ਕਬਾਇਲੀ ਮਾਮਲੇ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਅਰਜੁਨ ਮੁੰਡਾ ਨੇ 23 ਦਸੰਬਰ,  2021 ਨੂੰ ਟਰਾਈਫੇਡ ਦੀਆਂ ਕਈ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਸ਼ੁਭਾਰੰਭ ਕੀਤਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟਰਾਈਫੇਡ ਵਨ ਧਨ ਕ੍ਰੌਨੀਕਲ ਸੀ।  ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਵਨ ਧਨ ਯੋਜਨਾ ਅਤੇ ਟਰਾਈਫੇਡ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪੂਰਨ ਸੰਸਾਧਨ ਹੈ । 

ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਵਣਾਂ ਅਤੇ ਕਬਾਇਲੀਆਂ ਸੰਗ੍ਰਹਿਕਰਤਾਵਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ,  ਟਰਾਈਫੇਡ ਨੇ ਟਰਾਈਫੇਡ ਵਨਧਨ ਕ੍ਰੌਨੀਕਲ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਬਾਇਲੀਆਂ ਉੱਦਮਾਂ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਮਾਂ  ਦੇ ਨਾਲ - ਨਾਲ ਵਨ ਧਨ ਵਿਕਾਸ ਯੋਜਨਾ  ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਦਿਵਾਸੀ ਉੱਦਮੀਆਂ ਦੀਆਂ ਉਪਲੱਬਧੀਆਂ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ।  ਇਸ ਕ੍ਰੌਨੀਕਲ ਵਿੱਚ ਯੋਜਨਾ  ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਅੰਤਰਨਿਹਿਤ ਪਰਿਕਲਪਨਾ ,  ਜੋ ਕਾਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ,  ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਸੰਚਾਲਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਆਕਰਸ਼ਕ ਅਤੇ ਚਿਤਰਮਈ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ,  ਇਸ ਦਾ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਵੇਰਵਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ । 

ਇਸ ਕ੍ਰੌਨੀਕਲ ਵਿੱਚ ਟਰਾਈਫੇਡ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਗਹਿਰਾ ਚਿਤਰਣ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 16 ਲੱਖ ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ  ਦੇ ਜੀਵਨ ’ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਹੈ ।  ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ  ਚੁਨਿੰਦਾ ਵਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਨਿਊਨਤਮ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ (ਐੱਮਐੱਸਪੀ) ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ,  ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ,   ਵੀਡੀਵੀਕੇਸੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਵੈਲਿਊ ਐਡੀਸ਼ਨ,  ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨਵੇਂ ਉਤਪਾਦ,  ਪੈਕੇਜਿੰਗ ਅਤੇ ਮਾਰਕਿਟ ਲਈ ਅਮਲ ਵਿੱਚ ਲਿਆਈ ਗਈ ਨਵੀਂ ਪਰਿਕਲਪਨਾ ,  ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਉਪਲੱਬਧੀਆਂ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ  ਦੇ ਨਾਲ - ਨਾਲ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਛੋਟੀ ਪੁਸਤਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਵਿਚਾਰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ ।

ਟਰਾਈਫੇਡ ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਣ ਲਈ ਕਈ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ।  ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ  ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਨਿਊਨਤਮ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ  (ਐੱਮਐੱਸਪੀ )   ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਹੀਂ ਲਘੂ ਵਨੋਪਜ  (ਐੱਮਐੱਫਪੀ)  ਦੀ ਮਾਰਕਿਟ ਲਈ ਵਿਵਸਥਾ ਅਤੇ ਐੱਮਐੱਫਪੀ ਲਈ ਵੈਲਿਊ ਚੇਨ  ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੇ ਕਬਾਇਲੀਆਂ ਈਕੋ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ । 

ਇਸ ਨਾਲ ਆਦਿਵਾਸੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਆਇਆ ਹੈ। ਕਬਾਇਲੀ ਮਾਮਲੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ 2013 ਵਿੱਚ ਐੱਮਐੱਫਪੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿਕਰਤਾਵਾਂ ਲਈ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਉਪਾਅ  ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ’ਨਿਊਨਤਮ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ  (ਐੱਮਐੱਸਪੀ)  ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਹੀਂ ਲਘੂ ਵਨੋਪਜ  ( ਐੱਮਐੱਫਪੀ )   ਦੇ ਮਾਰਕਿਟ ਲਈ ਤੰਤਰ ਅਤੇ ਐੱਮਐੱਫਪੀ ਲਈ ਵੈਲਿਊ ਚੇਨ  ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਸੰਸਾਧਨ ਅਧਾਰ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਦਿਵਾਸੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿਕਰਤਾਵਾਂ,  ਪ੍ਰਾਥਮਿਕ ਪ੍ਰੋਸੈੱਸਿੰਗ,  ਭੰਡਾਰਣ ,  ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਆਦਿ ਲਈ ਉਚਿਤ ਮੁੱਲ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਢਾਂਚਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ । 

ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਵੀ ਖਰੀਦ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕਬਾਇਲੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਧਿਕ ਆਮਦਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਐੱਮਐੱਫਪੀ ਵਸਤਾਂ ਦੇ ਨਿਊਨਤਮ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਨੂੰ 2020 ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਐੱਮਐੱਫਪੀ ਯੋਜਨਾ ਲਈ ਐੱਮਐੱਸਪੀ  ਦੇ ਤਹਿਤ 87 ਐੱਮਐੱਫਪੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ।

ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਇੱਕ ਘਟਕ ਵਨ ਧਨ ਆਦਿਵਾਸੀ ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪ ਆਦਿਵਾਸੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿਕਰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਨਵਾਸੀਆਂ ਅਤੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਲਈ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਸਿਰਜਣ  ਦੇ ਸਰੋਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉੱਭਰਿਆ ਹੈ ।  ਦੋ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਟਰਾਈਫੇਡ ਦੁਆਰਾ 52,976 ਵਨਧਨ ਸਵੈ ਸਹਾਇਤਾ ਸਮੂਹਾਂ  (ਵੀਡੀਐੱਸਐੱਚਜੀ)  ਨੂੰ 300 ਵਨਵਾਸੀਆਂ  ਦੇ 3110 ਵਨ ਧਨ ਵਿਕਾਸ ਕੇਂਦਰ ਸਮੂਹਾਂ  (ਵੀਡੀਵੀਕੇਸੀ )  ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।  ਰਿਟੇਲ ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ  ਦੇ ਤਹਿਤ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੁਲ 144 ਟਰਾਇਬਸ ਇੰਡੀਆ ਆਉਟਲੇਟ ਖੋਲ੍ਹੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ, ਵਨਧਨ ਐੱਸਐੱਚਜੀ  ਦੇ ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਕਈ ਵਨ ਉਤਪਾਦਾਂ  ਦੇ ਮੂਲ ਵਰਧਨ ਲਈ ਜਗਦਲਪੁਰ ਅਤੇ ਰਾਏਗੜ੍ਹ  (ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ)  ਵਿੱਚ ਦੋ ਟਰਾਇਫੂਡ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਚਾਲੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ।  ਟਰਾਈਫੇਡ ਨੇ ਕਈ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੇ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ  ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਕੰਮਾਂ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਨ ਮੋੜ ਵਿੱਚ ਕਈ ਆਦਿਵਾਸੀ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚਲਾਏ ਗਏ ਹਨ ।

ਟਰਾਈਫੇਡ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ, ਆਜੀਵਿਕਾ ਵਾਧਾ ਲਈ ਸੰਸਥਾ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਸਮੁਦਾਏ  ਦੇ ਉੱਦਮ ਵਿਕਾਸ  ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਦਾ ਸਮਰੱਥਾ ਨਿਰਮਾਣ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ।  ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਟਰਾਈਫੇਡ ਆਦਿਵਾਸੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੇ ਕੌਸ਼ਲ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਕਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਕਿ ਸਥਾਈ ਅਧਾਰ ’ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚਲਾਉਣ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਮਾਰਕਿਟ ਦੇ ਅਵਸਰਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਅਵਸਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ ।

ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਲੋਕਲ ਲਈ ਵੋਕਲ ਬਣਨ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ  ਦੇ ਨਾਲ - ਨਾਲ ਟਰਾਈਫੇਡ ,  ਆਦਿਵਾਸੀ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਨੋਡਲ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਨਵੀਂ ਪਹਿਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਆਜੀਵਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ,  ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਦੇ  ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਭਾਲ਼ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । 

******

ਐੱਨਬੀ/ਐੱਸਕੇ

(Release ID: 1785796) Visitor Counter : 138