ಭಾರತ ಮತ್ತು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಸರ್ಕಾರಗಳ ನಡುವಿನ ಹಸಿರು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಸಹಭಾಗಿತ್ವವು ವಾರಣಾಸಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಚ್ಛ ನದಿಗಳ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಲ್ಯಾಬೊರೇಟರಿ (ಎಸ್ ಎಲ್ ಸಿ ಆರ್) ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಮಹತ್ವದ ಸಹಯೋಗವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿದೆ . ಈ ಮೈತ್ರಿಯು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ (ಜಲ ಸಂಪನ್ಮೂಲ, ನದಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಗಂಗಾ ಪುನರುಜ್ಜೀವನ ಇಲಾಖೆ), ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ - ಬನಾರಸ್ ಹಿಂದೂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ (ಐಐಟಿ-ಬಿಎಚ್ ಯು) ಮತ್ತು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಸರ್ಕಾರದ ನಡುವಿನ ವಿಶಿಷ್ಟ ತ್ರಿಪಕ್ಷೀಯ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿದೆ.

ಸುಸ್ಥಿರ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ವರುಣಾ ನದಿಯನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಲು ಎರಡೂ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪರಿಣತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಎಸ್ಎಲ್ ಸಿಆರ್ ಹೊಂದಿದೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಶುದ್ಧ ನದಿ ನೀರಿಗೆ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಸಹಯೋಗದ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ರಚಿಸುವುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿದೆ. ಈ ಉಪಕ್ರಮವು ಐಐಟಿ-ಬಿಎಚ್ ಯು ನಲ್ಲಿ ಹೈಬ್ರಿಡ್ ಲ್ಯಾಬ್ ಮಾದರಿ ಮತ್ತು ವರುಣಾ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಆನ್-ಫೀಲ್ಡ್ ಲಿವಿಂಗ್ ಲ್ಯಾಬ್ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಎಸ್ಎಲ್ ಸಿಆರ್ ತನ್ನ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವಾದ ಶ್ರದ್ಧೆ, ಕಠಿಣತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ನದಿ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ಕೃಷ್ಟತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ದೃಢವಾದ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಇಂಡೋ-ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಜಂಟಿ ಸ್ಟೀರಿಂಗ್ ಕಮಿಟಿ (ಜೆ ಎಸ್ ಸಿ) ಎಸ್ಎಲ್ ಸಿ ಆರ್ ಅತ್ಯುನ್ನತ ವೇದಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ವಚ್ಛ ಗಂಗಾ ಮಿಷನ್ (ಎನ್ ಎಂ ಸಿ ಜಿ), ಕೇಂದ್ರ ಜಲ ಆಯೋಗ (ಸಿಡಬ್ಲ್ಯೂಸಿ), ಕೇಂದ್ರ ಅಂತರ್ಜಲ ಮಂಡಳಿ (ಸಿಜಿಡಬ್ಲ್ಯೂಬಿ), ಐಐಟಿ-ಬಿಎಚ್ ಯು ಮತ್ತು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ನ ನಗರ ವಲಯದ ಸಲಹೆಗಾರರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಯೋಜನಾ ಪರಿಶೀಲನಾ ಸಮಿತಿ (ಪಿ ಆರ್ ಸಿ) ಯೋಜನಾ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗುಣಮಟ್ಟ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಲಿದೆ.

ಜಿಲ್ಲಾ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯ ಮತ್ತು ಎನ್ಎಂಸಿಜಿ ಮತ್ತು ಐಐಟಿ-ಬಿಎಚ್ ಯು ಸಹ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯ ಬಹು-ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರ ಕಾರ್ಯ ಗುಂಪು (ಎಂಎಸ್ ಡಬ್ಲ್ಯೂಜಿ) ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ನಡುವಿನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಸಮನ್ವಯಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಎನ್ಎಂಸಿಜಿ ಮತ್ತು ಐಐಟಿ-ಬಿಎಚ್ ಯು  ನಡುವೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಸಚಿವಾಲಯವು ದೈನಂದಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು, ಯೋಜನಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ಸುಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಯೋಜನಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಎಸ್ಎಲ್ ಸಿಆರ್ ಸಚಿವಾಲಯವು ಜಲಶಕ್ತಿ ಸಚಿವಾಲಯದಿಂದ 16.80 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಆರಂಭಿಕ ಧನಸಹಾಯ ಮತ್ತು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ನಿಂದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ 5 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಅನುದಾನವನ್ನು ಪಡೆಯಲಿದೆ. ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕರು (ಎನ್ಎಂಸಿಜಿ) ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಸಹಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಮತ್ತು ತಂಡದ ನಾಯಕ ಜಂಟಿಯಾಗಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯ ಜಂಟಿ ಸ್ಟೀರಿಂಗ್ ಸಮಿತಿ (ಜೆಎಸ್ ಸಿ) ಸಹಯೋಗದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ನಾಲ್ಕು ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದೆ.

ಜಲವಿಜ್ಞಾನ ಮಾದರಿಗಳು, ಸನ್ನಿವೇಶ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಮುನ್ಸೂಚನೆ ಮತ್ತು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಮೂಲಕ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದ ನೀರಿನ ಚಲನಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು ನೀರಿನ ನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ ನಿರ್ಧಾರ ಬೆಂಬಲ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು (ಡಿಎಸ್ಎಸ್) ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಈ ಬದ್ಧತೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿದೆ . ಈ 2-3 ವರ್ಷಗಳ ಯೋಜನೆಯು ಅಂತರ್ಜಲ ಮತ್ತು ಜಲವಿಜ್ಞಾನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ ಸಮಗ್ರ ನದಿ ನಿರ್ವಹಣಾ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತದೆ, ನೈಜ-ಸಮಯದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ, ಡೇಟಾ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ ಸಾಧನಗಳು ಮತ್ತು ಸನ್ನಿವೇಶ ಸಿಮ್ಯುಲೇಶನ್ ಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರಮುಖ ಫಲಿತಾಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ. ಡಿಎಸ್ಎಸ್ ಸಮಗ್ರ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ನೀರಿನ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ.

ಎರಡನೇ ಯೋಜನೆಯು ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಬೆರಳಚ್ಚು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಮುಂದಿನ 18 ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಉಪಕ್ರಮವು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಲು ಕ್ರೊಮ್ಯಾಟೋಗ್ರಫಿ ಮತ್ತು ಮಾಸ್ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರೋಮೆಟ್ರಿಯಂತಹ ಸುಧಾರಿತ ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಾಲುದಾರರೊಂದಿಗೆ ಕೋಪನ್ ಹೇಗನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ, ಈ ಯೋಜನೆಯು ವಿವರವಾದ ಫಿಂಗರ್ ಪ್ರಿಂಟ್ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ರಚಿಸುವುದು, ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಪರಿಹಾರ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ವರುಣಾ ನದಿಯ ಆಯ್ದ ವಿಸ್ತಾರವು ಸಮಗ್ರ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ನದಿ ಕೈಪಿಡಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ, ಜಾಗತಿಕ ಸುಸ್ಥಿರ ಪರಿಹಾರಗಳ ಎಸ್ಎಲ್ ಸಿಆರ್ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಸಮಗ್ರ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಸಮಾಲೋಚನೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಯೋಜನಾ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಪುರಾತತ್ವ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. 2-3 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸಬಹುದಾದ ಈ ಯೋಜನೆಯು ಉತ್ತಮ ನದಿ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಸರಣಿಯ ಅಂತಿಮ ಯೋಜನೆ, ರೀಚಾರ್ಜ್ ಸೈಟ್ ಗಳಿಗಾಗಿ ವರುಣಾ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದ ಹೈಡ್ರೋಜಿಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಮಾದರಿ, ಮ್ಯಾನೇಜ್ಡ್ ಅಕ್ವಿಫರ್ ರೀಚಾರ್ಜ್ (ಎಂಎಆರ್) ಮೂಲಕ ಮೂಲ ಹರಿವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮುಂದಿನ 24 ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ, ಯೋಜನೆಯು ಸೂಕ್ತ ರೀಚಾರ್ಜ್ ಸೈಟ್ ಗಳು ಮತ್ತು ದರಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಸುಧಾರಿತ ಭೂಭೌತಿಕ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಗಣಿತದ ಮಾಡೆಲಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಹೆಲಿಬೋರ್ನ್ ಮತ್ತು ಫ್ಲೋಟೆಮ್ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವುದು, ನೀರು ಕೊಯ್ಲು ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗೆ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿಯುತ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಜಲ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಆಪ್ಟಿಮೈಸೇಶನ್ ಅನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಸಮಗ್ರ ನದಿ-ಜಲಾನಯನ ಹರಿವಿನ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ.

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನದಿ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಗುರುತಿಸಲಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಸಣ್ಣ ನದಿ ಪುನರುಜ್ಜೀವನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಸಹ-ರಚಿಸಲು ಎಸ್ಎಲ್ ಸಿಆರ್ ಮತ್ತೊಂದು ದೇಶದ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ, ಉಪ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಂಗಮವನ್ನು ಹೊರತರುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.

*****