ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ (ਸੁਤੰਤਰ ਚਾਰਜ), ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ (ਸੁਤੰਤਰ ਚਾਰਜ) ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਵਿਗਿਆਨ; ਪੀਐੱਮਓ, ਪਰਸੋਨਲ, ਲੋਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ, ਪੈਨਸ਼ਨਾਂ, ਪਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਡਾਕਟਰ ਜਿਤੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਭਲਕੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਸੁਧਾਰ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ (ਡੀਏਆਰਪੀਜੀ) ਵਿਭਾਗ ਦੇ 4 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨਗੇ।

ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਹਨ:

1. ਕੇਂਦਰੀ ਸਕੱਤਰੇਤ ਦਫ਼ਤਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨਿਯਮਾਂਵਲੀ 2022 

2. ਕੇਂਦਰੀ ਸਕੱਤਰੇਤ 2022 ਵਿੱਚ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਮੁਲਾਂਕਣ ਰਿਪੋਰਟ

3. ਸਵੱਛਤਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਰਿਪੋਰਟ 2022

4. ਸੀਪੀਜੀਆਰਏਐੱਮਐੱਸ ਮਾਸਿਕ ਰਿਪੋਰਟ ਜੁਲਾਈ 2022

ਦਫ਼ਤਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸਕੱਤਰੇਤ ਨਿਯਮਾਂਵਲੀ 2022 ਸੀਐੱਸਐੱਮਓਪੀ ਦਾ 16ਵਾਂ ਐਡੀਸ਼ਨ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1955 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਡਿਜੀਟਲ ਕੇਂਦਰੀ ਸਕੱਤਰੇਤ ਵੱਲ ਵਧਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। 16ਵੇਂ ਐਡੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਧਾਉਣ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਅਤੇ ਲੰਬਿਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਨਿਪਟਾਰੇ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੁਹਿੰਮ ਤਹਿਤ ਕੇਂਦਰੀ ਸਕੱਤਰੇਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 16ਵੇਂ ਐਡੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ "ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਾਸਨ –ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਰਕਾਰ" ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਮੂਕ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਦੇਰੀ, ਡੈਲੀਗੇਸ਼ਨ, ਡੈਸਕ ਅਫ਼ਸਰ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ, ਕੇਂਦਰੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਯੂਨਿਟਾਂ ਦੇ ਡਿਜੀਟਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਈ-ਆਫਿਸ 7.0 ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ 4 ਪੱਖੀ ਪਹੁੰਚ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 

ਕੇਂਦਰੀ ਸਕੱਤਰੇਤ 2022 ਵਿੱਚ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਮੁਲਾਂਕਣ ਰਿਪੋਰਟ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸਫਲਤਾ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ’ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ:

ੳ. ਕੇਂਦਰੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਯੂਨਿਟਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿਜੀਟਲ ਰਸੀਦਾਂ ਵਿੱਚ 891 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧਾ, ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ/ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਰਸੀਦਾਂ ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਲ ਕਰਨ ਲਈ ਉੱਚ ਡਿਊਟੀ ਸਕੈਨਰਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਅ. 95 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ/ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਪਟਾਰੇ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਤੁਤ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ। ਦੇਰੀ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ/ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੇ ਸਪੁਰਦਗੀ ਦੇ ਚੈਨਲਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਸੁਚਾਰੂ ਅਤੇ ਚੁਸਤ ਸੰਗਠਨਾਤਮਕ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ੲ. 90 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ/ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣਾ, ਮੰਤਰਾਲੇ/ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਨਿਯਤ ਵਿੱਤੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ (ਜੇਐੱਸ ਪੱਧਰ) ਅਤੇ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਮੁਖੀ (ਯੂਐੱਸ ਪੱਧਰ) ਨੂੰ ਅਚਨਚੇਤ / ਫੁਟਕਲ ਖਰਚਿਆਂ ਲਈ ਸੌਂਪੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।

ਸ. ਈ-ਆਫਿਸ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ/ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, 33 ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ/ਵਿਭਾਗਾਂ ਨੂੰ ਈ-ਆਫਿਸ ਸੰਸਕਰਣ 7.0 ਵਿੱਚ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਸਵੱਛਤਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਰਿਪੋਰਟ 2022 ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪਾਇਆ ਕਿ ਸਵੱਛਤਾ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ/ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਵੱਛਤਾ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲੰਬਿਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਨਿਪਟਾਰੇ ਵਿੱਚ ਸੰਪੂਰਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਵੱਛਤਾ ਅਭਿਆਨ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਰੇ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ/ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ 3 ਘੰਟੇ/ਹਫ਼ਤੇ ਲਈ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਨੂੰ ਜਗ੍ਹਾ ਦੇ ਕੁਸ਼ਲ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਬਕਾਇਆਂ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਤਰ ਨਾਲ ਹੇਠਾਂ ਲਿਆਉਣ ਦੁਆਰਾ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 12 ਲੱਖ ਵਰਗ ਫੁੱਟ ਜਗ੍ਹਾ ਖਾਲੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ 62 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕੀਮਤ ਦੇ ਸਕ੍ਰੈਪ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਸੀਪੀਜੀਆਰਏਐੱਮਐੱਸ ਮਾਸਿਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ/ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੀ ਸਾਪੇਖਿਕ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਅਤੇ ਨਿਪਟਾਰੇ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਪਹਿਲ ਹੈ। ਸੀਪੀਜੀਆਰਏਐੱਮਐੱਸ ਮਾਸਿਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਜੁਲਾਈ 2022 ਵਿੱਚ 8539 ਅਪੀਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ 68576 ਪੀਜੀ ਕੇਸਾਂ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸੀਪੀਜੀਆਰਏਐੱਮਐੱਸ ਮਾਸਿਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਿਵਾਰਣ ਸੂਚਕਾਂਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਮੁੱਚੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਨਿਪਟਾਰੇ 'ਤੇ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ/ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੀ ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੁਲਾਈ 2022 ਲਈ ਭੂਮੀ ਸੰਸਾਧਨ ਵਿਭਾਗ, ਜਨਤਕ ਉੱਦਮ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਖਰਚ ਵਿਭਾਗ ਜੁਲਾਈ 2022 ਲਈ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਿਵਾਰਣ ਸੂਚਕਾਂਕ ਵਿੱਚ ਚੋਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਹਨ।

ਸਾਰੀਆਂ 4 ਰਿਪੋਰਟਾਂ www.darpg.gov.in   'ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਣਗੀਆਂ

ਲਾਂਚ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਸਕੱਤਰ ਡੀਏਆਰਪੀਜੀ ਵੀ. ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸ, ਡੀਏਆਰਪੀਜੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਸਾਰੇ ਨੋਡਲ ਅਪੀਲੀ ਅਥਾਰਟੀਜ਼, ਸਾਰੇ ਨੋਡਲ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਵੱਛਤਾ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਸਾਰੇ ਨੋਡਲ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ।

<><><><><>

SNC/RR