વાણિજ્ય વિભાગે કૃષિ અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડ પ્રોડક્ટ્સ એક્સપોર્ટ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી (એપેડા) મારફતે બાજરી અંગે જાગૃતિ, ઉપયોગ અને નિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે વેપાર મેળાઓ, પ્રદર્શનો અને મિલેટ કોન્ક્લેવનું આયોજન કર્યું હતું. આંતરરાષ્ટ્રીય બાજરી વર્ષ 2023 હેઠળ, ભારતીય દૂતાવાસો / મિશનો અને સરકારી વિભાગો સાથે ખાસ જોડાણમાં ઘણી પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરવામાં આવી હતી. જેમાં એપેડા ભાગ લે છે, તેમાં આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર મેળાઓ, નમૂના લેવાની ઘટનાઓ, બાજરીની ગેલેરીઓ, આંતરરાષ્ટ્રીય ખરીદનાર વેચાણ સભાઓ વગેરેમાં બાજરી થીમ આધારિત ભાગીદારી સામેલ છે. વધુમાં, મુખ્ય વૈશ્વિક અને સ્થાનિક મેળાઓમાં સંવર્ધિત બ્રાન્ડિંગ અને પ્રચાર માટે બાજરી મુખ્ય કેન્દ્રિત ક્ષેત્રોમાંનું એક છે.

ભારત સરકારે નેશનલ મિશન ઓન નેચરલ ફાર્મિંગ (NMNF)નો શુભારંભ કર્યો હતો. જેનો ઉદ્દેશ કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રાલય હેઠળ એકમાત્ર કેન્દ્રીય પ્રાયોજિત યોજના સ્વરૂપે સમગ્ર દેશમાં કુદરતી ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. એનએમએનએફનો ઉદ્દેશ તમામ માટે સલામત અને પોષક આહાર પ્રદાન કરવા માટે કુદરતી ખેતીની પદ્ધતિઓને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. તંદુરસ્ત અને રાસાયણિક મુક્ત ઉત્પાદનોની માગમાં વધારો કરવાના વૈશ્વિક પ્રવાહને ધ્યાનમાં રાખીને પ્રમાણિત કુદરતી ઉત્પાદનોની ઉપલબ્ધતાના આધારે વિદેશમાં ભારતના કુદરતી ઉત્પાદનોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે નોંધપાત્ર અવકાશ છે.

ભારતની કૃષિ નિકાસને વેગ આપવા માટે સરકાર કેન્દ્રિત પહેલ કરી રહી છે. જે ભારતને કૃષિ ઉત્પાદનોનો મુખ્ય નિકાસકાર બનાવે છે. કેટલીક ચાવીરૂપ પહેલો આ મુજબ છેઃ

i. નવા ઉત્પાદનોની નિકાસ કરીને ભારતની કૃષિ નિકાસ બાસ્કેટને વ્યાપક આધાર આપવો.

ii. નવા બજારોમાં નિકાસનો પ્રવેશ.

iii. નવા ઉત્પાદક પ્રદેશોમાંથી નિકાસ કરવી.

iv. ભારતની કૃષિ પેદાશોનું બ્રાન્ડિંગ અને પ્રોત્સાહન વધારવું.

v. મૂલ્ય વર્ધિત કૃષિ નિકાસ દ્વારા નિકાસ પ્રાપ્તિમાં વધારો કરવો.

vi. ઓર્ગેનિક ઉત્પાદનોની નિકાસમાં વધારો કરવો.

vii. ગુણવત્તાયુક્ત ઉત્પાદનને સુનિશ્ચિત કરવા અને આયાત કરતા દેશોની ફાયટો-સેનિટરી જરૂરિયાતો પૂર્ણ કરવા માટે ઉત્પાદકો અને હિતધારકોની તાલીમ અને ક્ષમતા નિર્માણમાં વધારો કરવો.

viii. નાશવંત હોર્ટિકલ્ચરલ પેદાશની નિકાસ વધારવા માટે દરિયાઈ પ્રોટોકોલનો વિકાસ.

ix. ખેડૂત ઉત્પાદક સંસ્થાઓ (એફપીઓ) અને સ્વ-સહાય જૂથો (એસએચજી)ને નિકાસ મૂલ્ય શૃંખલામાં જોડવું.

x. એફટીએ મારફતે અને વેપારી ભાગીદારો સાથેના જોડાણ દ્વારા બજારની સુલભતામાં વધારો કરવો.

ભારતીય કૃષિ ઉત્પાદનોની નિકાસ વધારવા અને સંરક્ષણવાદી વેપાર નીતિઓથી નિકાસકારોનું રક્ષણ કરવા માટે, સરકાર બજારની પહોંચ સુરક્ષિત કરવા અને વેપાર અવરોધોને દૂર કરવા માટે સંબંધિત આયાતી દેશો સાથે સઘન દ્વિપક્ષીય ચર્ચાઓમાં સક્રિયપણે સંકળાયેલી છે. સરકાર આ દેશોમાં ડ્યુટી-ફ્રી/કન્સેશનલ એક્સેસ માટે વેપારી ભાગીદારો સાથે ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ (એફટીએ) ચર્ચામાં પણ સામેલ છે. કડક સેનિટરી અને ફાયટોસેનિટરી (એસપીએસ)/ટેકનિકલ બેરિયર્સ ટુ ટ્રેડ (ટીબીટી)ના સ્વરૂપમાં અવરોધોના કિસ્સામાં વેપારના ભાગીદારો સાથે દ્વિપક્ષીય બેઠકો મારફતે અને તેમના નો-રિઝોલ્યુશનના કિસ્સામાં, વર્લ્ડ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઇઝેશન (ડબલ્યુટીઓ)માં વિશિષ્ટ વેપાર સંબંધિત ચિંતાઓ (એસટીસી) વધારીને તેનું નિરાકરણ લાવવાના પ્રયાસો કરવામાં આવે છે.

વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રાલયનાં રાજ્ય મંત્રી શ્રી જિતિન પ્રસાદે આજે લોકસભામાં એક લેખિત ઉત્તરમાં આ માહિતી આપી હતી.

AP/IJ/GP/JD

(Release ID: 2117354) Visitor Counter : 57