ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ (ਸੁਤੰਤਰ ਚਾਰਜ), ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਵਿਗਿਆਨ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ (ਆਈ/ਸੀ), ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਪੀਐੱਮਓ, ਪਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਵਿਭਾਗ, ਪੁਲਾੜ ਵਿਭਾਗ, ਅਮਲਾ, ਜਨਤਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਅਤੇ ਪੈਨਸ਼ਨਾਂ ਬਾਰੇ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ 17 ਜੇਤੂ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ-ਅਮਰੀਕਾ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਏਆਈ ਸਮਰਥਿਤ ਸਹਿਯੋਗ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ।

ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤ-ਅਮਰੀਕਾ ਰਣਨੀਤਕ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਭਾਈਵਾਲੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਏਆਈ ਅਤੇ ਸਮਾਰਟ ਕਨੈਕਟਿਡ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਉੱਭਰਦੀਆਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ 'ਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨ ਲਈ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਲਈ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਮੰਤਰੀ ਇੱਥੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟਸ-ਇੰਡੀਆ ਸਾਇੰਸ ਐਂਡ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਐਂਡੋਮੈਂਟ ਫੰਡ (ਯੂਐੱਸਆਈਐੱਸਟੀਈਐੱਫ) ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਬੋਲ ਰਹੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਐਰਿਕ ਗਾਰਸੇਟੀ ਨੇ ਵੀ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਹਿਮ ਅਤੇ ਉੱਭਰਦੀ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਾਰੀਆਂ 17 ਜੇਤੂ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਏਆਈ-ਸਮਰਥਿਤ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ, ਨਿਰਣਾਇਕ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ, ਜੀਪੀਟੀ ਨਾਲ ਸੰਚਾਲਿਤ ਏਆਈ, ਕੁਆਂਟਮ ਸੰਚਾਰ ਲਈ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ, ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਅਤੇ ਕੁਆਂਟਮ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਥੀਮਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕੁਆਂਟਮ ਸੈਂਸਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 

ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਕ੍ਰਿਟੀਕਲ ਐਂਡ ਇਮਰਜਿੰਗ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ (ਆਈਸੀਈਟੀ) 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ-ਭਾਰਤ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਯੋਗ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੇਂ ਲਾਗੂ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। (i) ਕੰਪਿਊਟਰ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ, (ii) ਸਾਈਬਰ-ਭੌਤਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਅਤੇ (iii) ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਸਾਈਬਰਸਪੇਸ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਡੀਐੱਸਟੀ - ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਾਇੰਸ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਸੱਦੇ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 11 ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।

ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ, ਉੱਨਤ ਨਿਰਮਾਣ, ਬਲਾਕ ਚੇਨ, ਗ੍ਰੀਨ ਊਰਜਾ, ਕੁਆਂਟਮ ਕੰਪਿਊਟਿੰਗ, ਸਦੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਵਰਗੀਆਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਿੰਦੂ 'ਤੇ ਹਨ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰਾਂ ਲਈ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਲਿੰਕ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ, ਆਟੋਮੋਬਾਈਲਜ਼ ਲਈ ਪੀਐੱਲਆਈ ਸਕੀਮਾਂ, ਡਰੋਨ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਚਿਹਰਾ ਰਹਿਤ ਮੁਲਾਂਕਣ ਵਰਗੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਰਗੇ ਹਾਲੀਆ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਮਰੱਥ ਨਵੀਨਤਾ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਡਾ. ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਖੋਜ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ ਮੁੱਲ ਲੜੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾ ਕੇ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਦਿਮਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵੀਨਤਾ ਅਤੇ ਉੱਦਮਤਾ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਕੇ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਬੇਮਿਸਾਲ ਵਿਕਾਸ ਦੇਖਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਦੀ ਗਤੀ, ਪੈਮਾਨੇ ਅਤੇ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। 2014 ਵਿੱਚ 350 ਅਜੀਬ ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪਸ ਤੋਂ, ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਕੇ 1,40,000 ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਭਾਰਤ 110 ਤੋਂ ਵੱਧ ਯੂਨੀਕੋਰਨਾਂ ਦਾ ਘਰ ਵੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਹੀ 23 ਉੱਭਰੇ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ ਐੱਸਟੀਆਈ (ਸਾਇੰਸ, ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ) ਦੀ ਪੌੜੀ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ।

ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ 2009 ਵਿੱਚ ਯੂਐੱਸਆਈਐੱਸਟੀਈਐੱਫ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸੰਯੁਕਤ ਯੂਐਸ-ਭਾਰਤ ਉੱਦਮੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਉਤਪਾਦਾਂ ਜਾਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ ਦੇ ਸਹਿ-ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਹੈ ਜੋ ਵਿਚਾਰ ਦੇ ਪੜਾਅ ਤੋਂ ਹਟਕੇ ਹਨ। ਨਵੇਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਨਵੇਂ ਸਥਾਈ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਸਿਰਜਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਹੈ।

*****

ਐੱਨਕੇਆਰ/ਡੀਕੇ