ਕੇਂਦਰੀ ਪੋਰਟਸ, ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਤੇ ਵਾਟਰਵੇਜ਼ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਆਯੁਸ਼ ਮੰਤਰੀ,  ਸ਼੍ਰੀ ਸਰਬਾਨੰਦ ਸੋਨੋਵਾਲ ਨੇ ਦੱਖਣ ਪੂਰਵ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ। ਸ਼੍ਰੀ ਸੋਨੋਵਾਲ ਗੁਵਾਹਾਟੀ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸੰਗਮ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਐੱਨਏਡੀਆਈ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਤੀਸਰੇ ਸੰਸਕਰਨ ਦੇ ਸਪੈਸ਼ਲ ਪਲੈਨਰੀ ਸੈਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ । 

ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੇਪਾਲ,  ਭੂਟਾਨ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼  ਦੇ ਨਾਲ ਦੱਖਣ ਪੂਰਵ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਮੇਂ ਦੀ ਕਸੌਟੀ ਉੱਤੇ ਖਰੇ ਉਤਰੇ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਸਬੰਧਾਂ ਉੱਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ। ਗੰਗਾ,  ਬ੍ਰਹਮਪੁਤਰ ਅਤੇ ਮੇਕਾਂਗ ਦੇ ਰਸ‍‍ਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਮਾਰਗਾਂ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੋਰ ਸਮਾਜਿਕ-ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਹਟ ਕੇ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਲਈ ਖੇਤਰ ਲਈ ਇੱਕ ਆਰਥਿਕ ਮੂਲਾਧਾਰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਜਲ ਮਾਰਗ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਗ੍ਰੇਟਰ ਅਸਮਿਆ ਸਮਾਜ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਮਹਾਨ ਚਾਓਲੁੰਗ ਸੁਕਾਫਾ ਦੁਆਰਾ ਨਿਭਾਈ ਗਈ ਭੂਮਿਕਾ ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ  ਯਤਨਾਂ ਸਦਕਾ ਅਸਾਮ ਰਾਜ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ । 

ਸਭਾ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸ਼੍ਰੀ ਸੋਨੋਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਸਾਡੇ ਸਾਂਝੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਵਾਕਫ਼ ਪਰਿਸਥਿਤੀਆਂ ਨੇ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾਧਾਰਣ ਆਧਾਰ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਮਾਨਵਤਾ,  ਸ਼ਾਂਤੀ,  ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਸਮ੍ਰਿੱਧੀ ਦੇ ਲਾਭ ਲਈ ਸਾਡੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਆਪਣੀ ਮਹੱਤਵ ਅਕਾਂਖੀ ਐਕਟ ਈਸਟ ਪਾਲਿਸੀ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਗਹਿਰਾਈ ਨਾਲ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧ ਹੈ,  ਜਿਸ ਦੀ ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂ‍ਦਰ ਮੋਦੀ ਜੀ ਨੇ ਕਲ‍‍ਪਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ।  

ਵਿਕਸਿਤ ਵਿਸ਼ਵ ਅਸਲੀਅਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ,  ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਇੰਜਨ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।  ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਇੱਥੇ ਭਾਗੀਦਾਰ ਬਣਨ ਦੇ ਮੌਕੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਉੱਭਰਦੇ ਹੋਏ ‘ਐਜ ਆਵ੍ ਏਸ਼ਿਆ’ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਿੰਦੂ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਨਵੀਂ ਜਾਗ੍ਰਤੀ ਸਾਡੀ ਆਪਸੀ ਜੁੜੀ ਨੀਅਤ,  ਸਵੱਛ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਅਤੇ ਸਾਂਝੇ ਮੌਕਿਆਂ ਦੇ ਸਾਡੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ,  ਜੋ ਸਾਡੇ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ,  ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਸਮ੍ਰਿੱਧੀ ਦੀ ਮੁਢਲੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਭੈਣ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਉਸ ਨੂੰ ਨਿਭਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਐਕਟ ਈਸਟ ਨੀਤੀ ਬਾਰੇ ਵਾਟਰਵੇਜ਼ ਮੰਤਰੀ  ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਇੱਕ ਬਿਹਤਰ ਕੱਲ੍ਹ ਲਈ ਕਾਰਜ ਕਰਨਾ ਹੈ ।  ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਲੁਕ ਈਸਟ ਤੋਂ ਐਕਟ ਈਸਟ ਨੀਤੀ ਵੱਲ ਵਧਣਾ ਇਸ ਕਲ‍‍ਪਨਾ ਦਾ ਸਾਕਸ਼ੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਨੀਤੀ ਲਈ ਗਹਿਰਾਈ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧ  ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਆਸਿਆਨ ਦੇਸ਼ ਹਨ। ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਦੱਖਣ ਪੂਰਵ ਏਸ਼ੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਗਹਿਰਾ ਆਰਥਿਕ ਏਕੀਕਰਣ,  ਸਾਡੀ ਐਕਟ ਈਸਟ ਨੀਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਪਹਿਲੂ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਲਈ,  ਅਸੀਂ ਰੇਲ,  ਸੜਕ ,  ਹਵਾ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੰਪਰਕਾਂ ਦੇ ਡੂੰਘੇ ਨੈੱਟਵਰਕ  ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਗੁੰਥ ਰਹੇ ਹਨ।  

ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜਲਮਾਰਗਾਂ ਨੂੰ ਪੁਨਰਜੀਵਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕਾਰਗੋ ਅਤੇ ਯਾਤਰੀ ਆਵਾਜਾਈ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਰੂਪ ਤੋਂ ਉਪਯੋਗ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਲਾਗਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਦਾ ਅੱ‍ਛਾ ਸਾਧਨ ਹੈ ।  ਅਸੀਂ ਭਾਰੀ ਮਾਲ ਦੇ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਲਈ ਇੰਡੋ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਪ੍ਰੋਟੋਕਾਲ ਰੂਟ (ਆਈਬੀਆਰਪੀ) ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਭੂਟਾਨ ਵਰਗੇ ਸਾਡੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਹੈ।  ਸਮੁੰਦਰੀ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਆਰਥਿਕ ਏਕੀਕਰਣ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।  ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਉੱਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਸੰਰਚਨਾਤਮਕ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਾਂਬੱਧ ਪਹਿਲ ਕਰਨੀ ਹੋਣਗੀਆਂ।”

ਈਕੋਲੌਜੀਕਲ ਸੰਤੁਲਨ ਉੱਤੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਅਧਾਰ ਉੱਤੇ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ,  ਸ਼੍ਰੀ ਸੋਨੋਵਾਲ ਨੇ ਬਲਿਊ ਇਕੋਨੌਮੀ ਧਾਰਨਾ ਉੱਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, "ਇੱਕ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਪਹਿਲੂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਮ੍ਰਿੱਧੀ ਦੇ ਇੱਕ ਆਸ਼ਾਜਨਕ ਨਵੇਂ ਥੰਮ੍ਹ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਲਿਊ ਇਕੋਨੌਮੀ ਦਾ ਉੱਭਰਣਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਸਮਰੱਥਾ ਦੀਆਂ ਬੇਹੱਦ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਮਹਾਸਾਗਰ ਅਧਾਰਿਤ ਨੀਲੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਲਈ ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਅਤੇ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਲਿਊ ਇਕੋਨੌਮੀ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੀਮਿਤ ਕੁਦਰਤੀ ਸੰਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ਼ ਅਤੇ ਫਿਰ:  ਪੂਰਤੀ ਨੂੰ ਕਮਜੋਰ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਲਈ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੰਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਹੈ।”

ਇਸ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਸ਼੍ਰੀ ਮੁਹੰਮਦ ਇਮਰਾਨ, ਭੂਟਾਨ ਦੇ ਕੌਂਸਲ ਜਨਰਲ, ਸ਼੍ਰੀ ਜਿਗਮੇ ਥਿਨਲੇ ਨਾਮਗਯਾ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੁਨੇਈ ਦਾਰੂੱਸਲਾਮ ਦੇ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨਰ, ਸ਼੍ਰੀ ਦਾਤੋ ਅਲੈਹੁੱਦੀਨ ਮੁਹੰਮਦ ਤਾਹਾ,  ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ, ਸ਼੍ਰੀ ਆਂਗ ਸੀਨ,  ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੀ ਰਾਜਦੂਤ ਸੁਸ਼੍ਰੀ ਇਨਾ ਐੱਚ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਮੂਰਤੀ; ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਾਓ ਪੀਡੀਆਰ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਸ਼੍ਰੀ ਬੌਨੇਮੇ ਚੌਆਂਗਹੋਮ;  ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਸ਼੍ਰੀ ਦਾਤੋ ਹਿਦਾਯਤ ਅਬਦੁਲ ਹਾਮਿਦ;  ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਸ਼੍ਰੀ ਮੋ ਕਯਾਵ ਆਂਗ; ਸ਼੍ਰੀ ਰੇਮਨ ਐੱਸ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫਿਲੀਪੀਂਸ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਅਸਾਧਾਰਣ ਅਤੇ ਪੂਰਨ ਅਧਿਕਾਰੀ (Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary) ਸ਼੍ਰੀ ਰੇਮਨ ਐੱਸ. ਬਾਗਾਤਸਿੰਗ;  ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਸ਼੍ਰੀ ਸਾਇਮਨ ਵੋਂਗ ਵਿ ਕੁਐੱਨ;  ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਜਦੂਤ ਸੁਸ਼੍ਰੀ ਪੱਟਾਰਤ ਹੋਂਗਟੋਂਗ;  ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਸ਼੍ਰੀ ਫਾਮ ਸਾਨ ਚਾਊ ਨੇ ਹੋਰ ਪਤਵੰਤੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਠਿਤ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ । 

*********

ਐੱਮਜੇਪੀਐੱਸ