వికలాంగుల సాధికారత విభాగం (DEPwD) ద్వారా కేంద్ర ప్రభుత్వం 15.06.2017న వికలాంగుల హక్కుల (RPwD) నియమాలు, 2017ను నోటిఫై చేసింది, ఇది వైకల్యం సర్టిఫికేట్ ప్రక్రియను జారీ చేస్తుంది. ఇంకా, కేంద్ర ప్రభుత్వం. 04.01.2018న మేధోపరమైన వైకల్యంతో సహా వివిధ నిర్దేశిత వైకల్యాలను అంచనా వేయడానికి మార్గదర్శకాలు తెలియజేసింది. రాష్ట్రాలు/కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలలో   ఈ మార్గదర్శకాల ప్రకారం, RPwD నియమాలు-2017 ప్రకారం వైకల్యం యొక్క వైద్య అధికారులు సర్టిఫికెట్ జారీ చేయాలి.

వివిధ నిర్దేశిత వైకల్యాల అంచనా కోసం మార్గదర్శకాలు DEPwD 04.01.2018 నాడు జారీ చేసింది, వాటిని అన్ని రాష్ట్రాలు/యుటిలలో  సమర్థ వైద్య అధికారుల ద్వారా అంచనా వేయడానికి మరింత స్పష్టత తీసుకురావడానికి నిర్దిష్ట అభ్యాస వైకల్యం (SLD) అంచనాకు సంబంధించి 09.12.2020 నాటి నోటిఫికేషన్ సవరించారు. ఈ సవరణల ప్రకారం, మెడికల్ అథారిటీ కూర్పులో మానసిక వైద్యుణ్ని చేర్చారు, నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఫర్ మెంటల్ హెల్త్ అండ్ న్యూరోసైన్స్ (NIMHANS) నిర్దేశిత పరీక్షల ద్వారా పాజిటివ్ గా తేలిన  ఏ వ్యక్తినైనా బెంచ్ మార్క్ వైకల్యం ఉన్న వ్యక్తిగా పరిగణించాలని స్పష్టం చేశారు. నిమ్హాన్స్ ప్రమాణాల ప్రకారం అంటే 40% కంటే ఎక్కువ వైకల్యం ఉన్నవారు.

ప్రింట్, ఎలక్ట్రానిక్ మరియు సోషల్ మీడియాతో పాటు ప్రఖ్యాత సంస్థల ద్వారా వికలాంగుల హక్కులు మరియు హక్కుల గురించి అవగాహన కల్పించడానికి DEPwD అవేర్‌నెస్ జనరేషన్ కార్యక్రమాన్ని అమలు చేస్తుంది.

ఇంకా, సమగ్ర శిక్షా పథకం ప్రీ-ప్రైమరీ నుంచి సీనియర్ సెకండరీ వరకు పిల్లలకు అవగాహన కల్పిస్తోంది.  ప్రత్యేక అవసరాలు ఉన్న పిల్లలకు (CwSN) సమగ్ర విద్య కోసం ఒక ప్రత్యేక భాగం ఉండాలి, దీని ద్వారా వారి విద్యా అవసరాలకు గుర్తింపు వంటి వివిధ నిబంధనలు అందుబాటులో ఉంచుతారు.  మూల్యాంకన శిబిరాలు, సహాయాలు, ఉపకరణాలు, సహాయక పరికరాలు  బోధన అభ్యాస సామగ్రితో  (TLM) సహా, పాఠశాలకు హాజరు కాలేని బహుళ  తీవ్రమైన వైకల్యాలున్న పిల్లలకు గృహ ఆధారిత విద్య అమలు చేయాలని నిర్ణయించారు.

సమగ్ర శిక్ష ప్రధాన ఉద్దేశం ప్రత్యేక అవసరాలు ఉన్న పిల్లలకు సమగ్ర విద్యను అందించడం, దీనిలో పిల్లలు వారి సామర్థ్యాలు/వైకల్యం తో సంబంధం లేకుండా ఒకే తరగతిలో  పాల్గొని, అంతా కలిసి నేర్చుకుంటారు. తద్వారా విద్యార్థులందరికీ విద్యా వాతావరణాన్ని సృష్టించడం సాధ్యమౌతుంది.

ఈ సమాచారాన్ని ఈరోజు రాజ్యసభలో కేంద్ర మహిళా శిశు అభివృద్ధి శాఖ మంత్రి శ్రీమతి స్మృతి జుబిన్ ఇరానీ లిఖితపూర్వక సమాధానం ద్వారా తెలిపారు.

***

(Release ID: 1794933)