‘రాష్ట్రీయ గోకుల్‌ మిషన్‌’ కింద దేశీయ ఆవు-గేదె జాతుల పశుపోషణలోగల రైతులు, పాడి సహకార సంఘాలు, పాల-రైతు  ఉత్పత్తిదారు సంస్థలు, కృత్రిమ గర్భధారణ సాంకేతిక నిపుణులను ప్రోత్సహించే లక్ష్యంతో మత్స్య-పశుసంవర్ధక-పాడి పరిశ్రమల మంత్రిత్వశాఖ ‘జాతీయ గోపాల రత్న’ అవార్డు (ఎన్‌జీఆర్‌ఏ) ప్రదానం చేస్తోంది. ఈ మేరకు నమోదిత (53 రకాల ఆవులు, 20 రకాల గేదెల జాబితాను అనుబంధంలో చూడవచ్చు) జాతుల పెంపకం చేపట్టిన వారికి 2021 నుంచి ఏటా కింద పేర్కొన్న కేటగిరీలలో ఈ పురస్కార ప్రదానం చేస్తోంది:

I.     దేశీయ ఆవు లేదా గేదె జాతులను పెంచే ఉత్తమ పాడి రైతు

II.     ఉత్తమ పాడి సహకార సంఘం (డీసీఎస్‌), పాల ఉత్పత్తి సంస్థ (ఎంపీసీ), పాడి రైతు ఉత్పత్తిదారు సంస్థ (ఎఫ్‌పీఓ).

III.     ఉత్తమ కృత్రిమ గర్భధారణ సాంకేతిక నిపుణుడు (ఏఐటీ).

మరోవైపు ఈశాన్య భారత ప్రాంతం (ఎన్‌ఈఆర్‌)లో పాడి పరిశ్రమాభివృద్ధి కార్యకలాపాల పెంపు, ప్రోత్సాహం దిశగా 2024లో ఒక ప్రత్యేక పురస్కారాన్ని ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టింది. అటుపైన 2025 నుంచి హిమాలయ రాష్ట్రాలను కూడా ఇందులో చేర్చింది. పైన పేర్కొన్న ప్రతి విభాగంలో 1, 2, 3 స్థానాల్లో నిలిచే వారితోపాటు ‘ఎన్‌ఈఆర్‌’, హిమాలయ రాష్ట్రాలకు ఉద్దేశించిన ‘ఎన్‌జీఆర్‌’ ప్రత్యేక పురస్కారాన్ని కూడా ప్రదానం చేస్తున్నారు. దీనికింద ప్రశంసపత్రం, జ్ఞాపిక, నగదు బహుమతి అందజేస్తారు. ఈ మేరకు ప్రథమ, ద్వితీయ, తృతీయ స్థానాల్లో నిలిచిన వారికి వరుసగా రూ.5 లక్షలు, రూ.3 లక్షలు, రూ.2 లక్షలు వంతున నగదును బహూకరిస్తారు. ఇక ‘ఎన్‌ఈఆర్‌’, హిమాలయ రాష్ట్రాల పరిధిలో ఉత్తమ పాడి రైతు, ఉత్తమ డీసీఎస్‌-ఎఫ్‌పీఓ-ఎంపీసీ విభాగాల్లో ప్రత్యేక అవార్డు కింద రూ.2లక్షల నగదు బహుమతి అందజేస్తారు. ఉత్తమ కృత్రిమ గర్భధారణ సాంకేతిక నిపుణుల విభాగం పురస్కారంలో ప్రశంసపత్రం, జ్ఞాపిక ఉంటాయి తప్ప నగదు బహుమతి ఉండదు.

ఈ అవార్డు కోసం నేషనల్ అవార్డ్ పోర్టల్ https://awards.gov.in ద్వారా నామినేషన్లను ఆన్‌లైన్‌లో సమర్పించాల్సి ఉంటుంది. జాతీయ పాడి దినోత్సవం సందర్భంగా ఏటా నవంబరు 26న అవార్డుల ప్రదానం నిర్వహిస్తారు.

ఈ నేపథ్యంలో ఇప్పటిదాకా దేశీయ ఆవు, గేదె జాతులను పెంచుతున్న ఉత్తమ పాడి రైతు విభాగంలో ఈశాన్య రాష్ట్రాలు, హిమాలయ రాష్ట్రాల వారికి ఇచ్చే ప్రత్యేక అవార్డు సహా మొత్తం 21 మంది పాడి రైతులు సత్కారం పొందారు.

కేంద్ర మత్స్య-పశుసంవర్ధక-పాడి పరిశ్రమాభివృద్ధి శాఖ మంత్రి శ్రీ రాజీవ్ రంజన్ సింగ్ అలియాస్ లల్లన్ సింగ్ లోక్‌సభలో ఒక ప్రశ్నకు సమాధానమిస్తూ ఈ సమాచారం వెల్లడించారు.

****

Annexure

Registered Breeds of Cattle (For NGRA)

S.N.	Breed	Home Tract
1	Amritmahal	Karnataka
2	Bachaur	Bihar
3	Bargur	Tamilnadu
4	Dangi	Maharashtra and Madhya Pradesh
5	Deoni	Maharashtra and Karnataka
6	Gaolao	Maharashtra and Madhya Pradesh
7	Gir	Gujarat
8	Hallikar	Karnataka
9	Hariana	Haryana, Uttar Pradesh and Rajasthan
10	Kangayam	Tamilnadu
11	Kankrej	Gujarat and Rajasthan
12	Kenkatha	Uttar Pradesh and Madhya Pradesh
13	Kherigarh	Uttar Pradesh
14	Khillar	Maharashtra and Karnataka
15	Krishna Valley	Karnataka
16	Malvi	Madhya Pradesh
17	Mewati	Rajasthan, Haryana and Uttar Pradesh
18	Nagori	Rajasthan
19	Nimari	Madhya Pradesh
20	Ongole	Andhra Pradesh
21	Ponwar	Uttar Pradesh
22	Punganur	Andhra Pradesh
23	Rathi	Rajasthan
24	Red Kandhari	Maharashtra
25	Red Sindhi	On organized farms only
26	Sahiwal	Punjab and Rajasthan
27	Siri	Sikkim and West Bengal
28	Tharparkar	Rajasthan
29	Umblachery	Tamilnadu
30	Vechur	Kerala
31	Motu	Orissa, Chhattisgarh and Andhra Pradesh
32	Ghumusari	Orissa
33	Binjharpuri	Orissa
34	Khariar	Orissa
35	Pulikulam	Tamilnadu
36	Kosali	Chhattisgarh
37	Malnad Gidda	Karnataka
38	Belahi	Haryana and Chandigarh
39	Gangatiri	Uttar Pradesh and Bihar
40	Badri	Uttarakhand
41	Lakhimi	Assam
42	Ladakhi	Jammu and Kashmir
43	Konkan Kapila	Maharashtra and Goa
44	PodaThurpu	Telangana
45	Nari	Rajasthan and Gujarat
46	Dagri	Gujarat
47	Thutho	Nagaland
48	Shweta Kapila	Goa
49	Himachali Pahari	Himachal Pradesh
50	Purnea	Bihar
51	Kathani	Maharashtra
52	Sanchori	Rajasthan
53	Masilum	Meghalaya

Registered Breeds of Buffalo (For NGRA)

Sr. No	Breed	Home Tract
1	Bhadawari	Uttar Pradesh and Madhya Pradesh
2	Jaffarabadi	Gujrat
3	Marathwadi	Maharashtra
4	Mehsana	Gujarat
5	Murrah	Haryana
6	Nagpuri	Maharashtra
7	Nili Ravi	Punjab
8	Pandharpuri	Maharashtra
9	Surti	Gujarat
10	Toda	Tamilnadu
11	Banni	Gujarat
12	Chilika	Orissa
13	Kalahandi	Odisha
14	Luit (Swamp)	Assam and Manipur
15	Bargur	Tamil Nadu
16	Chhattisgarhi	Chhattisgarh
17	Gojri	Punjab and Himachal Pradesh
18	Dharwadi	Karnataka
19	Manda	Odisha
20	Purnathadi	Maharashtra

 

 

****

(रिलीज़ आईडी: 2204933) आगंतुक पटल : 11