಾಮಿ, ಮತ್ತು ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಈ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಇದರೊಂದಿಗೆ ದೇಶದಲ್ಲಿನ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಒಟ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆ 11ಕ್ಕೆ ಏರಿತು.

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷಾ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಏಕೆ ಮುಖ್ಯ

ಒಂದು ಭಾಷೆಯನ್ನು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸುವುದು, ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಾಗೂ ಬೌದ್ಧಿಕ ಗುರುತಿನ ಮೇಲೆ ಅದು ಬೀರಿದ ಆಳವಾದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಮತ್ತು ಅಂಗೀಕರಿಸುವ ಒಂದು ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಪ್ರಾಚೀನ ಜ್ಞಾನ, ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಮತ್ತು ರವಾನಿಸುವಲ್ಲಿ ಅದರ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಾನಮಾನವು ಭಾಷೆಗಳ ಗೌರವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದಲ್ಲದೆ, ಅವುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು, ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ನಡೆಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಇಂದಿನ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅವುಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತವಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಯ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಏಕೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ?

ಒಂದು ಭಾಷೆಯನ್ನು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸುವುದು, ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಾಗೂ ಬೌದ್ಧಿಕ ಗುರುತಿನ ಮೇಲೆ ಅದು ಬೀರಿದ ಆಳವಾದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಮತ್ತು ಅಂಗೀಕರಿಸುವ ಒಂದು ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಪ್ರಾಚೀನ ಜ್ಞಾನ, ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಮತ್ತು ರವಾನಿಸುವಲ್ಲಿ ಅದರ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಾನಮಾನವು ಭಾಷೆಗಳ ಗೌರವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದಲ್ಲದೆ, ಅವುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು, ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ನಡೆಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಇಂದಿನ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅವುಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತವಾಗಿ ಉಳಿಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಒಂದು ಭಾಷೆಯನ್ನು "ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ" ವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವುದು ಯಾವುದು?

ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಚಿವಾಲಯದ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಹಾಗೂ ಐತಿಹಾಸಿಕ ತಜ್ಞರೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಲೋಚಿಸಿ, ಒಂದು ಭಾಷೆಯನ್ನು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಲು ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ.

ಒಂದು ಭಾಷೆಯನ್ನು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಬೇಕು:

• ಅದರ ಆರಂಭಿಕ ಪಠ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ದಾಖಲಿತ ಇತಿಹಾಸವು 1,500 ರಿಂದ 2,000 ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾಗಿರಬೇಕು.
• ಮಾತನಾಡುವವರ ಹಲವಾರು ತಲೆಮಾರುಗಳಿಂದ ಪರಂಪರೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಥವಾ ಪಠ್ಯಗಳ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಂಗ್ರಹವಿರಬೇಕು.
• ಕಾವ್ಯ, ಶಿಲಾಶಾಸನ ಮತ್ತು ಶಾಸನಗಳ ಪುರಾವೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ, ಜ್ಞಾನ ಪಠ್ಯಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗದ್ಯ ಪಠ್ಯಗಳು ಇರಬೇಕು.
• ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಅದರ ಪ್ರಸ್ತುತ ರೂಪಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಮೂಲದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡ ನಂತರದ ರೂಪಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿರಬಹುದು.

ಭಾರತದ ಭಾಷಾ ಪರಂಪರೆಯ ವಿಸ್ತರಣೆ: 2024 ರಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸೇರ್ಪಡೆಗಳು

ಆರು ಭಾಷೆಗಳಾದ — ತಮಿಳು, ಸಂಸ್ಕೃತ, ತೆಲುಗು, ಕನ್ನಡ, ಮಲಯಾಳಂ ಮತ್ತು ಒಡಿಯಾ — ಗಳನ್ನು 2004 ಮತ್ತು 2014ರ ನಡುವೆ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳೆಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ 3, 2024 ರಂದು, ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟವು ಮರಾಠಿ, ಪಾಲಿ, ಪ್ರಾಕೃತ, ಅಸ್ಸಾಮಿ ಮತ್ತು ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಈ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹನ್ನೊಂದಕ್ಕೆ ಏರಿತು.

ಮರಾಠಿ

ಮರಾಠಿಯು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಭಾರತದ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುವ ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲದ ಶ್ರೀಮಂತ ಸಾಹಿತ್ಯ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸುಮಾರು 110 ಮಿಲಿಯನ್ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷಿಕರೊಂದಿಗೆ, ಮರಾಠಿಯು ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಾತನಾಡುವ 15 ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.

ಇದು 2500 ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಹಿಂದಿನ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಪ್ರಾಚೀನ ಮಹಾರಟ್ಟಿ, ಮರಹಟ್ಟಿ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರಿ ಪ್ರಾಕೃತ, ಮತ್ತು ಅಪಭ್ರಂಶ ಮರಾಠಿಯಂತಹ ಭಾಷೆಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ. ಈ ಭಾಷೆಯು ಗಮನಾರ್ಹ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದರೂ, ವಿವಿಧ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡಿದೆ.

ಸಮಕಾಲೀನ ಮರಾಠಿಯು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳಿಂದ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಸಾತವಾಹನ ಯುಗದಲ್ಲಿ (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 2ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ. 2ನೇ ಶತಮಾನ) ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರಾಕೃತ ಭಾಷೆಗಳ ಉಪಭಾಷೆಯಾದ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರಿ ಪ್ರಾಕೃತದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದೆ.

ಮರಾಠಿ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಕೊಡುಗೆ

ಗಾಥಾಸಪ್ತಸತಿಯು ತಿಳಿದಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಮರಾಠಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸುಮಾರು 2000 ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆರಂಭಿಕ ಮರಾಠಿ ಕಾವ್ಯದ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ಕವನ ಸಂಕಲನವು ಶಾತವಾಹನರ ರಾಜ ಹಾಲ ಅವರಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಕ್ರಿ.ಶ. 1ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಕಲನಗೊಂಡಿರಬಹುದೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ನಂತರ, ಸುಮಾರು ಎಂಟು ಶತಮಾನಗಳ ಹಿಂದೆ ಮರಾಠಿಯು ಪ್ರಬುದ್ಧ ಭಾಷಾ ಹಂತವನ್ನು ತಲುಪಿದ ಬಳಿಕ ಲೀಲಾಚರಿತ್ರ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರಿ  ಕೃತಿಗಳು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದವು.

ಅನೇಕ ಶಿಲಾಶಾಸನಗಳು, ತಾಮ್ರಪಟಗಳು, ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು, ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪಠ್ಯಗಳು (ಪೋಥಿಗಳು) ಮರಾಠಿಯ ಶ್ರೀಮಂತ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಸುಂದರವಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ.

ನಾನೇಘಾಟ್ ಶಾಸನವು 2500 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಮರಾಠಿ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವ ಒಂದು ಅಸಾಮಾನ್ಯ ಕಲಾಕೃತಿಯಾಗಿದೆ.

ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ವಿನಯಪಿಟಕ, ದೀಪವಂಸ  ಮತ್ತು ಮಹಾವಂಸ ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತೀಯ ಬರಹಗಳಲ್ಲಿ ಮರಾಠಿಯ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಕಾಳಿದಾಸ ಮತ್ತು ವರರುಚಿ ಯಂತಹ ಹೆಸರಾಂತ ಲೇಖಕರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಇದರ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ.

ಮರಾಠಿಯ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ಸಂತ ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರ, ನಾಮದೇವ, ಮತ್ತು ತುಕಾರಾಂ ರಂತಹ ಅನೇಕ ಸಂತರ ಕೃತಿಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಇವರ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಗೌರವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಪಾಲಿ

ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯ ಅಧ್ಯಯನವು ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಪುನರ್ರಚಿಸಲು ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅದರ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುವ ಅಮೂಲ್ಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅನೇಕ ಪಾಲಿ ಪಠ್ಯಗಳು ಇನ್ನೂ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಕಷ್ಟಕರವಾದ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಡಗಿವೆ. ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್, ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಚಿತ್ತಗಾಂಗ್‌ನಂತಹ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೌದ್ಧರು ವಾಸಿಸುವ ಜಪಾನ್, ಕೊರಿಯಾ, ಟಿಬೆಟ್, ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಮಂಗೋಲಿಯಾದಂತಹ ಬೌದ್ಧ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯ ಆರಂಭಿಕ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ಬೌದ್ಧ ವಿದ್ವಾಂಸ ಬುದ್ಧಘೋಷರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.

ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೊಡುಗೆಗಳು

ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯು ವಿವಿಧ ಉಪಭಾಷೆಗಳಿಂದ ಹೆಣೆದ ಶ್ರೀಮಂತ ಪರಂಪರೆಯಾಗಿದ್ದು, ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧ ಮತ್ತು ಜೈನ ಪಂಥಗಳು ತಮ್ಮ ಪವಿತ್ರ ಭಾಷೆಯಾಗಿ ಇದನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದವು. ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಪೂ. 500 ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ಜೀವಿಸಿದ್ದ ಗೌತಮ ಬುದ್ಧರು ತಮ್ಮ ಧರ್ಮೋಪದೇಶಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಪಾಲಿಯನ್ನು ಬಳಸಿದರು. ಇದು ಅವರ ಬೋಧನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲು ಪ್ರಮುಖ ಮಾಧ್ಯಮವಾಯಿತು.

ಸಂಪೂರ್ಣ ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ತ್ರಿಪಿಟಕ ಸೇರಿದೆ, ಇದರರ್ಥ "ಮೂರು ಬುಟ್ಟಿಗಳು".

ಮೊದಲ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ, ವಿನಯ ಪಿಟಕ: ಇದು ಬೌದ್ಧ ಸನ್ಯಾಸಿಗಳಿಗಾಗಿ ಸನ್ಯಾಸಿ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ, ನೈತಿಕ ನಡತೆ ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಒಂದು ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಎರಡನೇ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ, ಸುತ್ತ ಪಿಟಕ: ಇದು ಬುದ್ಧರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಭಾಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ಒಂದು ಭಂಡಾರವಾಗಿದ್ದು, ಅವರ ವಿವೇಕ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಕೊನೆಯದಾಗಿ, ಅಭಿಧಮ್ಮ ಪಿಟಕ: ಇದು ನೀತಿಶಾಸ್ತ್ರ, ಮನೋವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನದ ಸಿದ್ಧಾಂತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿವಿಧ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ವಾಸ್ತವದ ಕುರಿತು ಆಳವಾದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಪಾಲಿ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಜಾತಕ ಕಥೆಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಇವು ಬೋಧಿಸತ್ವ ಅಥವಾ ಭವಿಷ್ಯದ ಬುದ್ಧನಾಗಿ ಬುದ್ಧರ ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮಗಳ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಹೇಳುವ ಧರ್ಮೇತರ ಕಥೆಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ಕಥೆಗಳು ಭಾರತೀಯರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪರಂಪರೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದ್ದು, ಹಂಚಿಕೆಯಾದ ನೈತಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ. ಒಟ್ಟಾಗಿ, ಭಾರತೀಯ ಚಿಂತನೆ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವಲ್ಲಿ ಪಾಲಿಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಇವು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಾಕೃತ

ಪ್ರಾಕೃತವು ಮಧ್ಯ ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಒಂದು ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ಭಾಷಾ ಹಾಗೂ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವಿಭಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಯು ಅನೇಕ ಆಧುನಿಕ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅಡಿಪಾಯವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವುದಲ್ಲದೆ, ಉಪಖಂಡದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ನಿರೂಪಣೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಆದಿ ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರ ಪ್ರಕಾರ, "ವಾಚಃ ಪ್ರಾಕೃತ ಸಂಸ್ಕೃತೌ ಶ್ರುತಿಗಿರಿಃ" – ಅಂದರೆ ಪ್ರಾಕೃತ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಗಳು ಭಾರತೀಯ ವಿವೇಕದ ನಿಜವಾದ ವಾಹಕಗಳಾಗಿವೆ.

ಪ್ರಾಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಕೊಡುಗೆ

ಪ್ರಾಕೃತವು ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮತ್ತು ವಿದ್ವಾಂಸರಿಂದ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಪಾಣಿನಿ, ಚಂದ, ವರರುಚಿ ಮತ್ತು ಸಮಂತಭದ್ರರಂತಹ ಆಚಾರ್ಯರು ಇದರ ವ್ಯಾಕರಣವನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮಹಾತ್ಮ ಬುದ್ಧ ಮತ್ತು ಮಹಾವೀರರು ತಮ್ಮ ಧರ್ಮೋಪದೇಶಗಳನ್ನು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರನ್ನು ತಲುಪಲು ಪ್ರಾಕೃತದಲ್ಲಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು.

ಇದರ ಪ್ರಭಾವವು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ. ನಾಟಕೀಯ, ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ಕೃತಿಗಳು ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ, ಗಣಿತ, ಭೂವಿಜ್ಞಾನ, ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿವೆ. ಪ್ರಾಕೃತವು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಉಪಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರಭಾಷೆ ಹಿಂದಿ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಪ್ರಾಕೃತ-ಅಪಭ್ರಂಶದಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಿದೆ. ವೈದಿಕ ಭಾಷೆಯು ಸಹ ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಾಕೃತ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಾರತದ ಭಾಷಾ ವಿಕಾಸವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅದರ ಅಧ್ಯಯನದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಾಕೃತ ಶಾಸನಗಳು ಭಾರತದ ಭೂತಕಾಲದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಪ್ರಮುಖ ಐತಿಹಾಸಿಕ ದಾಖಲೆಗಳಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಮೌರ್ಯ ಪೂರ್ವದ ಅವಧಿಯ ಶಾಸನಗಳು, ಹಾಗೆಯೇ ಅಶೋಕ ಮತ್ತು ಖಾರವೇಲ ರಾಜರ ಶಾಸನಗಳನ್ನು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಪ್ರಾಕೃತದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ.

ಆಚಾರ್ಯ ಭರತಮುನಿಗಳು ತಮ್ಮ ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿ 'ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ'ದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಕೃತವನ್ನು ಬಹುತೇಕ ಭಾರತೀಯರ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ಕಲಾತ್ಮಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಈ ಅಂಗೀಕಾರವು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ನಡುವಿನ ಸಂವಹನ ವಿಧಾನವಾಗಿ ಪ್ರಾಕೃತದ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಹಿಂದಿ, ಬಂಗಾಳಿ ಮತ್ತು ಮರಾಠಿಯಂತಹ ಭಾಷೆಗಳು ತಮ್ಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಪ್ರಾಕೃತಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುತ್ತವೆ. ಇದು ಆಧುನಿಕ ಭಾಷೆಗಳ ಮೂಲ ಮತ್ತು ವಿಕಾಸದ ಸಮಗ್ರ ತಿಳುವಳಿಕೆಗಾಗಿ ಪ್ರಾಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ.

ಅಸ್ಸಾಮಿ

ಅಸ್ಸಾಮಿ ಭಾಷೆಯು ಅಸ್ಸಾಂನ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ಬೇರುಗಳು ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿವೆ. ಇದರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಕ್ರಿ.ಶ. 7ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೆಯೇ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇದರ ನೇರ ಪೂರ್ವಜ ಮಾಗಧಿ ಅಪಭ್ರಂಶ ಆಗಿದೆ. ಇದು ಪೂರ್ವ ಪ್ರಾಕೃತಕ್ಕೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಉಪಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ.

ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಜಿ.ಎ. ಗ್ರಿಯರ್ಸನ್ ಅವರು ಮಾಗಧಿಯು ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಬಲ ಉಪಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಗಮನಿಸಿದರು. ಆದರೆ, ಅದರ ಪೂರ್ವದ ಪ್ರತಿರೂಪವಾದ ಪ್ರಾಚ್ಯ ಅಪಭ್ರಂಶವು ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಆಗ್ನೇಯಕ್ಕೆ ಹರಡಿ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ಬಂಗಾಳಿಯಾಗಿ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿತು. ಪ್ರಾಚ್ಯ ಅಪಭ್ರಂಶವು ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದಂತೆ, ಅದು ಗಂಗಾನದಿಯ ಉತ್ತರವನ್ನು ದಾಟಿ ಅಸ್ಸಾಂ ಕಣಿವೆಯನ್ನು ತಲುಪಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅದು ಅಸ್ಸಾಮಿಯಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡಿತು. ಅಸ್ಸಾಮಿ ಭಾಷೆಯ ಆರಂಭಿಕ ದಾಖಲಿತ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ಕಥಾ ಗುರುಚರಿತನಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. "ಅಸೋಮಿಯಾ" ಪದದ ಮೂಲದ ಬಗ್ಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಿವೆ. ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಇದನ್ನು ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ ಜೋಡಿಸಿದರೆ, ಇತರರು ಆರು ಶತಮಾನಗಳ ಕಾಲ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆಳಿದ ಅಹೋಮ್ ರಾಜವಂಶಕ್ಕೆ ಇದನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬ್ರಹ್ಮಪುತ್ರ ಕಣಿವೆಯನ್ನು, ಉತ್ತರ ಬಂಗಾಳವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ, ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಗ್ಜ್ಯೋತಿಷಪುರ ಎಂದು ಮತ್ತು ಕ್ರಿ.ಶ. ನಾಲ್ಕನೇ ಶತಮಾನದ ಸಮುದ್ರಗುಪ್ತನ ಸ್ತಂಭ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಕಾಮರೂಪ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಆಕ್ಸೋಮ್" ಎಂಬ ಬ್ರಹ್ಮಪುತ್ರ ಕಣಿವೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಪದದಿಂದ "ಅಸ್ಸಾಂ" ಎಂಬ ಆಂಗ್ಲೀಕೃತ ಪದವು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಇದರಿಂದ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ "ಅಸ್ಸಾಮೀಸ್" ಎಂಬ ಪದವು ವಿಕಸನಗೊಂಡಿತು. ಕ್ರಿ.ಶ. ಎಂಟನೇ ಶತಮಾನದ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಅಸ್ಸಾಮಿ ಭಾಷೆಯು ಈಗಾಗಲೇ ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದಿತ್ತು. ಅಸ್ಸಾಮಿ ಭಾಷೆಯು ಒಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಬಂಗಾಳಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಭಾಷಾ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷೆಗಳು ಒಂದೇ ಮೂಲ ಉಪಭಾಷೆಯಾದ ಮಾಗಧಿ ಅಪಭ್ರಂಶದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿವೆ.

ಅಸ್ಸಾಮಿ ಭಾಷೆಯ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಕೊಡುಗೆಗಳು

ಪೂರ್ವ-ಆಧುನಿಕ ಅಸ್ಸಾಮಿ ಲಿಪಿಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಉದಾಹರಣೆ ಚರ್ಯಾಪದಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇವು ಬೌದ್ಧ ಸಿದ್ಧಾಚಾರ್ಯರು ರಚಿಸಿದ ಪ್ರಾಚೀನ ಬೌದ್ಧ ತಾಂತ್ರಿಕ ಗ್ರಂಥಗಳಾಗಿದ್ದು, 8ನೇ ಮತ್ತು 12ನೇ ಶತಮಾನಗಳ ನಡುವಿನ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸೇರಿವೆ.

ಚರ್ಯಾಪದಗಳು ಅಸ್ಸಾಮಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಮಾಗಧ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಇದು ಹಲವಾರು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ವಿಕಾಸದ ಹಂತಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಚರ್ಯಾಪದಗಳಲ್ಲಿನ ಶಬ್ದಕೋಶವು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಅಸ್ಸಾಮಿ ಪದಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಧ್ವನಿಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ರೂಪವಿಜ್ಞಾನದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಈ ಶಬ್ದಕೋಶವು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಅಸ್ಸಾಮಿ ಪದಗಳನ್ನು ನಿಕಟವಾಗಿ ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಪದಗಳು ಆಧುನಿಕ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿವೆ.

ಬಂಗಾಳಿ

ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆಯು ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಉಪಖಂಡದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಭಾಷಾ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿನ ಕವಿಗಳು, ಲೇಖಕರು ಮತ್ತು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಬಂಗಾಳದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಗುರುತನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಸಹ ರೂಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಕ್ರಿ.ಶ. 10ನೇ ಮತ್ತು 12ನೇ ಶತಮಾನಗಳಿಗೆ ಹಿಂದಿನದೆಂದು ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಸಂಸ್ಕೃತ ಮಹಾಕಾವ್ಯಗಳ ಆರಂಭಿಕ ಅನುವಾದಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು 19ನೇ ಮತ್ತು 20ನೇ ಶತಮಾನಗಳ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಬರಹಗಳವರೆಗೆ, ಬಂಗಾಳಿ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಸಾಮಾಜಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧಿಕ ಚಳುವಳಿಗಳನ್ನು ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದೆ.

ಬಂಗಾಳಿಯು ಅಸ್ಸಾಮಿ ಮತ್ತು ಒಡಿಯಾ ಜೊತೆಗೆ, ಮಾಗಧಿ, ಮೈಥಿಲಿ ಮತ್ತು ಭೋಜ್‌ಪುರಿ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಆಗ್ನೇಯ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಭಾಷಾ ಗುಂಪನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ.

ಇದರ ತಕ್ಷಣದ ಮೂಲವನ್ನು ಮಾಗಧ ಪ್ರಾಕೃತಕ್ಕೆ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಇದನ್ನು ಪೂರ್ವ ಪ್ರಾಕೃತ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಇದು ಮಗಧ (ಅಥವಾ ಬಿಹಾರ) ದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಗೌಡ-ಬಂಗಾಳದ ಭಾಷೆಯು ಇತರ ಪೂರ್ವ ಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಾಗಧ ಅಪಭ್ರಂಶದ ಮೂಲಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿತು.

ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಬಂಗಾಳಿಯು ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್  ಭಾಷೆಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಕುಟುಂಬದ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಶಾಖೆಯ ಇಂಡಿಕ್ ಉಪ-ಶಾಖೆಗೆ ಸೇರಿದೆ.

ಬೆಂಗಾಲಿ ಭಾಷೆಯ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಕೊಡುಗೆಗಳು

ಬೌದ್ಧ ಸನ್ಯಾಸಿಗಳು ರಚಿಸಿದ ಮತ್ತು ಈಗ ಚರ್ಯಾಪದ  ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ 47 ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಗೀತೆಗಳು ಪ್ರಾಚೀನ ಬಂಗಾಳಿಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಮಾದರಿಗಳಾಗಿವೆ. ಚರ್ಯಾಪದ ಗೀತೆಗಳು ಭಾಷಾ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಮೌಲ್ಯ ಎರಡನ್ನೂ ಹೊಂದಿವೆ. ಲೂಯಿಪಾ, ಭುಸುಕುಪಾ, ಕಾನ್ಹಪಾ ಮತ್ತು ಸಬರಪಾ ರಂತಹ ಸಿದ್ಧಾಚಾರ್ಯರು ಚರ್ಯಾಪದ ಗೀತೆಗಳ ರಚನೆಕಾರರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಬಂಗಾಳಿ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಕ್ರಿ.ಶ. 10ನೇ ಮತ್ತು 12ನೇ ಶತಮಾನಗಳಿಗೆ ಹಿಂದಿನದೆಂದು ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮಹಾಕಾವ್ಯಗಳ ವ್ಯಾಪಕ ಅನುವಾದಗಳೊಂದಿಗೆ ಇದು ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. 16ನೇ ಶತಮಾನವು ಒಂದು ತಿರುವು ನೀಡಿತು. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಚೈತನ್ಯ ನೇತೃತ್ವದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ರಘುನಾಥ ಹಾಗೂ ರಘುನಂದನ ರ ಪವಿತ್ರ ಕಾನೂನುಗಳು ವೃದ್ಧಿಯಾದವು. ಮುಂದಿನ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ, ಮೂಲ ಕೃತಿಗಳು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದವು. ಇವರಲ್ಲಿ ಮುಕುಂದ ರಾಮ್ ("ಬಂಗಾಳದ ಚಾಸರ್" ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದರು) ಮತ್ತು ನಂತರದ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಲೇಖಕರಾದ ಭರತ್ ಚಂದ್ರ ಹಾಗೂ ರಾಮ್ ಪ್ರಸಾದ್ ಪ್ರಮುಖರು.

19ನೇ ಶತಮಾನವು ಬಂಗಾಳಿ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸುವರ್ಣಯುಗವಾಗಿತ್ತು. ರಾಜಾ ರಾಮ್ ಮೋಹನ್ ರಾಯ್ ಮತ್ತು ಈಶ್ವರ ಚಂದ್ರ ವಿದ್ಯಾಸಾಗರ್ ಅವರಂತಹ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮಹತ್ವದ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರು.

ಸಂವಾದ ಕೌಮುದಿ, ಸೋಮ ಪ್ರಕಾಶ್ ಮತ್ತು ವಂದೇ ಮಾತರಂ ನಂತಹ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದವು. ಜನಸಾಮಾನ್ಯರನ್ನು ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಬರವಣಿಗೆಯ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಅವು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದವು.

ಬಂಕಿಮ್ ಚಂದ್ರ ಚಟರ್ಜಿ ಬಂಗಾಳಿ ಕಾದಂಬರಿಗೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿದರು. ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್, ಮೈಕೆಲ್ ಮಧುಸೂದನ್ ದತ್ತ, ಸುಕಾಂತ ಭಟ್ಟಾಚಾರ್ಯ ಮತ್ತು ಕಾಜಿ ನಜ್ರುಲ್ ಇಸ್ಲಾಂ ಅವರಂತಹ ಕವಿಗಳು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಇಂಧನ ನೀಡಿದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕ್ರಾಂತಿಗೆ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದರು.

ನೇತಾಜಿ ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ ಅವರ 'ಜೈ ಹಿಂದ್' ಮತ್ತು ಬಂಕಿಮ್ ಚಂದ್ರ ಚಟರ್ಜಿಯವರ 'ವಂದೇ ಮಾತರಂ' ಘೋಷಣೆಗಳು ರಾಷ್ಟ್ರದಾದ್ಯಂತ ಮೊಳಗಿ, ತಲೆಮಾರುಗಳಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ನೀಡಿದವು.ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ರಚಿಸಿದ ನಮ್ಮ ರಾಷ್ಟ್ರಗೀತೆ 'ಜನ ಗಣ ಮನ' ಮತ್ತು ಬಂಕಿಮ್ ಚಂದ್ರರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗೀತೆ 'ವಂದೇ ಮಾತರಂ' ಎರಡೂ ಬಂಗಾಳಿ ಕವಿಗಳಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿವೆ.

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಉತ್ತೇಜನಕ್ಕೆ ಕೈಗೊಂಡ ಕ್ರಮಗಳು

ಎಲ್ಲಾ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳ, ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ, ಉತ್ತೇಜನ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಶಿಕ್ಷಣ ಸಚಿವಾಲಯದ ಭಾಷಾ ಬ್ಯೂರೋದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆ ಮೂಲಕ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಅಥವಾ ಸಿಐಐಎಲ್‌ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು, 2020ರಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ಕಾಯಿದೆಯ ಮೂಲಕ ಮೂರು ಕೇಂದ್ರೀಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ: ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ  ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಲಾಲ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಹಾಗೂ ತಿರುಪತಿಯಲ್ಲಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಆದರ್ಶ ಸಂಸ್ಕೃತ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಶೋಧ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ತಮಿಳು ಕೇಂದ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ತಮಿಳು ಗ್ರಂಥಗಳ ಅನುವಾದಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲ ಮಾಡಿಕೊಡುವುದು, ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಹಾಗೂ ವಿದ್ವಾಂಸರಿಗಾಗಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿ ಕೋರ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಮೂಲಕ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ತಮಿಳು ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಈ ಸಂಸ್ಥೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಬೆಂಬಲಿಸಲು, ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಕನ್ನಡ, ತೆಲುಗು, ಮಲಯಾಳಂ ಮತ್ತು ಒಡಿಯಾ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ "ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್" ಗಳನ್ನು ಸಹ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷಾ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶಗಳು

• ಭಾರತದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು, ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದು.
• ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ದಾಖಲೀಕರಣ.
• ರಾಜ್ಯ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ದಾಖಲೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ಡಿಜಿಟಲೀಕರಣ ಮಾಡುವುದು.
• ಪುಸ್ತಕಗಳು, ಸಂಶೋಧನಾ ವರದಿಗಳು ಮತ್ತು ಹಸ್ತಪ್ರತಿ ಕ್ಯಾಟಲಾಗ್‌ಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುವುದು.
• ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಪಠ್ಯಗಳನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವುದು.
• ಶ್ರವ್ಯ-ದೃಶ್ಯ ದಾಖಲೀಕರಣ: ಹೆಸರಾಂತ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಪಠ್ಯಗಳ ಕುರಿತು ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದು.
• ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಶಿಲಾಶಾಸನ, ಪುರಾತತ್ವ (archaeology), ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರ, ನಾಣ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ, ಮತ್ತು ಪ್ರಾಚೀನ ಇತಿಹಾಸದೊಂದಿಗೆ ಜೋಡಿಸುವ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು.
• ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ದೇಶೀಯ ಜ್ಞಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಜೋಡಿಸುವ ಜ್ಞಾನಮೀಮಾಂಸೆಯ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವುದು.

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ತೆಲುಗು ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಉತ್ಕೃಷ್ಟತಾ ಕೇಂದ್ರವು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಎಸ್.ಪಿ.ಎಸ್.ಆರ್. ನೆಲ್ಲೂರಿನ (ವೆಂಕಟಾಚಲಂ) ಕ್ಯಾಂಪಸ್‌ನಿಂದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಸಿಇಎಸ್‌ಸಿಟಿ ಸುಮಾರು 10,000 ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಮಹಾಕಾವ್ಯಗಳ ವಿವರವಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಸಂಗ್ರಸಿದೆ. ಇದು ನಾಟಕಗಳು, ಆಂಧ್ರ ಮತ್ತು ತೆಲಂಗಾಣದ ದೇವಾಲಯಗಳು, ಗ್ರಾಮ ದಾಖಲೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ತೆಲುಗು ಶಾಸನಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿ “ತೆಲುಗು ಶಾಸನಗಳು” ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಪುಸ್ತಕವಾಗಿ ಸಂಕಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮೊದಲ ತೆಲುಗು ವ್ಯಾಕರಣವಾದ 'ಆಂಧ್ರ ಶಬ್ದ ಚಿಂತಾಮಣಿ' ಮತ್ತು ಪ್ರವರ್ತಕ ಛಂದಸ್ಸು ಕೃತಿಯಾದ 'ಕವಿಜನಾಶ್ರಮಮ್' ಗಳನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ಗೆ ಅನುವಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಉತ್ಕೃಷ್ಟತಾ ಕೇಂದ್ರ (CESCK) ವು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಆವರಣದಲ್ಲಿ, ಮೈಸೂರಿನಿಂದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮೀಸಲಾದ ಗ್ರಂಥಾಲಯ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸಮ್ಮೇಳನ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು: CESCK ರೋಡ್‌ಮ್ಯಾಪ್ ಸಭೆಗಳು ಮತ್ತು ಅದರ ತರಬೇತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಕನ್ನಡದ ಪ್ರಸರಣೆ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ನಾಲ್ಕು ಮೂಲಭೂತ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು: ಈ ಕೇಂದ್ರವು ಸಂಶೋಧನೆ, ಬೋಧನೆ, ದಾಖಲೀಕರಣ (Documentation) ಮತ್ತು ಪ್ರಸರಣೆ ಎಂಬ ನಾಲ್ಕು ಮೂಲಭೂತ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.  ಪ್ರಕಟಣೆ: ಇದು 7 ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ 22 ಪುಸ್ತಕಗಳು ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಅನುವಾದ: ಕವಿ-ಸಂತರಾದ ಅನ್ನಮಾಚಾರ್ಯರು ಮೂಲತಃ ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದ ಮೊದಲ ಸಂಗೀತ ಸಂಕೇತಗಳ ಕೃತಿಯಾದ ‘ಸಂಕೀರ್ತನ ಲಕ್ಷ್ಯಣಂ’ ಅನ್ನು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಒಡಿಯಾ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಉತ್ಕೃಷ್ಟತಾ ಕೇಂದ್ರ (CESCO) ವು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಭುವನೇಶ್ವರದಲ್ಲಿರುವ ಪೂರ್ವ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷಾ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ.

ಈ ಕೇಂದ್ರವು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯಗಳ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು, ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಹಾಗೂ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ದಾಖಲೀಕರಣವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ಯೋಜನೆಗಳು: ಒಡಿಯಾದಂತಹ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ CESCO ಈ ಕೆಳಗಿನ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ: ಶಾಸನಗಳ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಗೋಡೆಯ ಮೇಲಿನ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳ  ಭಾಷಾ ಅಧ್ಯಯನ, ಪುರಾತತ್ವ ಅವಶೇಷಗಳ ಅಧ್ಯಯನ, ಹಳೆಯ ತಾಳೆಗರಿ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ಅಧ್ಯಯನ, ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರಂಥಗಳಿಂದ ಉಲ್ಲೇಖಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದು

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಮಲಯಾಳಂ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಉತ್ಕೃಷ್ಟತಾ ಕೇಂದ್ರವು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆ (CIIL) ಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದನ್ನು ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಒದಗಿಸಿದ ಮಲಪ್ಪುರಂನ ತಿರೂರ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ತುಂಜತ್ ಎೞುತ್ತಚ್ಚನ್ ಮಲಯಾಳಂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಉಪಸಂಹಾರ

ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಯವರ ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕ ಮಂತ್ರವಾದ “ವಿರಾಸತ್ ಭೀ, ವಿಕಾಸ್ ಭೀ” — ಅಂದರೆ, "ಪರಂಪರೆಯೂ ಇರಲಿ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯೂ ಇರಲಿ" — ಎಂಬುದು ಭಾರತದ ಶ್ರೀಮಂತ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪ್ರಗತಿಪರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸುವ ಸಾರವನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ. ದೇಶದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳಾದ — ಸಂಸ್ಕೃತ, ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು, ಕನ್ನಡ, ಮಲಯಾಳಂ ಮತ್ತು ಒಡಿಯಾ — ಗಳು ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಜೀವಂತ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ, ನಮ್ಮ ನಾಗರಿಕತೆಯ ಬೌದ್ಧಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಿಧಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಮರಾಠಿ, ಪಾಲಿ, ಪ್ರಾಕೃತ, ಅಸ್ಸಾಮಿ ಮತ್ತು ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷಾ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡುವ ಸರ್ಕಾರದ ನಿರ್ಧಾರವು, ಭಾರತದ ಬೌದ್ಧಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಈ ಭಾಷೆಗಳು ವಹಿಸಿದ ಅಮೂಲ್ಯ ಪಾತ್ರದ ಆಳವಾದ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಯುವಜನರಿಗೆ ನಮ್ಮ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಸಾಧಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿವೆ. ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗಾಗಿ ಈ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ, ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಮೋದಿಯವರು ಆತ್ಮನಿರ್ಭರ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ಬೇರೂರಿರುವ ಭಾರತದ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕೀಕರಣದ ವ್ಯಾಪಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಈ ಸಮರ್ಪಣೆಯ ಮೂಲಕ, ಭಾರತದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಧ್ವನಿಗಳು ಆಧುನಿಕ ಮತ್ತು ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ.

References:

PMO INDIA

https://www.pmindia.gov.in/en/news_updates/highlights-from-the-pms-address-on-the-79th-independence-day/

https://www.pmindia.gov.in/en/news_updates/cabinet-approves-conferring-status-of-classical-language-to-marathi-pali-prakrit-assamese-and-bengali-languages/

Ministry of Culture, Government of India

https://www.indiaculture.gov.in/

Ministry of Education, Government of India

https://ccrtindia.gov.in/resources/literary-arts/

https://www.slbsrsv.ac.in/faculties-and-departments/faculty-sahitya-and-sanskriti/department-prakrit

Press Information Bureau:

https://www.pib.gov.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=103014

https://www.pib.gov.in/FeaturesDeatils.aspx?NoteId=153317&ModuleId+=+2

https://www.pib.gov.in/FeaturesDeatils.aspx?NoteId=153318&ModuleId%20=%202

https://www.pib.gov.in/FeaturesDeatils.aspx?NoteId=153320&ModuleId=2

https://www.pib.gov.in/FeaturesDeatils.aspx?NoteId=153322&ModuleId%20=%202

https://www.pib.gov.in/FeaturesDeatils.aspx?NoteId=153315&ModuleId+=+2#_ftn1

https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2061660

Click here to see PDF

*****