କେନ୍ଦ୍ର ଗ୍ରାମ୍ୟ ଉନ୍ନୟନ ଏବଂ କୃଷି ତଥା କୃଷକ କଲ୍ୟାଣ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଶିବରାଜ ସିଂ ଚୌହାନ ଆଜି ନୂଆଦିଲ୍ଲୀରେ ଲିଙ୍ଗଭିତ୍ତିକ ହିଂସା ବିରୋଧରେ ଏକ ମାସ ଧରି ଚାଲିବାକୁ ଥିବା ଜାତୀୟ ଅଭିଯାନ 'ନଇ ଚେତନା- ପହଲ ବଦଲାଓ କି'ର ତୃତୀୟ ସଂସ୍କରଣର ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ କେନ୍ଦ୍ର ମହିଳା ଓ ଶିଶୁ ବିକାଶ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀମତୀ ଅନ୍ନପୂର୍ଣ୍ଣା ଦେବୀ, ଗ୍ରାମ୍ୟ ଉନ୍ନୟନ ରାଷ୍ଟ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ କମଲେଶ ପାସୱାନ ଏବଂ ଡ. ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ପେମସାଣି ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। ଗ୍ରାମ୍ୟ ଉନ୍ନୟନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ ଦୀନଦୟାଲ ଅନ୍ତ୍ୟୋଦୟ ଯୋଜନା- ଜାତୀୟ ଗ୍ରାମୀଣ ଜୀବିକା ମିଶନ (ଡିଏୱାଇ-ଏନଆରଏଲଏମ) ଦ୍ୱାରା ଆୟୋଜିତ ଏହି ଅଭିଯାନ ୨୩ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଚାଲିବ । ଡିଏୱାଇ-ଏନଆରଏଲଏମର ବ୍ୟାପକ ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ (ଏସଏଚଜି) ନେଟୱାର୍କର ନେତୃତ୍ୱରେ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଜନ ଆନ୍ଦୋଳନର ଭାବନାକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି । ନଇ ଚେତନା ଅଭିଯାନର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ସଚେତନତା ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଏବଂ ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ ପଦକ୍ଷେପ ମାଧ୍ୟମରେ ଲିଙ୍ଗ ଭିତ୍ତିକ ହିଂସା ବିରୋଧରେ ସଚେତନ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବା । କେନ୍ଦ୍ର ଗ୍ରାମ୍ୟ ଉନ୍ନୟନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଶିବରାଜ ସିଂହ ଚୌହାନ କେନ୍ଦ୍ର ମହିଳା ଓ ଶିଶୁ ବିକାଶ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀମତୀ ଅନପୂର୍ଣ୍ଣା ଦେବୀ ଏବଂ ଗ୍ରାମ୍ୟ ଉନ୍ନୟନ ରାଷ୍ଟ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ କମଲେଶ ପାଶୱାନ ଏବଂ ଡ. ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ପେମସାନିଙ୍କ ସହ ନଇ ଚେତନା ୩.୦ ମିଳିତ ପରାମର୍ଶ କୁ ଉନ୍ମୋଚନ କରିଛନ୍ତି । ସେମାନେ ୧୩ଟି ରାଜ୍ୟରେ ୨୨୭ଟି ନୂତନ ଜେଣ୍ଡର ରିସୋର୍ସ ସେଣ୍ଟର ଉଦଘାଟନ କରିଛନ୍ତି ।

ଶ୍ରୀ ଶିବରାଜ ସିଂ ଚୌହାନ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା ସମୟରେ ସେ ମହିଳାଙ୍କ ବିକାଶ ପାଇଁ ଅନେକ ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ସକାରାତ୍ମକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଥିଲା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାର ମଧ୍ୟରେ ସେମାନଙ୍କର ସମ୍ମାନ ମଧ୍ୟ ବଢ଼ାଇଥିଲା । ଯଦି ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଶକ୍ତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁ, ତେବେ ମହିଳା ସଶକ୍ତୀକରଣ, ସାମାଜିକ ସଶକ୍ତୀକରଣ, ରାଜନୈତିକ ସଶକ୍ତୀକରଣ ଏବଂ ଶିକ୍ଷାଗତ ସଶକ୍ତୀକରଣ ହାସଲ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ମହିଳା ସଶକ୍ତୀକରଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ଏକ ଅଭିଯାନ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯାଉଛି । ଏହି ପ୍ରୟାସ ପାଇଁ ମୁଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କୁ ହୃଦୟରୁ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଉଛି । ନଇ ଚେତନା ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ସମାଜରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯିବା ଦରକାର, କାରଣ ହିଂସା ଜାରି ରହିଛି, ଯାହା କେବଳ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳ ନୁହେଁ ବରଂ ସହରକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଛି, ଯେଉଁଠାରେ ନିର୍ଭୟା ଭଳି ଘଟଣା ଘଟୁଛି । ରୁବିକା ପାହାଡ଼ି ଓ ଅଙ୍କିତା ସେନଙ୍କ ଭଳି ଝିଅ ଜଘନ୍ୟ ଅପରାଧର ଶିକାର ହେଉଛନ୍ତି। ମୁଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା ସମୟରେ ଦେଖିଥିଲି ଯେ ୯୦ ପ୍ରତିଶତ ଦୁଷ୍କର୍ମ ମାମଲାରେ ପରିଚିତ ବ୍ୟକ୍ତି ସାମିଲ ଅଛନ୍ତି। ଏହାର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ବ୍ୟାପକ ଜନସଚେତନତା ଜରୁରୀ। ମହିଳା ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ ମହିଳା ସଶକ୍ତୀକରଣରେ ବିପ୍ଳବ ସୃଷ୍ଟି କରି ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଏକ ଶକ୍ତି ଭାବରେ ଏକଜୁଟ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ଅଭିଯାନକୁ ଏହି ଗୋଷ୍ଠୀ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗାଁରେ ପହଞ୍ଚାଇବାକୁ ହେବ। ଏହାର ଫଳପ୍ରଦତା ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ଆମେ ସହରାଞ୍ଚଳକୁ ଫୋକସ୍ କରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗାଁ ଓ ସହରରେ ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ସମୀକ୍ଷା ଓ ରଣନୀତି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବୁ।

ଶ୍ରୀ ଚୌହାନ ଭାରତରେ ଏକ ନୂତନ ଚେତନାର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁଠାରେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ଦେବାର ପରମ୍ପରା ହ୍ରାସ ପାଇବାରେ ଲାଗିଛି । ମହିଳାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ହେଉଥିବା ହିଂସାକୁ ବରଦାସ୍ତ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ନ ନେବାର କୌଣସି ବାହାନା ରହିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ ବୋଲି ସେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଛନ୍ତି। ଏଥିପାଇଁ ସେ ଦୁଷ୍କର୍ମ ମାମଲାରେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଦେବା ପାଇଁ ସମର୍ଥନ କରିବା ସହ ମାନବିକ ଅଧିକାର ମଣିଷ ପାଇଁ, ଜଘନ୍ୟ ଅପରାଧ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ନୁହେଁ ବୋଲି ଯୁକ୍ତି ବାଢ଼ିଛନ୍ତି। ମହିଳା, ମହିଳା ଉନ୍ନୟନ ବିଭାଗ, ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ ଏବଂ ସମଗ୍ର ସମାଜ ମଧ୍ୟରେ ନିରାପତ୍ତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଏବଂ ହିଂସାକୁ ଶେଷ କରିବା ପାଇଁ ଏକତା ଏବଂ ସାମୂହିକ ପ୍ରୟାସର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପରେ ସେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ । ଶ୍ରୀ ଚୌହାନ ଏକ ଭବିଷ୍ୟତର ପରିକଳ୍ପନା କରିଛନ୍ତି ଯେଉଁଠାରେ ମହିଳାମାନେ ହିଂସାର ଭୟ ବିନା ବଞ୍ଚିପାରିବେ ଏବଂ ଏହି ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ସମସ୍ତେ ମିଳିମିଶି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ସେ ଅନୁରୋଧ କରିଛନ୍ତି ।

ଶ୍ରୀ କମଲେଶ ପାସୱାନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଗ୍ରାମୀଣ ଉନ୍ନୟନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଭାରତର ଜନସଂଖ୍ୟାର ଅଧା ମହିଳା ସଶକ୍ତୀକରଣ ଦିଗରେ କରାଯାଇଥିବା ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ପ୍ରୟାସ ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ । ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ, ଆବାସ ଯୋଜନାରେ ୭୫ ପ୍ରତିଶତ ଘର ମହିଳାଙ୍କୁ ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ସଫଳତା ମିଳିଛି। ମହିଳା ସମାନତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତରେ ଦ୍ରୁତ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଏକ ଅଂଶ ହେଉଛି ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ।

ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ପେମସାନି କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆମ ଦେଶର ପ୍ରଗତି ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାରୀର ସମ୍ମାନ, ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନତା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ, ବିଶେଷ କରି ଆମ ଗ୍ରାମୀଣ ହୃଦୟ ଭୂମିରେ ଥିବା ଲୋକଙ୍କ ସମ୍ମାନ, ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନତା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ । ଲିଙ୍ଗ ଭିତ୍ତିକ ହିଂସା ଏକ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଯାହା କୌଣସି ସୀମା ଜାଣେ ନାହିଁ, ଶାରୀରିକ ଏବଂ ଭାବନାତ୍ମକ ନିର୍ଯାତନାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଅନଲାଇନ୍ ନିର୍ଯାତନା ଏବଂ ସାଇବର ବୁଲିଂ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅନେକ ରୂପ ନେଇଥାଏ । ଭୟ, ସାମାଜିକ କଳଙ୍କ, ସଚେତନତାର ଅଭାବ ଏବଂ ଅନୁପଯୁକ୍ତ ସହାୟତା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯୋଗୁଁ ଅନେକ ଲିଙ୍ଗଭିତ୍ତିକ ହିଂସା ମାମଲା ନଜରକୁ ଆସିନଥାଏ, ତେଣୁ ମହିଳାଙ୍କୁ ସଶକ୍ତ କରିବା କେବଳ ଏକ ନୀତି ନୁହେଁ ଏବଂ ଏହା ଆମର ନୈତିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ଏବଂ ସାମାଜିକ ଆବଶ୍ୟକତା ବୋଲି ଡ. ପେମସାନି କହିଛନ୍ତି।

ଗ୍ରାମ୍ୟ ଉନ୍ନୟନ ସଚିବ ଶୈଳେଶ କୁମାର ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବାରେ ମହିଳାଙ୍କ ସଂକଳ୍ପ ଓ ନିଷ୍ଠାର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ। ମହିଳାଙ୍କ ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ଓ ସମର୍ଥନ ମିଳିଲେ ହିଁ ଏକ ଦୃଢ଼ ଆନ୍ଦୋଳନ ଗଠନ ହୋଇପାରିବ ବୋଲି ସେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ। ଶ୍ରୀ ଶୈଳେଶ କୁମାର ମଧ୍ୟ ଭାରତରେ ଲିଙ୍ଗଭିତ୍ତିକ ହିଂସା ଏବଂ ଅସମାନତାର ସାମ୍ପ୍ରତିକ ସ୍ଥିତିକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିଥିଲେ। ନାରୀ ଶିକ୍ଷା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ଭାଗିଦାରୀରେ ଅଗ୍ରଗତି ସତ୍ତ୍ୱେ ମହିଳାମାନେ ଭେଦଭାବ, ସାମାଜିକ ନିୟମ, ହିଂସା ଏବଂ ଅସମାନ ଘରୋଇ କାର୍ଯ୍ୟଭାର ଭଳି ଆହ୍ୱାନର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି । ଗ୍ରାମୀଣ ଭାରତରେ ଏହି ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଉଦବେଗଜନକ, ୪୯% ମହିଳାଙ୍କ ଆୟ ଉପରେ କୌଣସି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ନାହିଁ ଏବଂ ୩୨% ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ଲିଙ୍ଗଗତ ଅସମାନତା କାରଣରୁ ସେମାନଙ୍କର ସୁଯୋଗ ସୀମିତ ।

ଏହି ଅଭିଯାନ "ସମଗ୍ର ସରକାରୀ" ଆଭିମୁଖ୍ୟର ଭାବନା ରେ ଏକ ସହଯୋଗୀ ପ୍ରୟାସ ଏବଂ ମହିଳା ଓ ଶିଶୁ ବିକାଶ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ପରିବାର କଲ୍ୟାଣ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ବିଦ୍ୟାଳୟ ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ସାକ୍ଷରତା ବିଭାଗ, ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟ ଏବଂ ସଶକ୍ତୀକରଣ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ଯୁବ ବ୍ୟାପାର ଏବଂ କ୍ରୀଡ଼ା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ସୂଚନା ଓ ପ୍ରସାରଣ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏବଂ ନ୍ୟାୟ ବିଭାଗ ଭଳି ୯ ଟି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏଥିରେ ସାମିଲ୍ ହୋଇଛନ୍ତି।

'ନଇ ଚେତନା ୩.୦'ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଲିଙ୍ଗଭିତ୍ତିକ ହିଂସା ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା, ସମ୍ପ୍ରଦାୟଗୁଡ଼ିକୁ ମୁହଁ ଖୋଲିବା ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଦାବି କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା, ଠିକ୍ ସମୟରେ ସହାୟତା ପାଇଁ ସହାୟତା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବା ଏବଂ ସ୍ଥାନୀୟ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକୁ ହିଂସା ବିରୁଦ୍ଧରେ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ସଶକ୍ତ କରିବା । ଏହି ଅଭିଯାନର ସ୍ଲୋଗାନ ,"ଏକ ସାଥ, ଏକ ଆୱାଜ, ହିଂସା କେ ଖିଲାଫ" ସମଗ୍ର ସମାଜ ଏବଂ ସମଗ୍ର ସରକାରୀ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରି ସମନ୍ୱିତ ପ୍ରୟାସ ମାଧ୍ୟମରେ ସାମୂହିକ ପଦକ୍ଷେପ ନେବାର ଆହ୍ୱାନକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରେ ।

*******

BS