దేశవ్యాప్తంగా ప్రధాన మంత్రి నేషనల్ అప్రెంటిస్షిప్ మేళా (పిఎంఎన్ఎఎమ్) ను ప్రభుత్వం నిర్వహించింది. జూన్ 2022 లో ప్రారంభమైనప్పటి నుండి 2022 నవంబర్ నెల వరకు ఐదు మేళా లను నిర్వహించారు. స్థానిక పరిస్థితులు / పండుగలు మొదలైన వాటి ఆధారంగా జిల్లా / ప్రదేశం , మేళా రోజును ఎంచుకునే సౌలభ్యంతో అన్ని జిల్లాలు త్రైమాసికానికి ఒకసారి , సంవత్సరానికి నాలుగు సార్లు జరిగేలా ప్రతి రెండవ సోమవారం మొత్తం 1/3 జిల్లాల్లో పిఎంఎన్ఎఎమ్ ను నిర్వహించాలని రాష్ట్రాలకు / కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలకు సూచించారు. రాష్ట్రాలు/కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల వారీగా జాబితా అనుబంధం-1లో ఉంది. కార్పొరేట్ కంపెనీలతో సహా వాటాదారులలో మేళా ఆసక్తిని రేకెత్తించింది. సంస్థలు, పాల్గొన్న అభ్యర్థులు , అప్రెంటిస్ షిప్ కాంట్రాక్ట్ కు సంబంధించి రాష్ట్రాల వారీగా జాబితా అనుబంధం-2 లో ఉంది.

 

అప్రెంటిస్ షిప్ శిక్షణ ద్వారా ఏటా పది లక్షల మంది యువతకు శిక్షణ ఇవ్వడానికి ప్రభుత్వం కృషి చేస్తోంది. ఈ దిశగా సంస్థలు , అభ్యర్థుల చురుకైన భాగస్వామ్యానికి పిఎంఎన్ఎఎమ్ ఒక వేదికగా ఉపయోగించబడుతోంది. ఇది భాగస్వామ్య సంస్థలు/ పరిశ్రమలలో ఉన్న వివిధ అవకాశాలపై యువతకు అవగాహన కల్పిస్తుంది.అందువల్ల, పిఎంఎన్ఎఎమ్ ఎక్కువ సంఖ్యలో యువత , సంస్థలు / పరిశ్రమలను అప్రెంటిస్షిప్ పరిధిలోకి తీసుకురావడానికి సహాయపడుతుంది.

 

అప్రెంటీస్ షిప్ మేళాలు సంస్థలు/ పరిశ్రమలలో యువతకు అప్రెంటీస్ షిప్ అవకాశాలను సృష్టిస్తాయి, ఉద్యోగ శిక్షణ ఇవ్వడం ద్వారా నైపుణ్య అంతరాన్ని పూడ్చడానికి , వారిని పరిశ్రమకు సిద్ధంగా ఉపాధి పొందగలిగేలా చేస్తాయి.

 

పి ఎమ్ ఎన్ ఎ ఎమ్ సంస్థలు/ కంపెనీలు అభ్యర్థుల విశిష్ట భాగస్వామ్యానికి దోహదపడుతుంది. భాగస్వామ్య కంపెనీల్లో ఉన్న వివిధ అవకాశాలపై యువతకు అవగాహన కల్పిస్తుంది.

 

సంస్కరణలు (సులభతరం , ప్రక్రియ సరళీకరణలు) ద్వారా అప్రెంటిస్ షిప్ శిక్షణ, అవగాహన వర్క్ షాప్ లు, సంస్థలు / యజమానులతో నిరంతరం నిమగ్నం కావడం, అప్రెంటిస్ షిప్ మేళా, విద్యార్థులు , సంస్థలలో అప్రెంటిస్ షిప్ శిక్షణ గురించి అవగాహన కల్పించడానికి పబ్లిక్ రీచ్ అవుట్ ద్వారా అప్రెంటీస్ షిప్ శిక్షణ దిశగా మంత్రిత్వ శాఖ ఇచ్చిన ప్రాధాన్యత సానుకూల ప్రభావాన్ని చూపుతోంది.

 

ఈ కార్యక్రమాలన్నీ అప్రెంటీస్ ల సంఖ్య 2020-21 లో 2.90 లక్షల నుండి 2021-22 లో 5.8 లక్షలకు పెరగడానికి దారితీశాయి. అదే కాలంలో వ్యయం

రూ .120 కోట్ల నుండి రూ .217 కోట్లకు పెరిగింది. ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో అప్రెంటిస్ల సంఖ్య 10 లక్షలకు పెరగడానికి దారితీస్తుందని భావిస్తున్నారు.

 

(ఎఫ్) ప్రెస్ ఇన్ఫర్మేషన్ బ్యూరో (పిఐబి), దూరదర్శన్, కమ్యూనిటీ రేడియోలు, ఆల్ ఇండియా రేడియో వంటి ప్రభుత్వ మీడియా ఛానల్స్, మైగవ్ వంటి సోషల్ మీడియా ప్లాట్ ఫారం లు, ప్రింట్ మీడియా, డిజిటల్ మీడియా (ఎస్ఎంఎస్) వంటి సోషల్ మీడియా ప్లాట్ ఫారం ల ద్వారా, స్థానిక స్థాయిలో ఐటిఐల ద్వారా చురుకైన రాష్ట్ర / జిల్లా భాగస్వామ్యం, కరపత్రాల ద్వారా, పాఠశాలలు , కళాశాలల సమీకరణ ద్వారా, ప్రాంతీయ నైపుణ్య అభివృద్ధి , వ్యవస్థాపకత్వ ప్రాంతీయ డైరెక్టరేట్ల (ఆర్డిఎస్డిఇ) ప్రచార డ్రైవ్ , బోర్డ్ ఆఫ్ అప్రెంటిస్ షిప్ ట్రైనింగ్ (బోట్), సెక్టార్ స్కిల్ కౌన్సిల్స్ (ఎస్ ఎస్ సిలు), థర్డ్ పార్టీ అగ్రిగేటర్స్ (టి పి ఎ లు), , లోకల్ ఇండస్ట్రీ అసోసియేషన్ ల ద్వారా అప్రెంటిస్ షిప్ మేళా లను నిర్వహించడానికి విస్తృత ప్రచారం కల్పిస్తున్నారు.

 

విద్యార్థులకు , సంస్థలు / పరిశ్రమలలో అప్రెంటీస్ షిప్ గురించి అవగాహన కల్పించడానికి , యువతకు అప్రెంటిస్ షిప్ అవకాశాలను సృష్టించడానికి ప్రభుత్వం దేశవ్యాప్తంగా 250 అప్రెంటీస్ షిప్ అవగాహన వర్క్ షాప్ లను నిర్వహిస్తోంది. ఇది అభ్యర్థుల దరఖాస్తులు / రిజిస్ట్రేషన్లను అప్రెంటిస్షిప్ ఒప్పందాలుగా మార్చడానికి సంస్థలు, అభ్యర్థులు ఎక్కువగా పాల్గొనేందుకు దోహదపడుతుంది.

 

i. 1961 అప్రెంటీస్ చట్టం, 2019 రూల్స్ కు సవరణలు సహా వివిధ సంస్కరణలు, నేషనల్ అప్రెంటిస్షిప్ ప్రమోషన్ స్కీం (ఎన్ఎపిఎస్) ప్రారంభంతో వివిధ సంస్థలు ఎక్కువ సంఖ్యలో అప్రెంటీస్లను నియమించడానికి వీలు ఏర్పడింది. 2014లో అప్రెంటీస్ చట్టం, 1961 కి, 2019లో అప్రెంటిస్ షిప్ రూల్స్ 1992 కు తీసుకువచ్చిన సంస్కరణలు:

 

*అప్రెంటిస్ ఇన్ టేక్ బ్యాండ్ గరిష్ట పరిమితిని 10 శాతం నుంచి 15 శాతానికి పెంచారు. ఇది సంస్థలను ఎక్కువ మంది అప్రెంటీస్లను నియమించుకోవడానికి అనుమతిస్తుంది.

 

*సంస్థల్లో తప్పనిసరి సిబ్బంది సంఖ్య (అప్రెంటిస్లను నియమించడానికి) ను 40 నుండి 30 కి తగ్గించారు. ఇది చట్టం పరిధిలోకి మరిన్ని సంస్థలను తీసుకువచ్చింది.

 

*ఆప్షనల్ ఎంగేజ్ మెంట్ లిమిట్ ను ప్రస్తుతమున్న 6 నుంచి 4 కు తగ్గించారు. ఇది అప్రెంటీస్లను తీసుకోవడానికి స్వచ్ఛంద సంస్థల పెరుగుదలకు కూడా దారితీస్తుంది.

 

*స్టైఫండ్ కనీస వేతనాల నుండి వేరు చేయబడి ఇప్పుడు నిర్దిష్ట కోర్సు / ట్రేడ్ కోసం అవసరమైన అభ్యర్థి విద్యా / నైపుణ్య అర్హతతో అనుసంధానించ బడింది. ఇది స్టైపెండ్ రేట్లలో అసమానతలను తొలగించి, ఒకే విధంగా స్టైపెండ్ ను నిర్ధారించింది.

 

*సేవా రంగంలోని పరిశ్రమలకు కోర్సు రూపకల్పనలో సరళతను అందించే ఆప్షనల్ ట్రేడ్ లను ప్రవేశపెట్టారు.

 

*అప్రెంటిస్షిప్ తో కూడిన డిగ్రీ కోర్సులకు అనుమతి ఇచ్చారు.

 

*నాన్ ఇంజనీరింగ్ డిగ్రీ హోల్డర్లు కూడా అప్ స్కిల్ కోసం శిక్షణ పొందవచ్చు.

 

*చట్టంలోని నిబంధనలను

పాటించకపోతే జైలు శిక్ష విధించే నిబంధనను జరిమానా గా మార్చారు.

 

ii.నైపుణ్యాభివృద్ధి , ఎంటర్ప్రిన్యూర్షిప్ మంత్రిత్వ శాఖ వివిధ వాటాదారులతో సంప్రదించి, సంస్థలు అప్రెంటిస్ల సంఖ్యను పెంచేందుకు పోర్టల్ , ప్రక్రియలను సరళీకృతం చేయడానికి , ఎన్ఎపిఎస్ మార్గదర్శకాలను సవరించడానికి అనేక చర్యలు తీసుకుంది. పోర్టల్/అప్రెంటీస్ షిప్ ప్రక్రియలను సరళీకృతం చేయడానికి, అప్రెంటీస్ షిప్ నియామక ప్రక్రియను సులభతరం చేయడానికి 2021 డిసెంబర్, 2022 నవంబర్ మధ్య ఎనిమిది ఆఫీస్ మెమోరాండం లను (ఒఎమ్ లు) జారీ చేశారు.

 

*అప్రెంటిస్ షిప్ పోర్టల్ ఫంక్షనాలిటీ యూజర్ ఆవశ్యకతకు అనుగుణంగా మెరుగుపరచబడింది,

 

*ప్రక్రియలను సులభతరం చేయడానికి నేషనల్ అప్రెంటిస్షిప్ ప్రమోషన్ స్కీమ్ (ఎన్ఏపిఎస్), బేసిక్ ట్రైనింగ్ ప్రొవైడర్ (బిటిపి) మార్గదర్శకాలను సవరించారు.

 

*ఆప్షనల్ ట్రేడ్స్ కోర్సుల వ్యవధిని సవరించారు (ఎక్కువగా ఒక సంవత్సరం).

 

*ఇండస్ట్రియల్ ట్రైనింగ్ ఇనిస్టిట్యూట్ (ఐటీఐ) ఉత్తీర్ణులైన అభ్యర్థులకు థియరీ పరీక్ష నుంచి మినహాయింపు ఇచ్చారు.

 

*అప్రెంటీస్ ల కోసం ఆల్ ఇండియా ట్రేడ్ టెస్ట్ (ఎఐటిటి) త్రైమాసికంగా షెడ్యూల్ చేయబడుతుంది, తద్వారా అభ్యర్థులకు ఏడాది పొడవునా సర్టిఫికేట్లు జారీ చేయబడతాయి.

 

*పెద్ద సంస్థలను తమ ప్రాంగణంలో ప్రాథమిక శిక్షణ ఇవ్వడానికి

అనుమతించారు.

 

*కేంద్ర న్యాయపరిధి సంస్థల సౌలభ్యం కోసం అనేకం కాకుండా ఒకే ప్రాంతీయ నైపుణ్య అభివృద్ధి, ఎంటర్ప్రిన్యూర్షిప్ (ఆర్డిఎస్డిఇ) ను ఎంచుకోవడానికి అనుమతించబడుతుంది.

 

*ఒకవేళ పోర్టల్ పేమెంట్ గేట్ వే ద్వారా పేమెంట్ చేసినట్లయితే, ఎస్టాబ్లిష్ మెంట్ ల ద్వారా ఎలాంటి పేమెంట్ రుజువులు అప్ లోడ్ చేయబడవు, మరియు..

 

*ప్రాథమిక శిక్షణ (బిటి) మరియు ఆన్-ది-జాబ్ ట్రైనింగ్ (ఒజెటి) ఒకే సమయంలో చేస్తే సంస్థలకు స్టైపెండ్ మద్దతు అనుమతించబడుతుంది.

 

iii. మంత్రిత్వ శాఖ సెంట్రల్ పబ్లిక్ సెక్టార్ యూనిట్స్ (సి పి ఎస్ యు) తో నిరంతరం సంప్రదింపులు జరుపుతోంది. ఎక్కువ మంది అప్రెంటిస్లను నియమించడానికి, వారి కాంట్రాక్టర్లు , డీలర్లు / సరఫరా దారుల మొత్తం గొలుసును అప్రెంటిస్లను నియమించేలా ప్రోత్సహించడానికి 02-05-2022 న సి పి ఎస్ యు ల ఉన్నత యాజమాన్యాలతో వర్చువల్ సమావేశం కూడా నిర్వహించింది. అలాగే, దేశవ్యాప్తంగా ప్రతిపాదిత 250 అప్రెంటిస్ షిప్ అవగాహన వర్క్ షాప్ లు, ఇంకా నెలవారీ అప్రెంటిస్ షిప్ మేళా లలో సి పి ఎస్ యు లకు భాగస్వామ్యం కల్పిస్తోంది.

Annexure-I

For UN-STARRED QUESTION NO: 708 TO BE ANSWERED ON 12-12-2022

State/UT wise number of Districts / Locations in each Mela

 

Sl. No.	State / UT	Number of Districts/ Locations
1	Andhra Pradesh	9
2	Arunachal Pradesh	8
3	Assam	11
4	Bihar	13
5	Chhattisgarh	11
6	Goa	1*
7	Gujarat	11
8	Haryana	7
9	Himachal Pradesh	4
10	Jharkhand	8
11	Karnataka	10
12	Kerala	5
13	Madhya Pradesh	18
14	Maharashtra	12
15	Manipur	5
16	Meghalaya	4
17	Mizoram	4
18	Nagaland	5
19	Odisha	10
20	Punjab	8
21	Rajasthan	11
22	Sikkim	2
23	Tamil Nadu	13
24	Telangana	11
25	Tripura	3
26	Uttar Pradesh	25
27	Uttarakhand	4
28	West Bengal	8
29	Andaman and Nicobar	1*
30	Chandigarh	1*
31	Dadra and Nagar Haveli and Daman and Diu	1*
32	Delhi	4
33	Jammu and Kashmir	6
34	Lakshadweep	1*
35	Ladakh	1*
36	Puducherry	1
	Total	257

*Smaller States/UTs allowed to conduct the Mela once in three months.

Annexure-II

For UN-STARRED QUESTION NO: 708 TO BE ANSWERED ON 12-12-2022

Details of establishments, candidate participated, and contracts generated

 

Sl. No.	State / UT	Establishments*	Candidates participated*	Contract generated**
1	Andhra Pradesh	812	11749	5359
2	Arunachal Pradesh	6	471	7
3	Assam	47	1511	3181
4	Bihar	263	16440	1929
5	Chhattisgarh	71	2022	2014
6	Goa	0	0	8578
7	Gujarat	1534	22814	13524
8	Haryana	433	14638	11974
9	Himachal Pradesh	141	962	2560
10	Jharkhand	46	4072	3190
11	Karnataka	302	6512	11047
12	Kerala	223	6418	3271
13	Madhya Pradesh	198	8152	15825
14	Maharashtra	829	19833	34428
15	Manipur	5	130	4
16	Meghalaya	0	0	40
17	Mizoram	0	25	475
18	Nagaland	0	0	1315
19	Odisha	304	6425	2236
20	Punjab	238	6085	3476
21	Rajasthan	475	10007	8326
22	Sikkim	3	47	6479
23	Tamil Nadu	1014	9020	15819
24	Telangana	386	8382	6049
25	Tripura	5	456	3273
26	Uttar Pradesh	599	14021	16221
27	Uttarakhand	136	2675	5786
28	West Bengal	86	3069	7339
29	Andaman and Nicobar	0	0	1
30	Chandigarh	14	235	300
31	Dadra and Nagar Haveli and Daman and Diu	13	185	2911
32	Delhi	283	3270	15865
33	Jammu and Kashmir	329	4154	6496
34	Lakshadweep	0	0	12650
35	Ladakh	0	0	0
36	Puducherry	42	501	2045
	Total	*8,836	*1,84,281	**2,33,993

*Establishments and Candidates participated is as per the Mela Day.

**Pan India data –Apprenticeship Contract tracked for 20 days after Mela day which may also include contracts generated out side PMNAM.

 

This information was given by the Minister of State for Skill Development and Entrepreneurship, Shri Rajeev Chandrasekhar in a written reply in the Lok Sabha today.

*****

(Release ID: 1882874) Visitor Counter : 162