भूविज्ञान मंत्रालय
स्वच्छ सागर, सुरक्षित सागर मोहीम
Posted On:
03 AUG 2022 3:45PM by PIB Mumbai
नवी दिल्‍ली, 3 ऑगस्‍ट 2022
"स्वच्छ सागर, सुरक्षित सागर/स्वच्छ किनारा सुरक्षित समुद्र" ही ७५ दिवसांची नागरिकांच्या नेतृत्वाखालची सामूहिक कृतीद्वारे सागरी आरोग्य सुधारण्यासाठीची मोहीम आहे. 5 जुलै 2022 रोजी ही मोहीम सुरू झाली आहे. वर्तन बदलाद्वारे परिवर्तन आणि पर्यावरण संवर्धनाचे लक्ष्य असलेली या मोहिमेची 3 धोरणात्मक उद्दिष्टे आहेत.
मोहिमेची तीन मूलभूत उद्दिष्टे अशी आहेत - 1. जबाबदारीने वापरा 2. घरातील कचरा वेगळा करा आणि 3. जबाबदारीने विल्हेवाट लावा. स्‍वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव साजरा करतानाच, 75 समुद्रकिनाऱ्यांवर स्वच्छता मोहीम किनारपट्टीवरच्या प्रत्येक किलोमीटरसाठी 75 स्वयंसेवकांसह ही मोहीम राबविण्यात येणार आहे. भारताच्या 7500पेक्षा अधिक किलो मीटर लांब असलेल्‍या 75 ठिकाणी असलेल्‍या समुद्रकिनाऱ्यांवर, 17 सप्टेंबर 2022 रोजी (आंतरराष्ट्रीय कोस्टल क्लीनअप डे) साफसफाईचा सर्वात मोठा उपक्रम राबविल्यावर ही मोहीम संपणार आहे.
या मोहिमेत पृथ्वी विज्ञान मंत्रालय (MoES), पर्यावरण वन आणि हवामान बदल मंत्रालय (MoEFCC), शिक्षण मंत्रालय, बंदरे, नौवहन आणि जलमार्ग मंत्रालय, जलशक्ती मंत्रालय, मत्स्यव्यवसाय आणि पशुसंवर्धन मंत्रालय, राष्ट्रीय सेवा योजना (NSS), भारतीय तटरक्षक दल, राष्ट्रीय आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरण (NDMA), पर्यावरण संरक्षण गतिविधी (PSG), इतर सरकारी विभागांसह, सामाजिक संस्था आणि शैक्षणिक संस्था सहभागी होणार आहेत.
या कार्यक्रमासाठी अंदाजे 10 कोटी रुपये खर्च अपेक्षित आहे. संपूर्ण भारतात 75 किनारे चिन्हीत करण्यात आले आहेत. त्यात महाराष्‍ट्रातले सहा सागरी किना-यांचा समावेश आहे. मुंबईमधील जुहूबीच, गिरगाव चौपाटी, मांडवी बीच, मुरूड किनारा, चिखली किनाारा यांचा समावेश आहे.तसेच गोव्‍यातल्‍या मिरामार किनाराही स्वच्छ करण्यात येणार आहे.
निवडलेल्या समुद्रकिनाऱ्यांची संपूर्ण यादी परिशिष्टात दिली आहे. मुख्य समुद्रकिनारा स्वच्छता उपक्रम 17 सप्टेंबर 2022 रोजी होणार आहे. उपक्रमाबाबत माहिती देण्यासाठी आणि जागरूकता निर्माण करण्यासाठी 05 जुलै 2022 रोजी काम सुरू झाले आहे.
उदरनिर्वाहासाठी महासागर आणि समुद्रकिनारे यावर अवलंबून असलेले स्थानिक, शालेय आणि महाविद्यालयीन विद्यार्थी, तरुण आणि सामान्य नागरिकांपर्यत मोहीम मुख्य संदेश पोहोचविण्यासाठी आभासी आणि प्रत्यक्ष भेटी असे दोन्ही मार्ग अंमलात आणले जातील. पर्यावरणीय शाश्वततेला चालना देण्यासाठी या सगळ्यांना जीवनशैली आणि वर्तणुकीतील बदलांचा अवलंब करण्यासाठी या मोहिमेद्वारे प्रोत्साहन दिले जाईल.
आभासी कृतींच्या उदाहरणांमध्ये प्रश्नमंजुषा, प्रतिज्ञा आणि आव्हाने यांचा समावेश होतो. प्रत्यक्ष कृतींमध्ये रॅली , पथनाट्य आणि स्पर्धा इत्यादींसह वास्तविक समुद्रकिनारा स्वच्छ करणे या गोष्टींना समाविष्ट केले आहे.
सहभागी होणाऱ्यांची सर्वात जास्त संख्या असलेली आणि सर्वात जास्त काळ चालणारी ही अशा प्रकारची जगातील पहिली किनारपट्टी स्वच्छता मोहीम आहे.
आपले सागरी जीवन प्लॅस्टिकच्या वापरामुळे कसे उद्ध्वस्त होत आहे याबद्दल जनजागृती करणे, जनमानसाच्या वर्तणुकीत योग्य बदल करणे हा या मोहिमेचा उद्देश आहे.
याबाबत जनजागृती करण्यासाठी ‘इको मित्रम’ हे मोबाईल अॅप सुरू करण्यात आले आहे. 17 सप्टेंबर 2022 रोजीच्या समुद्रकिनारा स्वच्छतेच्या उपक्रमात सामान्य नागरिकांना सहभागी करून घेण्यासाठी ऐच्छिक नोंदणी या मोबाईल अॅपवर करता येईल.
सागरी किना-यावरील 1,500 टन सागरी कचऱ्याची विल्हेवाट लावणे हे या मोहिमेचे उद्दिष्ट आहे. यामुळे सागरी जीव आणि किनारी भागात राहणाऱ्या लोकांना मोठा दिलासा मिळेल.
ANNEXURE
List of Beaches
|
State/UTs
|
Name of Beaches
|
Remarks
|
|
Daman
|
DevkaBeach
|
Daman
|
|
JamporeBeach
|
|
Maharashtra
|
JuhuBeach
|
Mumbai
|
|
GirgaonChowpaty
|
|
MandaviBeach
|
Ratnagiri
|
|
MalgundaBeach
|
|
Murud
|
Raigad
|
|
Chikhale
|
Palghar
|
|
Goa
|
Miramar
|
Panji
|
|
|
Baina
|
vasco
|
|
|
Bogmalo
|
|
|
Velsao
|
SouthGoa
|
|
|
ColvaBeach
|
|
Karnataka
|
PanamburBeach
|
Mangalore
|
|
MalpeBeach
|
Malpe
|
|
GorteeBeach
|
Bhatkal
|
|
AghanashiniBeach
|
Kumta
|
|
Kerala
|
BeyporeBeach
|
Kozhikode
|
|
CheraiBeach
|
Ernakulam
|
|
KuzihipallyBeach
|
|
AzheekalBeach
|
Kollam
|
|
KovalamBeach
|
Thiruvananthapuram
|
|
Lakshadweeep
|
KatcheryJettyBeach
|
Kavarathi
|
|
MoolaBeach
|
Androth
|
|
Kodi Beach
|
Minicoy
|
|
Gujarat
|
ChowpatiBeach
|
Porbandar
|
|
MadhavpurBeach
|
Porbandar
|
|
Somnath Beach
|
GirSomnath, Veraval
|
|
GhoghlaBeach
|
Diu, Veraval
|
|
JhanjmerBeach
|
Bhavnagar, Pipavav
|
|
PingleshwarBeach
|
BhujWest, Jakhau
|
|
NararaBeach
|
Vadinar, Vadinar
|
|
MandaviBeach
|
Mandavi, Mundra
|
|
OkhalighthousetoPawanChakki
|
Okha
|
|
DandiBeach
|
Navasari, Surat
|
|
Andhra Pradesh
Andhra Pradesh
|
RKBeach
|
Visakhapatnam
|
|
YaradaBeach
|
Visakhapatnam
|
|
RushikondaBeach
|
Visakhapatnam
|
|
KakinadaBeach
|
Kakinada
|
|
NTRBeach
|
Kakinada
|
|
DhindiBeach
|
Nizampatnam
|
|
SuryalankaBeach
|
Nizampatnam
|
|
KrishnapatnamBeach
|
Krishnapatnam
|
|
Tamil Nadu
|
MarinaBeach
|
Chennai
|
|
BesantNagar Beach
|
Chennai
|
|
ThiruvanmiyurBeach
|
Chennai
|
|
Aryaman Beach
|
Mandapam
|
|
PirappanvalasaiBeach
|
Mandapam
|
|
VOCBeach
|
Tuticorin
|
|
MuthunagarBeach
|
Tuticorin
|
|
Mullakadu Beach
|
Tuticorin
|
|
Puducherry
|
GandhiBeach
|
Puducherry
|
|
AurovilleBeach
|
Puducherry
|
|
KilinjameduBeach
|
karaikal
|
|
KaraikalBeach
|
karaikal
|
|
West Bengal
|
HaldaiRiverFrontBeach
|
Haldai
|
|
BakkhaliSeaBeach
|
Bakkhali
|
|
HenryIslandBeach
|
Bakkhali
|
|
DighaBeach
|
Digha
|
|
Odisha
|
ParadipBeach
|
Paradip
|
|
NehruBanglaBeach
|
Paradip
|
|
ChandravagaBeach
|
Paradip
|
|
Puri Beach
|
Puri
|
|
Gopalpur Beach
|
Ganjam
|
|
BateswarBeach
|
Ganjam
|
|
A &N Islands
|
Kalipr Beach
|
Diglipur
|
|
KarmathatangBeach
|
Mayabunder
|
|
RamanBagichaBeach
|
Rangat
|
|
CarbineCovesBeach
|
PortBlair
|
|
RadhanagarBeach
|
SwarajDweep
|
|
ChattanBeach
|
Hutbay
|
|
KanakaBeach
|
Kamorta
|
|
GandhiNagar Beach
|
CampbellBay
|
|
MalaccaBeach
|
Carnic
|
|
Kalasi Beach
|
Teressa
|
* * *
S.Bedekar/P.Jambhekar/D.Rane
सोशल मिडियावर आम्हाला फॉलो करा: 
@PIBMumbai 
/PIBMumbai 
/pibmumbai 
pibmumbai[at]gmail[dot]com
(Release ID: 1847889)
Visitor Counter : 471