ನಮ್ಮ ದೇಶವು 5^ನೇಅತಿದೊಡ್ಡ ಭೌಗೋಳಿಕ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ನಿಕ್ಷೇಪವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.  ನಾವು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ 2^ನೇಅತಿದೊಡ್ಡ ಗ್ರಾಹಕರಾಗಿದ್ದೇವೆ.  ನಮ್ಮ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆಯ 70% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳಿಂದ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿದೆ.  ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ, ವಿದ್ಯುತ್ ಅಗತ್ಯವು ವೇಗವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಕಳೆದ 10 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ವಲಯವು ಆಮೂಲಾಗ್ರ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿದೆ. ವಾಣಿಜ್ಯ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ನೀತಿ ಸುಧಾರಣೆಗಳು, ಅನಿಲೀಕರಣ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭ್ಯಾಸಗಳಿಗೆ ಬದ್ಧತೆಯಂತಹ ಉಪಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರವು ದಕ್ಷತೆ, ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವದ ಕಡೆಗೆ ಆಮೂಲಾಗ್ರ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ವಲಯದ ಪರಿವರ್ತಕ ಪ್ರಯಾಣವು ಇಂಧನ ಬೇಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವುದನ್ನು ಮೀರಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ; ಇದು ಸುಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ಸ್ವಾವಲಂಬಿ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕೆ ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕುತ್ತದೆ. ಈ ಬಹುಮುಖಿ ವಿಧಾನವು ನೀತಿ ಸುಧಾರಣೆಗಳು, ಉತ್ಪಾದನಾ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಪರಿಸರ ಉಸ್ತುವಾರಿ, ವ್ಯವಸ್ಥಾಪನಾ ವರ್ಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಉತ್ಪಾದನಾ ಪಥ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

2004-05ರಲ್ಲಿ 382.62 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ (ಎಂಟಿ) ಇದ್ದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಉತ್ಪಾದನೆ 2022-23ರಲ್ಲಿ 893.19 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ಗೆ ಏರಿದೆ ಮತ್ತು 2023-24ರಲ್ಲಿ 1000 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ತಲುಪಲಿದೆ. ಒಟ್ಟಾರೆ ವಾರ್ಷಿಕ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಉತ್ಪಾದನೆಯು 2013-14ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ 565.77 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ನಿಂದ 2022-23ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ 893.19 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ಗೆ ಏರಿದೆ, ಕಳೆದ 10 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ 57.87% ರಷ್ಟು ಭಾರಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. 2008-09 ರಿಂದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಉತ್ಪಾದನಾ ದತ್ತಾಂಶವು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿದೆ:

ಹಾಯನ	ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಉತ್ಪಾದನೆ (MT)
2008-09	492.76
2009-10	532.04
2010-11	532.69
2011-12	539.95
2012-13	556.40
2013-14	565.77
CAGR	2008-09 ರಿಂದ 2013-14 ರವರೆಗೆ 2.80%

ಹಾಯನ	ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಉತ್ಪಾದನೆ (MT)
2014-15	609.18
2015-16	639.22
2016-17	657.87
2017-18	675.40
2018-19	728.72
2019-20	730.87
2020-21	716.08
2021-22	778.21
2022-23	893.19
2023-24	ದಿನಾಂಕ 26 ಫೆಬ್ರವರಿ, 2024 ರಂತೆ 870.26
CAGR	2014-15 ರಿಂದ 2022-23 ರವರೆಗೆ 5.20%

ಆಮದು ಕಡಿತದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿದ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ

2008-09ರಿಂದ 2013-14ರವರೆಗೆ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಸಿಎಜಿಆರ್ ಶೇ.2.8ರಷ್ಟಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಮುಂದುವರಿದಿದ್ದರೆ 2022-23ರಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಉತ್ಪಾದನೆ ಕೇವಲ 725.39 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ಆಗುತ್ತಿತ್ತು.  ಸರ್ಕಾರದ ನಿರಂತರ ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಉಪಕ್ರಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಿಎಜಿಆರ್ 5.20% ಗರಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿದ್ದು, 2022-23ರಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನೆ 893.19 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ಆಗಿತ್ತು. 167.80 ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಟನ್ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿನ ಈ ಜಿಗಿತವು (ಅಂದಾಜು 2.71 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಉಳಿತಾಯ) ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಆಮದನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದೆ, ಸಿಎಜಿಆರ್ 2014 ರ ಹಿಂದಿನ ಸನ್ನಿವೇಶದಂತೆ ಕೇವಲ 2.8% ರಷ್ಟಿದ್ದರೆ ದೇಶವು ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿತ್ತು.

ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಪೂರೈಕೆ ಮತ್ತು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಬೆಲೆಯ ಕೈಗೆಟುಕುವಿಕೆ: ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆಯ ಮೂಲಕ ಭಾರತವು ತನ್ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ. ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ, ಕೋಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (ಸಿಐಎಲ್) ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ, ದೇಶದ ಸ್ಥಳೀಯ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆಯಲ್ಲಿ 80% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ, ಸಿಐಎಲ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಕಂಪನಿಗಳು ವಿದ್ಯುತ್ ವಲಯಕ್ಕೆ ಅಧಿಸೂಚಿತ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತವೆ.

2018 ರಿಂದ ಸಿಐಎಲ್ ಅಧಿಸೂಚಿತ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿಲ್ಲ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಬೆಲೆ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯನ್ನು ಸಿಐಎಲ್ ಮೇ 2022 ರಲ್ಲಿ ಮಾಡಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಯು ಉನ್ನತ ದರ್ಜೆಯ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಆಮದಿನ ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಗ್ರೇಡ್ ಜಿ 2 ರಿಂದ ಜಿ 10 ರ ಉನ್ನತ ದರ್ಜೆಯ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ ಅಧಿಸೂಚಿತ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ 8% ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ, ಮತ್ತು ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿನ ಈ ಅಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚಳವು ಸಿಐಎಲ್ನ 28% ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ರವಾನೆಯನ್ನು ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿದ ಆದಾಯವು ಕೇವಲ 3.37% ಆಗಿರುತ್ತದೆ.

2022-23ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಸಿಐಎಲ್ನ ಸರಾಸರಿ ಇಂಧನ ಪೂರೈಕೆ ಒಪ್ಪಂದ (ಎಫ್ಎಸ್ಎ) ಬೆಲೆ ಪ್ರತಿ ಟನ್ಗೆ ಸುಮಾರು 1450 ರೂ. ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ 100 ರೂ.ಗಳ ಹೆಚ್ಚಳವು ವಿದ್ಯುತ್ ದರವನ್ನು ಪ್ರತಿ ಯೂನಿಟ್ಗೆ ಸುಮಾರು 6 ಪೈಸೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಬೆಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೇಲಿನ ಅಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚಳದೊಂದಿಗೆ ಸುಂಕದ ಹೆಚ್ಚಳವು ಪ್ರತಿ ಯೂನಿಟ್ಗೆ 3 ಪೈಸೆಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ.

ಇದಲ್ಲದೆ, ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ ಮೇಲಿನ ರಾಯಲ್ಟಿ ದರಗಳು 2012 ರಿಂದ ಬದಲಾಗದೆ ಉಳಿದಿವೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ ಅಧಿಸೂಚಿತ ಬೆಲೆಯ ಸ್ಥಿರ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವರ್ಧಿತ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ರಾಯಲ್ಟಿ ಸಂಗ್ರಹದೊಂದಿಗೆ ರಾಜ್ಯ ಹಣಕಾಸು ಸುಧಾರಿಸಿದೆ.

ಮೇಲಿನ ಎಲ್ಲದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಕೈಗೆಟುಕುವ ದರದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ದೊರೆಯಿತು

ಹರಾಜು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಕಡಿತ

ದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಲಭ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ, ಇದು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಹರಾಜಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರೀಮಿಯಂನ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಕಡಿಮೆ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಹರಾಜು ದತ್ತಾಂಶವು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿದೆ:

ವರ್ಷ 2022-23	ಅಧಿಸೂಚಿತ ಬೆಲೆಗಿಂತ % ಪ್ರೀಮಿಯಂ	ವರ್ಷ 2023-24	ಅಧಿಸೂಚಿತ ಬೆಲೆಗಿಂತ % ಪ್ರೀಮಿಯಂ
ಏಪ್ರಿಲ್-22	345%	ಏಪ್ರಿಲ್-23	137%
ಮೇ-22	425%	ಮೇ-23	78%
ಜೂನ್-22	357%	ಜೂನ್-23	54%
ಜುಲೈ-22	290%	ಜುಲೈ-23	58%
ಆಗಸ್ಟ್-22	312%	ಆಗಸ್ಟ್-23	78%
ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್-22	276%	ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್-23	106%
ಅಕ್ಟೋಬರ್-22	242%	ಅಕ್ಟೋಬರ್-23	118%
ನವೆಂಬರ್-22	241%	ನವೆಂಬರ್-23	83%
ಡಿಸೆಂಬರ್-22	179%	ಡಿಸೆಂಬರ್-23	62%
ಜನವರಿ-23	188%
ಫೆಬ್ರವರಿ-23	183%
ಮಾರ್ಚ್-23	146%

 

****

(रिलीज़ आईडी: 2011306) आगंतुक पटल : 75