ఆధునిక పీఏపీ పెన్నును ఉపయోగించి, తక్కువ ఖర్చుతో కాగిత ఆధారిత పరికరాలను రూపొందించడానికి శాస్త్రవేత్తలు కొత్త విధానాన్ని అభివృద్ధి చేశారు. ఆధునిక సౌకర్యాల్లేని పరిమిత పరిస్థితుల్లో సంప్రదాయ గ్రాహక పద్ధతులను అనుసరించడం ఎంతో వ్యయం, నైపుణ్యతలూ అవసరం అవుతాయి.

అవసరమైన చోటుకు తీసుకుపోయే అవకాశం, తేలిగ్గా ఉపయోగించగలగడం, తక్కువ వ్యయం, లక్షిత ప్రయోజనం, వాడిన వెంటనే వాటిని పారవేయడం వంటి అవసరాల దృష్ట్యా, ఇటీవలి కాలంలో కాగిత ఆధారిత పరికరాల ప్రాధాన్యం పెరుగుతున్నది. కాగిత ఆధారిత పరికరాల రూపకల్పనలో- ఇంక్ జెట్ ప్రింటింగ్, మైనం ఆధారిత ప్రింటింగ్, లేజర్ చికిత్స, కరెక్షన్ పెన్నులు వంటివి ఉన్నాయి. వనరులు పరిమితంగా ఉంటే పరిస్థితుల్లో ఆయా పరికరాల రూపకల్పనలో క్లిష్టతరమైన పరికరాలనూ, యంత్రాలనూ ఉపయోగించాల్సి వస్తుంది. వేడి చేయాల్సిన, పొడిగా చేయాల్సిన దశలను కూడా అందులో ఉంచాల్సి వస్తుంది. అందువల్ల వాటి వాడకంలో కొంత క్లిష్టత కూడా ఏర్పడుతుంది.

పీఏపీ పెన్నును ఉపయోగించి ఎలాంటి క్లిష్టమైన యంత్రాలతో పనిలేకుండా, వేడి లేదా పొడిగా చేయాల్సిన దశలూ లేకుండా, సొంతంగా తయారు చేసుకోవడానికి వీలుండే పద్ధతిలో ఒక కొత్త తయారీ విధానాన్ని కేంద్ర ప్రభుత్వ శాస్త్ర సాంకేతిక విభాగం పరిధిలోని మొహాలీలోని నానో సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ (ఐఎన్ఎస్టీ)కి చెందిన డాక్టర్ భాను ప్రకాష్ నేతృత్వంలోని శాస్త్రవేత్తల బృందం రూపొందించింది.

 

రసాయనిక పరంగా భార లోహాలు, నైట్రేట్లను గుర్తించేందుకు వీలుగా శాస్త్రవేత్తలు కాగిత ఆధారిత 2 తలాలు (2డీ) మాత్రమే ఉన్న పరికరాలను రూపొందించారు. ఇందుకోసం వారు ఏ-పీఏపీ గా పిలిచే పెన్నును ఉపయోగించారు. క్షితజ రేఖామాన ప్రవాహాన్ని కలిగిన కాగితంతో తయారైన పరికరాన్ని ఉపయోగించి, జీవ రసాయన పరంగా డోపమైన్ అనే రసాయనాన్ని గుర్తించారు. తద్వారా వారు కనుగొన్న తయారీ విధానాన్ని విజయవంతంగా ప్రదర్శించగలిగారు. కాగితాన్ని మడవడం ద్వారా క్లిష్టమైన మూడు తలాలున్న (3డీ) పరికరంగా మార్చి, భార లోహాలను గుర్తించగలిగారు. కొన్ని సెకన్ల వ్యవధిలోనే ఈ కాగిత పరికరాలను తయారు చేసుకునేందుకు, ఉపయోగించుకునేందుకూ వీలుండటం విశేషం. ఒక పదార్ధంలో భార లోహాలున్నదీ లేనిదీ క్షణాల్లో తెలుసుకోవచ్చు. చౌకగా తయారు చేసుకోవడం, సమర్థంగా పని చేయడం, అందరికీ అందుబాటులో ఉంచడానికి వీలు ఉండటం అన్న కారణాల వల్ల ఈ పరికరాలకు ఎంతో విలువ చేకూరింది.

ఈ కాగిత పరికరాలను వాడటానికి ముందు వేడి చేయాల్సిన దశ అవసరం లేదు. ఇతర ఏ ఆధునిక పరికరాలను కూడా ఉపయోగించాల్సిన అవసరం లేదు. అభివృద్ధిలేని మారుమూల ప్రాంతాల్లో ఇవి ఎంతో ఉపయోగకరంగా ఉంటాయి. అభివృద్ధి చెందని దేశాలకు ఇలాంటి చౌక విధానాల్లో రూపొందించుకునే కాగిత పరికరాలు ఎంతో మేలు చేస్తాయి.

అందుబాటులో ఉన్న ఇతర ఆధునిక విధానాలతో పోల్చితే, ఏ-పీఏపీ పెన్నును ఉపయోగించి వేడి లేదా పొడి చేయాల్సిన అవసరాలేమీ లేకుండా, కేవలం 10 సెకన్లలో అది కూడా కావాల్సిన కోణంలో వీటిని తయరు చేసుకునే అవకాశం అందిరావడం- గ్రాహక విధానాల్లో పరీక్షలు నిర్వహించడం ఇందులోని ప్రత్యేకతలు. క్షితిజ సమాన ప్రవాహానికి అవకాశం ఉన్న 2 తలాల్లోగానీ, సంక్లిష్టమైన 3 తాలాల్లోగానీ కాగిత పరికరాలను తయారు చేసుకోవడం ఈ విధానంలో ఉన్న మరో ప్రత్యేకత.

ఆహార పదార్ధాల్లోగానీ, నీళ్లలోగానీ ఉండే కలుషితాలను తక్కువ ఖర్చుతో గుర్తించడానికీ, ఎంత మేరకు ఉన్నది అంచనా వేయడానికీ ఈ కాగిత పరికరాలు ఉపయోగించవచ్చు. ఆధునిక లాబొరేటరీ పరీక్షలు అందుబాటులో లేని మారుమూల ప్రాంతాలకు ఈ పరికరాలు ఒక వరమనే చెప్పాలి.

ప్రచురణ కోసం : https://doi.org/10.1016/j.talo.2024.100325

 

***

(Release ID: 2056558) Visitor Counter : 31