దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న 13.97 లక్షల ఏడబ్ల్యూసీ నెట్‌వర్క్ ద్వారా ఉదయం స్నాక్స్, వేడిగా వండిన భోజనం,  టేక్ హోమ్ రేషన్ (ముడి రేషన్ కాదు) అందించడం ద్వారా సప్లిమెంటరీ న్యూట్రిషన్ లబ్ధిదారులకు మేలు జరుగుతుంది. సప్లిమెంటరీ న్యూట్రిషన్ ప్రోగ్రామ్  ప్రాథమిక లక్ష్యం.. సిఫార్సు చేయబడిన ఆహార భత్యం  సగటు రోజువారీ తీసుకోవడం మధ్య అంతరాన్ని తగ్గించడం. ఆహార వైవిధ్యం, వ్యవసాయ-వాతావరణ ప్రాంతీయ భోజన ప్రణాళికలను ప్రోత్సహించాలని  అనుబంధ పోషకాహార కార్యక్రమం లో ఆయుష్ పద్ధతులను అనుసరించాలని మహిళా  శిశు అభివృద్ధి మంత్రిత్వ శాఖ రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలకు సూచించింది. 2021-–22 నుండి 2025–-26 వరకు 15వ ఫైనాన్స్ కమిషన్ వ్యవధిలో ఎండబ్ల్యూసీడీ  సమీకృత పోషకాహార సపోర్ట్ ప్రోగ్రామ్ పథకం అయిన “సాక్షమ్ అంగన్‌వాడీ  పోషణ్ 2.0”ని ప్రభుత్వం ఆమోదించింది. సాక్షమ్ అంగన్‌వాడీ  "కామన్ కోర్"  పోషణ్ 2.0 సెంటర్ మాతా పోషకాహారం, శిశు  చిన్నపిల్లల ఆహారం నియమాలు, ఎస్ఏఎం/ఎంఏఎం  వెల్‌నెస్ కోసం ట్రీట్‌మెంట్ ప్రోటోకాల్‌లు ఆయుష్ పద్ధతుల ద్వారా వృధా  తక్కువ బరువు సమస్యను తగ్గించడానికి  రక్తహీనతను తగ్గించడానికి.

మిషన్ సాక్షమ్ అంగన్‌వాడీ  పోషణ్ 2.0 కింద, జీర్ణశక్తిని మెరుగుపరచడం, పోషకాలను గ్రహించడం, రక్తహీనతను పరిష్కరించడం  సంపూర్ణ పోషకాహార లోపం నిర్వహణలో సహాయం కోసం ఆయుష్ సూత్రీకరణలు  సరళమైన ఆయుర్వేద పద్ధతుల ద్వారా సమాజ పోషకాహార పద్ధతులలో సమయం-పరీక్షించిన సాంప్రదాయిక జ్ఞానాన్ని పిల్లలు, గర్భిణీ స్త్రీలు  పాలిచ్చే తల్లులకు ఉపయోగించాలని కోరింది.  మిషన్ సాక్షమ్ అంగన్‌వాడీ  పోషణ్ 2.0 మార్గదర్శకాల ప్రకారం, ఆయుష్ మంత్రిత్వ శాఖతో కలయిక ఈ క్రింది విధంగా ఊహించబడింది:

ఔషధ మొక్కలు  మొక్కలు, సాంకేతిక సహాయం మొదలైన వాటితో పోషణవాటికలను ప్రాచుర్యం పొందండి. స్థానికంగా పండించే కూరగాయలు & ఆహార పదార్థాలు, ఎర్ర బియ్యం, వివిధ మిల్లెట్‌లు మొదలైన వాటితో కూడిన స్థానిక వంటకాలను సిఫార్సు చేయండి. నెయ్యి లేదా స్థానికంగా ఉత్పత్తి చేయబడిన నూనెలను టేక్ హోమ్ రేషన్ (ముడి రేషన్ కాదు) వంటకాలు  ఆవు పాలలో సిఫార్సు చేయండి.  రక్తహీనత  తక్కువ జనన బరువును తగ్గించడానికి  రోగనిరోధక శక్తిని పెంపొందించడానికి విజయవంతంగా ఉపయోగించిన వివిధ ఆయుష్ పద్ధతులు/ఉత్పత్తులను సిఫార్సు చేయండి. దేశంలోని కొన్ని జిల్లాల్లో, గర్భిణీ స్త్రీలు, పాలిచ్చే తల్లులు  పిల్లల కోసం టేక్-హోమ్ రేషన్‌లో ఆయుష్ భాగం చేర్చబడింది.

ఆయుష్ మంత్రిత్వ శాఖ అభివృద్ధి చేసిన గర్భిణీ స్త్రీలు, పాలిచ్చే తల్లులు, పిల్లలు, రక్తహీనత  పోషకాహార లోపం ఉన్న పిల్లలకు నిర్దిష్ట సిఫార్సులు, సాధారణ ఆహార సలహాలు, అన్ని రాష్ట్రాలు/ కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలకు మంత్రిత్వ శాఖ ఆమోదించింది  పంపిణీ చేసింది. 13 జనవరి 2021న జారీ చేయబడిన సాక్షం అంగన్‌వాడీ  పోషణ్ 2.0 పథకం మార్గదర్శకాలు  క్రమబద్ధీకరించబడిన మార్గదర్శకాల ప్రకారం, జిల్లా మేజిస్ట్రేట్ అధ్యక్షతన జిల్లా పోషకాహార కమిటీ ఈ క్రింది విధంగా బాధ్యతలతో జిల్లా-ఇన్‌చార్జి ఆయుష్ అధికారిని సభ్యులుగా కలిగి ఉంటుంది:

ఏడబ్ల్యూసీలు  గృహాలలో యోగా ద్వారా వ్యాధుల నివారణపై దృష్టి పెట్టండి  ఆరోగ్యాన్ని ప్రోత్సహించండి.

పోషణవాటికలలో పెంపకం కోసం ఔషధ మొక్కలు  మూలికలు, పండ్ల చెట్లను గుర్తించండి

రక్తహీనతను నిర్వహించడానికి విజయవంతమైన ప్రాజెక్ట్‌ల స్కేలింగ్-అప్‌పై మార్గదర్శకాలు నొక్కిచెప్పాయి, ఉదా., 'ద్రాక్షావలేహ'పై పైలట్  అంగన్‌వాడీ కేంద్రాలు  పాఠశాలల సమన్వయంతో పోషణ్ 2.0 కింద ఆయుష్ ఆహారాన్ని ఉపయోగించడాన్ని ప్రోత్సహించడం.

అంగన్‌వాడీ కేంద్రాల (ఏడబ్ల్యూసీ) దగ్గర లేదా సమీపంలో ప్రభుత్వ యాజమాన్యంలోని పాఠశాలలు  మహిళలు  పిల్లలు ఎక్కువగా ప్రయోజనం పొందే గ్రామ పంచాయతీ భూముల్లో పోషణవాటికలను (న్యూట్రి-గార్డెన్స్) ఏర్పాటు చేయడాన్ని ప్రభుత్వం ప్రోత్సహిస్తోంది. ఇది కమ్యూనిటీ స్థాయిలో పోషకాహార లోపాన్ని పరిష్కరించడానికి ఆహార భద్రత  ఆహార వైవిధ్యాన్ని అందించడానికి సహాయపడుతుంది; సూక్ష్మ పోషకాల లోపం-సంబంధిత పోషకాహార లోపాన్ని పరిష్కరించండి  స్థూల  సూక్ష్మ పోషకాల  గణనీయమైన మొత్తంతో అవసరమైన పోషకాల అవసరాలను తీర్చడానికి ప్రధాన-ఆధారిత ఆహారాలు/రేషన్‌లను భర్తీ చేయండి.

 

పిల్లలు, గర్భిణులు  పాలిచ్చే తల్లుల సంపూర్ణ పోషణ కోసం సాక్షం అంగన్‌వాడీ  పోషణ్ 2.0 కింద యోగా ద్వారా వ్యాధుల నివారణ  ఆరోగ్యాన్ని పెంపొందించడం, పోషణవాటికలలో ఔషధ మూలికల పెంపకం  అంతర్లీన రుగ్మతల చికిత్సకు ఆయుష్ సూత్రీకరణలను ఉపయోగించడంపై దృష్టి సారించే ఆయుష్ పద్ధతులు పరిగణించబడ్డాయి. . ఉత్తరప్రదేశ్‌లో మొత్తం 41106 పోషణవాటికలు అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి (అనుబంధం-I). ఈ సమాచారాన్ని మహిళా శిశు అభివృద్ధి శాఖ మంత్రి  స్మృతి జుబిన్ ఇరానీ ఈరోజు లోక్‌సభలో లిఖితపూర్వక సమాధానం ఇచ్చారు.

***

 

(Release ID: 1908358)