સંસ્કૃતિ મંત્રાલય
azadi ka amrit mahotsav

વડનગરમાં વિશ્વ સ્તરીય પુરાતત્ત્વ અનુભવાત્મક સંગ્રહાલયનું ઉદ્ઘાટન

Posted On: 16 JAN 2025 6:18PM by PIB Ahmedabad

કેન્દ્રીય સંસ્કૃતિ મંત્રાલય અને ગુજરાત સરકાર દ્વારા વડનગરમાં અત્યાધુનિક મ્યુઝિયમ અને પુરાતત્વીય અર્થઘટન કેન્દ્રનું ઉદઘાટન કરવામાં આવ્યું ત્યારે આજે એક મહત્વપૂર્ણ પ્રસંગ સામે આવ્યો હતો. આ કાર્યક્રમમાં કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી અને સહકારિતા મંત્રી શ્રી અમિત શાહની અધ્યક્ષતામાં ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઇ પટેલ અને કેન્દ્રીય શિક્ષણ મંત્રી શ્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાન તેમજ કેન્દ્ર સરકાર અને ગુજરાત સરકારના ઉચ્ચ અધિકારીઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

Image

આ સીમાચિહ્નરૂપ પ્રોજેક્ટ પ્રાચીનકાળમાં પથરાયેલા વડનગરના જીવંત ઇતિહાસને જીવંત બનાવે છે, જે 2,500 વર્ષ જૂનો છે. પ્રાચીન વેપારી માર્ગો પર તેના વ્યૂહાત્મક સ્થાનને કારણે કોસ્મોપોલિટન સમાજને પ્રોત્સાહન મળ્યું હતું, જે શહેરના સ્થાપત્ય વારસામાં જોવા મળે છે, જેમાં કીર્તિ તોરણ, હાટકેશ્વર મહાદેવ મંદિર અને શર્મિષ્ઠા તળાવનો સમાવેશ થાય છે, અને વિવિધ ધાર્મિક પરંપરાઓની હાજરીનો સમાવેશ થાય છે.

આધુનિક મ્યુઝિયોલોજીનો વસિયતનામું વડનગર આર્કિયોલોજિકલ એક્સપેરિમેન્ટલ મ્યુઝિયમ સમયની મનમોહક સફર ખેડે છે. આ સંગ્રહાલય સંકુલમાં ત્રણ મુખ્ય માળખાંઓ સામેલ હશેઃ

  • મુખ્ય સંગ્રહાલયની ઇમારતઃ જેમાં કલાકૃતિઓ અને ઇન્ટરેક્ટિવ પ્રદર્શનોનો વિસ્તૃત સંગ્રહ છે.
  • 50 મીટરનો કનેક્ટિંગ બ્રિજ: મ્યુઝિયમની ઇમારતને ખોદકામ સ્થળ સાથે જોડતો.
  • ખોદકામના સ્થળ પર એક કાયમી માળખું: મુલાકાતીઓને પુરાતત્ત્વીય અવશેષોનો સલામત અને માહિતીપ્રદ દૃષ્ટિકોણ પૂરો પાડવો.

12500 સ્ક્વેર મી.માં ફેલાયેલા આ મ્યુઝિયમ સંકુલમાં નવ થીમેટિક ગેલેરીઓ આવેલી છે અને તેમાં 4000 સ્ક્વેર મી.નું ખોદકામ સ્થળ આવેલું છે અને તેના અવશેષો 16-18 મીટર જેટલા ઊંડા દેખાય છે. રૂ. 298 કરોડનાં રોકાણ સાથે આ પ્રોજેક્ટ લાંબા ગાળાની સ્થિરતા સુનિશ્ચિત કરે છે, જેમાં મૂડીગત ખર્ચ તથા પાંચ વર્ષની કામગીરી અને જાળવણી સામેલ છે.

Image

મુલાકાતીઓ ભૌતિક પ્રદર્શનો અને નિમજ્જન ડિજિટલ અનુભવોના અનન્ય મિશ્રણથી મંત્રમુગ્ધ થઈ જશે, જેમાં વડનગરની ઉત્ક્રાંતિની વાર્તા કહેતી 5,000થી વધુ કલાકૃતિઓ પ્રદર્શિત કરવામાં આવશે. તે સિરામિક એસેમ્બલીઝ, શેલ મેન્યુફેક્ચરિંગ (ઉત્પાદનો અને કાચો માલ), સિક્કાઓ, આભૂષણો, શસ્ત્રો અને સાધનો, શિલ્પો, રમતના પદાર્થો, તેમજ અનાજ, ડીએનએ અને હાડપિંજરના અવશેષો જેવા કાર્બનિક પદાર્થો જેવી વિવિધ વસ્તુઓ પ્રદર્શિત કરે છે.

એક મુખ્ય હાઇલાઇટ એ વાસ્તવિક ખોદકામ સ્થળ સાથે સંગ્રહાલયનું એકીકરણ છે. વોક વે મુલાકાતીઓને પુરાતત્વીય અવશેષો સાથે જોડાવાની મંજૂરી આપે છે, જે શહેરના ભૂતકાળની અનન્ય અને ઈમર્સિવ સમજ આપે છે.

Image

આ પ્રોજેક્ટમાં પૂરક પહેલોની શ્રેણીનો સમાવેશ થાય છે - વડનગરના પુરાતત્ત્વવિદ્યાના ઊંડાણમાં ઊંડા ઊતરવા માટે અગ્રણી વિદ્વાનો અને સંશોધકોની આંતરરાષ્ટ્રીય પરિષદ; આ શહેરના સમૃદ્ધ ઇતિહાસને વિશાળ શ્રોતાઓ સમક્ષ પ્રદર્શિત કરવા માટે ડિસ્કવરી ચેનલ દ્વારા એક ટેલિવિઝન શ્રેણી છે. અને પ્રેરણા સ્કૂલ, એક વિશિષ્ટ શૈક્ષણિક કાર્યક્રમ છે, જે ભારતના વારસા માટે યુવા દિમાગ અને આવતીકાલના નેતાઓને પ્રોત્સાહિત કરે છે.

Image

 

વડનગરનું આર્કિયોલોજિકલ એક્સપિરિયન્સ મ્યુઝિયમ ભારતમાં મ્યુઝિયમના વિકાસ માટે એક નવો માપદંડ સ્થાપિત કરે છે, જે નવીન ડિઝાઇન, અત્યાધુનિક ટેકનોલોજી અને આપણા સહિયારા વારસાની જાળવણી અને પ્રદર્શિત કરવાની ઊંડી પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવે છે.

ભાષણ માટે વીડિયો જોવા માટે લિંક પર ક્લિક કરો: -

https://www.youtube.com/live/gttx64sWff4

વર્ચ્યુઅલ ટૂર જોવા માટે લિંક પર ક્લિક કરો : -

https://video.twimg.com/ext_tw_video/1879841847356600320/pu/vid/avc1/1920x1080/6-czhWwOjQc68nLh.mp4?tag=14


(Release ID: 2093571) Visitor Counter : 42


Read this release in: English , Urdu , Hindi