पत्र सूचना कार्यालय

মুখ্য তথ্য

• ৰবি বিপণন ঋতু (আৰএমএছ) ২০২৬–২৭ ৰ বাবে ন্যূনতম সমৰ্থন মূল্য (এমএছপি) অনুমোদন কৰা হৈছে আৰু ২৯৭ লাখ মেট্ৰিক টন শস্য ক্ৰয় কৰাৰ অনুমান কৰা হৈছে। ইয়াৰ বাবে কৃষকসকলে এমএছপি-ত প্ৰায় ৮৪,২৬৩ কোটি টকা লাভ কৰিব।
• আৰএমএছ ২০২৬–২৭ ৰ বাবে, উৎপাদনৰ ব্যয়ৰ ওপৰত লাভৰ হাৰ ১০৯% লৈ বৃদ্ধি পাব, খাদ্যশস্যৰ ঘেঁহুৰ এমএছপি পৰিশোধ ১.০৬ লাখ কোটি টকা (২০১৪-১৫) ৰ পৰা ৩.৩৩ লাখ কোটি টকালৈ (জুলাই ২০২৪–জুন ২০২৫) তিনিগুণতকৈও অধিক বৃদ্ধি পাব। একে সময়ছোৱাত ক্ৰয় ৭৬১.৪০ লাখ মেট্ৰিক টনৰ পৰা ১,১৭৫ লাখ মেট্ৰিক টনলৈ বৃদ্ধি পাব, যাৰ ফলত ১.৮৪ কোটি কৃষক উপকৃত হ’ব।
• মাহজাতীয় শস্যত আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ বাবে, ২০২৮–২৯ লৈকে তুৰ (আৰহাৰ), উৰদ, মচুৰৰ ১০০% উৎপাদন ক্ৰয় কৰা হ’ব। ২০২৫ চনৰ মাৰ্চ মাহৰ ভিতৰত ইতিমধ্যে ২.৪৬ লাখ মেট্ৰিক টন তুৰ ক্ৰয় কৰা হৈছে।

পাতনি

প্ৰতিটো শস্য বৰ্ষত ভাৰতৰ কৃষকসকলে নিজৰ পথাৰত অক্লান্ত পৰিশ্ৰম কৰে - কিন্তু বতৰ আৰু বজাৰৰ অনিশ্চয়তাই তেওঁলোকৰ লাভ নোহোৱা কৰিব পাৰে। অকাল বৰষুণ, খৰাং বা বানপানীয়ে কেইবামাহৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰম কেইদিনমানৰ ভিতৰতে ধ্বংস কৰিব পাৰে। আনকি শস্য সফলভাৱে চপোৱাৰ পিছতো, অস্থিৰ বজাৰৰ মূল্যই কৃষকসকলক দুৰ্দশাৰ বিক্ৰীৰ দিশে ঠেলি দিব পাৰে, যাৰ ফলত তেওঁলোকে উৎপাদনৰ মূল্যতকৈ বহু কম মূল্যত বিক্ৰী কৰিবলৈ বাধ্য হয়। ক্ষুদ্ৰ আৰু প্ৰান্তীয় কৃষকসকল, যিসকল সম্পূৰ্ণৰূপে জীৱিকাৰ বাবে কৃষিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল, তেওঁলোক বিভিন্ন বিপদ যেন ঋণ বৃদ্ধি, আয়ৰ ক্ষতি ইত্যাদিৰ বাবে সম্পূৰ্ণৰূপে খেতি ত্যাগ কৰাও দেখা পোৱা যায়।

এনে সময়ত ন্যূনতম সমৰ্থন মূল্য (এমএছপি) এক জীৱন ৰক্ষক হৈ পৰে। ন্যূনতম সমৰ্থন মূল্য (এমএছপি) হৈছে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ব্যৱস্থা যাৰ জৰিয়তে চৰকাৰে কৃষকসকলক পূৰ্বনিৰ্ধাৰিত মূল্যত তেওঁলোকৰ শস্য ক্ৰয় কৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, এজন ঘেঁহু খেতিয়কে মুকলি বজাৰৰ মূল্য হ্ৰাস হ'লেও তেওঁৰ শস্যৰ বাবে প্ৰতি কুইণ্টলত ₹২,৫৮৫ (২০২৬-২৭ বৰ্ষৰ বাবে এমএছপি) লাভ কৰিবলৈ নিশ্চিত হ'ব পাৰে। একেদৰে, এজন ধান খেতিয়কে চৰকাৰী সংস্থাসমূহক ধানৰ বাবে ₹২,৩৬৯/কুইণ্টল (২০২৫-২৬ বৰ্ষৰ বাবে এমএছপি)ত বিক্ৰী কৰিব পাৰে। এই নিশ্চিত মূল্যই কৃষকসকলক দুৰ্দশাগ্ৰস্ত হৈ বিক্ৰী কৰিবলগীয়া পৰিস্থিতিৰ প্ৰতি ভয় নকৰাকৈ মানসম্পন্ন বীজ আৰু প্ৰযুক্তিবিদ্যাত বিনিয়োগ কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰে।

এমএছপি নীতি আৰু নিৰ্ধাৰণ

চৰকাৰে সংশ্লিষ্ট ৰাজ্য চৰকাৰ আৰু কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰালয়/বিভাগসমূহৰ মতামতৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি কৃষি ব্যয় আৰু মূল্য আয়োগৰ (চিএচিপি) পৰামৰ্শৰ ভিত্তিত ২২টা বাধ্যতামূলক কৃষি শস্যৰ বাবে ন্যূনতম সমৰ্থন মূল্য ঘোষণা কৰে। ইয়াৰ উপৰিও, তোৰিয়া আৰু বাকলি গুচোৱা নাৰিকলৰ বাবেও ক্ৰমে ৰেপচিড আৰু সৰিয়হ আৰু কপ্ৰাৰ এমএছপি-ৰ ভিত্তিত এমএছপি নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে।

এমএছপি-ৰ পৰামৰ্শ দিওঁতে, চিএচিপি-য়ে কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰক যেনে উৎপাদনৰ খৰচ, ঘৰুৱা আৰু বিশ্ব বজাৰত বিভিন্ন শস্যৰ সামগ্ৰিক চাহিদা-যোগানৰ পৰিস্থিতি, ঘৰুৱা আৰু আন্তৰ্জাতিক মূল্য, শস্যৰ মাজত মূল্যৰ সমতা, কৃষি আৰু অকৃষি খণ্ডৰ মাজত বাণিজ্যৰ চৰ্ত, অৰ্থনীতিৰ বাকী অংশত মূল্য নীতিৰ সম্ভাৱ্য প্ৰভাৱ আৰু উৎপাদনৰ খৰচৰ ওপৰত অতিৰিক্ত হিচাপ হিচাপে কমেও ৫০ শতাংশ বিবেচনা কৰে।

তদুপৰি, চিএচিপি-ৰ দ্বাৰা গণনা কৰা উৎপাদন খৰচত সকলো পৰিশোধ কৰা খৰচ অন্তৰ্ভুক্ত থাকে যেনে ভাড়াত লোৱা মানুহৰ শ্ৰম, গৰুৰ শ্ৰম/যন্ত্ৰৰ শ্ৰম, লীজত দিয়া ভূমিৰ বাবে পৰিশোধ কৰা ভাড়া, বীজ, সাৰ, জৈৱিক সাৰ, জলসিঞ্চনৰ মাচুল, সঁজুলি আৰু কৃষি ভৱনৰ মূল্যহ্ৰাস, কাৰ্যকৰী মূলধনৰ ওপৰত সুদ, পাম্প ছেটৰ কাৰ্যকলাপৰ বাবে ডিজেল/বিদ্যুৎ আদি, বিবিধ খৰচ আৰু পাৰিবাৰিক শ্ৰমৰ মূল্য। এমএছপি গণনা কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা খৰচৰ সূত্ৰটো সকলো ২২টা বাধ্যতামূলক শস্য আৰু ৰাজ্যৰ বাবে একে। উল্লেখযোগ্যভাৱে, এই গণনাত পাৰিবাৰিক শ্ৰমৰ দৰে বিষয়বোৰো অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে, যিয়ে কেৱল ব্যক্তিগত কৃষকৰ ওপৰত গুৰুত্ব নিদি গোটেই খেতিয়ক পৰিয়ালৰ সামূহিক প্ৰচেষ্টাৰ স্বীকৃতি দিয়ে।

২০১৮-১৯ চনৰ পৰা, চৰকাৰে উৎপাদন ব্যয়ৰ কমেও ১.৫ গুণত এমএছপি স্থাপনৰ বাবে কেন্দ্ৰীয় বাজেট ২০১৮-১৯ ঘোষণাৰ সৈতে মিল ৰাখি সকলো নিৰ্ধাৰিত শস্যৰ বাবে এমএছপি বৃদ্ধি কৰি আহিছে। ইয়াৰ ফলত সকলো শস্যৰ বাবে গড় উৎপাদন ব্যয়ৰ ওপৰত ন্যূনতম ৫০% লাভ নিশ্চিত কৰা হৈছে।

এমএছপি-ৰ তথ্য: ৰবি বিপণন ঋতু ২০২৬-২৭ আৰু খাৰিফ বিপণন ঋতু ২০২৫-২৬

কেবিনেটে ১ অক্টোবৰ, ২০২৫ তাৰিখে বিপণন ঋতু ২০২৬-২৭ৰ বাবে সকলো নিৰ্ধাৰিত ৰবি শস্যৰ বাবে এমএছপি বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে অনুমোদন জনাইছে। তদুপৰি, চৰকাৰে খেতিয়কসকলক তেওঁলোকৰ উৎপাদিত সামগ্ৰীৰ লাভজনক মূল্য নিশ্চিত কৰিবলৈ খৰিফ বিপণন ঋতু ২০২৫-২৬ৰ বাবে নিৰ্ধাৰিত শস্যৰ এমএছপি বৃদ্ধি কৰিছে।

ক্ৰয় প্ৰণালী

চৰকাৰৰ সক্ৰিয় পদক্ষেপসমূহে কৃষকসকলৰ বাবে উন্নত ক্ৰয় আৰু সময়মতে ধন পৰিশোধ নিশ্চিত কৰিছে, যাৰ ফলত এমএচপি বৃদ্ধিৰ লাভালাভসমূহ স্পষ্ট সমৰ্থনলৈ ৰূপান্তৰিত হৈছে। বছৰ বছৰ ধৰি ক্ৰয় প্ৰণালী শক্তিশালী কৰা হৈছে, যাৰ ফলত ৰাজ্য আৰু সামগ্ৰীৰ কৃষকসকলৰ অধিক অংশগ্ৰহণ সম্ভৱপৰ হৈছে। খাদ্য নিগম আৰু নিৰ্দিষ্ট ৰাজ্যিক সংস্থাসমূহে শস্য ক্ৰয় কৰে। প্ৰতিটো বিপণন ঋতুৰ পূৰ্বে ভাৰত চৰকাৰে ৰাজ্য চৰকাৰ আৰু খাদ্য নিগমৰ সৈতে আলোচনা কৰি ঘেঁহু আৰু ধানৰ ক্ৰয়ৰ অনুমান চূড়ান্ত কৰে। এয়া আনুমানিক উৎপাদন, বিপণনযোগ্য উদ্বৃত্ত আৰু শস্যৰ আৰ্হিৰ দৰে কাৰকৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি কৰা হৈছে।

প্ৰধানমন্ত্ৰী অন্নদাতা আয় সংৰক্ষণ অভিযান (পিএম-আশা) নামৰ আঁচনিখনৰ অধীনত মূল্য সমৰ্থন আঁচনি (পিএছএছ)ৰ জৰিয়তে সংশ্লিষ্ট ৰাজ্য চৰকাৰৰ সৈতে আলোচনা কৰি মাহজাতীয় শস্য, তৈলবীজ আৰু নাৰিকল ক্ৰয় কৰা হয়। এই শস্যসমূহ বজাৰ মূল্য এমএছপিৰ তললৈ নামি আহিলে ক্ৰয় কৰা হয়। পিএম-আশাৰ অধীনত ক্ৰয়ৰ মুখ্য সংস্থা হৈছে ভাৰতীয় ৰাষ্ট্ৰীয় কৃষি সমবায় বিপণন ফেডাৰেচন লিমিটেড আৰু ভাৰতীয় ৰাষ্ট্ৰীয় সমবায় উপভোক্তা ফেডাৰেচন লিমিটেড।

কটন কৰ্পোৰেচন অৱ ইণ্ডিয়া আৰু ভাৰতীয় পাট নিগমৰ জৰিয়তে কটন আৰু পাটৰ ক্ৰয় এমএছপিৰ ভিত্তিত কৰা হয়। কৃষকৰ পৰা ক্ৰয় কৰা পাট আৰু কপাহৰ পৰিমাণৰ কোনো সৰ্বোচ্চ সীমা নাই।

এমএছপিৰ পৰা আত্মনিৰ্ভৰলৈ

মাহজাতীয় শস্যৰ উৎপাদনত ভাৰতে যথেষ্ট বৃদ্ধি দেখিবলৈ পাইছে। কিন্তু প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ২০২৭ চনৰ ভিতৰত মাহজাতীয় শস্যৰ ক্ষেত্ৰত আত্মনিৰ্ভৰশীলতা অৰ্জনৰ এক উচ্চাকাংক্ষী লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণ কৰিছে, যাতে আমদানিৰ প্ৰয়োজন নোহোৱা হয়। কৃষকসকলৰ সহযোগত ভাৰত ২০২৭ চনৰ ডিচেম্বৰৰ আগতে মাহজাতীয় শস্যৰ ক্ষেত্ৰত 'আত্মনিৰ্ভৰশীল' হ'ব বুলি জোৰ দিয়া হৈছে।

এই লক্ষ্যত উপনীত হ'বলৈ চৰকাৰে বাজেট ২০২৫ত ঘোষণা কৰিছিল যে ৰাজ্যখনৰ উৎপাদনৰ ১০০% তুৰ (অৰহৰ), উৰদ আৰু মচুৰ ২০২৮-২৯ চনলৈ চাৰি বছৰৰ বাবে ক্ৰয় কৰা হ'ব। এই প্ৰতিশ্ৰুতিৰ সৈতে সংগতি ৰাখি চৰকাৰে মাহজাতীয় শস্যৰ এমএছপিৰ ক্ৰয়ৰ বাবে পিএম-আশাৰ গেৰাণ্টি ৪৫,০০০ কোটি টকাৰ পৰা ৬০,০০০ কোটি টকালৈ বৃদ্ধি কৰিছে।

২৫ মাৰ্চ, ২০২৫ লৈকে পাঁচখন ৰাজ্য (অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ, গুজৰাট, কৰ্ণাটক, মহাৰাষ্ট্ৰ আৰু তেলেংগানা)ৰ কৃষকৰ পৰা মুঠ ২.৪৬ লাখ মেট্ৰিক টন তুৰ (অৰহৰ) ক্ৰয় কৰা হৈছে, যাৰ ফলত ১,৭১,৫৬৯ জন কৃষক উপকৃত হৈছে।

এমএছপি ক্ৰয়ৰ প্ৰভাৱ

মাহজাতীয় আৰু তৈলবীজ

যোৱা এঘাৰ বছৰত মাহজাতীয় শস্যৰ ক্ষেত্ৰখনত এক উল্লেখনীয় পৰিৱৰ্তন দেখা গৈছে। এক সময়ত কম খেতি, সীমিত ক্ৰয়, উচ্চ আমদানি নিৰ্ভৰশীলতা আৰু উচ্চ উপভোক্তাৰ মূল্যৰ দ্বাৰা চিহ্নিত এই ক্ষেত্ৰখনত এতিয়া অধিক উৎপাদন, বৰ্ধিত এমএছপি-ত অধিক ক্ৰয়, আমদানি নিৰ্ভৰশীলতা হ্ৰাস আৰু উন্নত মূল্য স্থিৰতা প্ৰতিফলিত হৈছে। মাহজাতীয় শস্যৰ এমএছপি-ত ক্ৰয় ২০০৯-১৪ চনৰ ভিতৰত ১.৫২ লাখ মেট্ৰিক টনৰ পৰা ২০২০-২৫ চনৰ ভিতৰত ৭,৩৫০% বৃদ্ধি হৈ ৮২.৯৮ লাখ মেট্ৰিক টন হৈছে।

একেদৰে, যোৱা ১১ বছৰত এমএছপি-ত তৈলবীজৰ ক্ৰয় ১৫০০% তকৈ অধিক বৃদ্ধি পাইছে, যি তৈলবীজ খেতিয়কসকলৰ বাবে চৰকাৰৰ শক্তিশালী সমৰ্থন প্ৰতিফলিত কৰিছে।

ধান আৰু খাৰিফ শস্য

ধান ক্ৰয়ৰ পৰিসৰো যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে। ২০০৪–১৪ চনৰ ভিতৰত ক্ৰয়ৰ পৰিমাণ আছিল ৪,৫৯০ লাখ মেট্ৰিক টন, যি ২০১৪–২৫ চনত ৭,৬০৮ লাখ মেট্ৰিক টনলৈ বৃদ্ধি পাইছে। ১৪টা খৰিফ শস্যৰ বাবে একেলগে ক্ৰয়ৰ পৰিমাণ ২০০৪–১৪ চনৰ ৪,৬৭৯ লাখ মেট্ৰিক টনৰ পৰা ২০১৪–২৫ চনত ৭,৮৭১ লাখ মেট্ৰিক টনলৈ বৃদ্ধি পাইছে।

এই বৃদ্ধি ধানৰ কৃষকসকলক প্ৰদান কৰা এমএছপিৰ পৰিমাণত প্ৰতিফলিত হৈছে, যি ধানৰ বাবে ২০০৪–১৪ চনত ৪.৪৪ লাখ কোটি টকাৰ পৰা ২০১৪–২৫ চনত ১৪.১৬ লাখ কোটি টকালৈ বৃদ্ধি পাইছে। একেদৰে, ১৪টা খৰিফ শস্যৰ বাবে একে সময়ছোৱাত এমএছপিৰ পৰিমাণ ৪.৭৫ লাখ কোটি টকাৰ পৰা ১৬.৩৫ লাখ কোটি টকালৈ বৃদ্ধি পাইছে।

ঘেঁহু

ৰবি বিপণন ঋতু (আৰএমএছ) ২০২৪-২৫ত ভাৰতীয় খাদ্য নিগমে ২৬৬ লাখ মেট্ৰিক টন ঘেঁহু ক্ৰয় কৰে, যিটো আগৰবছৰৰ ২৬২ লাখ মেট্ৰিক টন ক্ৰয়তকৈ অধিক আৰু আৰএমএছ ২০২২-২৩ৰ ১৮৮ লাখ মেট্ৰিক টনতকৈ যথেষ্ট বেছি। এই সাফল্যই দেশৰ খাদ্যশস্যৰ পৰ্যাপ্ততা সুৰক্ষিত কৰাত সহায় কৰিছে। ২২ লাখতকৈ অধিক কৃষকে ক্ৰয়ৰ পৰা লাভান্বিত হৈছে, যাৰ ভিতৰত প্ৰায় ₹০.৬১ লাখ কোটি পইচা পোনপটীয়াকৈ তেওঁলোকৰ বেংক একাউণ্টত ঘেঁহুৰ ন্যূনতম সমৰ্থন মূল্য (এমএছপি)ৰ ধন হিচাপে জমা হৈছে।

সামগ্ৰিকভাৱে খাদ্যশস্য

সামগ্ৰিকভাৱে খাদ্যশস্যৰ ক্ৰয়ৰ হাৰ ক্ৰমান্বয়ে বৃদ্ধি পাইছে। যেনে, ২০১৪-১৫ চনত ৭৬১.৪০ লাখ মেট্ৰিক টনৰ পৰা ২০২৪-২৫ চনলৈ (জুলাইৰ পৰা জুনলৈ) ১,১৭৫ লাখ মেট্ৰিক টনলৈ বৃদ্ধি পাইছে। এই সম্প্ৰসাৰণে ১.৮৪ কোটি কৃষকক উপকৃত কৰিছে। এমএছপি ক্ৰয়ত ব্যয় হোৱা ধন তিনিগুণতকৈও অধিক বৃদ্ধি পাইছে, যি একে সময়ছোৱাত ১.০৬ লাখ কোটি টকাৰ পৰা ৩.৩৩ লাখ কোটি টকালৈ বৃদ্ধি পাইছে।

কৃষকৰ লাভ

এমএছপি-ত উন্নত ক্ৰয়ৰ লাভালাভৰ ফলত কৃষকৰ উচ্চ আয়ৰ সমৰ্থন প্ৰত্যক্ষভাৱে বৃদ্ধি পাইছে। এমএছপি ক্ৰয়ৰ পৰা লাভান্বিত হোৱা কৃষকৰ সংখ্যা ২০২১-২২ চনত ১.৬৩ কোটিৰ পৰা ২০২৪-২৫ চনত (জুলাইৰ পৰা জুনলৈ) ১.৮৪ কোটিলৈ বৃদ্ধি পাইছে। একে সময়ছোৱাত কৃষকসকলক বিতৰণ কৰা এমএছপিৰ মূল্য ২.২৫ লাখ কোটি টকাৰ পৰা ৩.৩৩ লাখ কোটি টকালৈ বৃদ্ধি পাইছে। কৃষকৰ অংশগ্ৰহণ আৰু ক্ৰয় ব্যয় দুয়োটাতে এই সুস্থিৰ উত্থানে কৃষকসকলক ন্যায্য লাভ নিশ্চিত কৰা আৰু তেওঁলোকৰ অৰ্থনৈতিক সুৰক্ষা শক্তিশালী কৰাৰ বাবে চৰকাৰৰ দায়বদ্ধতাক প্ৰতিফলিত কৰে।

এমএছপি ক্ৰয়ত প্ৰযুক্তি আৰু স্বচ্ছতা

স্বচ্ছতা, দক্ষতা আৰু কাৰ্য্যকলাপৰ সহজতা উন্নত কৰিবলৈ চৰকাৰে কেইবাটাও ডিজিটেল প্লেটফৰ্ম প্ৰৱৰ্তন কৰিছে:

মূল্য সমৰ্থন আঁচনি (পিএছএছ)ৰ অধীনত:

ই-সমৃদ্ধি (এনএএফইডি-য়ে বিকশিত কৰা) আৰু ই-সংযুক্তি (এনচিচিএফৰ দ্বাৰা বিকশিত): কৃষক পঞ্জীয়নৰ পৰা অন্তিম পৰিশোধলৈ ক্ৰয় প্ৰক্ৰিয়া সুচল কৰা হৈছে। কৃষকসকলে আধাৰ, ভূমিৰ নথি, বেংকৰ বিৱৰণ আৰু শস্যৰ তথ্যৰ সৈতে অনলাইন পঞ্জীয়ন কৰে। পঞ্জীয়নৰ পিছত, আঁচনিৰ অধীনত তেওঁলোকৰ ফচল বিক্ৰী কৰিবলৈ ইচ্ছুক কৃষকসকলে নিকটতম ক্ৰয় কেন্দ্ৰ বাছি ল'ব পাৰে। যাবলৈ বাবে ডিজিটেলভাৱে নিৰ্ধাৰিত সময় লাভ কৰিব পাৰে তথা মধ্যস্থতাকাৰী আৰু সময় অপচয় নকৰাকৈ তেওঁলোকৰ বেংক একাউণ্টত পোনপটীয়াকৈ এমএছপি গ্ৰহণ কৰিব পাৰে।

কপাহ ক্ৰয়ৰ বাবে:

কপাহ কিষাণ এপ (কটন কৰ্পোৰেচন অৱ ইণ্ডিয়া, বস্ত্ৰ মন্ত্ৰালয়ৰ দ্বাৰা বিকশিত):

এমএছপিৰ অধীনত কপাহ খেতিয়কৰ বাবে উৎসৰ্গিত মোবাইল এপ। ই স্ব-পঞ্জীয়ন; শ্লট বুকিং; মান মূল্যায়ন, পৰিশোধ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ আৰু গ্ৰহণযোগ্য পৰিমাণৰ ওপৰত বাস্তৱ-সময়ত আপডেট; আৰু বহুভাষিক সমৰ্থন আগবঢ়ায়। ই দ্ৰুত, স্বচ্ছ ক্ৰয় নিশ্চিত কৰাৰ সময়ত কাগজৰ কাম, অপেক্ষাৰ সময় আৰু লোকচানজনক বিক্ৰী হ্ৰাস কৰে।

সামৰণি:

এমএছপি-ৰ কাঠামোৱে কৃষকৰ আয় সুৰক্ষিত কৰাৰ লগতে ব্যয়ৰ ওপৰত কমেও ৫০% অতিৰিক্ত লাভ নিশ্চিত কৰি আহিছে, যি নীতি ২০১৮-১৯ চনৰ পৰা চলি আহিছে। সময়ৰ লগে লগে, অধিক ক্ৰয়ৰ পৰিমাণ, বৃদ্ধি হোৱা বিতৰণ, আৰু কৃষকৰ ব্যাপক কভাৰেজৰ জৰিয়তে ইয়াক শক্তিশালী কৰা হৈছে। মাহজাতীয় শস্য, তৈলবীজ আৰু পুষ্টিকৰ শস্য/শ্ৰী অন্নৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াৰ লগতে লক্ষ্যভিত্তিক ক্ৰয় আৰু ডিজিটেল সংস্কাৰৰ জৰিয়তে ভাৰতীয় কৃষিক অধিক বৈচিত্ৰ্য আৰু আমদানিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা হ্ৰাস কৰাৰ দিশত আগুৱাই নিয়া হৈছে। এই পদক্ষেপসমূহে একেলগে এমএছপি-ক কেৱল কৃষকৰ বাবে সুৰক্ষা কবচ হিচাপে নহয়, মুখ্য শস্যত ৰাষ্ট্ৰীয় আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ চালিকা শক্তি হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰাৰ চৰকাৰৰ দীৰ্ঘম্যাদী কৌশলক গুৰুত্ব দিয়ে।

সমল

Lok Sabha

• https://sansad.in/getFile/loksabhaquestions/annex/185/AU244_Z2R9zf.pdf?source=pqals

Rajya Sabha

• https://sansad.in/getFile/annex/267/AU510_fx52zx.pdf?source=pqars

Ministry of Agriculture and Farmers Welfare

• https://desagri.gov.in/wp-content/uploads/2025/08/MSP-Statement_English.pdf#:~:text=15%20Wheat%201975%202015%202125,4650%205050%205450%205650%205950
• https://www.agriwelfare.gov.in/Documents/HomeWhatsNew/AR_Eng_2024_25.pdf

APEDA

• https://apeda.gov.in/sites/default/files/study_reports/CRISIL_Agri_Dashboard_September_2025.pdf

PIB Press Releases

• https://www.pib.gov.in/Pressreleaseshare.aspx?PRID=1848719
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2148518
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2131986
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2065310
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2152556
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2112407
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2155528
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2104121
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=1993155
• https://www.pib.gov.in/Pressreleaseshare.aspx?PRID=2115693
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2030483
• https://www.pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=2003184
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2158026
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2155528
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2163101
• https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2173567

PIB Backgrounder

• https://www.pib.gov.in/PressNoteDetails.aspx?NoteId=151901&ModuleId=3
• https://www.pib.gov.in/PressNoteDetails.aspx?ModuleId=3&NoteId=154580&utm_

PIB Factsheet

• https://www.pib.gov.in/FactsheetDetails.aspx?Id=149064#:~:text=The%20Minimum%20Support%20Price%20(MSP,more%20than%201.6%20crore%20farmers

***