കേന്ദ്ര തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ ബുധനാഴ്ച നിർവാചൻ സദനിൽ വിവിധ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളുടെ പ്രതിനിധികളുമായി കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തി. മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർ ശ്രീ ഗ്യാനേഷ് കുമാറിന്റെ അധ്യക്ഷതയിൽ, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാരായ ഡോ. സുഖ്ബീർ സിംഗ് സന്ധു, ഡോ. വിവേക് ​​ജോഷി എന്നിവർ ചേർന്ന്, പാർട്ടി പ്രതിനിധികൾ ഉന്നയിച്ച ആശങ്കകൾ, പ്രശ്നങ്ങൾ, ചോദ്യങ്ങൾ എന്നിവ കേൾക്കുകയും  അവർക്കായി പരിഹാര നടപടികൾ സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. പരാതി പരിഹാരത്തിനായുളള പ്രത്യേക തീവ്ര പുന:പരിശോധന (Special Intensive Revision-SIR) പ്രക്രിയ ബീഹാറിൽ സു​ഗമമായി പുരോ​ഗമിക്കുകയാണ്. ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്, രാഷ്ട്രീയ ജനതാദൾ, സമാജ്‌വാദി പാർട്ടി, ദ്രാവിഡ മുന്നേറ്റ കഴകം, നാഷണലിസ്റ്റ് കോൺഗ്രസ് പാർട്ടി - ശരദ്ചന്ദ്ര പവാർ, ഝാർഖണ്ഡ്‌ മുക്തി മോർച്ച, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്), കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്-ലെനിനിസ്റ്റ്) ലിബറേഷൻ, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ, ശിവസേന (ഉദ്ധവ് ബാലാസാഹെബ് താക്കറെ) എന്നിവയായിരുന്നു രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ.

പ്രത്യേക തീവ്ര പുന:പരിശോധന പ്രക്രിയ ആസൂത്രിതവും ഘടനാപരവും ഘട്ടം ഘട്ടവുമായാണ് നടത്തുന്നതെന്ന് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളെ അറിയിച്ചു. ബിഹാർ സംസ്ഥാനത്തുടനീളമുള്ള അംഗീകൃത രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ നിയമിച്ച 1,54,977 ബൂത്ത് ലെവൽ ഏജന്റുമാരുടെ (ബിഎൽഎ) സജീവ പങ്കാളിത്തം പ്രക്രിയ സുതാര്യമായ രീതിയിൽ നടക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നു. വോട്ടർ പട്ടികയിൽ വോട്ടർമാരെ സഹായിക്കുന്നതിനും പ്രക്രിയ പൂർണ്ണമായും സുതാര്യവും പങ്കാളിത്തവുമാക്കുന്നതിനും കൂടുതൽ ബിഎൽഎമാരെ നിയമിക്കാൻ എല്ലാ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളും മുന്നോട്ട് വരണമെന്ന് മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർ ഗ്യാനേഷ് കുമാർ അഭ്യർത്ഥിച്ചു.

ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ, 2025 ജൂൺ 25 മുതൽ ജൂലൈ 3 വരെ, ബീഹാറിലെ ഏകദേശം 7.90 കോടി വോട്ടർമാർക്ക് എന്യൂമറേഷൻ ഫോമുകൾ (EF-കൾ) അച്ചടിച്ച് വിതരണം ചെയ്യുന്നു. 2025 ജൂൺ 23 ലെ നിലവിലുള്ള രേഖകളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ, ഇലക്ടറൽ രജിസ്ട്രേഷൻ ഓഫീസർമാർ (ERO-കൾ) 77,895 ബൂത്ത് ലെവൽ ഓഫീസർമാർ (BLO-കൾ) വഴി ഭാഗികമായി മുൻകൂട്ടി പൂരിപ്പിച്ച ഫോമുകൾ ലഭ്യമാക്കുന്നു, കൂടാതെ 20,603 BLO-കളെ നിയമിക്കുന്നു. 24.06.2025 ദിനത്തിൽ (SIR ഉത്തരവ് പുറപ്പെടുവിച്ച തീയതി) വോട്ടർ പട്ടികയിൽ പേരുള്ള 7.90 കോടി വോട്ടർമാർക്ക് ഈ BLO-കൾ വീടുതോറുമുള്ള EF-കൾ എത്തിക്കുന്നു. കൂടാതെ, ECI പോർട്ടലിൽ (https://voters.eci.gov.in) ഫോമുകൾ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്, കൂടാതെ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ നിയമിച്ച BLA-കൾക്ക് പ്രതിദിനം 50 സർട്ടിഫൈഡ് ഫോമുകൾ വരെ സമർപ്പിക്കാം.

രണ്ടാം ഘട്ടത്തിൽ, എന്യൂമറേഷൻ ഫോമുകൾ പൂരിപ്പിച്ച് 2025 ജൂലൈ 25 ന് മുമ്പ് സമർപ്പിക്കണം. ഈ പ്രക്രിയയെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനായി, ബി‌എൽ‌ഒമാർക്കൊപ്പം വോട്ടർമാരെ സഹായിക്കാൻ വളണ്ടിയർമാരും ലഭ്യമാണ്. ​ഗവൺമെന്റ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ, എൻ‌സിസി കേഡറ്റുകൾ, എൻ‌എസ്‌എസ് തുടങ്ങിയവർ ഉൾപ്പെടെ ഏകദേശം 4 ലക്ഷം വളണ്ടിയർമാരെ വോട്ടർമാർക്ക് സുഗമമായ സേവനം നൽകുന്നതിനും പ്രായമായവർ, രോഗികൾ, വികലാംഗർ (പി‌ ഡബ്ല്യു ഡി), ദരിദ്രർ, മറ്റ് ദുർബല വിഭാഗങ്ങൾ എന്നിവരെ സഹായിക്കുന്നതിനുമായി വിന്യസിച്ചിട്ടുണ്ട്. 

2003 ജനുവരി 1-ന് വോട്ടർ പട്ടികയിൽ പേരുള്ള വോട്ടർമാർ മറ്റ് രേഖകളൊന്നും സമർപ്പിക്കാതെ തന്നെ എന്യൂമറേഷൻ ഫോമും പട്ടികയുടെ സം​ഗ്രഹവും സമർപ്പിക്കേണ്ടതുണ്ട് ( 2003 ഇലക്ടറൽ ഡാറ്റാബേസ് https://voters.eci.gov.in-ൽ ലഭ്യമാണ്). 2003-ലെ വോട്ടർ പട്ടികപ്പെടുത്തിയിട്ടില്ലാത്തവർ അവരുടെ ജനനത്തീയതി/ജനനസ്ഥലം എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു രേഖ (11 രേഖകളുടെ സൂചക പട്ടികയിൽ നിന്ന്) അവരുടെ ജനനത്തീയതി പ്രകാരം ഇനിപ്പറയുന്ന രീതിയിൽ സമർപ്പിക്കേണ്ടതുണ്ട്:
i.
1987 ജൂലൈ 1-ന് മുമ്പ് ജനിച്ച വ്യക്തികൾ, സ്വയം ഒരു രേഖ നൽകുവാൻ വേണ്ടി
ii.
 1987 ജൂലൈ 1-നും 2004 ഡിസംബർ 2-നും ഇടയിൽ ജനിച്ചവർ, തങ്ങൾക്കും ഒരു രക്ഷിതാവിനും വേണ്ടിയുള്ള രേഖകൾ ഉൾപ്പെടുത്താൻ വേണ്ടി
iii.
2004 ഡിസംബർ 2-ന് ശേഷം ജനിച്ച വ്യക്തികൾ, തങ്ങൾക്കും രണ്ട് മാതാപിതാക്കൾക്കും വേണ്ടിയുള്ള രേഖകൾ സമർപ്പിക്കാൻ വേണ്ടി.

01.01.2003 വരെ മാതാപിതാക്കളുടെ പേരുള്ള വോട്ടർമാർ അവരുടെ മാതാപിതാക്കളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അധിക രേഖകളൊന്നും സമർപ്പിക്കേണ്ടതില്ല.

2025 ജൂൺ 25 മുതൽ ജൂലൈ 26 വരെ സമാന്തരമായി നടക്കുന്ന മൂന്നാം ഘട്ടത്തിൽ, പൂരിപ്പിച്ച എന്യൂമറേഷൻ ഫോമുകൾ സ്വയം സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തിയ രേഖകൾക്കൊപ്പം BLO-കൾ ശേഖരിക്കുകയും BLO ആപ്പ്/ECINET വഴി ദിവസേന ഡാറ്റ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുകയും ചെയ്യും. ഫോമുകൾ ശേഖരിക്കുമ്പോൾ, BLO-കൾ വോട്ടർമാർക്ക് അംഗീകാര രസീതുകൾ നൽകും. ഈ ഭൗതിക ഫോമുകൾ അതത് ERO-കൾക്കോ ​​അസിസ്റ്റന്റ് ERO-കൾക്കോ ​​(AERO-കൾ) സമർപ്പിക്കും. വോട്ടർമാർക്കുള്ള പ്രക്രിയ കൂടുതൽ എളുപ്പമാക്കുന്നതിനായി എണ്ണൽ ഫോമുകൾ ഓൺലൈനായി സമർപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള സൗകര്യം വികസിപ്പിച്ചെടുത്തിട്ടുണ്ട്, ഇന്ന് (3-07-2025) വൈകുന്നേരത്തോടെ ഇത് ലഭ്യമാകും.

നാലാം ഘട്ടത്തിൽ, കരട് വോട്ടർ പട്ടിക 2025 ഓഗസ്റ്റ് 1-ന് പ്രസിദ്ധീകരിക്കും. അവസാന തീയതിയിൽ ഫോമുകൾ ലഭിച്ച എല്ലാ വോട്ടർമാരെയും പട്ടികയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തും. ജൂലൈ 25-ന് മുമ്പ് എണ്ണൽ ഫോം സമർപ്പിക്കാത്ത പേരുകൾ ഡ്രാഫ്റ്റ് റോളിൽ ഉൾപ്പെടുത്തില്ല. ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 326-ൽ പറഞ്ഞിരിക്കുന്ന യോഗ്യതാ മാനദണ്ഡങ്ങൾക്കനുസൃതമായി ERO-കളും AERO-കളും ഫോമുകൾ പരിശോധിക്കും, ഇത് വോട്ടർമാർ 18 വയസ്സോ അതിൽ കൂടുതലോ പ്രായമുള്ളവരും നിയോജകമണ്ഡലത്തിൽ സാധാരണയായി താമസിക്കുന്നവരുമായിരിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെടുന്നു. അംഗീകൃത രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്ക് കരടു പട്ടികയുടെ പകർപ്പുകൾ സൗജന്യമായി നൽകുകയും ECI വെബ്‌സൈറ്റിൽ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുകയും ചെയ്യും. പ്രാരംഭ സമയപരിധി പാലിക്കാത്ത വോട്ടർമാർക്ക് ക്ലെയിമുകളുടെയും എതിർപ്പുകളുടെയും കാലയളവിൽ ഒരു ഡിക്ലറേഷൻ ഫോമിനൊപ്പം ഫോം 6 ഉപയോഗിച്ച് അപേക്ഷിക്കാം. കരടു പട്ടിക പ്രസിദ്ധീകരിച്ചതിനുശേഷവും BLA-കൾക്ക് പ്രതിദിനം 10 ഫോമുകൾ വരെ സമർപ്പിക്കുന്നത് തുടരാം.

2025 ഓഗസ്റ്റ് 1 മുതൽ സെപ്റ്റംബർ 1 വരെയുള്ള അഞ്ചാം ഘട്ടത്തിൽ, ഏതൊരു പൊതുജനത്തിനും അവകാശവാദങ്ങളും എതിർപ്പുകളും സമർപ്പിക്കാം. ഈ സമയത്ത്, 1950 ലെ ജനപ്രാതിനിധ്യ നിയമത്തിലെ ആർട്ടിക്കിൾ 326, സെക്ഷൻ 16, 19 എന്നിവ അനുസരിച്ച് ERO-കൾ/AERO-കൾ അപേക്ഷകളും എതിർപ്പുകളും പരിശോധിക്കും. കരട് പട്ടികയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിനോ നിലവിലുള്ള എൻട്രികളിൽ എതിർപ്പുകൾ ഉന്നയിക്കുന്നതിനോ പൊതുജനങ്ങൾക്ക് അവകാശവാദങ്ങൾ സമർപ്പിക്കാം. ഉചിതമായ അന്വേഷണം നടത്താതെയും ബന്ധപ്പെട്ട വ്യക്തിക്ക് ന്യായമായ വാദം കേൾക്കൽ നൽകാതെയും ഒരു ഇല്ലാതാക്കലും നടത്തില്ല. അവകാശവാദങ്ങളുടെയും എതിർപ്പുകളുടെയും ദൈനംദിന പട്ടിക ERO ഓഫീസുകളിൽ പ്രദർശിപ്പിക്കുകയും ചീഫ് ഇലക്ടറൽ ഓഫീസറുടെ വെബ്‌സൈറ്റിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും ചെയ്യും. ആഴ്ചതോറുമുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളുമായി പങ്കിടുകയും ചെയ്യും. അവകാശവാദങ്ങളും എതിർപ്പുകളും പരിഹരിച്ചതിന് ശേഷമാകും അന്തിമ വോട്ടർ പട്ടിക  തയ്യാറാക്കുക.

2025 സെപ്റ്റംബർ 30-ന് അന്തിമ വോട്ടർ പട്ടിക പ്രസിദ്ധീകരിക്കും. എല്ലാ അംഗീകൃത രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്കും ഹാർഡ്, സോഫ്റ്റ് കോപ്പികൾ സൗജന്യമായി നൽകുകയും ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷൻ  ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ വെബ്സൈറ്റിൽ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും ചെയ്യും. ERO യുടെ തീരുമാനത്തിൽ അതൃപ്തിയുള്ള ഏതൊരു വോട്ടർക്കും ഉത്തരവ് ലഭിച്ച് പതിനഞ്ച് ദിവസത്തിനുള്ളിൽ 1950 ലെ RP ആക്ടിലെ സെക്ഷൻ 24(a) പ്രകാരം ജില്ലാ മജിസ്ട്രേറ്റിന് അപ്പീൽ നൽകാവുന്നതാണ്. ഉത്തരവ് ലഭിച്ച് 30 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ വോട്ടർ അതൃപ്തി പ്രകടിപ്പിച്ചാൽ സെക്ഷൻ 24(b) പ്രകാരം മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഓഫീസർക്ക് തുടർ അപ്പീൽ നൽകാവുന്നതാണ്. ഒരു വോട്ടറും ഒഴിവാക്കപ്പെടുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ ബീഹാറിലെ എല്ലാ യോഗ്യരായ പൗരന്മാരും ഈ പ്രത്യേക ഡ്രൈവിൽ സജീവമായി പങ്കെടുക്കണമെന്ന് കേന്ദ്ര തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ അഭ്യർത്ഥിച്ചു.

****

SK