జాతీయ సామాజిక సహాయ కార్యక్రమం (ఎన్‍ఎస్‌ఏపీ)‌లోని వృద్ధాప్య పింఛను పథకం కింద 60 నుంచి 79 సంవత్సరాల వయసు గల లబ్ధిదారులకు నెలకు రూ. 200 చొప్పున, 80 ఏళ్లు అంతకంటే ఎక్కువ వయస్సున్న లబ్ధిదారుడికి నెలకు రూ. 500 చొప్పున కేంద్ర ప్రభుత్వం అందిస్తోంది. లబ్ధిదారులు ఎక్కువ ఆర్థిక  సహాయం అందించేందుకు రాష్ట్రాలు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలు కూడా కనిష్ఠంగా కేంద్ర ప్రభుత్వం అందించే మొత్తానికి సమానమైన మొత్తాన్ని కలిపి అందించాలని ఎన్‌ఎస్‌ఏపీ మార్గదర్శకాలు కోరుతున్నాయి. ప్రస్తుతం రాష్ట్రాలు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలు ఎన్‌ఎస్‌ఏపీ వృద్ధాప్య పింఛను పథకం కింద ప్రతి లబ్ధిదారునికి నెలకు రూ. 50 నుంచి రూ. 3800 వరకు కలిపి ఇస్తున్నాయి. దీనివల్ల చాలా రాష్ట్రాలు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల్లో సగటున నెలవారీ పింఛను సుమారు రూ. 1,000గా ఉంది. 

ఎన్ఎస్‌ఏపీ కింద పథకాన్ని అమలు చేసే బాధ్యత రాష్ట్రాలు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలకు ఉంది. కేంద్ర ప్రభుత్వం నిధులను ఆయా ప్రభుత్వాలకు అందిస్తుంది. ఇవి సంబంధిత జిల్లాలు, బ్లాకులు, గ్రామాలు, పట్టణాల్లోని లబ్ధిదారులకు పింఛను పంపిణీ చేస్తాయి. గత అయిదు సంవత్సరాల్లో వృద్ధాప్య పింఛను పథకం కింద రాష్ట్రాల వారీగా విడుదల చేసిన నిధుల వివరాలు అనుబంధం-1లో ఉన్నాయి. 2021-22కి ముందు ఎన్‌ఎస్‌ఏపీ కింద ఎస్సీ, ఎస్టీ లబ్ధిదారులకు సంబంధించి ప్రత్యేక నిధుల కేటాయింపు లేదు. 2021-22 నుంచి ఎన్‌ఎస్‌ఏపీ కింద లబ్ధిదారులలో ఎస్సీ, ఎస్టీలను గుర్తిస్తున్నారు. అంతేకాకుండా నిధులను ఎస్సీ, ఎస్టీ విభాగం కింద కేటాయిస్తూ విడుదల చేస్తున్నారు. గత అయిదు సంవత్సరాలలో వృద్ధాప్య పింఛను పథకం కింద విభాగాల వారీగా రాజస్థాన్ రాష్ట్రానికి విడుదల చేసిన నిధుల వివరాలు అనుబంధం-2లో ఉన్నాయి. 

అనుబంధం-I

ఇందిరా‌గాంధీ జాతీయ వృద్ధాప్య పింఛను పథకం కింద రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలకు విడుదల చేసిన నిధులు (రాష్ట్రాలు, సంవత్సరాల వారీగా)

(Rs. in Lakh)

అనుబంధం-II

గత అయిదు సంవత్సరాలలో ఇందిరాగాంధీ వృద్ధాప్య పింఛను పథకం కింద విభాగాల వారీగా రాజస్థాన్ రాష్ట్రానికి విడుదల చేసిన నిధులు

(Rs. in Lakh)

ఈ సమాచారాన్ని గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖ సహాయ మంత్రి శ్రీ కమలేష్ పాశ్వాన్ ఈ రోజు లోక్‌సభకు ఇచ్చిన లిఖితపూర్వక సమాధానంలో తెలిపారు.

***