પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા સાંસદ ખેલ મહાકુંભ 2022-23ના બીજા તબક્કાનું ઉદ્ઘાટન કર્યું. 2021થી બસ્તીના સંસદસભ્ય શ્રી હરીશ દ્વિવેદી દ્વારા બસ્તી જિલ્લામાં સંસદ ખેલ મહાકુંભનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. ખેલ મહાકુંભ કુસ્તી, કબડ્ડી, ખો ખો, બાસ્કેટબોલ, ફૂટબોલ, હોકી, વોલીબોલ જેવી ઇન્ડોર અને આઉટડોર બંને રમતોમાં વિવિધ સ્પર્ધાઓનું આયોજન કરે છે. હેન્ડબોલ, ચેસ, કેરમ, બેડમિન્ટન, ટેબલ ટેનિસ વગેરે ઉપરાંત ખેલ મહાકુંભ દરમિયાન નિબંધ લેખન, ચિત્રકામ, રંગોળી બનાવવા વગેરે સ્પર્ધાઓનું પણ આયોજન કરવામાં આવે છે.

સભાને સંબોધતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે બસ્તી એ મહર્ષિ વશિષ્ટની પવિત્ર ભૂમિ છે જે શ્રમ અને ધ્યાન, સંન્યાસ અને ત્યાગથી બનેલી છે. ધ્યાન અને તપશ્ચર્યાથી ભરપૂર રમતગમતના ખેલાડીના જીવન સાથે સામ્યતા દોરતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે સફળ રમતગમતના ખેલાડીઓ તેમના ધ્યેય પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે અને તેમના માર્ગમાં આવતા દરેક અવરોધોને દૂર કરે છે.

પ્રધાનમંત્રીએ ખેલ મહાકુંભના સ્કેલની પ્રશંસા કરી હતી અને આશા વ્યક્ત કરી હતી કે રમતગમતમાં ભારતની પરંપરાગત કુશળતાને આવા કાર્યક્રમો દ્વારા નવી પાંખ મળશે. તેમણે માહિતી આપી હતી કે લગભગ 200 સાંસદોએ તેમના મતવિસ્તારમાં આવા ખેલ મહાકુંભનું આયોજન કર્યું છે. કાશીના સંસદસભ્ય તરીકે શ્રી મોદીએ માહિતી આપી હતી કે વારાણસીમાં પણ આવા કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. "આવા કાર્યક્રમોનું આયોજન કરીને, સાંસદો નવી પેઢીના ભવિષ્યને આકાર આપી રહ્યા છે", પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું.

પ્રધાનમંત્રીએ માહિતી આપી હતી કે આ રમતો દ્વારા, પરફોર્મિંગ એથ્લેટ્સને સ્પોર્ટ્સ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા હેઠળ વધુ તાલીમ માટે લેવામાં આવી રહ્યા છે. પ્રધાનમંત્રીએ ખુશી વ્યક્ત કરી હતી કે લગભગ 40,000 એથ્લેટ, જે ગયા વર્ષ કરતાં ત્રણ ગણા વધુ છે, ખેલ મહાકુંભમાં ભાગ લઈ રહ્યા છે.

પ્રધાનમંત્રીએ ખો ખોની રમત જોઈને આનંદ વ્યક્ત કર્યો હતો જ્યાં આપણી ધરતીની દીકરીઓએ ખૂબ જ કુશળતા, દક્ષતા અને ટીમ ભાવના સાથે આ રમત રમી હતી. પ્રધાનમંત્રીએ આ રમત સાથે સંકળાયેલા દરેકને અભિનંદન પાઠવ્યા હતા અને તેમને તેમના અનુસંધાનમાં ખૂબ જ શુભકામનાઓ પાઠવી હતી.

સાંસદ ખેલ મહાકુંભમાં કન્યાઓની ભાગીદારીના મુખ્ય પાસાને ઉજાગર કરતા પ્રધાનમંત્રીએ વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો કે બસ્તી, પૂર્વાંચલ, ઉત્તર પ્રદેશ અને સમગ્ર ભારતની દીકરીઓ વૈશ્વિક મંચ પર તેમની પ્રતિભા અને કૌશલ્યનું પ્રદર્શન કરશે. મહિલા અંડર-19 T20 ક્રિકેટ વર્લ્ડ કપને યાદ કરતાં, પ્રધાનમંત્રીએ ટીમની કેપ્ટન શ્રીમતી શેફાલી વર્માની શાનદાર સિદ્ધિને પ્રકાશિત કરી, જેણે સતત પાંચ બાઉન્ડ્રી ફટકારી અને છેલ્લા બોલ પર સિક્સર ફટકારી, આ રીતે એક ઓવરમાં 26 રન એકઠા કર્યા. તેમણે ટિપ્પણી કરી હતી કે આવી પ્રતિભા દેશના દરેક ખૂણામાં ઉપલબ્ધ છે અને સાંસદ ખેલ મહાકુંભ તેને શોધવામાં અને તેનો ઉપયોગ કરવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવે છે.

પ્રધાનમંત્રીએ એ સમયને યાદ કર્યો જ્યારે રમતગમતને ‘ઈત્તર’ પ્રવૃત્તિ તરીકે ગણવામાં આવતી હતી અને તેને બહુ મૂલ્ય વગરના શોખ કે પ્રવૃત્તિમાં ઉતારવામાં આવતી હતી, એવી માનસિકતા જેણે દેશને ઘણું નુકસાન પહોંચાડ્યું હતું. આના કારણે ઘણા પ્રતિભાશાળી ખેલાડીઓ તેમની ક્ષમતા હાંસલ કરી શક્યા નથી. છેલ્લા 8-9 વર્ષોમાં, દેશે આ ખામીને દૂર કરવા અને રમતગમત માટે વધુ સારું વાતાવરણ બનાવવા માટે ઘણી પહેલ કરી છે. આના પરિણામે ઘણા વધુ યુવાનો રમતગમતને કારકિર્દી તરીકે અપનાવે છે. લોકોમાં પણ ફિટનેસ, આરોગ્ય, ટીમ બોન્ડિંગ, તણાવ દૂર કરવા, વ્યાવસાયિક સફળતા અને વ્યક્તિગત સુધારણા જેવા લાભો છે.

રમતગમત અંગે લોકોમાં વિચાર પ્રક્રિયા પર પ્રકાશ ફેંકતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે પરિવર્તનની અસરો દેશની રમતગમતની સિદ્ધિઓ દ્વારા જોઈ શકાય છે. પ્રધાનમંત્રીએ ઓલિમ્પિક અને પેરાલિમ્પિક્સમાં રાષ્ટ્રના ઐતિહાસિક પ્રદર્શનના ઉદાહરણો આપ્યા હતા અને ટિપ્પણી કરી હતી કે વિવિધ રમત ક્ષેત્રોમાં ભારતનું પ્રદર્શન વિશ્વમાં ચર્ચાનું એક બિંદુ બની રહ્યું છે.

રમતગમતને સમાજમાં યોગ્ય પ્રતિષ્ઠા મળી રહી છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. આના કારણે ઓલિમ્પિક્સ, પેરાલિમ્પિક્સ અને અન્ય સ્પર્ધાઓમાં અભૂતપૂર્વ પ્રદર્શન થયું છે.

"આ તો માત્ર શરૂઆત છે, આપણે લાંબી મજલ કાપવાની છે", પ્રધાનમંત્રીએ આગળ કહ્યું, "રમત એ કૌશલ્ય અને પાત્ર છે, તે પ્રતિભા અને સંકલ્પ છે." રમતગમતના વિકાસમાં તાલીમના મહત્વ પર પ્રકાશ પાડતા પ્રધાનમંત્રીએ સૂચન કર્યું કે ખેલાડીઓને તેમની તાલીમની કસોટી કરવાની તક આપવા માટે રમતગમતની સ્પર્ધાઓ ચાલુ રાખવી જોઈએ. પ્રધાનમંત્રીએ સમજાવ્યું કે વિવિધ સ્તરે રમતગમતની સ્પર્ધાઓ અને પ્રદેશો ખેલાડીઓને તેમની સંભવિતતાથી વાકેફ કરે છે જેથી તેઓ તેમની પોતાની તકનીકો વિકસાવવામાં મદદ કરે છે જ્યારે કોચને ખામીઓ ઓળખવામાં અને સુધારણા માટે જગ્યા પૂરી પાડવામાં મદદ કરે છે. યુથ, યુનિવર્સિટી અને વિન્ટર ગેમ્સ એથ્લેટ્સને સતત સુધારો કરવાની ઘણી તકો આપી રહી છે. ખેલો ઈન્ડિયા દ્વારા 2500 ખેલાડીઓને દર મહિને 50,000 ની આર્થિક સહાય પણ આપવામાં આવી રહી છે. ટાર્ગેટ ઓલિમ્પિક્સ પોડિયમ સ્કીમ (TOPS) હેઠળ લગભગ 500 ઓલિમ્પિક સંભવિતોને તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યા છે. આંતરરાષ્ટ્રીય તાલીમની જરૂરિયાતને ધ્યાનમાં રાખીને, કેટલાક ખેલાડીઓને 2.5 કરોડથી 7 કરોડ સુધીની સહાય મળી છે.

પ્રધાનમંત્રીએ રમતગમત ક્ષેત્રે સામનો કરી રહેલા પડકારોને પહોંચી વળવામાં કેન્દ્ર સરકારની ભૂમિકા પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો અને માહિતી આપી હતી કે પર્યાપ્ત સંસાધનો, તાલીમ, તકનીકી જ્ઞાન, આંતરરાષ્ટ્રીય એક્સપોઝર અને અમારા ખેલાડીઓની પસંદગીમાં પારદર્શિતા સુનિશ્ચિત કરવા પર વિશેષ ભાર મૂકવામાં આવી રહ્યો છે. પ્રદેશમાં રમતગમતના માળખામાં થયેલા સુધારાની નોંધ લેતા પ્રધાનમંત્રીએ માહિતી આપી હતી કે બસ્તી અને આવા અન્ય જિલ્લાઓમાં સ્ટેડિયમ બનાવવામાં આવી રહ્યા છે અને કોચની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી રહી છે. તેમણે એમ પણ ઉમેર્યું હતું કે દેશભરમાં એક હજારથી વધુ ખેલો ઈન્ડિયા જિલ્લા કેન્દ્રો સ્થાપવામાં આવી રહ્યા છે જેમાંથી 750થી વધુ કેન્દ્રો પૂર્ણ થઈ ગયા છે. દેશભરના તમામ રમતના મેદાનોનું જિયો-ટેગિંગ પણ કરવામાં આવી રહ્યું છે જેથી ખેલાડીઓને તાલીમ મેળવવામાં કોઈ મુશ્કેલી ન પડે. તેમણે માહિતી આપી કે સરકારે ઉત્તર પૂર્વના યુવાનો માટે મણિપુરમાં એક સ્પોર્ટ્સ યુનિવર્સિટીનું નિર્માણ કર્યું છે અને યુપીના મેરઠમાં બીજી સ્પોર્ટ્સ યુનિવર્સિટીનું પણ નિર્માણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. રાજ્ય સરકારના પ્રયાસો પર પ્રકાશ ફેંકતા, પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું કે રમતગમતને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઉત્તર પ્રદેશના ઘણા જિલ્લાઓમાં છાત્રાલયો પણ ચલાવવામાં આવી રહી છે. શ્રી મોદીએ ઉમેર્યું હતું કે, "સ્થાનિક સ્તરે રાષ્ટ્રીય સ્તરની સુવિધાઓ પૂરી પાડવા માટે પણ પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે."

ફિટ ઈન્ડિયા મૂવમેન્ટના મહત્વ પર પ્રકાશ પાડતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે દરેક ખેલાડી ફિટનેસનું મહત્વ જાણે છે. યોગને તેમના રોજિંદા જીવનમાં સામેલ કરવાનું સૂચન કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું, “યોગથી તમારું શરીર પણ સ્વસ્થ રહેશે અને તમારું મન પણ જાગૃત રહેશે. તમને તમારી રમતમાં પણ આનો લાભ મળશે.” વર્ષ 2023ને બાજરીનું આંતરરાષ્ટ્રીય વર્ષ જાહેર કરવામાં આવ્યું છે તેનું અવલોકન કરીને, પ્રધાનમંત્રીએ ખેલાડીઓના પોષણમાં બાજરી ભજવી શકે તેવી વિશાળ ભૂમિકાની નોંધ લીધી. સંબોધનનું સમાપન કરતાં પ્રધાનમંત્રીએ વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો કે આપણા યુવાનો રમતગમતમાંથી શીખશે અને દેશને ઉર્જા આપશે.

આ પ્રસંગે ઉત્તર પ્રદેશના મુખ્યમંત્રી શ્રી યોગી આદિત્યનાથ અને સંસદસભ્ય શ્રી હરીશ દ્વિવેદી ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

પૃષ્ઠભૂમિ

ખેલ મહાકુંભનો પ્રથમ તબક્કો 10થી 16 ડિસેમ્બર 2022 દરમિયાન યોજવામાં આવ્યો હતો અને ખેલ મહાકુંભનો બીજો તબક્કો 18થી 28 જાન્યુઆરી 2023 દરમિયાન સુનિશ્ચિત થયેલ છે.

ખેલ મહાકુંભ કુસ્તી, કબડ્ડી, ખો ખો, બાસ્કેટબોલ, ફૂટબોલ, હોકી, વોલીબોલ, હેન્ડબોલ, ચેસ, કેરમ, બેડમિન્ટન, ટેબલ ટેનિસ વગેરે જેવી ઇન્ડોર અને આઉટડોર રમતોમાં વિવિધ સ્પર્ધાઓનું આયોજન કરે છે. આ ઉપરાંત નિબંધ લેખન, ચિત્રકળાની સ્પર્ધાઓ પણ યોજવામાં આવે છે. ખેલ મહાકુંભ દરમિયાન રંગોળી બનાવવા વગેરેનું પણ આયોજન કરવામાં આવે છે.

ખેલ મહાકુંભ એ એક નવતર પહેલ છે જે જિલ્લા બસ્તી અને આસપાસના વિસ્તારોના યુવાનોને તેમની રમતની પ્રતિભા દર્શાવવા માટે એક તક અને પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડે છે, અને તેમને રમતગમતને કારકિર્દીના વિકલ્પ તરીકે લેવા પ્રેરિત કરે છે. તે પ્રદેશના યુવાનોમાં શિસ્ત, ટીમ વર્ક, તંદુરસ્ત સ્પર્ધા, આત્મવિશ્વાસ અને રાષ્ટ્રવાદની ભાવના કેળવવાનો પણ પ્રયાસ કરે છે.

YP/GP/JD

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com