ప్రధాన మంత్రి  నరేంద్ర మోదీ గారి దూరదృష్టితో కూడిన నాయకత్వంలో, వ్యవసాయ  ప్రాసెస్డ్ ఫుడ్ ప్రొడక్ట్స్ ఎక్స్‌పోర్ట్ డెవలప్‌మెంట్ అథారిటీ (అపెడా), వాణిజ్య  పరిశ్రమల మంత్రిత్వ శాఖ, భారత ప్రభుత్వం ఈ రోజు సుబ్రమణ్యం హాల్‌లో గ్లోబల్ మిల్లెట్స్ (శ్రీ అన్న) సదస్సును నిర్వహించింది. ఎన్ఏఎస్సీ కాంప్లెక్స్, పుసా రోడ్, న్యూఢిల్లీ భారతదేశం నుండి చిరుధాన్యాల ఎగుమతులను ప్రోత్సహించడానికి  ఉత్పత్తిదారులకు మార్కెట్ అనుసంధానాన్ని అందించడానికి దీనిని నిర్వహించారు. దేశంలోని వివిధ ప్రాంతాల నుండి సుమారు 100 మంది భారతీయ మిల్లెట్ ఎగ్జిబిటర్లు అమెరికా, యూఏఈ, కువైట్, జర్మనీ, వియత్నాం, జపాన్, కెన్యా, మలావి, భూటాన్, ఇటలీ  మలేషియా వంటి వివిధ దేశాల నుండి 100 మంది అంతర్జాతీయ కొనుగోలుదారులను ఈ సదస్సుకు ఆహ్వానించారు. ఈ సమావేశం పాల్గొనేవారిలో వాణిజ్యం  నెట్‌వర్కింగ్ కోసం అద్భుతమైన అవకాశాన్ని అందిస్తుంది. అపెడా 30 సంభావ్య మిల్లెట్ దిగుమతి చేసుకునే దేశాలను ఈ కాన్ఫరెన్స్ కోసం తమ ప్రధాన కొనుగోలుదారులను ఎగ్జిబిషన్‌ని సందర్శించడానికి  100 మంది ఎగ్జిబిటర్ల ప్రత్యేక ఉత్పత్తుల స్టాల్స్‌లో ప్రయాణించమని అభ్యర్థించింది. అదనంగా, ఎగ్జిబిషన్ ప్రాంతంలోని వివిధ కేటగిరీల క్రింద ఉన్న అన్ని మిల్లెట్ ఎగ్జిబిటర్ల వివరాలు డిజిటల్‌గా ప్రదర్శించబడ్డాయి, దీని ద్వారా దిగుమతిదారులు ఈ భారతీయ మిల్లెట్ ఉత్పత్తిదారుల జాబితా నుండి నేరుగా చిరుధాన్యాలను పొందవచ్చు. వర్చువల్ ట్రేడ్ ఫెయిర్ (వీటిఎఫ్) అనేది 24X7 365 రోజులు పని చేస్తుంది, దీనిలో ప్రదర్శనకారులు  కొనుగోలుదారులు వీటిఎఫ్లో ప్రదర్శించబడే ఉత్పత్తుల ఆధారంగా ఒప్పందాలు కుదుర్చుకోవచ్చు.ఈ సమావేశంలో కీనోట్  డిజిటల్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌లో ప్రెజెంటేషన్‌లతో సహా అనేక సమాచార సెషన్‌లు కూడా ఉంటాయి. ఈ సెషన్‌లు మిల్లెట్  దాని విలువ-ఆధారిత ఉత్పత్తులు, ప్రాసెసింగ్, ప్యాకేజింగ్  ఎగుమతి సంభావ్యత  వివిధ అంశాలపై దృష్టి సారిస్తాయి, ఇది ప్రదర్శనకారులు  కొనుగోలుదారుల కోసం విలువైన అంతర్దృష్టులను అందిస్తుంది.

ఈ సంఘటన మిల్లెట్ పరిశ్రమపై గణనీయమైన ప్రభావాన్ని చూపుతుందని, ప్రపంచ మార్కెట్‌లో దాని వృద్ధి  అభివృద్ధిని మరింత ప్రోత్సహిస్తుంది. అపెడా నిర్వహించిన కాన్ఫరెన్స్ అంతర్జాతీయ  జాతీయ కొనుగోలుదారులు, ఎగుమతిదారులు, ప్రగతిశీల సాగుదారులు, చిరుధాన్యాల ఎఫ్పీఓల మధ్య బీ2బీ సమావేశాలకు వేదికను అందించింది, ఇది చిరుధాన్యాలు  దాని విలువ-ఆధారిత ఉత్పత్తులకు ప్రత్యక్ష మార్కెటింగ్  ఎగుమతి అవకాశాలను అన్వేషించడానికి వీలు కల్పించింది.

2021-22 సంవత్సరంలో భారతదేశం  మిల్లెట్ ఎగుమతి 64 మిలియన్ డాలర్లు. గత సంవత్సరం ఇదే కాలంతో పోలిస్తే 2023 ఏప్రిల్-డిసెంబర్ కాలంలో మిల్లెట్ ఎగుమతులు 12.5% పెరిగాయి. గత దశాబ్దంలో చిరుధాన్యాల ఎగుమతి నమూనాలో మార్పు వచ్చింది. ప్రధాన దిగుమతి దేశాలు అమెరికా, ఆస్ట్రేలియా, జపాన్, బెల్జియం మొదలైనవి 2011-12లో నేపాల్ ( 6.09 మిలియన్ డాలర్లు), యూఏఈ ( 4.84 మిలియన్ డాలర్లు)  2021-22లో సౌదీ అరేబియా (3.84 మిలియన్ డాలర్లు)కి మార్చబడ్డాయి. కెన్యా, పాకిస్తాన్ కూడా గత దశాబ్దంలో భారతదేశం దిగుమతి చేసుకునే సంభావ్య గమ్యస్థానాలలో ఉన్నాయి. భారతదేశం  మిల్లెట్ ఎగుమతి  ప్రస్తుత టాప్-టెన్ జాబితాలోని ఇతర ఏడు గమ్యస్థానాలు లిబియా, ట్యునీషియా, మొరాకో, యూకే, యెమెన్, ఒమన్  అల్జీరియా. భారతదేశం ప్రపంచవ్యాప్తంగా 139 దేశాలకు మినుములను ఎగుమతి చేస్తోంది. భారతీయ చిరుధాన్యాల విలువ ఆధారిత ఉత్పత్తుల ఎగుమతి కూడా ప్రపంచవ్యాప్తంగా విస్తరించింది.

నేడు భారతదేశం మిల్లెట్  దాని విలువ జోడించిన ఉత్పత్తుల  ప్రపంచ సరఫరా గొలుసులో ప్రపంచాన్ని ఒక కీలకమైన ఆటగాడిగా నడిపించే సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంది. అపెడా దేశంలోని అగ్రి ఉత్పత్తుల ఎగుమతి ప్రమోషన్ ఆదేశంతో ముందంజలో ఉంది  గ్లోబల్ మిల్లెట్ విప్లవాన్ని తీసుకురావాలనే లక్ష్యంతో గ్లోబల్ మార్కెట్‌లో ప్రదర్శించబడే పోషకాహార మిల్లెట్ బాస్కెట్ నుండి ఈ ప్రత్యేకమైన ఉత్పత్తులను ఎంపిక చేసింది. ఇటలీలోని రోమ్‌లోని హెచ్‌క్యూలో FAO నిర్వహించిన ఇంటర్నేషనల్ ఇయర్ ఆఫ్ మిల్లెట్స్ 2023 ప్రారంభ వేడుకలో అపెడా పాల్గొంది, వివిధ రకాల చిరుధాన్యాలు  విలువ జోడించిన మిల్లెట్ ఉత్పత్తులను ప్రదర్శిస్తుంది. అపెడా జకార్తా, మెడాన్, నేపాల్, బ్రస్సెల్స్, బెల్జియంలో మిల్లెట్స్ ఎగుమతి ప్రచారం కోసం కొనుగోలుదారు-విక్రేత సమావేశాన్ని నిర్వహించింది. అదనంగా, మలేషియా, ఈయూ, యూఏఈ, మలేషియా, జపాన్  అల్జీరియాలతో వర్చువల్ కొనుగోలుదారు సెల్లర్ మీట్ నిర్వహించబడింది. గల్ఫ్ ఫుడ్ సందర్భంగా ఒక ప్రత్యేకమైన మిల్లెట్ గ్యాలరీని ఏర్పాటు చేశారు, ఇందులో స్టార్టప్‌లు, కొత్త పారిశ్రామికవేత్తలు, ఎఫ్పీఓలు, ఎగుమతిదారులు, మహిళా పారిశ్రామికవేత్తలు తమ మిల్లెట్ ఉత్పత్తులను భారతీయ చిరుధాన్యాలకు & దాని విలువ జోడించిన ఉత్పత్తులకు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న దిగుమతిదారులు  5000 పాల్గొనే కంపెనీలకు విస్తృత ప్రచారం కల్పించడానికి ప్రదర్శించారు. 125 దేశాల నుండి.

అపెడా విదేశాల్లోని భారతీయ మిషన్ల సహకారంతో గణతంత్ర దినోత్సవ వేడుకల సందర్భంగా భారతీయ మినుములను ప్రచారం చేసింది. మిల్లెట్స్ ఉత్పత్తులను వివిధ స్టార్టప్‌ల నుండి సేకరించి, దోహా, ఖతార్, ఇటలీ, ఉజ్బెకిస్తాన్, బహ్రెయిన్, మలేషియా, రష్యా, టోక్యో, ఇండోనేషియా, రిపబ్లిక్ ఆఫ్ కొరియా సౌదీ అరేబియా, పెర్త్, డెన్మార్క్, అర్జెంటీనా, ఈజిప్ట్ , కెనడా, గ్వాటెమాల, అల్జీరియా  చైనా వంటి వివిధ దేశాలలోని భారత రాయబార కార్యాలయానికి పంపారు. గణతంత్ర దినోత్సవ వేడుకల సందర్భంగా ప్రచారం కోసం దీనిని నిర్వహించారు. అపెడా ప్రపంచ స్థాయిని విస్తృతం చేయడానికి స్మారక ప్రయత్నాలతో 2025 నాటికి   100 మిలియన్ డాలర్ల లక్ష్యాలను సాధించడానికి చిరుధాన్యాలు  దాని విలువ ఆధారిత ఉత్పత్తులతో గ్లోబల్ బాస్కెట్‌ను విస్తరించేందుకు ఒక బలమైన వ్యూహాన్ని రూపొందించింది. భారతదేశం మార్ గ్లోబల్ మార్కెట్‌లో శ్రీ అన్నగా ప్రసిద్ధి చెందిన - పోషకాలు అధికంగా ఉండే భారతీయ చిరుధాన్యాల బుట్టతో అంతర్జాతీయ మిల్లెట్ సంవత్సరం 2023లో ముందుకు సాగుతోంది.

భారతదేశం మిల్లెట్  వినూత్న విలువ జోడించిన ఉత్పత్తుల శ్రేణితో పోషకమైన మిల్లెట్ బాస్కెట్‌ను అభివృద్ధి చేస్తోంది. అపెడా, ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మిల్లెట్స్ రీసెర్చ్  సంబంధిత రాష్ట్ర వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయాల సహకారంతో 200 కంటే ఎక్కువ స్టార్టప్‌లను మిల్లెట్ ఆధారిత విలువ ఆధారిత ఉత్పత్తులను అభివృద్ధి చేయడానికి, తినడానికి సిద్ధంగా ఉంది, ఉడికించడానికి సిద్ధంగా ఉంది  అందించడానికి సిద్ధంగా ఉన్న ఉత్పత్తులు, సులభమైన భోజన పరిష్కారాలను అభివృద్ధి చేసింది. అన్ని వయసుల వారికి తగిన ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం.

భారతదేశం మినుములను అత్యధికంగా ఉత్పత్తి చేస్తుంది. రాజస్థాన్, మహారాష్ట్ర, కర్నాటక, ఆంధ్రప్రదేశ్, మధ్యప్రదేశ్ మొదలైన ప్రధాన మిల్లెట్ పండించే రాష్ట్రాలలో ఉత్పత్తి చేయబడిన విస్తృత శ్రేణి చిరుధాన్యాలతో దేశం సుసంపన్నమైంది. భారతదేశం 17.96 మిలియన్ మెట్రిక్ టన్నుల చిరుధాన్యాలను ఉత్పత్తి చేసింది. భారతదేశంలో పండించే మిల్లెట్ పెర్ల్ మిల్లెట్, జొన్న, ఫింగర్ మిల్లెట్  ప్రోసో మిల్లెట్, కోడో మిల్లెట్, లిటిల్ మిల్లెట్, ఫాక్స్‌టైల్ మిల్లెట్, బ్రౌన్‌టాప్ మిల్లెట్, బార్న్యార్డ్ మిల్లెట్, అమరాంథస్  బుక్‌వీట్. భారత ప్రభుత్వం కూడా తన జాతీయ ఆహార భద్రతా మిషన్‌లో భాగంగా మిల్లెట్ ఉత్పత్తిని ప్రోత్సహిస్తోంది. ఈ కారకాల ఫలితంగా, భారతదేశంలో మిల్లెట్ ఉత్పత్తి రాబోయే సంవత్సరాల్లో పెరుగుతూనే ఉంటుంది.

మేము ఐవైఓఎం 2023లో ముందుకు సాగుతున్నందున, భారతదేశం మిల్లెట్ పిజ్జా బేస్, మిల్లెట్ ఐస్ క్రీమ్‌లు, ఐస్ క్రీమ్ కోన్‌లు  కప్పులు, మిల్లెట్ కేక్‌లు & లడ్డూలు, అల్పాహారం తృణధాన్యాలు, సాంప్రదాయ భారతీయ దోస, వంటి ప్రత్యేక రకాల విలువ ఆధారిత ఉత్పత్తులతో సుసంపన్నమైంది. పోహా, ఉప్మా, పాస్తా, నూడుల్స్ మిల్లెట్ మిల్క్, టీ, వినియోగించదగిన మిల్లెట్ టీ కప్పులు చాలా పర్యావరణ అనుకూలమైనవి, వాటిని నేరుగా తినవచ్చు లేదా ఫీడ్/మేతగా ఉపయోగించవచ్చు. ఇడ్లీ, దోస, ఇడియప్పం, రోటీ, పుట్టు, ఉప్మా, గంజి, చపాతీ, పాన్‌కేక్‌లు, వెర్మిసెల్లి ఉప్మా, పాస్తా, నూడుల్స్, మకరోనీ, సెమోలినా/సూజి, ముయెస్లీ, ఇన్‌స్టంట్ మిక్స్‌లు వంటి చిరుధాన్యాలతో చాలా విలువ ఆధారిత ఉత్పత్తులు సృష్టించబడ్డాయి. ముద్దే అల్పాహారం, హల్వా, అధిరసం, కేసరి, పౌష్టికాహారం, పాయసం/ఖీర్ స్వీట్లు, వడ, పకోడా, మురుక్కు, భేల్‌పూరి, బోలి, పప్పడ్‌లు, మిక్సీలు, రేకులు, పఫ్‌లు, మిల్లెట్ లడ్డూలు, మిల్లెట్ రస్క్‌లు  కొన్ని సన్నగా బ్రెడ్, కేక్, కుకీలు, సూప్ స్టిక్‌లు, తినదగిన బిస్కెట్ కప్పులు, హెల్త్ బార్‌లు, స్ప్రెడ్‌లు, మఫిన్‌లు మొదలైన బేకరీ ఉత్పత్తులు చిరుధాన్యాలతో కూడా సృష్టించబడ్డాయి. వీటితో పాటు, చిరుధాన్యాలతో రూపొందించిన కొన్ని ఇతర ఆహార పదార్థాలు బిర్యానీ, ఈనిన ఆహారాలు/శిశు ఆహారాలు, చాట్ మిక్స్‌లు మొదలైనవి.

అపెడా భారతదేశం అందించే పోషకమైన చిరుధాన్యాలను ప్రపంచానికి చూపించింది. మిల్లెట్ ప్రమోషన్‌లో ప్రయాణం మిల్లెట్ ఎగుమతులు పుంజుకోవడంలో సానుకూల ప్రభావాన్ని చూపింది. భారతదేశాన్ని ప్రముఖ ఉత్పత్తిదారు నుండి మిల్లెట్స్  అగ్రగామి ఎగుమతిదారుగా తీసుకెళ్ళడానికి సన్నద్ధమవుతున్నాము, దేశవ్యాప్తంగా మిలియన్ డాలర్ల మంది భారతీయ రైతులకు సుసంపన్నమైన భవిష్యత్తును అందించడానికి  ఆహారం & పోషకాహార భద్రతను సాధించడానికి విలువైన చేర్పులు చేయడం. భారతీయ చిరుధాన్యాల మంచితనాన్ని ప్రపంచ వినియోగదారులకు అందించడానికి ప్రయాణం ఇప్పుడే ప్రారంభమైంది.

***