శ్రీ జి. అశోక్ కుమార్, డైరెక్టర్ జనరల్, నేషనల్ మిషన్ ఫర్ క్లీన్ గంగా (ఎన్‌ఎంసిజి), జలవనరుల శాఖ, నది అభివృద్ధి మరియు గంగా పునరుజ్జీవనం, జల శక్తి మంత్రిత్వ శాఖ, ఎన్‌ఎంసిజి, ఎగువ యమునా నదితో సహా వాటాదారుల జాయింట్ కమిటీ బోర్డు (యువైఆర్‌బి ), యూపీ నీటిపారుదల శాఖ, ఢిల్లీ జల్ బోర్డ్ (డిజెబి), నీటిపారుదల మరియు వరద నియంత్రణ, ఢిల్లీ మరియు ఢిల్లీ కాలుష్య నియంత్రణ కమిటీ (డిపిసిసి)తో నురుగు ఏర్పడటాన్ని నియంత్రించడానికి/తగ్గించడానికి చేస్తున్న ప్రయత్నాలను పర్యవేక్షించడానికి మరియు సమన్వయం చేయడానికి కమిటీ ఏర్పాటు చేయబడింది. ఛత్ పూజ సమయంలో యమునా నదిలో ఓఖ్లా బ్యారేజ్. 07.10.2016 తేదీ నాటి గంగా నది (పునరుజ్జీవనం, రక్షణ మరియు నిర్వహణ) అథారిటీస్ ఆర్డర్‌లోని పారా 7లో అందుబాటులో ఉన్న అధికారాల అమలులో కమిటీ ఏర్పాటు చేయబడింది. జాయింట్ కమిటీలో ఎగ్జిక్యూటివ్ డైరెక్టర్, టెక్నికల్, ఎన్‌ఎంసిజి (ఛైర్మన్), మెంబర్ సెక్రటరీ, యువైఆర్‌బి (సభ్యుడు), మెంబర్ సెక్రటరీ, ఢిల్లీ కాలుష్య నియంత్రణ కమిటీ డిపిసిసి (సభ్యుడు), చీఫ్ ఇంజనీర్, ఇరిగేషన్ & ఫ్లడ్ కంట్రోల్, ఐ&ఎఫ్‌సి, ఢిల్లీ (సభ్యుడు), చీఫ్ ఇంజనీర్,ఎస్‌డిడబ్ల్యూ ఎన్‌డబ్ల్యూ, డిజెబి(సభ్యుడు), ఎగ్జిక్యూటివ్ ఇంజనీర్, ఓఖ్లా, యూపీ నీటిపారుదల శాఖ (సభ్యుడు) వీరిలో ఉన్నారు.

వాటాదారుల పాత్ర మరియు బాధ్యతలు:ఎన్‌ఎంసిజి&యువైఆర్‌బి- ఢిల్లీ, యుపీ మరియు హర్యానా, డిజెబి మరియు , ఐ&ఎఫ్‌సి మధ్య సమన్వయం - యాంటీ సర్ఫ్యాక్టెంట్ డోసింగ్ & ఢిల్లీ ఎస్‌డిపిల వాంఛనీయ మరియు సమర్థవంతమైన కార్యకలాపాలు,డిబిసిసి-ఎస్‌డిపిల పర్యవేక్షణ మరియు పారిశ్రామిక వ్యర్ధాలను నివారించడం, యూపీ నీటిపారుదల శాఖ - బ్యారేజీ ఆపరేషన్. బోట్ మౌంటెడ్ స్ప్రేయర్ల నుండి 25/10/2022 నుండి ఛత్ పూజ వరకు పర్యావరణ అనుకూల యాంటీ సర్ఫ్యాక్టెంట్ స్ప్రే చేయాలని నిర్ణయించబడింది. నురుగు ఏర్పడటాన్ని నియంత్రించడానికి ఇతర చర్యలు ఓఖ్లా బ్యారేజీ వద్ద ఫ్రీ ఫాల్‌ను నివారించడానికి/కనిష్టీకరించడానికి బ్యారేజీ గేట్ కార్యకలాపాలను కలిగి ఉంటుంది.

ఇది నమామి గంగే కింద చేపట్టిన కార్యక్రమం. కేంద్ర పథకాలు మరియు రాష్ట్ర ప్రణాళిక కింద మురుగునీటి పారుదల కార్యక్రమాలు మరియు పారిశ్రామిక వ్యర్థాల విడుదలను పర్యవేక్షించే దిశగా జరుగుతున్న ప్రయత్నాలకు ఇది అదనం. ఈ ప్రయత్నాలు వివిధ సీజన్లలో నది నీటి నాణ్యతలో వివిధ స్థాయిలలో మార్పులను తీసుకువచ్చాయి. పండుగల సీజన్‌ను దృష్టిలో ఉంచుకుని, ఓఖ్లా బ్యారేజీ దిగువన యమునా నదిలో నురుగు సమస్యను నియంత్రించే ప్రయత్నంలో వివిధ విభాగాలు/ఏజెన్సీల ప్రయత్నాలను సమన్వయం చేయాలని భావించారు.

గంగా నది ఉపనదులను శుభ్రపరచడం, ముఖ్యంగా యమునా, నమామి గంగే కార్యక్రమంలో ప్రధానాంశాలలో ఒకటి. ఇప్పటికే పట్టాభిషేకం స్తంభం వద్ద 318 ఎంఎల్‌డి ఎస్‌టిపి మార్చి 2022లో ప్రారంభించబడింది. ఎన్‌ఎంసిజి ద్వారా యమునాపై 3 ఇతర ప్రధాన ఎస్‌టిపిలు డిసెంబర్ 2022 నాటికి పూర్తి చేయాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు, వీటిలో రిథాలా, కొండ్లీ మరియు ఓఖ్లా ఉన్నాయి. ఓఖ్లా ఆసియాలోనే అతిపెద్ద ఎస్‌టిపి అవుతుంది. ఈ ప్రాజెక్టులు పూర్తయిన తర్వాత, దాదాపు 1300 ఎంఎల్‌డి మురుగునీరు నదిలోకి ప్రవహించడం ఆగిపోతుంది కాబట్టి యమునా నది నీటి నాణ్యతలో గణనీయమైన మెరుగుదల ఉంటుంది.

ఎన్‌జిఓలు మరియు ఇతర వాటాదారులతో కలిసి ఈ సంవత్సరం ప్రారంభం నుండి యమునాపై ఒక సమిష్టి ప్రచారం కూడా నిర్వహించబడుతోంది, దీనిలో భాగంగా ఢిల్లీలోని యమునా నదిపై ప్రతి నెల 4వ శనివారం మరియు మరో ముఖ్యమైన రోజున ఎన్‌ఎంసిజి స్వచ్ఛత డ్రైవ్‌లు నిర్వహిస్తోంది. ఎన్‌జిఓలు మరియు ఇతర వాటాదారుల మద్దతుతో ఫిబ్రవరి 2022 నుండి కార్యక్రమం నిర్వహిస్తున్నారు. గంగా మరియు దాని ఉపనదుల పునరుజ్జీవనం, ముఖ్యంగా యమునా పునరుజ్జీవనంపై అవగాహన పెంచడానికి అక్టోబర్ 2న స్వచ్ఛతా దివస్ సందర్భంగా న్యూఢిల్లీలోని సుర్ ఘాట్‌లో యమునా ఆర్తి కూడా నిర్వహించబడింది. ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ ద్వారా అర్థ గంగా ప్రచారం కింద ఎన్‌ఎంసిజి ఘాట్‌లపై గంగా ఆర్టిస్‌లను సులభతరం చేస్తోంది మరియు గంగా బేసిన్‌లోని స్థానిక ప్రజలకు మరింత జీవనోపాధి అవకాశాలను కల్పించడానికి శిక్షణనిస్తోంది.

 

*****

(Release ID: 1868648)