ਖਪਤਕਾਰ ਮਾਮਲੇ, ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਵੰਡ ਮੰਤਰਾਲਾ
                
                
                
                
                
                    
                    
                        ਖਪਤਕਾਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮੈਟਰੋਲੋਜੀ (ਪੈਕੇਜਡ ਵਸਤੂਆਂ) ਸੋਧ ਨਿਯਮ, 2025 ਨੂੰ ਅਧਿਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ
                    
                    
                        
ਮੈਡੀਕਲ ਡਿਵਾਈਸ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਨਾਲ ਖਪਤਕਾਰਾਂ, ਉਦਯੋਗਾਂ ਅਤੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ
ਸਪੱਸ਼ਟ ਘੋਸ਼ਣਾਵਾਂ – ਮਜ਼ਬੂਤ ਖਪਤਕਾਰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ
ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਭਾਰਤ ਲਈ ਇਕਸਾਰ ਮਿਆਰ (ਮਾਪਦੰਡ)
ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਭਾਰਤ ਵੱਲ
ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਤਾਲਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ
                    
                
                
                    Posted On:
                29 OCT 2025 4:14PM by PIB Chandigarh
                
                
                
                
                
                
                ਖਪਤਕਾਰ ਮਾਮਲੇ, ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਵੰਡ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਖਪਤਕਾਰ ਮਾਮਲੇ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮੈਟਰੋਲੋਜੀ (ਪੈਕੇਜਡ ਵਸਤੂਆਂ) ਸੋਧ ਨਿਯਮ, 2025 ਨੂੰ ਅਧਿਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੋਧ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਣਾਂ ਵਾਲੇ ਪੈਕੇਜਾਂ ਲਈ ਖਾਸ ਉਪਬੰਧ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜੋ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮੈਟਰੋਲੋਜੀ (ਪੈਕੇਜਡ ਵਸਤੂਆਂ) ਨਿਯਮ, 2011 ਨੂੰ ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਣ ਨਿਯਮ, 2017 ਨਾਲ ਜੋੜਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਦਮ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਤਾਲਮੇਲ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਪਾਲਣਾ ਦੀ ਅਸਪਸ਼ਟਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਖਪਤਕਾਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਸੋਧ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਮੈਡੀਕਲ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਵਾਲੇ ਪੈਕੇਜਾਂ ਲਈ, ਘੋਸ਼ਣਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਤੇ ਅੱਖਰਾਂ ਦੀ ਉੱਚਾਈ ਅਤੇ ਚੌੜਾਈ ਸੰਬੰਧੀ ਮੈਡੀਕਲ ਡਿਵਾਈਸ ਨਿਯਮ, 2017 ਦੇ ਉਪਬੰਧ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਲਾਜ਼ਮੀ ਘੋਸ਼ਣਾਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਬਣੀ ਰਹੇਗੀ, ਪਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮੈਟਰੋਲੋਜੀ (ਪੈਕੇਜਡ ਵਸਤੂਆਂ) ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਮੈਡੀਕਲ ਡਿਵਾਈਸ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਖਾਸ ਫੌਂਟ ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਆਯਾਮੀ ਮਾਪਦੰਡ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਲੀਗਲ ਮੈਟਰੋਲੋਜੀ (ਪੈਕੇਜਡ ਵਸਤੂਆਂ) ਨਿਯਮ, 2011 ਦੇ ਨਿਯਮ 33 ਦੇ ਅਧੀਨ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਛੋਟ, ਜੋ ਘੋਸ਼ਣਾਵਾਂ ਲਈ ਕੁਝ ਛੋਟਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ ਜਿੱਥੇ ਮੈਡੀਕਲ ਡਿਵਾਈਸ ਨਿਯਮ, 2017 ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੀਗਲ ਮੈਟਰੋਲੋਜੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੋਈ ਵੀ ਛੋਟ ਸਿਰਫ ਇਹਨਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਲੋੜੀਂਦੇ ਐਲਾਨਾਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗੀ, ਨਾ ਕਿ ਮੈਡੀਕਲ ਡਿਵਾਈਸ ਫਰੇਮਵਰਕ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਘੋਸਣਾਵਾਂ 'ਤੇ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸੋਧ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮੈਟਰੋਲੋਜੀ (ਪੈਕੇਜਡ ਵਸਤੂਆਂ) ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਣਾਂ ਲਈ ਮੁੱਖ ਡਿਸਪਲੇ ਪੈਨਲ 'ਤੇ ਘੋਸ਼ਣਾਵਾਂ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਅਜਿਹੇ ਐਲਾਨ ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਣ ਨਿਯਮਾਂ, 2017 ਦੇ ਉਪਬੰਧਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਸੋਧ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮੈਡੀਕਲ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ, ਇਕਸਾਰ ਲੇਬਲਿੰਗ ਸਟੈਂਡਰਡ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਓਵਰਲੈਪਿੰਗ ਨਿਯਮਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਉਲਝਣਾਂ ਦੂਰ ਹੋਣਗਿਆਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਸੇਵਾ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਪਸ਼ਟ, ਸਹੀ ਅਤੇ ਇਕਸਾਰ ਲੇਬਲਿੰਗ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ, ਖਾਸ ਮੈਡੀਕਲ ਡਿਵਾਈਸ ਲੇਬਲਿੰਗ ਸਟੈਂਡਰਡਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਤਾਲਮੇਲ ਕਰਕੇ ਖਪਤਕਾਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰੇਗਾ।
ਇਸ ਨਾਲ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਵੀ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਦੋ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਢਾਂਚਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਅਸਪਸ਼ਟਤਾ ਦੂਰ ਹੋਵੇਗੀ, ਸਪੱਸ਼ਟਤਾ, ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾ ਕੇ ਅਤੇ ਡੁਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਚ ਕੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲੇਬਲਿੰਗ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸੈੱਟ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਦੀ ਲੋੜ ਕਰਕੇ ਪਾਲਣਾ ਦੇ ਬੋਝ ਨੂੰ ਘਟਾਏਗਾ।
ਲੀਗਲ ਮੈਟਰੋਲੋਜੀ ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਅਫਸਰ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਸਰਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਲਾਗੂਕਰਨ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਣਗੇ। ਇਹ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਕਸਾਰ ਵਿਆਖਿਆ ਅਤੇ ਪਾਲਣਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗਾ।
ਇਹ ਤਾਲਮੇਲ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਬੂਤ ਖਪਤਕਾਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਇੱਕ ਕਾਰੋਬਾਰ-ਅਨੁਕੂਲ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਾਨੂੰਨੀ ਮੈਟਰੋਲੋਜੀ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਮੈਡੀਕਲ ਡਿਵਾਈਸ ਨਿਯਮਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ, ਇਹ ਸੋਧ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ ਦੀ ਸੌਖ ਅਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸੌਖ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਸਪੱਸ਼ਟਤਾ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।
*********
ਆਰਟੀ/ਬਲਜੀਤ
                
                
                
                
                
                (Release ID: 2184244)
                Visitor Counter : 3