భారత  జి 20 అధ్యక్షతన మూడవ జి 20 ఆర్థిక మంత్రులు , సెంట్రల్ బ్యాంక్ గవర్నర్ల (ఎఫ్ఎంసిబిజి) సమావేశం 2023 జూలై 17-18 తేదీలలో గుజరాత్ లోని గాంధీనగర్ లో జరిగింది. కేంద్ర ఆర్థిక, కార్పొరేట్ వ్యవహారాల మంత్రి శ్రీమతి నిర్మలా సీతారామన్, రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా గవర్నర్ శ్రీ శక్తికాంత దాస్ సంయుక్తంగా ఈ సమావేశానికి అధ్యక్షత వహించారు.

 

జి 20 సభ్య దేశాల ఆర్థిక మంత్రులు, సెంట్రల్ బ్యాంక్ గవర్నర్లు, ఆహ్వానిత దేశాలు, వివిధ అంతర్జాతీయ సంస్థ (ఐఒ) ల అధిపతులు సహా 500 మందికి పైగా ప్రతినిధులు ఈ సమావేశంలో పాల్గొన్నారు. ఎఫ్ఎంసిబిజి సమావేశానికి ముందు 2023 జూలై 14-15 తేదీల్లో గుజరాత్ లోని గాంధీనగర్లో జీ20 ఫైనాన్స్, సెంట్రల్ బ్యాంక్ డెప్యూటీస్ (ఎఫ్ సి బి డి) సమావేశం జరిగింది.

 

భారత జి 20 ప్రెసిడెన్సీ  ఇతివృత్తం అయిన "ఒకే భూమి, ఒకే కుటుంబం, ఒకే భవిష్యత్తు" కింద, జి 20 మంత్రులు,  గవర్నర్లు ఈ సందర్భంగా ప్రజలు , భూగోళం శ్రేయస్సుకు ప్రాధాన్యత ఇస్తామని ప్రతిజ్ఞ చేశారు.  అంతర్జాతీయ ఆర్థిక సహకారాన్ని పెంచడానికి, అందరికీ ప్రపంచ అభివృద్ధిని బలోపేతం చేయడానికి , ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థను బలమైన, సుస్థిర, సమతుల్య , సమ్మిళిత వృద్ధి (ఎస్ ఎస్ బి ఐ జి ) వైపు నడిపించడానికి తమ నిబద్ధతను పునరుద్ఘాటించారు.

 

గ్లోబల్ ఎకానమీ అండ్ గ్లోబల్ హెల్త్, సస్టెయినబుల్ ఫైనాన్స్ అండ్ ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్, ఇంటర్నేషనల్ ఫైనాన్షియల్ ఆర్కిటెక్చర్, ఇంటర్నేషనల్ ట్యాక్సేషన్, ఫైనాన్షియల్ సెక్టార్ అండ్ ఫైనాన్షియల్ ఇన్ క్లూజన్  అనే ఐదు థీమ్ సెషన్లలో ఈ సమావేశం జరిగింది.

 

ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థను బలమైన, సుస్థిర, సమతుల్య, సమ్మిళిత వృద్ధి దిశగా నడిపించడం జీ20 సమిష్టి బాధ్యత అని కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి తన స్వాగతోపన్యాసంలో పునరుద్ఘాటించారు. ఈ సమావేశంలో 2023 సంవత్సరానికి భారత జి 20 ప్రెసిడెన్సీ కింద ఫైనాన్స్ ట్రాక్ కీలక డెలివరీలపై చర్చించారు. భారత ప్రెసిడెన్సీకి అన్ని అజెండా అంశాల్లో విస్తృత మద్దతు లభించింది.

 

ఆహార, ఇంధన అభద్రత, వాతావరణ మార్పుల స్థూల ఆర్థిక ప్రభావాలతో సహా ప్రపంచ ఆర్థిక దృక్పథం, దుష్ప్రభావాలపై సభ్యులు చర్చించారు. 'వాతావరణ మార్పులు, పరివర్తన మార్గాల నుంచి ఉత్పన్నమయ్యే స్థూల ఆర్థిక నష్టాలపై జీ20 నివేదిక'కు సభ్యులు ఆమోదం తెలిపారు.

 

21వ శతాబ్దపు ప్రపంచ సవాళ్లను ఎదుర్కోవడానికి బహుళజాతి అభివృద్ధి బ్యాంకులను (ఎండిబి) బలోపేతం చేసేందుకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వడంలో భాగంగా, ఎండిబి పర్యావరణ వ్యవస్థను బలోపేతం చేయవలసిన, అభివృద్ధి చేయాల్సిన తక్షణ అవసరాన్ని సభ్యులు గుర్తించారు. ఈ ఏడాది ప్రారంభంలో భారత ప్రెసిడెన్సీ ఏర్పాటు చేసిన ఎండీబీలను బలోపేతం చేయడంపై జీ20 స్వతంత్ర నిపుణుల బృందం చేసిన ప్రయత్నాలను సభ్యులు అభినందించారు.  నిపుణుల బృందం తన నివేదిక వాల్యూమ్ 1 ను సిద్ధం చేసింది, వాల్యూమ్ 2 అక్టోబర్ 2023 లో సిద్ధం అవుతుందని భావిస్తున్నారు. వాల్యూమ్ 1 సిఫార్సులను పరిశీలించిన సభ్యులు, ఎండిబిలు తమ ప్రభావాన్ని పెంచడానికి ఈ సిఫార్సులను చర్చించవచ్చని అభిప్రాయపడ్డారు. 2023 అక్టోబర్ లో జరిగే నాలుగో ఎఫ్ఎంసిబిజి  సమావేశం సందర్భంగా ఎండీబీల ఆర్థిక సామర్థ్యాన్ని బలోపేతం చేయడంపై ఉన్నత స్థాయి సెమినార్ నిర్వహించనున్నారు. 'ఎండీబీల క్యాపిటల్ అడెక్వసీ ఫ్రేమ్ వర్క్స్

(సి ఎ ఎఫ్) పై జీ20 ఇండిపెండెంట్ రివ్యూ సిఫార్సుల అమలు  రోడ్ మ్యాప్ 'కు జీ20 సభ్యదేశాలు ఆమోదం తెలిపాయి. ఎండిబిలలో మరిన్ని రుణ వనరులను అన్ లాక్ చేయడానికి ఈ రోడ్ మ్యాప్ సహాయపడుతుంది.

 

ప్రపంచ రుణ బలహీనతలను నిర్వహించడం 2023 లో ఒక ముఖ్యమైన ప్రాధాన్యతా ప్రాంతం, ఇది గ్లోబల్ సౌత్ ఆందోళనలపై గళమెత్తడానికి భారత ప్రెసిడెన్సీ ప్రయత్నాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది.

క్షీణిస్తున్న రుణ పరిస్థితిని సమర్థవంతంగా పరిష్కరించడానికి బహుళపక్ష సమన్వయాన్ని ఎలా బలోపేతం చేయాలనే దానిపై జి 20 సభ్యులు చురుకుగా చర్చించారు . రుణ సంక్షోభంలో ఉన్న దేశాలకు సమన్వయ రుణ ప్రక్రియను సులభతరం చేశారు. కామన్ ఫ్రేమ్ వర్క్ కింద, అంతకు మించి కొనసాగుతున్న వివిధ రుణ సమస్యల కేసుల్లో సాధించిన పురోగతిని జి 20 సభ్యులు స్వాగతించారు.  ఈ కేసులను త్వరితగతిన , సకాలంలో పరిష్కరించాలని పిలుపునిచ్చారు. తక్కువ, మధ్య ఆదాయ దేశాల్లో రుణ బలహీనతలను సమర్థవంతంగా, సమగ్రంగా, క్రమపద్ధతిలో పరిష్కరించాల్సిన ఆవశ్యకతను వారు నొక్కి చెప్పారు. సమర్థవంతమైన రుణ ప్రక్రియ ను సులభతరం చేయడానికి కీలక భాగస్వాముల మధ్య కమ్యూనికేషన్ ను బలోపేతం చేసే దిశగా గ్లోబల్ సార్వభౌమ రుణ రౌండ్ టేబుల్ (జి ఎస్ డి ఆర్) ప్రయత్నాలను జి 20 ప్రోత్సహించింది.

జి ఎస్ డి ఆర్ కు భారత్, ఐఎంఎఫ్, ప్రపంచ బ్యాంకు అధ్యక్షత వహిస్తున్నాయి.

 

డిజిటల్ పబ్లిక్ ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ (డీపీఐ) ఎజెండాను జీ20 చర్చల్లోకి భారత ప్రభుత్వం తీసుకువచ్చింది. ఆర్థిక సమ్మిళితం, ఉత్పాదకత లాభాలను వేగంగా అభివృద్ధి చేయడంలో డిపిఐ పరివర్తనాత్మక పాత్రను సభ్యులు అంగీకరించారు. ఆర్థిక సమ్మిళితాన్ని చివరి మైలు వరకు వేగవంతం చేయడానికి డిపిఐలను ఉపయోగించడంలో భారతదేశం చేస్తున్న మార్గదర్శక ప్రయత్నాలను మంత్రులు , గవర్నర్లు ప్రశంసించారు. డీపీఐలను వినియోగించుకోవడం ద్వారా దేశాలు అభివృద్ధి పథంలో దూసుకెళ్తాయని పేర్కొంటూనే, డిజిటల్ పబ్లిక్ ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ ద్వారా ఆర్థిక సమ్మిళితం, ఉత్పాదకత ప్రయోజనాలను ముందుకు తీసుకెళ్లడానికి ఇండియన్ ప్రెసిడెన్సీ కింద అభివృద్ధి పరచిన జీ20 విధాన సిఫార్సులను సభ్యులు ఏకగ్రీవంగా ఆమోదించారు. ఈ విధాన సిఫార్సులు జి 20 ,  జి 20 లో లేని  దేశాలకు వారి అభివృద్ధి ప్రక్రియలను వేగవంతం చేయడానికి , బలమైన , సమ్మిళిత వృద్ధిని సాధించడానికి డిపిఐని ఉపయోగించేందుకు మార్గనిర్దేశం చేయడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి.

జి 20 ఎఫ్ఎంసిబిజిలు 2024-26 మూడు సంవత్సరాలకు కొత్త జి 20 2023 ఫైనాన్షియల్ ఇంక్లూజన్ యాక్షన్ ప్లాన్ (ఎఫ్ఐఎపి) ను ఆమోదించాయి, డిపిఐతో సహా సాంకేతిక, ఆవిష్కరణలు,  డిజిటల్ మౌలిక సదుపాయాలను ప్రోత్సహించడంపై దృష్టి సారించడం ద్వారా జి 20 లో అంతకు మించి వ్యక్తులు,  ఎంఎస్ఎంఈల ఆర్థిక చేరికను వేగంగా అభివృద్ధి చేయడానికి ఎఫ్ఐఎపి కార్యాచరణ-ఆధారిత , దూరదృష్టి తో కూడిన రోడ్ మ్యాప్ ను అందిస్తుంది.

అలాగే, గ్లోబల్ పార్టనర్ షిప్ ఫర్ ఫైనాన్షియల్ ఇంక్లూజన్ (జిపిఎఫ్ఐ) కో-చైర్మన్ లలో ఒకటిగా భారత్ నియమించబడింది. కో-చైర్ హోదాలో, 2024 నుండి వచ్చే మూడు సంవత్సరాలకు కొత్త ఎఫ్ఐఎపి అమలుకు భారతదేశం నాయకత్వం వహిస్తుంది.

 

ఆర్థిక స్థిరత్వ ఆందోళనలతో పాటు క్రిప్టో ఆస్తుల స్థూల ఆర్థిక ప్రభావాలను పరిగణనలోకి తీసుకోవాల్సిన అవసరాన్ని భారత ప్రెసిడెన్సీ నొక్కి చెప్పింది. గ్లోబల్ సౌత్ నిర్దిష్ట ఆందోళనలను క్రిప్టో ఆస్తుల ఎజెండాలోకి తీసుకురావడంపై కూడా ప్రెసిడెన్సీ దృష్టి సారించింది. ఫలితంగా ఐఎంఎఫ్ ఫిబ్రవరిలో 2వ జీ20 ఎఫ్ఎంసీబీజీకి స్థూల ఆర్థిక ప్రభావాలపై ఒక పత్రాన్ని సమర్పించింది. ఫైనాన్షియల్ స్టెబిలిటీ బోర్డ్ (ఎఫ్ఎస్.బి) తన రాబోయే నివేదికలు , చర్చలలో ఇఎండిఇ ఆందోళనలపై విభాగాలను కూడా చేర్చింది. ఈ ప్రక్రియకు కొనసాగింపుగా, జూలై సమావేశంలో, క్రిప్టో-అసెట్ కార్యకలాపాలు , గ్లోబల్ స్టేబుల్ కాయిన్ ఏర్పాట్లపై ఎఫ్ఎస్.బి ఉన్నత స్థాయి సిఫార్సులను జి 20 సభ్య దేశాలు స్వాగతించాయి.

 

ఐఎంఎఫ్- ఎఫ్ఎస్.బి సింథసిస్ పేపర్ తయారీ పనులు జరుగుతుండగా, క్రిప్టో ఆస్తులపై రోడ్ మ్యాప్ కోసం ముఖ్యమైన ఇన్ ఫుట్ లను పేర్కొంటూ భారత ప్రెసిడెన్సీ జి 20 సభ్యత్వానికి "ప్రెసిడెన్సీ నోట్" సమర్పించింది. సింథసిస్ పేపర్ లో పొందుపరచాల్సిన రోడ్ మ్యాప్, అభివృద్ధి చెందుతున్న మార్కెట్ , అభివృద్ధి చెందుతున్న ఆర్థిక వ్యవస్థలకు (ఇఎండిఇలు) ప్రత్యేకమైన రిస్క్ లు , రిస్క్ ల పూర్తి శ్రేణిని పరిగణనలోకి తీసుకొని సమన్వయ , సమగ్ర విధానం , నియంత్రణ ఫ్రేమ్ వర్క్ కు మద్దతు ఇస్తుంది.  మనీలాండరింగ్ , టెర్రరిజం ఫైనాన్సింగ్ రిస్క్ లను పరిష్కరించడానికి ఎఫ్ఎటిఎఫ్ ప్రమాణాలను ప్రపంచవ్యాప్తంగా అమలు చేస్తుంది.

2023 సెప్టెంబర్ లో జరిగే లీడర్స్ సమ్మిట్ కు ముందు రోడ్ మ్యాప్ తో పాటు ఐఎంఎఫ్-ఎఫ్ ఎస్ బి సింథసిస్ పేపర్ ను అందుకోవాలని జీ20 భావిస్తోంది.

 

క్రిప్టో ఆస్తుల చుట్టూ కొనసాగుతున్న విధాన పనిని మరింత సుసంపన్నం చేయడానికి, గాంధీనగర్ లో మూడవ జి 20 ఎఫ్ఎంసిబిజి సమావేశం సందర్భంగా "క్రిప్టో ఆస్తులపై పాలసీ డైలాగ్స్" పేరుతో రౌండ్ టేబుల్ చర్చను నిర్వహించారు.

క్రిప్టో ఆస్తులకు సంబంధించిన కొన్ని కీలక ప్రశ్నలను బహిరంగంగా, నిర్మొహమాటంగా చర్చించడం రౌండ్ టేబుల్ సెషన్ లక్ష్యం.

ఈ సెషన్ లో జి 20 ఆర్థిక మంత్రులు, గవర్నర్లు , ఐఎంఎఫ్, ఎఫ్ ఎస్ బి,  ఎఫ్ఎటిఎఫ్ అధిపతులు చురుకుగా పాల్గొన్నారు - క్రిప్టో అసెట్ ఎకోసిస్టమ్ పై కొనసాగుతున్న పనిలో కీలక పాత్ర పోషిస్తున్న సంస్థలు. రౌండ్ టేబుల్ చర్చలో వ్యక్తమైన అభిప్రాయాలు సింథసిస్ పేపర్ కు ముఖ్యమైన ఇన్ పుట్ లను అందిస్తాయి.

 

భారత జి 20 ప్రెసిడెన్సీ కూడా క్లైమేట్ ఫైనాన్స్ చర్చలను తెరపైకి తెచ్చింది. సస్టెయినబుల్ ఫైనాన్స్ వర్కింగ్ గ్రూప్ రూపొందించిన క్లైమేట్ ఫైనాన్స్ కోసం సకాలంలో, తగినంత వనరుల సమీకరణకు తోడ్పడే యంత్రాంగాలపై సిఫార్సులను సభ్యులు స్వాగతించారు.

సుస్థిర ఫైనాన్స్ ను పెంచాలన్న నిబద్ధతతో, ఎస్ డిజి-అలైన్డ్ ఫైనాన్స్ కోసం అనలిటికల్ ఫ్రేమ్ వర్క్ ను సభ్యులు స్వాగతించారు.

 

ఆర్థిక, ఆరోగ్య మంత్రిత్వ శాఖల మధ్య మెరుగైన సహకారం ద్వారా మహమ్మారి నివారణ, సన్నద్ధత , ప్రతిస్పందనలో ప్రపంచ ప్రయత్నాలను ముందుకు తీసుకెళ్లడం గురించి సభ్యులు చర్చించారు. దేశ-నిర్దిష్ట పరిస్థితులను పరిగణనలోకి తీసుకుంటూ, మహమ్మారిల వల్ల ఉత్పన్నమయ్యే ఆర్థిక బలహీనతలు ప్రమాదాల (ఎఫ్ఇవిఆర్) ఫ్రేమ్ వర్క్ పై చర్చను సభ్యులు స్వాగతించారు.

 

మౌలిక సదుపాయాల ఎజెండాలో, సభ్యులు భారత ప్రెసిడెన్సీ ప్రాధాన్యత అయిన 'రేపటి నగరాలకు ఫైనాన్సింగ్' కింద పనిచేయడానికి బలమైన మద్దతును చూపించారు. భారత ప్రెసిడెన్సీ రూపొందించిన సూత్రాలు నగరాలు ప్రత్యామ్నాయ ఆర్థిక వనరులను ప్రోత్సహించే అనుకూలీకరించిన విధానాలను అభివృద్ధి చేయడానికి , నగరాల్లో మౌలిక సదుపాయాల ఫైనాన్సింగ్ అంతరాన్ని పూడ్చడానికి ఎక్కువ ప్రభుత్వ-ప్రైవేట్ సహకారాన్ని అనుమతిస్తాయి.

 

2023 జూలై 16న 'రేపటి నగరాలకు నిధులు, ఫైనాన్సింగ్ మెకానిజమ్స్ అండ్ అప్రోచ్ ‘  అనే అంశంపై జీ20 ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ ఇన్వెస్టర్ల చర్చ జరిగింది.

రిస్క్ తగ్గించే ప్రాజెక్టులు, మెరుగైన పట్టణ ప్రణాళిక, మిశ్రమ ఫైనాన్స్ లో ఆవిష్కరణలు, సాంకేతిక ఆవిష్కరణలను ఉపయోగించుకోవడం, వాతావరణ స్థితిస్థాపక , సుస్థిర నగర మౌలిక సదుపాయాలను అభివృద్ధి చేయడంలో ప్రభుత్వాలు , ఎండిబిల నుండి మద్దతును పెంచడం వంటి అంశాలపై ప్యానెల్ చర్చలు దృష్టి సారించాయి. దేశాల ఆచరణాత్మక అనుభవాల నుండి నేర్చుకున్న విషయాలు ప్రసంగాలను ఎంతగానో సుసంపన్నం చేశాయి.

 

పన్ను ఎజెండాలో, సభ్యులు రెండు స్తంభాల అంతర్జాతీయ పన్ను ప్యాకేజీకి సంబంధించి గణనీయమైన పురోగతిని ప్రశంసించారు. అంగీకరించిన కాలపరిమితి ప్రకారం పెండింగ్ పనులను ఖరారు చేయాలని పిలుపునిచ్చారు. అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలకు అదనపు మద్దతు , సాంకేతిక సహాయం కోసం ఒక ప్రణాళికను సభ్యులు స్వాగతించారు. పన్ను పారదర్శకతను పెంచడానికి జి 20 ప్రయత్నాలు సమర్థవంతమైన ఫలితాలుగా మారేలా చూడాల్సిన అవసరాన్ని చర్చించారు.

 

ఎఫ్ఎంసిబిజి సమావేశం సందర్భంగా 2023 జూలై 16 న భారత ప్రెసిడెన్సీ నిర్వహించిన పన్ను ఎగవేత, అవినీతి మనీలాండరింగ్  పై జి 20 ఉన్నత స్థాయి టాక్స్ సింపోజియంలో జరిగిన చర్చలను సభ్యులు చాలా ఆసక్తిగా ప్రస్తావించారు.

ప్యానలిస్టులలో ఎఫ్ఏటీఎఫ్, ఓఈసీడీ అధిపతులు, యూరోపియన్ కమిషనర్ ఫర్ ఎకానమీ, ఇండోనేషియా ఆర్థిక మంత్రి ఉన్నారు. ఈ సింపోజియం పన్ను ఎగవేత, అవినీతి , మనీలాండరింగ్ ను ఎదుర్కోవటానికి అవసరమైన సమర్థవంతమైన బహుముఖ ప్రతిస్పందనపై చర్చను ప్రారంభించింది.

ఆర్థిక నేరాలు సంక్లిష్టమైనవని, అంతర్జాతీయ సరిహద్దులు దాటి పనిచేస్తాయని, అభివృద్ధి చెందిన, అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాల్లోని ప్రభుత్వాలకు అవసరమైన వనరులను దూరం చేస్తాయని ప్యానలిస్టులు అంగీకరించారు. దేశీయంగా, అంతర్జాతీయంగా మరింత సహకారం అవసరమని వారు నొక్కి చెప్పారు. పన్ను నేరాలు, ఇతర ఆర్థిక నేరాలపై పోరాడటానికి సమన్వయ ప్రతిస్పందన కోసం అభివృద్ధి చేయగల వ్యూహాలపై కూడా ప్యానెల్ చర్చ జరిగింది.

 

ఎఫ్ఎంసీబీజీ సమావేశం సందర్భంగా కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి తన సహచరులతో పలు ద్వైపాక్షిక చర్చల్లో పాల్గొన్నారు.

 

నాగరిక చరిత్రలో గుజరాత్ స్థానం, భారత వాణిజ్యం, ఔత్సాహిక పారిశ్రామికవేత్తలకు దాని సహకారాన్ని తెలియజేస్తూ గుజరాత్ ప్రభుత్వం రూపొందించిన సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలకు ముందు 'రాత్రి భోజ్ పర్ సంవాద్' (డిన్నర్ సంభాషణ) కోసం ప్రతినిధులు ఆతిథ్యం ఇచ్చారు.

 

2023 జూలై 19 న ప్రతినిధుల కోసం విహార కార్యక్రమాలను కూడా ఏర్పాటు  చేశారు. అదాలజ్ మెట్ల బావులు, సబర్మతి ఆశ్రమం, సబర్మతి రివర్ ఫ్రంట్, పటాన్, మోధేరా సందర్శనల ద్వారా ప్రతినిధులకు గుజరాత్ ను అనుభూతి చెందే అవకాశం కల్పిస్తారు.

 

మూడవ జి20 ఎఫ్ ఎం సి బి జి సమావేశం జి20 అవుట్ కమ్ డాక్యుమెంట్,  26 పేరాగ్రాఫ్ లు , 2 అనుబంధాలతో కూడిన అధ్యక్ష  సంగ్రహం తో ముగిసింది. ఈ సమావేశంలో జరిగిన చర్చలను ప్రతిబిం బించిన అవుట్ కమ్ డాక్యుమెంట్ , ఛైర్ సమ్మరీ 2023 కోసం భారత జి 20 ప్రెసిడెన్సీకి లభించిన విస్తృత మద్దతును ఆవిష్కరించాయి.

 

మూడో జీ20 ఎఫ్ఎంసీబీజీ సమావేశంలో జరిగిన చర్చల ద్వారా 2023 సెప్టెంబర్ లో భారత్ లో జరిగే జీ20 శిఖరాగ్ర సదస్సుకు సంబంధించిన వివరాలను నేతలకు తెలియజేయనున్నారు. ఐఎంఎఫ్/ డబ్ల్యూబీజీ  వార్షిక సమావేశాల సందర్భంగా జీ20 ఎఫ్ఎంసీబీజీలు 2023 అక్టోబర్ లో మరకేష్ లో సమావేశం కానున్నాయి.

 

మహాత్మాగాంధీ బోధనలను స్మరించుకుంటూ, జి 20 దేశాల ఆర్థిక మంత్రులు , సెంట్రల్ బ్యాంక్ గవర్నర్లు భవిష్యత్తు కోసం తమ దార్శనికతను పంచుకున్నారు, దీనిలో ప్రతి దేశం అభివృద్ధి చెందుతుంది, సమృద్ధి విస్తృతంగా పంచుకోబడుతుంది.  మానవాళి , భూగోళం శ్రేయస్సు సామరస్యంగా పెనవేసుకుపోయింది.

 

****

(Release ID: 1940654) Visitor Counter : 167