పర్యావరణం, అడవులు, మరియు వాతావరణ మార్పు మంత్రిత్వ శాఖ
మధ్యప్రదేశ్ మరియు రాజస్థాన్‌లను కలుపుతూ ప్రపంచ స్థాయి పర్యావరణ పర్యాటక కేంద్రంగా ల్యాండ్‌స్కేప్ సమగ్ర అభివృద్ధిని వివరించిన శ్రీ భూపేందర్ యాదవ్
చిరుత కేంద్రంగా మాత్రమే కాకుండా ప్రాంత కేంద్రంగా అభివృద్ధి ఉండాలని చెప్పిన శ్రీ యాదవ్
కమ్యూనిటీ ఎంగేజ్‌మెంట్ ద్వారా ప్రాజెక్ట్ చిరుత బలోపేతం
చిరుత మిత్రలకు పరికరాలు: మధ్యప్రదేశ్‌లోని కునో నేషనల్ పార్క్‌లోని సేసాయిపురా వద్ద చిరుత మిత్రలకు సైకిల్ పంపిణీ
Posted On:
27 FEB 2024 1:27PM by PIB Hyderabad
స్థానిక కమ్యూనిటీని సమీకరించిన ప్రాజెక్ట్ చిరుత అలాగే ప్రత్యక్ష మరియు పరోక్ష ఉపాధి ద్వారా వారికి జీవనోపాధిని అందించింది. ఫలితంగా చిరుత సంరక్షణకు వారి అధిక మద్దతు లభించింది.
చిరుతల సంరక్షణలో స్థానికుల భాగస్వామ్యాన్ని పెంపొందించడంలో భాగంగా కునో పరిసర గ్రామాల నుండి 350 మందికి పైగా శ్రామిక సిబ్బందిని సమీకరించారు. చిరుత మిత్రలకు కేంద్ర పర్యావరణ, అటవీ మరియు వాతావరణ మార్పులశాఖ మంత్రి శ్రీ భూపేందర్ యాదవ్ మరియు మధ్యప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి శ్రీ మోహన్ యాదవ్ సైకిళ్లను అందించారు. సోమవారం జరిగిన ఈ కార్యక్రమంలో అటవీ శాఖ మంత్రి, ఎంపీ, స్థానిక ఎమ్మెల్యేలు, ప్రజాప్రతినిధులు, డిజిఎఫ్‌&ఎస్ఎస్‌ శ్రీ జితేంద్ర కుమార్, ఎంఎస్‌ఎన్‌టిసిఏ శ్రీ ఎస్‌పీ యాదవ్ మరియు కేంద్ర,రాష్ట్ర శాఖల నుండి పలువురు సీనియర్ అధికారులు పాల్గొన్నారు.
ఈ చిరుత మిత్రలలో స్వచ్ఛంద సేవకులు ఉన్నారు. గత ఏడాదిన్నర కాలంగా ఈ చిరుత మిత్రలు మానవ-జంతు సంఘర్షణ, చిరుతల కదలికలు మరియు ప్రవర్తనపై ప్రజలకు అవగాహన కల్పిస్తున్నారు. వాటిపట్ల అపోహలను తొలగించడంతో పాటు జంతువు ఎదురైనప్పుడు ఎలా వ్యవహరించాలో వారికి అవగాహన కల్పిస్తున్నారు. దీంతో పెద్ద సంఘర్షణ సంఘటన జరగలేదు మరియు శాంతియుత సహజీవనం ఉన్నందున ఈ ప్రయత్నాలు ప్రతిఫలాన్ని అందించాయి.
ప్రాజెక్ట్ చిరుతపులి సమీక్షా సమావేశంలో మాట్లాడిన కేంద్ర మంత్రి శ్రీ యాదవ్..మధ్యప్రదేశ్-రాజస్థాన్‌ను కలుపుతూ మొత్తం ల్యాండ్‌స్కేప్‌ను అభివృద్ధి చేయాలని పిలుపునిచ్చారు. దీనిని ప్రపంచ స్థాయి పర్యావరణ పర్యాటక కేంద్రంగా మార్చాలన్నారు. అభివృద్ధి చిరుత కేంద్రంగా మాత్రమే కాకుండా ఏరియా కేంద్రంగా జరగాలని అన్నారు. మౌలిక సదుపాయాలు, వన్యప్రాణుల సంరక్షణ, సిబ్బంది సామర్థ్యాన్ని పెంపొందించడం మరియు నైపుణ్యాల పెంపుదల మరియు శిక్షణ ద్వారా స్థానిక కమ్యూనిటీ యొక్క జీవనోపాధిని మెరుగుపరచడం ప్రధాన దృష్టి పెట్టాలన్నారు.
చిరుత మిత్రలకు సైకిళ్లను అందించాలని గత ఏడాది సెప్టెంబర్ 17న భారతదేశంలో చిరుతలకు ఏడాది పూర్తయిన సందర్భంగా నిర్ణయం తీసుకున్నారు. చిరుత మిత్రలను సైకిళ్లతో సన్నద్ధం చేయడం అనేది చిరుత సంరక్షణ ప్రయత్నాలకు వారి సహకారాన్ని విస్తరించడానికి మరియు క్రమబద్ధీకరించడానికి రూపొందించబడిన వ్యూహాత్మక కార్యక్రమం. ఈ వాలంటీర్లు కునో నేషనల్ పార్క్ మరియు చుట్టుపక్కల వారి బాధ్యతలను నిర్వర్తిస్తున్నందున వారి సామర్థ్యాన్ని మరియు వారి చేరువను పెంచడానికి సైకిళ్ల సదుపాయం ఒక ఆచరణాత్మక సాధనంగా ఉపయోగపడుతుంది.నీకో ఇండస్ట్రీస్ కార్పొరేట్ సోషల్ రెస్పాన్సిబిలిటీ కింద పొందిన మద్దతు ద్వారా ఎన్‌టిసిఏ ద్వారా ఈ సైకిల్స్ అందించబడ్డాయి. కునో వర్కర్స్ సొసైటీ ద్వారా నిర్వహించబడే ఇండియన్ ఆయిల్ కార్పొరేషన్ అందించే ఇంధన స్టేషన్‌కు కేంద్ర మంత్రి మరియు మధ్యప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి శంకుస్థాపన చేశారు.
సెప్టెంబర్ 17, 2022 భారతదేశంలోని వన్యప్రాణుల సంరక్షణ రంగంలో చారిత్రాత్మకమైనది. ప్రపంచంలోనే అత్యంత వేగవంతమైన జంతువు దేశంలో అంతరించిపోయిన 75 సంవత్సరాల తర్వాత మళ్లీ భారతదేశానికి తిరిగి వచ్చింది. మొట్టమొదటిసారిగా ఖండాంతర వన్యప్రాణుల మార్పిడిలో మరియు భారతదేశంలో వారి ఆసియా ప్రత్యర్ధులు అంతరించిపోయిన దశాబ్దాల తర్వాత, నమీబియా నుండి ఎనిమిది ఆఫ్రికన్ చిరుతలు మధ్యప్రదేశ్‌లోని కునో నేషనల్ పార్క్‌లోకి మారాయి. తదనంతరం, దక్షిణాఫ్రికా నుండి పన్నెండు చిరుతలను కూడా మార్చి, 2023 ఫిబ్రవరిలో కునో నేషనల్ పార్క్‌లో విడుదల చేశారు.
నమీబియా, దక్షిణాఫ్రికా మరియు భారతదేశానికి చెందిన ప్రభుత్వ అధికారులు, శాస్త్రవేత్తలు, వన్యప్రాణి జీవశాస్త్రవేత్తలు మరియు పశువైద్యులతో కూడిన నిపుణుల బృందం ఖచ్చితమైన పర్యవేక్షణలో ఈ మొత్తం ప్రాజెక్ట్ అమలు చేయబడింది. చిరుతలను తిరిగి ప్రవేశపెట్టడం దేశంలోని పొడి గడ్డి భూముల పరిరక్షణకు అవసరమైన దృష్టిని తీసుకువస్తోంది మరియు స్థానిక సమాజాలకు ఉద్యోగ అవకాశాలను కూడా సృష్టిస్తుంది. ఈ ప్రాజెక్ట్ యొక్క విజయం ప్రపంచవ్యాప్తంగా రీవైల్డ్ కార్యక్రమాలకు అవకాశాలను తెరుస్తుంది.
చాలా చిరుతలు భారతీయ పరిస్థితులకు బాగా అలవాటు పడుతున్నాయి మరియు వేటాడటం, ప్రకృతి దృశ్యాన్ని అన్వేషించడం, చిరుతపులులు & హైనా వంటి ఇతర మాంసాహారులను నివారించడం/వెంబడించడం, భూభాగాన్ని స్థాపించడం, అంతర్గత తగాదాలు, కోర్ట్‌షిప్ మరియు సంభోగం మరియు ప్రతికూల పరస్పర చర్యల ద్వారా ఆశించిన అనుకూలతను చూపుతున్నాయి. అయితే ఏడు చిరుతలు చనిపోయాయి కానీ వేటాడటం,వలలు వేయడం, ప్రమాదం, విషప్రయోగం మరియు ప్రతీకార హత్య వంటి అసహజ కారణాల వల్ల ఈ మరణాలు సంభవించలేదు. స్థానిక గ్రామాల నుండి వచ్చిన భారీ కమ్యూనిటీ మద్దతు కారణంగా ఇది చాలా వరకు సాధ్యమైంది.
ఇది సవాలుతో కూడిన ప్రాజెక్ట్ మరియు ప్రారంభ సూచనలు ప్రోత్సాహకరంగా ఉన్నాయి. స్వల్పకాలిక విజయాన్ని అంచనా వేయడానికి కార్యాచరణ ప్రణాళికలో ఇవ్వబడిన 6 ప్రమాణాలలో, ప్రాజెక్ట్ ఇప్పటికే నాలుగు ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా ఉంది: ప్రవేశపెట్టిన చిరుతల 50% మనుగడ, ఇంటి పరిధుల ఏర్పాటు, కునోలో పిల్లల పుట్టుక మరియు ప్రాజెక్ట్ ఆదాయాన్ని అందించింది. చిరుత ట్రాకర్ల భాగస్వామ్యం ద్వారా మరియు పరోక్షంగా యాప్ ద్వారా స్థానిక సంఘాలు కునో పరిసర ప్రాంతాలలో భూమి విలువను పునశ్చరణ చేయగలిగాయి.
భారత గడ్డపై 8 పిల్లలు పుట్టడం & జీవించడం ఇప్పటివరకు అత్యంత సంతోషకరమైన వార్త, దీనితో కునోలో మొత్తం చిరుతల సంఖ్య 21కి చేరుకుంది.
***
(Release ID: 2009947)
Visitor Counter : 130