తేనెటీగల పెంపకం మరియు అనుబంధ కార్యకలాపాలను ప్రోత్సహించడం ద్వారా 'తీపి విప్లవం' అనే ప్రధాని నరేంద్ర మోడీ దృష్టికి అనుగుణంగా తేనె ఎగుమతి సామర్థ్యాన్ని ఉపయోగించుకునేందుకు, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు మరియు రైతుల సహకారంతో దేశవ్యాప్తంగా అనేక కార్యక్రమాలను నిర్వహించాలని ప్రభుత్వం యోచిస్తోంది.

చండీగఢ్‌లో ఎగుమతిదారులు, వాటాదారులు మరియు ప్రభుత్వ అధికారులతో కూడిన తేనె ఎగుమతి ప్రమోషన్ కోసం APEDA, వాణిజ్య మరియు పరిశ్రమల మంత్రిత్వ శాఖ ద్వారా ఇటువంటి ఒక కార్యక్రమం నిర్వహిస్తున్నారు. ఇక్కడ నాణ్యమైన ఉత్పత్తిని నిర్ధారించడం ద్వారా రైతులను తేనె పెంపకం వైపు ప్రోత్సహించడంపై దృష్టి సారిస్తుంది.

కోవిడ్-19 మహమ్మారి తర్వాత దాని సహజ రోగనిరోధక శక్తిని పెంచే లక్షణాలు మరియు చక్కెరకు ఆరోగ్యకరమైన ప్రత్యామ్నాయంగా ఉపయోగిస్తున్న కారణంగా ప్రపంచవ్యాప్తంగా తేనె వినియోగం చాలా రెట్లు పెరిగింది. APEDA కొత్త దేశాలకు నాణ్యమైన ఉత్పత్తి మరియు మార్కెట్ విస్తరణను నిర్ధారించడం ద్వారా తేనె ఎగుమతులను పెంచడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ప్రస్తుతం భారతదేశ సహజ తేనె ఎగుమతులు ప్రధానంగా ఒక మార్కెట్‌పై ఆధారపడి ఉన్నాయి - యునైటెడ్ స్టేట్స్ - ఇది ఎగుమతుల్లో 80 శాతం కంటే ఎక్కువ.

తేనె ఉత్పత్తిని పెంచడానికి ప్రభుత్వం చేపట్టిన ఆత్మనిర్భర్ భారత్ చొరవలో భాగంగా, జాతీయ తేనెటీగల పెంపకం మరియు తేనె మిషన్ (NBHM) కోసం మూడు సంవత్సరాలకు (2020-21 నుండి 2022-23) 500 కోట్ల రూపాయల కేటాయింపును ప్రభుత్వం ఆమోదించింది.

ఆయుర్వేదంలో తేనెకు ఎంతో ప్రాధాన్యం ఉందని ‘మన్‌కీ బాత్‌’ కార్యక్రమంలో ప్రధాని మోదీ ఉద్ఘాటించారు. తేనెను అమృతం అని అభివర్ణించారు. నేటికి తేనె ఉత్పత్తిలో అనేక అవకాశాలు ఉన్నాయని, వృత్తి విద్యను అభ్యసిస్తున్న యువత కూడా స్వయం ఉపాధికి వనరుగా మారుతున్నారని అన్నారు.

"నాణ్యమైన తేనె ఎగుమతులను పెంచడానికి మేము రాష్ట్ర ప్రభుత్వం, రైతులు మరియు విలువ గొలుసులోని ఇతర వాటాదారులతో సన్నిహిత సహకారంతో పని చేస్తున్నాము" అని APEDA చైర్మన్ డాక్టర్ M అంగముత్తు అన్నారు. తేనె ఎగుమతులను పెంపొందించేందుకు వివిధ దేశాలు విధించిన డ్యూటీ స్ట్రక్చర్‌పై భారత్‌ కూడా మళ్లీ చర్చలు జరుపుతోందని ఆయన తెలిపారు.

APEDA వివిధ పథకాలు, నాణ్యతా ధృవీకరణ మరియు ల్యాబ్ పరీక్షల క్రింద ప్రభుత్వ సహాయాన్ని పొందడంతోపాటు ఎగుమతి మార్కెట్‌లను యాక్సెస్ చేయడంలో తేనె ఉత్పత్తిదారులకు సౌకర్యాలు కల్పిస్తోంది.

అధిక సరకు రవాణా ఖర్చు, తేనె ఎగుమతి సీజన్‌లో బాగా అధికంగా ఉన్న సమయంలో కంటైనర్‌ల పరిమిత లభ్యత, అధిక న్యూక్లియర్ మాగ్నెటిక్ రెసొనెన్స్ పరీక్ష ఖర్చులు మరియు సరిపోని ఎగుమతి ప్రోత్సాహకాలు వంటి సవాళ్లను ఎదుర్కోవడానికి APEDA ఎగుమతిదారులతో కలిసి పని చేస్తోంది.

1996-97లో తన మొదటి వ్యవస్థీకృత ఎగుమతులను ప్రారంభించిన భారతదేశం, 2021-22లో USD 163.73 మిలియన్ల విలువైన 74,413 మెట్రిక్ టన్నుల (MT) సహజ తేనెను ఎగుమతి చేసింది. యునైటెడ్ స్టేట్స్ 59,262 MT వద్ద ప్రధాన వాటాను కలిగి ఉంది. యునైటెడ్ అరబ్ ఎమిరేట్స్, సౌదీ అరేబియా, నేపాల్, మొరాకో, బంగ్లాదేశ్ మరియు ఖతార్‌లు భారతీయ తేనెకు ఇతర ప్రధాన గమ్యస్థానాలు.

2020లో, గ్లోబల్ తేనె ఎగుమతి 7.36 లక్షల మెట్రిక్ టన్నులుగా నమోదైంది. అలాగే తేనె ఉత్పత్తి మరియు ఎగుమతి చేసే దేశాలలో భారతదేశం వరుసగా 8వ మరియు 9వ స్థానంలో నిలిచింది. 2020లో, మొత్తం తేనె ఉత్పత్తి 1.62 మిలియన్ మెట్రిక్ టన్నులుగా నిర్ణయించారు. ఇందులో అన్ని తేనె వనరులు, వ్యవసాయ మొక్కలు, అడవి పువ్వులు మరియు అటవీ చెట్ల నుండి సేకరించిన తేనె కూడా ఉంది.

భారతదేశంలో, ఈశాన్య ప్రాంతం మరియు మహారాష్ట్ర దేశంలోని ప్రధాన సహజమైన తేనెను ఉత్పత్తి చేసే ప్రాంతాలు. అలాగే భారతదేశంలో ఉత్పత్తి చేసిన తేనెలో దాదాపు 50 శాతం దేశీయంగా వినియోగితం అవుతుండగా, మిగిలినది ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఎగుమతి అవుతుంది.

DGCIS ప్రకారం, APEDA ఏప్రిల్-జూన్ 2022 మధ్య కాలంలో USD పరంగా 30.8 శాతం వృద్ధిని నమోదు చేయడం ద్వారా మునుపటి సంవత్సరం ఇదే కాలంతో పోలిస్తే USD 7.41 బిలియన్ల మొత్తం ఎగుమతులను సాధించింది.

****