మొట్టమొదటి ఏఎస్ఐ గోవింద్ స్వరూప్ లైఫ్‌టైమ్ అచీవ్‌మెంట్ అవార్డుకు అత్యంత సముచితమైన గ్రహీత ప్రొఫెసర్ జయంత్ వి. నార్లికర్, ఒక ఖగోళ శాస్త్రవేత్త పార్-ఎక్స్‌లెన్స్, ఐయూసీఏఏ వ్యవస్థాపక డైరెక్టర్, పూణే  ఏఎస్ఐ గత అధ్యక్షుడు కూడా.  ఇండోర్‌ ఐఐటీలో జరిగిన ఏఎస్ఐ  41వ సమావేశంలో ఈ సంవత్సరం ప్రారంభంలో అవార్డును ప్రకటించినప్పటికీ, ప్రొఫెసర్ నార్లికర్ దానిని అందుకోవడానికి ప్రయాణం చేయలేకపోయారు. ఏఎస్ఐ అధ్యక్షుడు, ప్రొఫెసర్ దీపాంకర్ బెనర్జీ, ప్రొఫెసర్ నార్లికర్‌కు వ్యక్తిగతంగా అవార్డును అందజేసి, సత్కరించడానికి పూణేలో ఉన్నారు.

ఈ సందర్భంగా, ప్రొఫెసర్ బెనర్జీ మాట్లాడుతూ, “తమ పనిలో చాలా తేడాలు ఉన్నప్పటికీ, ప్రొఫెసర్ స్వరూప్  ప్రొఫెసర్ నార్లికర్ ఇద్దరూ ఆదర్శప్రాయమైన సంస్థలను నిర్మించడం  శిక్షణ కోసం అపారమైన కృషి చేయడం ద్వారా దేశంలో ఖగోళ శాస్త్రం  ఖగోళ భౌతిక శాస్త్రాల అభివృద్ధికి లోతైన కట్టుబడి ఉన్నారు. యువ తరాలు. వారిద్దరూ రాబోయే తరాలకు విశిష్టమైన రోల్ మోడల్‌లుగా పనిచేస్తూనే ఉన్నారు.

  మా ప్రియతమ ఉపాధ్యాయుడు జయంత్‌కి అవార్డును అందజేయడం నాకు గర్వకారణం. ఎన్‌సీఆర్ఏలోని సహోద్యోగులు కూడా ప్రొఫెసర్ నార్లికర్‌కు తమ అభినందనలు తెలియజేసారు.  తమ వ్యవస్థాపకుడి పేరు మీద ఈ అవార్డును ప్రక్కనే ఉన్న సంస్థ ఐయూసీఏఏ వ్యవస్థాపకుడు ప్రొఫెసర్ నార్లికర్‌కు అందించడం పట్ల సంతోషం వ్యక్తం చేశారు. ఐయూసీఏఏ డైరెక్టర్ ప్రొఫెసర్ ఆర్. ఆనంద్ మాట్లాడుతూ, “2022 సంవత్సరానికి ఏఎస్ఐ  గోవింద్ స్వరూప్ లైఫ్‌టైమ్ అచీవ్‌మెంట్ అవార్డుతో ప్రొఫెసర్ జయంత్ నార్లికర్‌కు లభించినందుకు ఐయూసీఏఏలో మేము సంతోషిస్తున్నాము. ఇది నిజంగా చాలా ప్రత్యేకమైన క్షణం. ఒక తరానికి చెందిన అత్యంత ప్రకాశవంతమైన వాయిద్య నిర్మాతలలో ఒకరి పేరు మీద ఉన్న అవార్డు అదే తరానికి చెందిన అత్యంత స్ఫూర్తిదాయకమైన విశ్వోద్భవ శాస్త్రవేత్తకు ఇవ్వబడింది. ప్రొఫెసర్ నార్లికర్ విశ్వం,  అధ్యయనానికి తన జీవితాన్ని అంకితం చేశారు, నార్లికర్-హోయిల్ సిద్ధాంతంతో సహా ఖగోళ భౌతిక శాస్త్రంలోని వివిధ అంశాలకు దోహదపడ్డారు. ఆయన తన ప్రసిద్ధ పరస్పర చర్యలు, చలనచిత్రాలు  పుస్తకాలతో అనేక తరాలను కూడా ప్రేరేపించాడు. భారతదేశంలో విశ్వోద్భవ శాస్త్ర పరిశోధనను ప్రారంభించిన వారిలో ప్రొఫెసర్నార్లికర్ మొదటివారు. ఆయన భారతీయ విశ్వవిద్యాలయాలలో ఖగోళ శాస్త్ర పాఠ్యాంశాలు  పరిశోధనలను న్యూక్లియేట్ చేయడానికి  వ్యాప్తి చేయడానికి ఒక ప్రత్యేక కేంద్రాన్ని సృష్టించాలనే ఆలోచనతో వచ్చాడు. ఐయూసీఏఏ ఏర్పాటు ద్వారా అతని కల నెరవేరింది. ఆయన దశాబ్దాలుగా యువ ఔత్సాహిక మనస్సులకు ప్రేరణ కలిగించే వ్యక్తి. సైన్స్  ఔట్రీచ్‌లో అతని నిరంతర చురుకైన ప్రమేయం మనందరికీ ప్రేరణ. 2022 సంవత్సరంలో, ఇది స్వర్ణోత్సవం జరుపుకున్న సందర్భంగా, ఆస్ట్రోనామికల్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇండియా (ఏఎస్ఐ) భారతదేశంలోని ఖగోళ శాస్త్రం  ఖగోళ భౌతిక శాస్త్ర రంగానికి వారి కెరీర్‌లో చేసిన కృషికి ప్రముఖ భారతీయ ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలను గుర్తించడానికి గోవింద్ స్వరూప్ లైఫ్‌టైమ్ అచీవ్‌మెంట్ అవార్డును ఏర్పాటు చేసింది. . ప్రొఫెసర్ గోవింద్ స్వరూప్ (1929-–2020) గౌరవార్థం ఈ అవార్డు పేరు పెట్టారు. ప్రొఫెసర్ స్వరూప్ భారతీయ రేడియో ఖగోళ శాస్త్ర స్థాపకుడిగా విస్తృతంగా పరిగణించబడ్డారు. ఆయన ఊటీ రేడియో టెలిస్కోప్ (ఓఆర్టీ)  జెయింట్ మెట్రేవేవ్ రేడియో టెలిస్కోప్ (జీఎంఆర్టీ)  నిర్మాణాన్ని రూపొందించాడు  వినూత్నమైన, ఖర్చుతో కూడుకున్న ఆలోచనలను ఉపయోగించి భారతీయ పర్యావరణానికి అనుకూలమైన ఆలోచనలు చేశాడు. ఆయన దూరదృష్టి గలవాడు  స్క్వేర్ కిలోమీటర్ అర్రే (ఎస్కేఏ)  బలమైన ప్రారంభ ప్రతిపాదకులలో ఒకడు. ఆయన పూణేలోని నేషనల్ సెంటర్ ఫర్ రేడియో ఆస్ట్రోఫిజిక్స్ (ఎన్సీఆర్ఏ) వ్యవస్థాపక డైరెక్టర్. ప్రొఫెసర్  వీజీ  భిడేతో కలిసి ఆయన అభివృద్ధి చేసిన  ప్రతిపాదించిన సైన్స్ ఎడ్యుకేషన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ల ఫ్రేమ్‌వర్క్ ఇప్పుడు దేశవ్యాప్తంగా స్థాపించబడిన ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ ఎడ్యుకేషన్ అండ్ రీసెర్చ్  రూపంలో ఫలించింది. ఈ పురస్కారం ప్రశంసా పత్రం  ఫలకం  నగదు బహుమతిని కలిగి ఉంటుంది. ఈ అవార్డు కోసం ప్రొఫెసర్ స్వరూప్ కుటుంబం అందించిన ఉదార సహకారాన్ని ఏఎస్ఐ గుర్తించింది.

పరిచయాలు:

ప్రొఫెసర్ దీపాంకర్ బెనర్జీ (ఏఎస్ఐ) - dipu@aries.res.in, 94489 08461

ప్రొఫెసర్ నిశాంత్ సింగ్ (ఐయూసీఏఏ) - nishant@ iucaa.in, 80806 22537

ప్రొఫెసర్ దివ్య ఒబెరాయ్ (NCRA) - div@ncra.tifr.res.in, 94040 59818

ప్రొఫెసర్ J. V. నార్లికర్  వెబ్‌పేజీ - https://web.iucaa.in/~jvn/

***