કેન્દ્રીય રેલવે, માહિતી અને પ્રસારણ, ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને માહિતી ટેકનોલોજી મંત્રી શ્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે મહાકુંભ 2025 ની તૈયારીના ભાગ રૂપે પ્રયાગરાજ પ્રદેશના નવ રેલવે સ્ટેશનોનું સીસીટીવી કેમેરા દ્વારા નિરીક્ષણ કરવા માટે રેલવે બોર્ડ દ્વારા સ્થાપિત 'વોર રૂમ'નું ઉદ્ઘાટન કર્યું. તેમણે 22 ભારતીય ભાષાઓ અને અંગ્રેજીમાં મુસાફરોને માહિતી પૂરી પાડવા માટે તૈયાર કરાયેલી પુસ્તિકાનું પણ વિમોચન કર્યું. તેમણે પ્રયાગરાજ સ્ટેશન પર 12 ભારતીય ભાષાઓમાં જાહેરાત શરૂ કરવાની પણ જાહેરાત કરી.

આ પ્રસંગે પત્રકારો સાથે વાત કરતા શ્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું કે મહાકુંભ આપણી સંસ્કૃતિનો ભવ્ય ઉત્સવ છે. પ્રયાગરાજ જતા મુસાફરો માટે સંગમમાં સ્નાન કરવા માટે અમે પ્રયાગરાજ ક્ષેત્રના તમામ નવ સ્ટેશનો પર વ્યાપક વ્યવસ્થા કરી છે.

ભારતીય રેલ્વેએ વ્યાપક દેખરેખ પ્રણાલીના ભાગ રૂપે પ્રયાગરાજ મેળા વિસ્તારના નવ સ્ટેશનો પર 1,186 સીસીટીવી કેમેરા સ્થાપિત કર્યા છે. આમાં 764 નવા કેમેરાનો સમાવેશ થાય છે, જેમાંથી 116 ચહેરાની ઓળખ માટે સજ્જ છે. કેમેરા ફીડ્સનું નિરીક્ષણ અને વિશ્લેષણ કરવા માટે પાંચ-સ્તરીય સિસ્ટમ મૂકવામાં આવી છે, જેમાં સ્ટેશનો પરના કંટ્રોલ રૂમ દ્વારા તમામ પ્લેટફોર્મ અને ફરતા વિસ્તારો પરની પ્રવૃત્તિઓ પર નજર રાખવામાં આવી રહી છે. આ કંટ્રોલ રૂમ રીઅલ-ટાઇમ મોનિટરિંગ કરશે, જ્યારે રેલ્વે બોર્ડ સ્તરે સેન્ટ્રલ વોર રૂમમાં વરિષ્ઠ અધિકારીઓ ચોવીસ કલાક દેખરેખ સુનિશ્ચિત કરશે.

વિભાગીય સ્તરે અધિકારીઓની એક સમર્પિત ટીમ ચોવીસ કલાક દેખરેખ રાખશે; ઝોનલ સ્તરે પણ આવી જ વ્યવસ્થા કરવામાં આવશે. રેલ્વે બોર્ડમાં સ્થાપિત વોર રૂમમાં ઓપરેશન્સ, કોમર્શિયલ, સિગ્નલ અને ટેલિકોમ્યુનિકેશન, મિકેનિકલ, ઇલેક્ટ્રિકલ અને રેલ્વે પ્રોટેક્શન ફોર્સ વિભાગના અધિકારીઓ અને માણસો રહેશે. તેઓ મહાકુંભ માટે દોડતી બધી ટ્રેનો અને પ્રયાગરાજ ક્ષેત્રના સ્ટેશનો પર નજર રાખશે. સ્ટેશનો પરથી મળેલી માહિતીના આધારે, જરૂરિયાત મુજબ સરળ સંચાલન અને મુસાફરોની સુવિધાઓના વિસ્તરણ અંગે નિર્ણયો લેવામાં આવશે.

 

મંત્રીએ જાહેરાત કરી કે મહાકુંભના સમગ્ર સમયગાળા દરમિયાન, ભારતીય રેલ્વે 10,000 નિયમિત ટ્રેનો ઉપરાંત 3,100 થી વધુ વિશેષ ટ્રેનો ચલાવશે. ગયા કુંભની તુલનામાં, ખાસ ટ્રેનોની સંખ્યા 4.5 ગણી વધુ હશે.

શ્રી વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું કે, મહાકુંભની મુલાકાત લેતા મુસાફરોની સુવિધા માટે, ભારતીય રેલ્વેએ વારાણસી-માધોસિંઘ-પ્રયાગરાજ લાઇન અને ફાફામઉ-જંઘાઈ લાઇનનું ડબલિંગ તેમજ ગંગા પુલનું નિર્માણ પૂર્ણ કર્યું છે. મુસાફરો માટે દિશાત્મક રંગ-કોડેડ હોલ્ડિંગ વિસ્તારો બનાવવામાં આવ્યા છે, અને અલગ અલગ દિશાઓ માટે ટિકિટો અલગ અલગ રંગોમાં જારી કરવામાં આવશે. તેમણે ડિજિટલ મહાકુંભ માટે બારકોડેડ યુટીએસ સિસ્ટમ શરૂ કરવાની પણ જાહેરાત કરી.

પ્રયાગરાજ ક્ષેત્રમાં નવ રેલ્વે સ્ટેશનો ખાસ કરીને મુસાફરોની સુવિધા અને સેવા માટે બનાવવામાં આવ્યા છે. આમાં પ્રયાગરાજ જંક્શન, નૈની જંક્શન, પ્રયાગરાજ છોકી, સુબેદારગંજ, પ્રયાગરાજ સંગમ, પ્રયાગ જંક્શન, ફાફામઉ જંક્શન, પ્રયાગરાજ રામબાગ સ્ટેશન અને ઝુનસી સ્ટેશનનો સમાવેશ થાય છે. પ્રયાગરાજ વિસ્તારમાં બધા લેવલ ક્રોસિંગ ગેટ બંધ કરી દેવામાં આવ્યા છે, અને 21 નવા ROB (રોડ ઓવર બ્રિજ) અને RUB (રોડ અંડર બ્રિજ) બનાવવામાં આવ્યા છે, જેનાથી રેલ વ્યવહાર સુગમ બને છે.

પ્રયાગરાજ જંક્શન પર બિનઅનામત શ્રેણીના મુસાફરો માટે અલગ પ્રવેશદ્વાર નક્કી કરવામાં આવ્યા છે, જ્યારે અનામત શ્રેણીના મુસાફરો ગેટ નંબર 5 થી પ્રવેશ કરશે. અન્ય સ્ટેશનો પર પણ અલગ અલગ દિશામાં મુસાફરી કરતા મુસાફરો માટે રંગ-કોડેડ હોલ્ડિંગ એરિયા અને અલગ પ્રવેશદ્વારની સમાન વ્યવસ્થા લાગુ કરવામાં આવી છે. વધુમાં, અનરિઝર્વ્ડ ટિકિટિંગ સિસ્ટમમાં હવે દિશા-આધારિત રંગ-કોડેડ ટિકિટો પણ છે.

 

સાત નવા પ્લેટફોર્મના નિર્માણ સાથે, પ્રયાગરાજ ક્ષેત્રના તમામ નવ સ્ટેશનો પર પ્લેટફોર્મની કુલ સંખ્યા વધીને 48 થઈ ગઈ છે. પ્રયાગરાજ વિસ્તારમાં સાત નવા સ્ટેશનો પર બીજા પ્રવેશ બિંદુઓ વિકસાવવામાં આવ્યા છે. સુબેદાર ગંજ સ્ટેશનને પ્રયાગરાજ જંકશનના સેટેલાઇટ સ્ટેશન તરીકે વિકસાવવામાં આવ્યું છે.

https://twitter.com/i/status/1878480041400819782

 

નોંધનીય છે કે 13જાન્યુઆરીથી 26ફેબ્રુઆરી દરમિયાન પ્રયાગરાજમાં ગંગા, યમુના અને સરસ્વતી નદીઓના સંગમ પર યોજાવાનો ભવ્ય અને દિવ્ય મહાકુંભ-૨૦૨૫ તેની ભવ્યતાથી દરેકને મોહિત કરી રહ્યો છે. તે દર 12વર્ષે આયોજિત થાય છે. આ વર્ષે પ્રયાગ મહાકુંભમાં સંગમમાં સ્નાન કરવા માટે 40 કરોડથી વધુ લોકો ભાગ લે તેવી અપેક્ષા છે. ભારતીય ઉપખંડના લોકો સાથે, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ઑફ અમેરિકા, યુનાઇટેડ કિંગડમ, ફ્રાન્સ, જર્મની, જાપાન, મલેશિયા, ઇન્ડોનેશિયા, કેનેડા અને મેક્સિકો સહિત 100 થી વધુ દેશોના ભક્તો પણ તેમાં ભાગ લેશે. ભારતીય રેલ્વે મહાકુંભ 2025 ના સફળ આયોજનમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે.

આ વર્ષે મુખ્ય સ્નાન ઉત્સવો માટે છ તારીખો નક્કી કરવામાં આવી છે:

પોષ પૂર્ણિમા: 13 જાન્યુઆરી 2025

મકરસંક્રાંતિ: 14 જાન્યુઆરી 2025

મૌની અમાવસ્યા: 29 જાન્યુઆરી 2025

વસંત પંચમી: 3 ફેબ્રુઆરી 2025

માઘ પૂર્ણિમા: 12 ફેબ્રુઆરી 2025

મહાશિવરાત્રી: 26 ફેબ્રુઆરી, 2025

વર્ષ 2019 ના કુંભ મેળા દરમિયાન, કુલ મુસાફરોના 45 ટકા લોકો પ્રયાગરાજ જંકશન પર પહોંચ્યા હતા. વધુ સ્ટેશનો ચલાવવા માટે પ્રયાગરાજ, ફાફામઉ, રામબાગ અને ઝુન્સી યાર્ડ્સને ફરીથી મોડેલ કરવામાં આવ્યા છે. પ્રયાગરાજના તમામ સ્ટેશનોને જોડતા રસ્તાઓ પહોળા કરવામાં આવ્યા છે. 2025ના કુંભ મેળાને ધ્યાનમાં રાખીને, 17નવા કામચલાઉ મુસાફરો માટે આશ્રયસ્થાનો બનાવવામાં આવ્યા છે, જેનાથી પ્રયાગરાજ વિસ્તારમાં કુલ રેલ્વે આશ્રયસ્થાનોની સંખ્યા 28 થઈ ગઈ છે. આ આશ્રયસ્થાનોની સંગ્રહ ક્ષમતા 21,000 થી વધીને 110,000 થઈ ગઈ છે.

મુસાફરોને ટિકિટ મેળવવામાં કોઈ મુશ્કેલી ન પડે તે માટે, ભારતીય રેલ્વેએ દરરોજ 10 લાખથી વધુ ટિકિટ આપવાની વ્યવસ્થા કરી છે. ડિજિટલ કુંભના ધ્યેયને અનુરૂપ, બારકોડ-આધારિત UTS સિસ્ટમ દ્વારા ટિકિટિંગ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવ્યું છે. બધા પ્લેટફોર્મ પર પ્રાથમિક સારવાર બૂથ સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા છે, અને દરેક સ્ટેશન પર એક તબીબી નિરીક્ષણ ખંડ સ્થાપિત કરવામાં આવ્યો છે, જ્યાં ડોકટરો અને તબીબી સ્ટાફ ચોવીસ કલાક ઉપલબ્ધ રહેશે.

સરળ કામગીરી સુનિશ્ચિત કરવા માટે રેલવેએ 13,000થી વધુ કર્મચારીઓને તૈનાત કર્યા છે. વધુમાં, સરકારી રેલ્વે પોલીસના લગભગ 10,000 કર્મચારીઓ મુસાફરોને મદદ કરવા માટે રેલ્વે સ્ટેશનો અને પરિસરમાં ઉપલબ્ધ રહેશે. સ્ટેશનો પર મુસાફરોને મદદ કરવા માટે 1,000થી વધુ સ્વયંસેવકો પણ ઉપલબ્ધ રહેશે. સ્ટેશનોની સ્વચ્છતા જાળવવા માટે 1,000 થી વધુ સફાઈ કર્મચારીઓ દિવસ-રાત કામ કરશે.

કુંભની ભવ્યતા દર્શાવવા માટે, સ્ટેશનો પર 20,000 ચોરસ મીટરથી વધુ દિવાલને કુંભ-થીમ આધારિત કલાકૃતિઓથી રંગવામાં આવી છે. મુસાફરોની સુવિધા માટે, બધા સ્ટેશનો પર નવા ફૂટઓવરબ્રિજ, શૌચાલય, રેમ્પ વગેરે બનાવવામાં આવ્યા છે. મુસાફરોને બહાર નીકળવા માટે માર્ગદર્શન આપવા માટે પ્લેટફોર્મ પર રંગ-કોડેડ ફૂટ માર્કર્સ લગાવવામાં આવ્યા છે.

AP/IJ/GP/JD

(Release ID: 2097066) Visitor Counter : 12