హీట్ యాక్షన్ ప్లాన్ లను అభివృద్ధి చేయడానికి నేషనల్ డిజాస్టర్ మేనేజ్ మెంట్ అథారిటీ (ఎన్ డిఎంఎ), భారత వాతావరణ విభాగం (ఐఎండి) 23 రాష్ట్రాలతో కలిసి పనిచేస్తున్నాయని కేంద్ర శాస్త్ర, సాంకేతిక శాఖ సహాయ మంత్రి (స్వతంత్ర హోదా) ఎర్త్ సైన్సెస్ సహాయ మంత్రి (స్వతంత్ర హోదా) పర్సనల్, పబ్లిక్ గ్రీవియెన్స్, పెన్షన్స్, అటామిక్ ఎనర్జీ, అంతరిక్ష శాఖల సహాయ మంత్రి డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ తెలిపారు.

 

పశువులపై వడగాలుల ప్రభావం గురించి ఈ రోజు రాజ్యసభలో ఒక ప్రశ్నకు డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ లిఖితపూర్వక సమాధానం ఇస్తూ, అధిక ఉష్ణోగ్రతలు వడగాడ్పుల పరిస్థితులకు దారితీసే రాష్ట్రాల్లో వేడి కార్యాచరణ ప్రణాళికలు అభివృద్ధి చేయబడుతున్నట్టు తెలిపారు.

 

అధ్యయనాల ప్రకారం, వేడి తరంగాల వల్ల కలిగే ఒత్తిడి శ్వాస ఇబ్బందులను, మరణాలను పెంచుతుంది, సంతానోత్పత్తిని తగ్గిస్తుంది, జంతువుల ప్రవర్తనను మారుస్తుంది. రోగనిరోధక ఎండోక్రైన్ వ్యవస్థను అణిచివేస్తుంది, తద్వారా జంతువులలో కొన్ని వ్యాధులకు అవకాశం పెరుగుతుందని డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ వివరించారు.

 

డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ మాట్లాడుతూ, హీట్ యాక్షన్ ప్లాన్ అనేది తీవ్రమైన వేడిమి సంఘటనలకు సమగ్ర ముందస్తు హెచ్చరిక వ్యవస్థ , సంసిద్ధత ప్రణాళిక అని చెప్పారు. తీవ్రమైన వేడి వల్ల దుర్బల జనాభాపై ఆరోగ్య దుష్ప్రభావాలను తగ్గించడానికి సంసిద్ధత, సమాచార-భాగస్వామ్యం ,ప్రతిస్పందన, సమన్వయాన్ని పెంచడానికి ఈ ప్రణాళిక తక్షణ ,దీర్ఘకాలిక చర్యలను అందిస్తుంది.

అనుకూల చర్యగా, ఐఎండి స్థానిక ఆరోగ్య విభాగాల సహకారంతో దేశంలోని అనేక ప్రాంతాల్లో ఉష్ణ కార్యాచరణ ప్రణాళికను ప్రారంభించిందని, వేడి తరంగాల గురించి ముందస్తు హెచ్చరిక ,అటువంటి సందర్భాల్లో తీసుకోవలసిన చర్యలను సూచిస్తుందని ఆయన అన్నారు. హీట్ యాక్షన్ ప్లాన్ 2013 నుండి అమలులోకి వచ్చింది.

 

తీవ్రమైన వాతావరణ దృగ్విషయాలలో వేడి తరంగాలు ఒకటి, దీని కోసం ఐఎండి ముందస్తు హెచ్చరిక జారీ చేస్తుంది. ఏప్రిల్, మే, జూన్ నెలల్లో దేశంలో గరిష్ట ఉష్ణోగ్రతలు, వడగాలులు గణనీయంగా పెరుగుతాయి. ప్రణాళిక ప్రయోజనం కోసం మార్చి చివరి వారంలో ఏప్రిల్, మే , జూన్ నెలల ఉష్ణోగ్రతల కోసం ఐఎండి సీజనల్ అవుట్ లుక్ ను జారీ చేస్తుంది. ఈ దృక్పథం ఈ సమయం వేడి తరంగాల అంచనా కూడా తెస్తుంది.

 

సీజనల్ అవుట్ లుక్ తరువాత రాబోయే రెండు వారాల పాటు ప్రతి గురువారం పొడిగించిన రేంజ్ అవుట్ లుక్ జారీ చేయబడుతుంది. దీనికి అదనంగా, రాబోయే ఐదు రోజుల పాటు వడగాల్పు హెచ్చరికతో సహా తీవ్రమైన వాతావరణానికి సూచన , రంగు కోడెడ్ హెచ్చరికలు ప్రతిరోజూ జారీ చేయబడతాయి.

 

ప్రణాళిక ప్రక్రియకు మద్దతు ఇచ్చేలా వడ గాడ్పులపై 24 గంటల పాటు చెల్లుబాటు అయ్యే అదనపు బులెటిన్ ను ఉదయం 8 గంటలకు) ఐఎండి న జారీ చేస్తుంది మరియు ఈ బులెటిన్ సంబంధిత అందరికీ కూడా చేరుతుంది.ఐఎండీ వెబ్ సైట్ లో హీట్ వేవ్స్ కోసం రూపొందించిన ప్రత్యేక పేజీలో కూడా ఈ బులెటిన్ లన్నీ పోస్ట్ చేయబడ్డాయి.

 

హీట్ వేవ్ అంచనా ,హెచ్చరికలో ఇటీవల సాధించిన పురోగతి ఈ క్రింది విధంగా ఉంది: -

 

కనిష్ట ఉష్ణోగ్రత, తేమ ,గాలి ప్రభావంతో సహా 1600 గంటలకు ఐ ఎస్ టి ప్రత్యేక ఉష్ణ తరంగం దాని ప్రభావం బులెటిన్ (మార్చి నుండి జూన్ వరకు) జి ఐ ఎస్ జారీపై హీట్ వేవ్ మానిటరింగ్ మరియు ఫోర్కాస్టింగ్ సమాచారం.

 

కనిష్ట ఉష్ణోగ్రత, తేమ, గాలి ప్రభావం సహా జిఐఎస్ పై హీట్ వేవ్ మానిటరింగ్ ఫోర్ కాస్టింగ్ సమాచారం

ప్రత్యేక హీట్ వేవ్ ,దాని ప్రభావ బులెటిన్ (మార్చి నుండి జూన్) ను భారత కాలమానం ప్రకారం సాయంత్రం నాలుగు గంటలకు జారీ చేస్తుంది. గరిష్ట ఉష్ణోగ్రత, కనిష్ట ఉష్ణోగ్రత, తేమ, గాలి ,వ్యవధిని పరిగణనలోకి తీసుకొని నాలుగు వేడి వాతావరణ నెలలకు (మార్చి, ఏప్రిల్, మే మరియు జూన్) మొత్తం దేశం కోసం హీట్ వేవ్ ప్రమాదాల విశ్లేషణ పూర్తయింది.

వేడి తరంగాల ప్రభావాన్ని తీవ్రతరం చేసే విభిన్న వాతావరణ ప్రామాణీకాల ఆధారంగా ప్రమాద స్కోర్లను గుర్తించడానికి ఇది దోహదపడుతుంది. ఈ స్కోర్లు భవిష్యత్తులో నిర్దిష్ట ప్రదేశాల కోసం హీట్ వేవ్ ప్రభావ-ఆధారిత హెచ్చరికలను ఉత్పత్తి చేయడానికి త్రెషోల్డ్ గా ఉపయోగించబడతాయి.

 

హీట్ వేవ్ సమాచార వెబ్ పేజీకి లింక్ https://internal.imd.gov.in/pages/heatwave_mausam.php

 

విస్తృతమైన నష్టం, ఆర్థిక, మానవ ,జంతు నష్టాలకు కారణమయ్యే పదమూడు అత్యంత ప్రమాదకరమైన వాతావరణ సంఘటనల కోసం తయారు చేసిన వెబ్ ఆధారిత ఆన్ లైన్ "క్లైమేట్ హజార్డ్ అండ్ వల్నరబిలిటీ అట్లాస్ ఆఫ్ ఇండియా" ను ఇటీవల ఐఎండి విడుదల చేసింది. https://imdpune.gov.in/hazardatlas/abouthazard.html వద్ద కూడా దీనిని యాక్సెస్ చేసుకోవచ్చు. అట్లాస్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వ అధికారులకు ,విపత్తు నిర్వహణ సంస్థలకు వివిధ తీవ్రమైన వాతావరణ సంఘటనలను పరిష్కరించడానికి ప్రణాళిక చేయడానికి ,తగిన చర్యలు తీసుకోవడానికి సహాయపడుతుంది.

వడగాల్పులతో సహా వివిధ తీవ్రమైన వాతావరణ సంఘటనలకు ప్రభావ-ఆధారిత సూచనను జారీ చేయడానికి ఈ అట్లాస్ ఐఎండికి రిఫరెన్స్ గా పనిచేస్తుంది.

 

<><><><>

(Release ID: 1885979)