কেন্দ্ৰীয় মীন, পশুপালন, আৰু দুগ্ধ তথা পঞ্চায়তী ৰাজ মন্ত্ৰী শ্ৰী ৰাজীৱ ৰঞ্জন সিং ওৰফে লালন সিঙে ২০২৫ চনৰ ২৩ জানুৱাৰীত শ্বিলঙত অনুষ্ঠিত "উত্তৰ-পূব অঞ্চলৰ পশুধন খণ্ডৰ সামগ্ৰিক উন্নয়নৰ বাবে আলোচনাৰ সন্মিলন" উদ্বোধন কৰে। এই কাৰ্যসূচীত মীন, পশুপালন আৰু দুগ্ধ মন্ত্ৰালয়ৰ ৰাজ্যিক মন্ত্ৰী শ্ৰী জৰ্জ কুৰিয়ান, উত্তৰ-পূব অঞ্চলৰ (এনইআৰ) ৰাজ্যসমূহৰ পশুপালন আৰু পশু চিকিৎসা সেৱাৰ মন্ত্ৰীগণ, জ্যেষ্ঠ বিষয়া, উদ্যোগৰ প্ৰতিনিধি, উদ্যোগী, আৰু গৱেষক তথা অংশীদাৰসকলেও অংশগ্ৰহণ কৰে।

কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰী শ্ৰী ৰাজীৱ ৰঞ্জন সিঙে সন্মিলনৰ সময়ত কেইবাটাও উল্লেখযোগ্য প্ৰকল্পৰ শুভাৰম্ভ আৰু উদ্বোধন কৰে। ইয়াৰ ভিতৰত আছিল ৰাষ্ট্ৰীয় পশুধন অভিযান (এনএলএম)ৰ অধীনত ১৫টা উদ্যোগীকৰণ উন্নয়ন প্ৰকল্প (ইডিপি), যাৰ মুঠ মূল্য ১০.৯৩ কোটি টকা, আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় দুগ্ধ উন্নয়ন ব’ৰ্ড (এনডিডিবি)ৰ সহায়ত চাৰিটা পশুখাদ্য কৃষক উৎপাদক সংস্থা (এফপিঅ’) স্থাপন কৰা। ইয়াৰ উপৰিও, এনএলএমৰ অধীনত খানাপাৰাত আঞ্চলিক বীৰ্য উৎপাদন পৰীক্ষাগাৰ আৰু ছাগলীৰ বীৰ্য বেংক স্থাপন কৰাৰ কথা ঘোষণা কৰা হয়, যাৰ বাবে ৩৩৭.২৯ লাখ টকা বিনিয়োগ কৰা হ’ব। শ্ৰী সিঙে এই কথাও আলোকপাত কৰে যে এনডিডিবিয়ে নামছাই, লোহিত, আৰু নিম্ন দিবাং উপত্যকা জিলাক কেন্দ্ৰ কৰি অৰুণাচল প্ৰদেশত বহুমুখী দুগ্ধ সমবায় সমিতি গঠনৰ সুবিধাৰ বাবে ভিত্তি ৰেখাৰ গাঁও জৰীপ আৰম্ভ কৰিব। তদুপৰি, দুগ্ধ সমবায় প্ৰতিষ্ঠা বৃদ্ধিৰ বাবে অসম, অৰুণাচল প্ৰদেশ, আৰু ত্ৰিপুৰাৰ লগতে অন্যান্য ৰাজ্যৰ সমান্তৰালকৈ এনডিডিবিয়ে কাম কৰিব বুলি ঘোষণা কৰা হয়।

মেঘালয় ৰাজ্যৰ বাবে তেওঁ মেঘালয়ৰ খ্লিয়েহটিৰ্ছিত ৩১.৮৬ লাখ টকাৰ বিনিয়োগেৰে নিবিড় ইণ্টেন্সিভ কেটেল ডেভেলপমেণ্ট প্ৰজেক্ট আৰু ৰিভয় জিলাৰ কিৰ্ডেমকুলাইত ১০.২৩ কোটি টকা ব্যয় সাপেক্ষে মাল্টিপ্লায়াৰ পিগ ফাৰ্ম উদ্বোধন কৰে। ইয়াৰ উপৰিও, মেঘালয়ৰ পশু প্ৰশাসনিক প্ৰতিবেদন ২০২৩-২০২৪ প্ৰকাশৰ লগতে অঞ্চলটোত হাঁহ-কুকুৰা পালনক প্ৰসাৰিত কৰাৰ বাবে খাচী ভাষাত “কা কাম ৰি ছিয়াৰ, কিণ্টিয়েউ কা ইওহ কা কোট” শীৰ্ষক এটা "হাঁহ-কুকুৰাৰ গীত" আৰম্ভ কৰা হয়।

এই সন্মিলনত ছিক্কিমত ছিৰি গৰু-ম’হৰ বাবে উন্নয়ন আৰু সংৰক্ষণ কাৰ্যসূচী আৰম্ভ কৰাৰ ওপৰতো গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হয়, যিটো ২১৫.৬ লাখ টকাৰ বিনিয়োগেৰে সমৰ্থিত। ৰাষ্ট্ৰীয় গোকুল মিছন (আৰজিএম)ৰ অধীনত গেংটকত ৪৫০ লাখ টকা ব্যয় সাপেক্ষে এটা আঞ্চলিক এআই প্ৰশিক্ষণ কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰা হয়। এই অনুষ্ঠানত অসমৰ উদ্যোগীসকলৰ পৰা সফল গাহৰি পালনৰ আৰ্হি প্ৰদৰ্শন কৰা হয় আৰু ত্ৰিপুৰাৰ দেবীপুৰৰ কেন্দ্ৰীয় পশুধন পামত গাহৰিৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি এআই প্ৰশিক্ষণ কেন্দ্ৰ মুকলি কৰা হয়, যি ৮৪ লাখ টকাৰ বাজেটেৰে প্ৰসাৰিত হ’ব। কৃষকৰ দুৱাৰমুখত গুণগত মানৰ প্ৰজনন সামগ্ৰী নিশ্চিত কৰাৰ প্ৰয়াসত গেংটকৰ ১৫জন মৈত্ৰী শ্ৰমিকক আৰজিএমৰ অধীনত সজ্জিত কৰা হয়। অৱশেষত, সজাগতা কাৰ্যসূচীৰ ওপৰত অভিসৰণ বৃদ্ধি আৰু কাৰিকৰী সাহায্য প্ৰদান কৰিবলৈ ট্ৰেন্সফৰ্মিং ৰুৰেল ইণ্ডিয়া ফাউণ্ডেশ্যন (TRIF) আৰু অসম ৰাজ্য চৰকাৰৰ সৈতে এক বুজাবুজি চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰা হয়। অসম চৰকাৰৰ দুগ্ধ উন্নয়ন সঞ্চালকালয়ৰ সহযোগত পৰিচালিত অসমৰ শিলচৰৰ ঘুংগুৰত অৱস্থিত এটা দুগ্ধ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ প্লাণ্ট হস্তান্তৰ কৰাৰ বাবে এক অতিৰিক্ত বুজাবুজিৰ চুক্তি কৰা হয়।

শ্ৰী ৰাজীৱ ৰঞ্জন সিঙে জনাইছে যে ৰাষ্ট্ৰীয় দুগ্ধ উন্নয়ন কাৰ্যসূচী (এনপিডিডি) আৰু আন্তঃগাঁথনি সহায়ৰ অধীনত মুঠ ২৪০ কোটি টকা বিনিয়োগেৰে ২৯টা প্ৰকল্প অনুমোদন কৰা হৈছে, যিয়ে এনইআৰৰ মুঠ ১৩১খন জিলাৰ ভিতৰত প্ৰায় ৫৩খন জিলাক সামৰি লৈছে। তেওঁ উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চলত প্ৰস্তাৱিত বিনিয়োগৰ বিষয়ে অৱগত কৰে। বিভাগটোৱে দুগ্ধ আন্তঃগাঁথনি সম্প্ৰসাৰণ, গাখীৰ ক্ৰয় ক্ষমতা ১.৫ লাখ লিটাৰ/দৈনিকৰ পৰা ৩.৫ লাখ লিটাৰ/দৈনিকলৈ বৃদ্ধি, আৰু ৭০,০০০ নতুন কৃষকক সমবায় নেটৱৰ্কত সামৰি লোৱাৰ বাবে ২৫০ কোটি টকাৰ আৰ্থিক সাহায্য দিয়াৰ পৰিকল্পনা কৰিছে।

তেওঁ বিশদভাৱে কয় যে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলত পশুধন আৰু হাঁহ-কুকুৰা খণ্ডই সন্মুখীন হোৱা বৰ্তমানৰ প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ, উপযুক্ত আন্তঃগাঁথনি সৃষ্টিৰ বাবে ব্যক্তিগত উদ্যোগক অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব লাগিব, আৰু কেন্দ্ৰীয় আৰু ৰাজ্য চৰকাৰ উভয়ৰে সমৰ্থনত প্ৰযুক্তিগত হস্তক্ষেপ শক্তিশালী কৰাৰ প্ৰয়োজন। সন্মিলনত আইবি গ্ৰুপৰ দৰে বিভিন্ন ব্যক্তিগত খণ্ডৰ পৰা মুঠ ৭০০ কোটি টকাৰ এক আগ্ৰহ প্ৰস্তাৱ কৰা হয়, যিয়ে হাঁহ-কুকুৰা আৰু খাদ্য খণ্ডৰ বাবে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলত প্ৰায় ২০০ কোটি টকা বিনিয়োগ কৰাৰ লক্ষ্য ৰাখিছে। লগতে, কৰ্ণাটক হাঁহ-কুকুৰা ফেডাৰেচনে হাঁহ-কুকুৰা খণ্ডত বহনক্ষম বৃদ্ধিৰ বাবে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলত ২৫০ কোটি টকা বিনিয়োগ কৰাৰ আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰে। ৰাষ্ট্ৰীয় কণী সমন্বয় সমিতি (এনইচিচি)-এ ইংগিত দিছে যে তেওঁলোকে নিয়োগ সৃষ্টিৰ বাবে কণী গাড়ী বিতৰণ কৰিব, আৰু ৰাজ্যসমূহত কণী খোৱাৰ ক্ষমতা বৃদ্ধি আৰু প্ৰসাৰিত কৰিব। মন্ত্ৰীগৰাকীয়ে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলত গাহৰি খণ্ডৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি কয় যে ৪২.৪ লাখ গাহৰিৰ জনসংখ্যা (ভাৰতৰ মুঠ ৪৬.৪২%), যাৰ মূল্য প্ৰায় ৫,০০০ কোটি টকা, আঞ্চলিক অৰ্থনীতিৰ বাবে এক প্ৰধান অৰিহণা যোগাওঁতা। তেওঁ এই খণ্ডটোক ৰপ্তানি কেন্দ্ৰলৈ উন্নীত কৰিবলৈ ক্লাষ্টাৰ ভিত্তিক পদ্ধতি আৰু ৰাজহুৱা-ব্যক্তিগত অংশীদাৰিত্ব (পিপিপি)ক উৎসাহিত কৰে। হাঁহ-কুকুৰা খণ্ডৰ সুযোগসমূহৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হয়, চাহিদা-যোগানৰ ব্যৱধান দূৰ কৰা আৰু পিপিপি, সংগঠিত বজাৰ আৰু ক্লাষ্টাৰ ভিত্তিক পদ্ধতিৰ জৰিয়তে ব্যক্তিগত খণ্ডৰ বিনিয়োগ আকৰ্ষণ কৰাত গুৰুত্ব দিয়া হয়। মন্ত্ৰীগৰাকীয়ে এনএলএম উদ্যোগীকৰণ উন্নয়ন কাৰ্যসূচীৰ গুৰুত্ব আলোকপাত কৰে, যাৰ অধীনত উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলত ২৪৫টা প্ৰকল্পত অনুমোদন জনোৱা হৈছে, য’ত ১৮৪টা গাহৰি পালনৰ বাবে, ৪৫টা ছাগলী পালনৰ বাবে, আৰু ১৬টা হাঁহ-কুকুৰা পালনৰ বাবে। তেওঁ টীকাকৰণ কাৰ্যসূচীৰ বিষয়েও অৱগত কৰি কয় যে এফএমডি ৰাউণ্ড IV টীকাকৰণ, ৮৬% কভাৰেজৰ সৈতে ৭৪.৯৫ লাখ পশুধনক সামৰি লোৱা সম্পূৰ্ণ হৈছে আৰু মিজোৰামত চিএছএফৰ প্ৰথম ৰাউণ্ড টীকাকৰণ আৰম্ভ কৰা হৈছে, সমগ্ৰ উত্তৰ-পূবত ১৮.১০ লাখ পালি প্ৰদান কৰা হৈছে। এমভিইউ আঁচনিৰ অধীনত অঞ্চলটোত ২৯৫টা ইউনিট কাৰ্যক্ষম হৈ আছে, যাৰ ফলত দুৱাৰমুখৰ গুণগত পশু চিকিৎসাৰ যত্ন নিশ্চিত কৰা হৈছে।

শ্ৰী ৰাজীৱ ৰঞ্জন সিঙে কয় যে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ ভৌগোলিক আৰু জলবায়ুৰ অৱস্থাই পশুপালন খণ্ডত বিশেষকৈ গাহৰি, হাঁহ-কুকুৰা আৰু পশুখাদ্য খণ্ডত অনন্য প্ৰত্যাহ্বানৰ সৃষ্টি কৰে। ৰাষ্ট্ৰীয় গড়তকৈ জনমূৰি গাখীৰ আৰু কণীৰ গড় কম হোৱাৰ বাবে তেওঁ উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰি উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলে স্বাৱলম্বীতা লাভৰ বাবে পদক্ষেপ ল’ব লাগে বুলি দাবী কৰে। তেওঁ উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্য চৰকাৰসমূহক ব্যক্তিগত খণ্ডৰ বিনিয়োগৰ সুবিধা আৰু পশুপালন খণ্ডক শক্তিশালী কৰাৰ বাবে একক খিৰিকী সৃষ্টি কৰিবলৈ আহ্বান জনায়। তেওঁ মেঘালয় চৰকাৰ, আৰু অংশীদাৰসকলক সন্মিলনৰ আয়োজন কৰাৰ বাবে কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰে। তেওঁ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰতৰ দৃষ্টিভংগী পুনৰবাৰ উল্লেখ কৰে আৰু উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ বাবে অষ্টলক্ষ্মী দৃষ্টিভংগীৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি অংশীদাৰসকলক ৰাষ্ট্ৰীয় সমৃদ্ধিৰ বাবে খণ্ডটোৰ বৃদ্ধিৰ প্ৰতি দায়বদ্ধ হ’বলৈ আহ্বান জনায়।

সন্মিলনত গাহৰি, দুগ্ধ, হাঁহ-কুকুৰা আৰু পশুখাদ্য উৎপাদন খণ্ডৰ ওপৰত আকৰ্ষণীয় কাৰিকৰী অধিবেশনৰ লগতে পশুপালন খণ্ডত বিনিয়োগৰ সুযোগ মুকলি কৰাৰ ওপৰত উদ্যোগ-চৰকাৰৰ আলোচনা অনুষ্ঠিত হয়। অংশীদাৰসকলে যোগানৰ ব্যৱধান দূৰ কৰা, উদ্ভাৱনক লালন-পালন কৰা, আৰু আঞ্চলিক মূল্য শৃংখল বৃদ্ধিৰ ওপৰত আলোচনা কৰে।

মেঘালয় চৰকাৰৰ সমুদায় আৰু গ্ৰাম্য উন্নয়ন, শক্তি আৰু কৰ মন্ত্ৰী শ্ৰী এ টি মণ্ডলে মেঘালয়ৰ মুখ্যমন্ত্ৰীক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে, আৰু কোৱা হৈছিল যে মেঘালয় ৰাজ্যৰ এক বিশেষ ভৌগোলিক আৰু জলবায়ুৰ অৱস্থা আছে, অৱশ্যে ইয়াত পশুধনৰ উন্নয়নৰ প্ৰচণ্ড সম্ভাৱনা আছে। তেওঁ কয় যে আজিকালি পশুপালন এটা প্ৰাথমিক বৃত্তিত পৰিণত হৈছে আৰু জনায় যে ৰাজ্যৰ পশুপালনৰ উন্নয়নৰ বাবে ৰাজ্যখনে দহবছৰীয়া ৰোডমেপ বিকশিত কৰিছে। নিজৰ ভাষণত ডিএএইচডিৰ সচিব শ্ৰীমতী অলকা উপাধ্যায়ে দেশত আৰু উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলত, সূৰ্য উদয়ৰ খণ্ড হিচাপে পশুপালন খণ্ডৰ অৰ্থনৈতিক তাৎপৰ্যৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে, বজাৰৰ সংযোগ, আন্তঃগাঁথনি উন্নয়ন, আৰু পশুধন উন্নয়নৰ বাবে অঞ্চলটোক আৰ্হি হিচাপে গঢ়ি তুলিবলৈ তথ্য-চালিত পদ্ধতিৰ গুৰুত্বৰ ওপৰত জোৰ দিয়ে। মিজোৰামৰ মন্ত্ৰী (এএইচ এণ্ড ভি) শ্ৰী চি লালছাৱিভুংগা, ত্ৰিপুৰাৰ মন্ত্ৰী (এআৰডি) শ্ৰী সুধাংশু দাস, মেঘালয়ৰ মন্ত্ৰী (এএইচভি এণ্ড ডিডি) শ্ৰী আলেকজেণ্ডাৰ এল হেক, মেঘালয়ৰ মুখ্য সচিবেও এই অনুষ্ঠানৰ শোভা বঢ়ায়।

এই সন্মিলনে উত্তৰ-পূব অঞ্চলৰ পশুপালন খণ্ডত পৰিৱৰ্তনশীল বৃদ্ধিৰ বাবে মঞ্চ গঠন কৰি নীতি নিৰ্ধাৰক, বিজ্ঞানী আৰু উদ্যোগৰ নেতাসকলৰ মাজত সফলতাৰে সহযোগিতা সুদৃঢ় কৰে।

**********

GD