స్వచ్ఛ భారత్ మిషన్ (గ్రామీణ్) ఫేజ్ II కింద ఉత్తరప్రదేశ్  మరో ప్రధాన మైలురాయిని సాధించింది. మిషన్  ఫేజ్ II కింద రాష్ట్రంలోని మొత్తం 95, 767 గ్రామాలు  ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్ స్థితిని సాధించాయి. ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్ గ్రామం  ఘన లేదా ద్రవ వ్యర్థ పదార్థాల నిర్వహణ వ్యవస్థలను అమలు చేయడంతో పాటు బహిరంగ మలవిసర్జన రహిత (ఓడిఎఫ్‌) హోదాను కొనసాగించింది. ఈ రోజు నాటికి దేశవ్యాప్తంగా 4.4 లక్షల (75%) గ్రామాలు తమను తాము ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్‌గా ప్రకటించుకున్నాయి. ఇది 2024-25 నాటికి ఎస్‌బిఎం-జీ దశ II లక్ష్యాలను సాధించే దిశగా ఇది ఒక ముఖ్యమైన ముందడుగు.

ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఉత్తరప్రదేశ్ ఊపందుకుంది. జనవరి 1, 2023 నాటికి రాష్ట్రంలో కేవలం 15 వేల 088 గ్రామాలు మాత్రమే ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్‌గా ప్రకటించబడ్డాయి. కేవలం 9 నెలల స్వల్ప వ్యవధిలో రాష్ట్రం ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్‌ని సాధించే ప్రయత్నాలను మిషన్ మోడ్‌లో కొనసాగించింది. దీంతో గత 9 నెలల్లో 80,000కు పైగా గ్రామాలు ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్ హోదాను సాధించాయి. ఈ  వేగం ఫలితంగా ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్‌ని సమయానుకూలంగా సాధించడం జరిగింది. పంచాయతీ స్థాయిలో సామర్థ్యం పెంపుదల మరియు సైట్ హ్యాండ్‌హోల్డింగ్, వేగవంతమైన అమలుకు కీలకమైన అంశాలు.

95 వేల 767 ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్ గ్రామాలలో 81 వేల 744 గ్రామాలు ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్ సాలిడ్ వేస్ట్ మేనేజ్‌మెంట్ లేదా లిక్విడ్ వేస్ట్ మేనేజ్‌మెంట్ కోసం ఏర్పాట్లతో కూడిన గ్రామాలు. 10,217 ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్ గ్రామాల్లో  ఘన వ్యర్థాల నిర్వహణ మరియు ద్రవ వ్యర్థాల నిర్వహణ రెండింటికీ ఏర్పాట్లు ఉన్నాయి. మరియు 3,806 గ్రామాలు ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్ మోడల్ గ్రామాలు. మొత్తంమీద ఇప్పటి వరకు 15,649 గ్రామాల్లో ఘన వ్యర్థాల నిర్వహణకు ఏర్పాట్లు చేయగా, 95,048 గ్రామాల్లో ద్రవ వ్యర్థాల నిర్వహణకు ఏర్పాట్లు చేశారు.

ప్రస్తుతం కొనసాగుతున్న స్వచ్ఛతా హి సేవా (ఎస్‌హెచ్‌ఎస్‌)- 2023 ప్రచారంలో ఈ 100% విజయం గుర్తించబడింది. స్వచ్ఛ భారత్ మిషన్ (గ్రామీణ్), డ్రింకింగ్ వాటర్ & శానిటేషన్ డిపార్ట్‌మెంట్, జల్ శక్తి మంత్రిత్వ శాఖ ఆధ్వర్యంలో ప్రతి సంవత్సరం 15 సెప్టెంబర్ నుండి అక్టోబర్ 2 వరకు ఎస్‌హెచ్‌ఎస్‌ జరుపుకుంటారు. ఈ సంవత్సరం ఇప్పటివరకు, దాదాపు 88 లక్షల మంది ప్రజలు సామూహిక సమీకరణ & శ్రమదాన్‌లో పాల్గొన్నారు. ఇది ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్ హోదా సాధనను వేగవంతం చేసింది. ఆదర్శప్రాయమైన పని చేసిన గ్రామ-పంచాయతీల సౌలభ్యంతో ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్ సాధన జరుపుకుంది మరియు వారి గ్రామ పంచాయతీలను ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్ మోడల్‌గా ప్రకటించింది. రాష్ట్రవ్యాప్తంగా గ్రామ ప్రధాన్, గ్రామ పంచాయితీ కార్యదర్శి, పంచాయతీ సహాయ్ & సఫాయి కర్మిలు రాష్ట్ర స్థాయిలో అవార్డులు పొందారు. తద్వారా స్వచ్ఛ భారత్ మిషన్ (గ్రామీణ్)కి మరింత సహకారం అందించడానికి వారిని ప్రేరేపించారు. అవార్డు గ్రహీతలలో 60 ఉత్తమ గ్రామ పంచాయతీలు ఉన్నాయి. జీపీలను మోడల్‌గా రూపొందించడంలో వారి సహకారం కోసం 75 మంది సఫాయి కర్మీలు (ప్రతి 75 జిల్లాల నుండి ఒకరు) వారి కృషికి కూడా సత్కరించారు. నేర్చుకునేందుకు మరియు స్కేలింగ్ కోసం ఘన వ్యర్థాలు,
ద్రవ వ్యర్థాలు, ఆర్‌ఆర్‌సి మరియు మోడల్ గ్రామం యొక్క లైవ్ మోడల్‌లను ప్రదర్శించడం ద్వారా “చూడడాన్ని ప్రోత్సహించడం అంటే నమ్మడం” వంటి చర్యలు; మరియు ‘వినోదం ద్వారా విద్యాబోధన’, స్థానిక/జానపద మీడియా సమూహాలను కలుపుకొని మ్యాజిక్ షో, చెత్త రహిత థీమ్‌పై తోలుబొమ్మల ప్రదర్శన వంటి సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు ఆ రోజు నిర్వహించబడ్డాయి.

ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్ మోడల్ గ్రామం దాని ఓడిఎఫ్‌ స్థితిని నిలబెట్టుకుంటుంది మరియు ఘన వ్యర్థాల నిర్వహణ మరియు ద్రవ వ్యర్థాల నిర్వహణ రెండింటికీ ఏర్పాట్లను కలిగి ఉంటుంది; మరియు దృశ్య పరిశుభ్రతను గమనిస్తుంది. అనగా కనిష్ట చెత్త, కనిష్టంగా నిలిచిపోయిన మురుగునీరు, బహిరంగ ప్రదేశాల్లో ప్లాస్టిక్ వ్యర్థాల నిర్మూలన; మరియు ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్ సమాచారం, విద్య & కమ్యూనికేషన్ (ఐఈసి) సందేశాలను ప్రదర్శిస్తుంది.

స్వచ్ఛ భారత్ మిషన్ ఫేజ్ IIలో రాష్ట్రం ఓడిఎఫ్‌ నుండి ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్‌కి మారినందున 100% ఓడిఎఫ్‌ ప్లస్ గ్రామాలను సాధించడం ఒక ముఖ్యమైన మైలురాయి. ఎస్‌బిఎం (జి)  దశ-II ప్రధాన భాగాలు బహిరంగ మలవిసర్జన రహిత స్థితిని కొనసాగించడం (ఓడిఎఫ్‌-ఎస్‌), ఘన (బయో-డిగ్రేడబుల్) వ్యర్థాల నిర్వహణ, ప్లాస్టిక్ వ్యర్థాల నిర్వహణ (పిడబ్ల్యూఎం), ద్రవ వ్యర్థాల నిర్వహణ (ఎల్‌డబ్ల్యూఎం), మల బురద మేనేజ్‌మెంట్ (ఎఫ్‌ఎస్‌ఎం), గోబర్ధన్, ఇన్ఫర్మేషన్ ఎడ్యుకేషన్ అండ్ కమ్యూనికేషన్/బిహేవియర్ చేంజ్ కమ్యూనికేషన్ (ఐఈసి/బిసిసి) మరియు కెపాసిటీ బిల్డింగ్. ఎస్‌బిఎం-జీ కార్యక్రమం దేశవ్యాప్తంగా మిలియన్ల మంది ప్రజల ఆరోగ్యం మరియు శ్రేయస్సును మెరుగుపరచడంలో కీలకపాత్ర పోషించింది.

 

***
 

(Release ID: 1962547) Visitor Counter : 101