સિટિઝન્સ ટેલિ-લૉ મોબાઇલ એપ્લિકેશન, તાજેતરમાં લૉન્ચ કરવામાં આવી છે, જે વ્યક્તિગત લાભાર્થીને પ્રી-લિટીગેશન સલાહને ઍક્સેસ કરવા અને પેનલના વકીલ સાથે સીધો પરામર્શ કરવા માટે સક્ષમ બનાવે છે. આ એપ એન્ડ્રોઇડ અને iOS બંને પ્લેટફોર્મ પર અંગ્રેજી, હિન્દી, મરાઠી, પંજાબી, તમિલ અને તેલુગુ જેવી 6 ભાષાઓમાં ઉપલબ્ધ છે. અત્યાર સુધીમાં કુલ મોબાઈલ એપ ડાઉનલોડની સંખ્યા 35,257 છે અને ગ્રામીણ વસ્તી સહિત લાભાર્થીઓને મોબાઈલ એપ દ્વારા 1,79,339 સલાહ આપવામાં આવી છે.

સ્માર્ટ ફોન આધારિત એપ દ્વારા પ્રત્યક્ષ પરામર્શની આ પદ્ધતિ પંચાયત સ્તરે કોમન સર્વિસ સેન્ટર્સ (CSCs) પર ઉપલબ્ધ કાનૂની સલાહ મેળવવાના પહેલાથી અસ્તિત્વમાં રહેલા સહાયિત મોડલને પૂરક બનાવે છે જે વ્યક્તિગત લાભાર્થીઓને પેનલ વકીલો સાથે ટેલિફોનિક અને વિડિયો કોન્ફરન્સિંગ સુવિધાઓ દ્વારા જોડે છે, જે CSCs પર ઉપલબ્ધ છે. ટેલિ-લો હાલમાં 75,000 ગ્રામ પંચાયતોને આવરી લેતા 36 રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના 669 જિલ્લાઓમાં કાર્યરત છે. લીગલ સર્વિસ ઓથોરિટીઝ (એલએસએ) એક્ટ, 1987ની કલમ 12 હેઠળ હકદાર વ્યક્તિઓ માટે સીએસસી પરની સેવા મફત છે અને અન્યો માટે રૂ. 30/- પ્રતિ પરામર્શ માટે છે. ટેલિ-લૉએ 28મી ફેબ્રુઆરી, 2022 સુધી 14.89 લાખથી વધુ લાભાર્થીઓને સલાહ આપી છે.

સરકારે 8મીથી 14મી નવેમ્બર, 2021 દરમિયાન "ટેલિ-લૉ ઓન વ્હીલ્સ" ઝુંબેશ શરૂ કરી હતી, જે લગભગ 52,000 સહભાગીઓ સુધી પહોંચતી મોબાઈલ એપ વિશે જાગૃતિ ફેલાવે છે. આ ઉપરાંત, સમગ્ર દેશમાં 4,250 જાગરૂકતા અને સામુદાયિક ગતિશીલતા સત્રો પણ યોજવામાં આવ્યા હતા. દૂરદર્શન (DD) ચેનલો પર નાગરિકોની ટેલિ-લૉ મોબાઈલ એપના પ્રમોશનલ વીડિયોનું પ્રસારણ કરવામાં આવ્યું છે. ટ્વીટર, ફેસબુક, ઈન્સ્ટાગ્રામ, યુટ્યુબ અને કૂ સહિતના સોશિયલ મીડિયા દ્વારા નાગરિકોની ટેલિ-લૉ મોબાઈલ એપ વિશે પણ જાગૃતિ ફેલાવવામાં આવી છે. એપ્લિકેશન માટે ઇ-ટ્યુટોરિયલ્સ અને વપરાશકર્તા માર્ગદર્શિકાઓ ટેલિ-લો વેબસાઇટ (https://www.tele-law.in) પર ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવી છે.

સામાન્ય માણસને સસ્તું, ગુણવત્તાયુક્ત અને ઝડપી ન્યાય ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે સરકારે અનેક પગલાં હાથ ધર્યા છે. કાનૂની સેવા સત્તાધિકારીઓ (LSA) અધિનિયમ, 1987 એ કાયદાની કલમ 12 હેઠળ આવરી લેવામાં આવેલા લાભાર્થીઓ સહિત સમાજના નબળા વર્ગોને મફત અને સક્ષમ કાનૂની સેવાઓ પ્રદાન કરે છે જેથી કરીને કોઈ પણ નાગરિકને આર્થિક અથવા અન્ય કારણોસર ન્યાય મેળવવાની તકો નકારી ન શકાય. અન્ય વિકલાંગતાઓ, અને કાનૂની પ્રણાલીનું સંચાલન સમાન તકોના આધારે ન્યાયને પ્રોત્સાહન આપે તે માટે લોક અદાલતોનું આયોજન કરવું.

આ હેતુ માટે તાલુકા કોર્ટથી લઈને સુપ્રીમ કોર્ટ સુધી કાનૂની સેવા સંસ્થાઓની સ્થાપના કરવામાં આવી છે. એપ્રિલ, 2021થી જાન્યુઆરી, 2022ના સમયગાળા દરમિયાન, 62.21 લાખ વ્યક્તિઓને મફત કાનૂની સેવાઓ પ્રદાન કરવામાં આવી છે અને 133.27 લાખ કેસ (કોર્ટમાં પડતર અને પ્રિ-લિટીગેશન સ્ટેજ પરના વિવાદો) લોકઅદાલત/ઈ-લોકઅદાલત દ્વારા પતાવટ કરવામાં આવી છે. જેલો, અવલોકન ગૃહો, જુવેનાઇલ જસ્ટિસ બોર્ડમાં પણ લીગલ એઇડ ક્લિનિક્સની સ્થાપના કરવામાં આવી છે જેનું સંચાલન પેનલ વકીલો અને કાનૂની સેવા સત્તાવાળાઓના પેરા કાનૂની સ્વયંસેવકો દ્વારા કરવામાં આવે છે. વધુમાં, ન્યાયની સમાન પહોંચને સક્ષમ કરવા માટે, નેશનલ લીગલ સર્વિસીસ ઓથોરિટીઝ (NALSA)એ સામાન્ય નાગરિકોને કાનૂની સહાયની સરળ ઍક્સેસને સક્ષમ કરવા માટે એન્ડ્રોઇડ અને iOS વર્ઝન પર કાનૂની સેવાઓ મોબાઇલ એપ્લિકેશન પણ શરૂ કરી છે.
વધુમાં, સરકારે LSA એક્ટ, 1987ની કલમ 12 હેઠળ મફત કાનૂની સહાય મેળવવા માટે લાયક વ્યક્તિઓને પ્રો-બોનો વકીલો સાથે જોડવા માટે ન્યાય બંધુ (પ્રો-બોનો કાનૂની સેવાઓ) કાર્યક્રમ શરૂ કર્યો છે. આ કાર્યક્રમ હેઠળ 3989 પ્રો બોનો એડવોકેટની નોંધણી કરવામાં આવી છે અને લાભાર્થીઓ દ્વારા 28મી ફેબ્રુઆરી, 2022 સુધીમાં 1552 કેસ નોંધવામાં આવ્યા છે.

આ માહિતી આજે લોકસભામાં કેન્દ્રીય કાયદા અને ન્યાય મંત્રી શ્રી કિરેન રિજિજુએ આપી હતી.

SD/GP/MR

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com

(Release ID: 1809637) Visitor Counter : 217