రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) అక్టోబర్ 7, 2022న సెంట్రల్ బ్యాంక్ డిజిటల్ కరెన్సీ (CBDC)పై కాన్సెప్ట్ నోట్‌ను విడుదల చేసింది. ఈ  నోట్‌ను ఆర్ బీ ఐ (RBI) వెబ్‌సైట్లో దిగువ లింక్ ద్వారా యాక్సెస్ చేయవచ్చు.

 

https://www.rbi.org.in/Scripts/PublicationReportDetails.aspx?UrlPage=&ID=1218

 

ఈ విషయాన్ని కేంద్ర ఆర్థిక శాఖ సహాయ మంత్రి శ్రీ పంకజ్ చౌదరి ఈరోజు లోక్‌సభలో ఒక ప్రశ్నకు లిఖితపూర్వక సమాధానంలో తెలిపారు.

 

రిటైల్ విభాగంలో ఆర్‌బిఐ ప్రారంభించిన సిబిడిసి పైలట్‌లో బ్లాక్‌చెయిన్ టెక్నాలజీ ఆధారిత భాగాలు ఉన్నాయని మంత్రి పేర్కొన్నారు.

 

సీ బీ డీ సీ గురించి మరింత సమాచారం ఇస్తూ, ఆర్ బీ ఐ హోల్‌సేల్ మరియు రిటైల్ విభాగాల్లో సీ బీ డీ సీ పైలట్‌లను ప్రారంభించిందని మంత్రి పేర్కొన్నారు. డిజిటల్ రూపాయి -హోల్‌సేల్ (e₹-W)గా పిలవబడే హోల్‌సేల్ విభాగంలో పైలట్ నవంబర్ 1, 2022న ప్రారంభించబడింది, ప్రభుత్వ సెక్యూరిటీలలోని సెకండరీ మార్కెట్ లావాదేవీల సెటిల్‌మెంట్‌కు ఈ పైలట్ కేసు పరిమితం చేయబడింది. e₹-W యొక్క ప్రయోజనం ఇంటర్-బ్యాంక్ మార్కెట్‌ను మరింత సమర్థవంతంగా ప్రభావితం చేయగలదని భావిస్తున్నారు. సెటిల్‌మెంట్ గ్యారెంటీ మౌలిక సదుపాయాల అవసరాన్ని లేదా సెటిల్‌మెంట్ రిస్క్‌ను తగ్గించడానికి ప్రత్యామ్నాయ అవసరాన్ని నిరోధించడం ద్వారా సెంట్రల్ బ్యాంక్ డబ్బులో సెటిల్‌మెంట్ లావాదేవీ ఖర్చులను తగ్గిస్తుంది. డిజిటల్ రూపాయి-రిటైల్ (e₹-R)గా పిలువబడే రిటైల్ విభాగంలో పైలట్ డిసెంబర్ 01, 2022న  కస్టమర్‌లు మరియు వ్యాపారులతో కూడిన క్లోజ్డ్ యూజర్ గ్రూప్ (CUG)లో ప్రారంభించబడింది.

 

రిటైల్ పైలట్ ప్రాజెక్ట్‌లో దశల వారీగా భాగస్వామ్యానికి ఎనిమిది బ్యాంకులను ఆర్‌బిఐ గుర్తించిందని మంత్రి తెలిపారు. మొదటి దశలో స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా, ఐ సి ఐ సి ఐ బ్యాంక్, యెస్ బ్యాంక్ మరియు ఐ డి ఎఫ్ సి ఫస్ట్ బ్యాంక్ అనే నాలుగు బ్యాంకులు ఉన్నాయి. తదనంతరం, బ్యాంక్ ఆఫ్ బరోడా, యూనియన్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా, హెచ్‌డిఎఫ్‌సి బ్యాంక్ మరియు కోటక్ మహీంద్రా బ్యాంక్ వంటి మరో నాలుగు బ్యాంకులు రిటైల్ పైలట్‌లో పాల్గొంటాయి.

 

డిసెంబర్ 01, 2022న సీ బీ డీ సీ (e₹-R) రిటైల్ వెర్షన్‌లో ఆర్ బీ ఐ ఇప్పటికే పైలట్‌ను రూపొందించిందని మరో ప్రశ్నకు సమాధానంగా మంత్రి తెలిపారు. e₹-R అనేది డిజిటల్ టోకెన్ రూపంలో ఉంటుంది. చట్టపరమైన నగదు రూపాయి టెండర్‌ను సూచిస్తుంది. ఇది పేపర్ కరెన్సీ మరియు నాణేల మాదిరిగానే అదే విలువలతో జారీ చేయబడుతోంది. ఇది ఆర్థిక మధ్యవర్తుల ద్వారా, అంటే బ్యాంకుల ద్వారా పంపిణీ చేయబడుతోంది. వినియోగదారులు పాల్గొనే బ్యాంకులు అందించే డిజిటల్ వాలెట్ ద్వారా e₹- Rతో లావాదేవీలు చేయగలుగుతారు. లావాదేవీలు వ్యక్తి నుండి వ్యక్తి (P2P) మరియు వ్యక్తి నుండి వ్యాపారి (P2M) రెండూ కావచ్చు. e₹-R విశ్వాసం, భద్రత మరియు సెటిల్‌మెంట్ ముగింపు వంటి భౌతిక నగదు లక్షణాలను అందిస్తుంది. నగదు వలె, సీ బీ డీ సీ ఎటువంటి వడ్డీని పొందదు మరియు బ్యాంకులలో డిపాజిట్ల వంటి ఇతర రకాల డబ్బుకు మార్చవచ్చు.

 

సీ బీ డీ సీ యొక్క పూర్తి అమలు కోసం ఆర్ బీ ఐ చేపడుతున్న ఇతర చర్యలలో  స్వీకరించిన ఫీడ్‌బ్యాక్ ఆధారంగా మరిన్ని బ్యాంకులు, వినియోగదారులు మరియు ప్రాంతాలకు చేర్చడానికి పైలట్ల పరిధిని క్రమంగా విస్తరించడం కూడా ఉన్నాయని మంత్రి పేర్కొన్నారు.  

***

(Release ID: 1883313) Visitor Counter : 844