ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ವೀರೇಂದ್ರ ಹೆಗ್ಗಡೆ ಅವರ ಚುಕ್ಕೆ ಗುರುತಿಲ್ಲದ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರಿಸಿದ ಕೇಂದ್ರ ಬುಡಕಟ್ಟು ವ್ಯವಹಾರಗಳ ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವರಾದ ಶ್ರೀ ದುರ್ಗಾದಾಸ್ ಉಯಿಕೆ ಅವರು, ಪ್ರಸ್ತುತ, ಕರ್ನಾಟಕದ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ, ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಅಥವಾ ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಯೋಜಿತ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ಅಥವಾ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಬುಡಕಟ್ಟು ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣನೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಬುಡಕಟ್ಟು ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯವು ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಯೋಜಿತ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ 'ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ (ಟಿ ಆರ್‌ ಐ) ಬೆಂಬಲ' ಕರ್ನಾಟಕದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ ಸೇರಿದಂತೆ ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 29 ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ, ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳು, ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ದಾಖಲೀಕರಣ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಬುಡಕಟ್ಟು ಉತ್ಸವಗಳ ಸಂಘಟನೆ, ಅನನ್ಯ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಉತ್ತೇಜನಕ್ಕಾಗಿ ಯಾತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರ ವಿನಿಮಯ ಭೇಟಿಗಳ ಸಂಘಟನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಅವರ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು, ಭಾಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಟಿ ಆರ್‌ ಐ ಗಳು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶ ಆಡಳಿತದ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಾಗಿವೆ.

ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರ ಒದಗಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ವಿವರಗಳನ್ನು ಅನುಬಂಧ-I ರಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

ಬುಡಕಟ್ಟು ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯವು ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಯೋಜಿತ ಯೋಜನೆಯ 'ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ನೆರವು' ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ರಾಜ್ಯಗಳು/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವು ನೀಡುತ್ತದೆ. ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿ ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರ ಶೌರ್ಯ ಮತ್ತು ದೇಶಭಕ್ತಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಲು ಈ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ, ಸಚಿವಾಲಯವು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಅನುದಾನವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯಗಳು ಭೂಮಿಯನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಬೇಕು, ವಿವರವಾದ ಯೋಜನಾ ವರದಿಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಬೇಕು. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ, ಸಚಿವಾಲಯವು 10 ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರಿಗೆ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ 11 ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿದೆ. ಮಂಜೂರಾದ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳ ವಿವರಗಳು, ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಮಂಜೂರಾದ ಮೊತ್ತವು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ.

ಕ್ರಮ ಸಂಖ್ಯೆ	ರಾಜ್ಯ	ಸ್ಥಳ	ಯೋಜನೆಯ ವೆಚ್ಚ (ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಲ್ಲಿ)	ಬುಡಕಟ್ಟು ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯದ (ಅನುಮೋದಿತ) ಅನುದಾನಗಳು (ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಲ್ಲಿ)
	ಜಾರ್ಖಂಡ್	ರಾಂಚಿ	34.22	25.00
	ಗುಜರಾತ್	ರಾಜ್ಪಿಪ್ಲಾ	257.94	50.00
	ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ	ಲಂಬಸಿಂಗಿ	45.00	25.00
	ಛತ್ತೀಸ್‌ಗಢ	ರಾಯಪುರ	53.13	42.47
	ಕೇರಳ	ವಯನಾಡ್	16.66	15.00
	ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ	ಛಿಂದ್ವಾರಾ	40.69	25.69
		ಜಬಲ್ಪುರ	14.39	14.39
	ತೆಲಂಗಾಣ	ಹೈದರಾಬಾದ್	34.00	25.00
	ಮಣಿಪುರ	ತಮಂಗಲ್ಲಾಂಗ್	51.38	15.00
	ಮಿಜೋರಾಂ	ಕೆಲ್ಶಿಹ್	25.59	25.59
	ಗೋವಾ	ಪೋಂಡಾ	27.55	15.00

 

ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ ನ ರಾಂಚಿಯಲ್ಲಿರುವ ಭಗವಾನ್ ಬಿರ್ಸಾ ಮುಂಡಾ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ನವೆಂಬರ್ 15, 2021 ರಂದು ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಬಾದಲ್ ಭೋಯ್ ರಾಜ್ಯ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ, ಚಿಂದ್ವಾರ ಮತ್ತು ರಾಜಾ ಶಂಕರ್ ಶಾ ಮತ್ತು ಕುನ್ವರ್ ರಘುನಾಥ್ ಶಾ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ಜಬಲ್ಪುರದಲ್ಲಿ ನವೆಂಬರ್ 15, 2024 ರಂದು ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಯಿತು.

ಪ್ರಸ್ತುತ, ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದವರ ಶೌರ್ಯ ಮತ್ತು ದೇಶಭಕ್ತಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಬುಡಕಟ್ಟು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಸ್ತಾಪವು ಪರಿಗಣನೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲ.

ಅನುಬಂಧ-I

20.08.2025 ರಂದು ಉತ್ತರಕ್ಕಾಗಿ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ಚುಕ್ಕೆ ಗುರುತಿಲ್ಲದ ಪ್ರಶ್ನೆ ಸಂಖ್ಯೆ 3179ರ ಭಾಗ (ಬಿ) ಗೆ ಉತ್ತರವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಅನುಬಂಧ.

ಕರ್ನಾಟಕದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ವಿವರಗಳು

ಕ್ರಮ ಸಂಖ್ಯೆ	ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಹೆಸರು	ಜನಿಸಿದ ಗ್ರಾಮದ ಹೆಸರು	ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಗ್ರಾಮ / ಸ್ಥಳದ ಹೆಸರು	ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಪ್ರಮುಖ ಕೊಡುಗೆ
1	ಪಾಲಯ್ಯ S/o ಚನ್ನಪ್ಪ	ಮಲ್ಲೇನಹಳ್ಳಿ, ಅರೇಹಳ್ಳಿ ಅಂಚೆ, ಹೊಳಲ್ಕೆರೆ ತಾ., ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆ (ಜನ್ಮ ದಿನಾಂಕ: ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ)	ಮಲ್ಲೇನಹಳ್ಳಿ, ಅರೇಹಳ್ಳಿ ಅಂಚೆ, ಹೊಳಲ್ಕೆರೆ ತಾ., ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆ (ಮರಣದ ದಿನಾಂಕ :12.07.2016)	ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು
2	ಹಾಲಪ್ಪ S/o ರಂಗಪ್ಪ	ಮಲ್ಲೇನಹಳ್ಳಿ, ಅರೇಹಳ್ಳಿ ಅಂಚೆ, ಹೊಳಲ್ಕೆರೆ ತಾ., ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆ (ಜನ್ಮ ದಿನಾಂಕ: 23.02.1932)	ಮಲ್ಲೇನಹಳ್ಳಿ, ಅರೇಹಳ್ಳಿ ಅಂಚೆ, ಹೊಳಲ್ಕೆರೆ ತಾ., ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆ (ಮರಣದ ದಿನಾಂಕ :26.09.2003)	ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು
3	ಮೇಲುಗಿರಿಯಪ್ಪ	ಬಸಾಪುರ, ನುಲೇನೂರು ಅಂಚೆ, ಹೊಳಲ್ಕೆರೆ ತಾ, ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆ (ಜನ್ಮ ದಿನಾಂಕ: 01.01.1927)	ಬಸಾಪುರ, ನುಲೇನೂರು ಅಂಚೆ, ಹೊಳಲ್ಕೆರೆ ತಾ., ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆ. (ಮರಣದ ದಿನಾಂಕ : 07.05.1975)	ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು
4	ಸಿದ್ದಪ್ಪ S/o ಸಣ್ಣಹನುಮಪ್ಪ	ದೊಗ್ಗನಾಳ, ದುಮ್ಮಿ ಪೋಸ್ಟ್, ಹೊಳಲ್ಕೆರೆ ತಾ, ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆ (ಜನ್ಮ ದಿನಾಂಕ:01.01.1929)	ಡೊಗ್ಗನಾಳ, ದುಮ್ಮಿ ಪೋಸ್ಟ್, ಹೊಳಲ್ಕೆರೆ ತಾ, ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆ. (ಮರಣದ ದಿನಾಂಕ : 04.08.1998)	ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು

 

*****

(Release ID: 2158473)