కేంద్ర న్యాయశాఖ మంత్రి శ్రీ కిరణ్ రిజిజు సిటిజన్స్ టెలి-లా మొబైల్ యాప్‌ను ప్రారంభించారు. టెలి-లా ఫ్రంట్‌లైన్ ఫంక్షనరీలను కూడా ఆయన సత్కరించారు. ఈ కార్యక్రమంలో న్యాయ శాఖ సహాయ మంత్రి ప్రొ.ఎస్.పి.సింగ్ బఘెల్ కూడా పాల్గొన్నారు. ఈ కార్యక్రమం నవంబర్ 8,2021  నుండి 14 వరకు న్యాయ శాఖచే నిర్వహించబడిన ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్ వేడుకలలో భాగంగా జరిగింది.

తన సందేశంలో కేంద్ర న్యాయ శాఖ మంత్రి శ్రీ కిరెన్ రిజిజు మాట్లాడుతూ డిజిటల్ ఇండియాపై ప్రధానమంత్రి నిర్దేశం మేరకు నవ భారతదేశం అభివృద్ధి చెందిందని అన్నారు. డిజిటల్ ఇండియా పథకం కింద ఈ-ఇంటర్‌ఫేస్ ప్లాట్‌ఫారమ్ టెలి లా అభివృద్ధి చేయబడింది. దేశంలో ప్రీ-లిటిగేషన్ మెకానిజంను బలోపేతం చేయడానికి ఇది ఒక వేదిక. సబ్‌కా ప్రయాస్‌ సబ్‌కా న్యాయ్‌ సాధించడమే ఈ వేదిక లక్ష్యమని చెప్పారు. ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్‌లో సామాన్య ప్రజలను స్వావలంబనతో, వారికి న్యాయం జరిగేలా చేసేందుకు కలిసి రావాలని పిలుపునిచ్చారు.

సమావేశాన్ని ఉద్దేశించి కేంద్ర న్యాయ శాఖ మంత్రి శ్రీ కిరెన్ రిజిజు 75 సంవత్సరాల భారత స్వాతంత్ర్య వేడుకల్లో భాగంగా అన్ని రాష్ట్రాలు / కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలను కవర్ చేసే 75,000 గ్రామ పంచాయతీలలో టెలి-లా విస్తరణను ప్రకటించారు. న్యాయవాదులు టెలి-లా ఉద్యమంలో చేరాలని మరియు న్యాయ సహాయ సేవలకు ప్రాథమిక దశలుగా చట్టపరమైన మార్గదర్శకత్వం మరియు సంప్రదింపులు అందించాలని ఆయన విజ్ఞప్తి చేశారు. 12 లక్షలకు పైగా లబ్ధిదారుల మార్కును దాటడానికి టెలి-లాను ఎనేబుల్ చేసిన ఫ్రంట్‌లైన్ కార్యకర్తల బృంద  ప్రయత్నాన్ని ఆయన అభినందించారు మరియు న్యాయం మరియు న్యాయ సహాయ సేవల చివరి మైలు డెలివరీని సులభతరం చేయడానికి సబ్‌కా ప్రయాస్, సబ్‌కో న్యాయా యొక్క తత్వాన్ని ఉద్బోధించారు. పౌర-కేంద్రీకృత న్యాయ బట్వాడా యంత్రాంగాన్ని ఆప్టిమైజ్ చేయడానికి సిటిజన్స్ టెలి-లా మొబైల్ యాప్‌ను డౌన్‌లోడ్ చేసుకోవాలని కూడా ఆయన పాల్గొనేవారిని ప్రోత్సహించారు.

చట్టం ముందు సమాన అవకాశాలను కల్పించడం కోసం మన రాజ్యాంగ ఆదేశంలో భాగంగా పౌరుల టెలి-లా మొబైల్ యాప్  మొదటి ప్రయత్నమని తద్వారా ప్రతి పౌరుడు ఇప్పుడు అర్హులు అవుతారని న్యాయ మరియు న్యాయ శాఖ సహాయ మంత్రి ప్రొ.ఎస్‌పి సింగ్ బఘెల్ హైలైట్ చేశారు. కేవలం టచ్‌ దూరంలో న్యాయవాదిని యాక్సెస్ చేయవచ్చని తెలిపారు. మొబైల్ యాప్ యొక్క ఫీచర్లు అన్ని షెడ్యూల్డ్ భాషలలో ఇ-ట్యుటోరియల్ రూపంలో అందుబాటులో ఉంటాయని మరియు దాని గరిష్ట వ్యాప్తిని నిర్ధారించాలని ఫ్రంట్‌లైన్ కార్యకర్తలను కోరారు.
 

న్యాయ శాఖ కార్యదర్శి శ్రీ బరున్ మిత్రా తన ప్రసంగంలో టెలి-లా అభివృద్ధి పథం గురించి లోతైన అవగాహన కల్పించారు మరియు  ఫ్రంట్‌లైన్ కార్యకర్తల సామర్థ్యాన్ని పెంపొందించడం, కేంద్రం మరియు రాష్ట్రాల వివిధ పథకాలపై న్యాయవాదులకు నాణ్యమైన శిక్షణ ఇవ్వడం, పర్యవేక్షణను బలోపేతం చేయడంపై దృష్టి సారించారు. మెకానిజం మరియు స్పష్టమైన ఫలితాలను అందించడానికి మంచి పనితీరు ఫీడ్‌బ్యాక్ సిస్టమ్ అవసరం అని తెలిపారు.

సిఎస్‌సిఈ ఎండీ శ్రీ దినేష్ త్యాగి మొత్తం దేశంలోని 4 లక్షలకు పైగా ఉన్న సిఎస్‌సి కేంద్రాల నెట్‌వర్క్ ద్వారా టెలి-లా సేవను ముందుకు తీసుకెళ్లడంలో తమ మద్దతును, నిబద్ధతను పంచుకున్నారు.

టెలి-లా: దేశంలో ప్రీ-లిటిగేషన్ మెకానిజమ్‌ను బలోపేతం చేయడానికి న్యాయ శాఖ ద్వారా 2017లో రీచింగ్ ది అన్‌రీచ్డ్ ఇ-ఇంటర్‌ఫేస్ ప్లాట్‌ఫారమ్ ప్రారంభించబడింది. 633 జిల్లాల్లోని 50,000 గ్రామ పంచాయతీల్లోని 51,434 కామన్ సర్వీస్ సెంటర్‌లలో టెలి-లా లెవరేజెస్ టెక్నాలజీ (అంటే టెలి-వీడియో కాన్ఫరెన్సింగ్ సౌకర్యాలు) లబ్ధిదారుని ప్యానల్ లాయర్‌తో అనుసంధానం చేయడం కోసం న్యాయ సలహా మరియు వారి ఫిర్యాదుల సత్వర పరిష్కారం కోసం సంప్రదింపులు పొందడం కోసం నెలకొల్పబడ్డాయి.

పౌరుల టెలి-లా మొబైల్ యాప్‌ను విస్తరించడం పెరిగిన చట్టపరమైన సమాచారాన్ని విస్తృతం చేయడం మరియు లబ్ధిదారుని నేరుగా కనెక్ట్ చేయడం ద్వారా వారి హక్కులను క్లెయిమ్ చేయడానికి వారి సమస్యను గుర్తించడానికి మరియు వివాద పరిష్కారానికి తగిన ఫోరమ్‌ను ఎంచుకోవడానికి ప్రజలకు అధికారం ఇస్తుంది. ప్యానెల్ లాయర్ లేదా పారా లీగల్ వాలంటీర్ల సహాయంతో, గ్రామ స్థాయి వ్యవస్థాపకులు, చదవడం లేదా వ్రాయడం చేయలేని లబ్ధిదారుల విషయంలోలీగల్ సర్వీస్ అథారిటీలోని సెక్షన్ 12 కింద ఉచిత న్యాయ సహాయం కోసం అర్హులైన వారికి సంప్రదింపులు ఉచితంగా లభిస్తాయి.  ఇతరులు రూ.30 ఖర్చుతో సంప్రదింపులు పొందగలరు.

ఈ కార్యక్రమంలో దేశంలోని వివిధ ప్రాంతాల నుండి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న పారా లీగల్ వాలంటీర్లు, గ్రామ స్థాయి వ్యవస్థాపకులు, ప్యానెల్ లాయర్లు మరియు స్టేట్ కోఆర్డినేటర్‌లతో కూడిన 124 మంది ఫ్రంట్‌లైన్ కార్యకర్తలకు సన్మానం కూడా జరిగింది. టెలి-లా యొక్క ప్రయోజనాలను దేశంలోని సుదూర ప్రాంతాలకు మరియు లోతట్టు ప్రాంతాలకు చేరవేసేందుకు ఉపకరిస్తుంది. ఈ ఫ్రంట్‌లైన్ కార్యకర్తలు టెలి-లా ప్రోగ్రామ్ యొక్క 'ఇంజిన్‌లు'. గత ఆరు నెలల్లో (ఏప్రిల్-సెప్టెంబర్ 2021) ఆరు జోన్‌ల (నార్త్, సౌత్, ఈస్ట్, వెస్ట్, సెంట్రల్ మరియు నార్త్-ఈస్ట్ జోన్) నుండి ఈ వాలంటీర్ల  ప్రయత్నాలు టెలి కింద నమోదైన లబ్ధిదారుల సంఖ్యను కలిగి ఉన్న వివిధ పారామితులపై అంచనా వేయబడ్డాయి. న్యాయ సలహా మరియు సంప్రదింపుల ఆవశ్యకతపై ప్రజలకు అవగాహన కల్పించేందుకు ఉపయోగించే చట్టం, వినూత్న సాధనాలు; సలహాలు అందించిన లబ్ధిదారుల సంఖ్య; నిర్వహించిన సమీకరణ మరియు కమ్యూనిటీ అవగాహన సెషన్ల సంఖ్య మరియు ప్రభుత్వం యొక్క ఇతర సంక్షేమ పథకాలతో నెట్‌వర్కింగ్ మరియు ఇంటర్-డిపార్ట్‌మెంటల్ కన్వర్జెన్స్ యొక్క ప్రయత్నాలు తెలియజేయబడ్డాయి. ప్రతి కేటగిరీ నుండి స్టార్ పెర్ఫార్మర్స్‌కి బహుమతులను గౌరవ మంత్రుల చేతుల మీదుగా అందజేశారు. ఈ ఫ్రంట్‌లైన్ కార్యకర్తలందరినీ ప్రేరేపించడానికి, న్యాయ శాఖ వారి ప్రయత్నాన్ని నెలవారీ ప్రాతిపదికన గుర్తిస్తుంది.

టెలి-లా సేవలో పౌరుల భాగస్వామ్యాన్ని విస్తృతంగా వ్యాప్తి చేయడం మరియు పెంచడం కోసం వివిధ సమాచారం, విద్య మరియు కమ్యూనికేషన్ (ఐఈసి) ప్రింట్ మరియు డిజిటల్ మెటీరియల్ రెండూ ఈ సందర్భంగా విడుదల చేయబడ్డాయి. "ఫుట్‌ప్రింట్స్ ఆఫ్ టెలీ-లా" పేరుతో చలనచిత్రం విడుదలైంది, ఇది టెలి-లా యొక్క శక్తివంతమైన వృద్ధిని & 2017 నుండి దాని ప్రయాణాన్ని హైలైట్ చేసింది. దూరదర్శన్ రూపొందించిన బ్లాక్ & వైట్ స్టోరీబోర్డ్‌లో టెలి-లా యొక్క ముఖ్య లక్షణాలను ప్రస్తావిస్తూ మరో టెలి-లా చిత్రం ఈ సందర్భంగా న్యాయ శాఖ కోసం విడుదల చేశారు. 2017-2021 నుండి గత నాలుగు సంవత్సరాలలో టెలి-లా ప్రోగ్రామ్‌కు సూచనను అందించే సందర్భంగా టెలి-లా బ్రోచర్ కూడా విడుదల చేయబడింది. "మహిళా ప్యానెల్ లాయర్ మొబైల్ ఫోన్ పట్టుకొని" చిత్రీకరించిన టెలి-లా మస్కట్‌ను కూడా మంత్రులిద్దరూ ఆవిష్కరించారు. ప్రభుత్వం మహిళలకు సాధికారత కల్పించడానికి మరియు దేశ నిర్మాణం కోసం వారి ప్రతిభను ఉపయోగించుకునే ప్రయత్నంలో ఉంది. మస్కట్ కూడా లబ్ధిదారులలో అత్యధిక భాగం మరియు లబ్ధిదారులలో గణనీయమైన సంఖ్యలో అంటే ప్యానెల్ లాయర్లు, పారాలీగల్ వాలంటీర్లు మరియు గ్రామ స్థాయి పారిశ్రామికవేత్తలు మహిళలే అని హైలైట్ చేసింది. ఈ రోజున టెలి-లాపై కొత్త లోగో కూడా విడుదల చేయబడింది. లోగో అనేది న్యాయ శాఖ యొక్క అంతర్గత ఉత్పత్తి, అయితే 1 సెప్టెంబర్, 2021 నుండి 30 సెప్టెంబర్, 2021 వరకు జరిగిన పోటీ ద్వారా ఫ్రంట్‌లైన్ ఫంక్షనరీల నుండి ఈ విషయంలో ఆలోచనలు ఆహ్వానించబడ్డాయి. స్లోగన్ రైటింగ్ మరియు జింగిల్ పోటీ విజేతలను కూడా సత్కరించారు.

ఈ  వారం ప్రారంభంలో న్యాయ శాఖ దేశవ్యాప్తంగా వివిధ ప్రాంతాలలో అనేక ప్రజా-ఇంటెన్సివ్ ప్రచారాలను ప్రారంభించింది. వ్యాజ్యానికి ముందు దశలో న్యాయ సలహాలు మరియు సంప్రదింపులు పొందేందుకు ప్రజలకు అధికారం కల్పించాలనే సంకల్పంతో "లాగిన్ వీక్"తో పాటు "టెలి-లా ఆన్ వీల్స్" ప్రచారం 8 నవంబర్, 2021న న్యాయ శాఖ ప్రాంగణంలో ప్రారంభించబడింది. టెలి-లా: రీచింగ్ ది అన్ రీచ్డ్ ప్రోగ్రామ్ కింద వారి ఫిర్యాదులను సకాలంలో పరిష్కరించడంలో సహయపడుతుంది. టెలి-లా పోస్టర్‌లను ప్రదర్శించడం, టెలి-లా రేడియో జింగిల్‌లను ప్రసారం చేయడం మరియు టెలి-లాపై సమాచార కరపత్రాలను పంపిణీ చేసే ప్రత్యేక బ్రాండ్ మొబైల్ వ్యాన్‌లు 15 రాష్ట్రాలు మరియు 27 జిల్లాల్లో పర్యటించాయి. దీని తర్వాత 633 జిల్లాల్లో "లాగిన్ డే" కార్యకలాపాలు జరిగాయి, ఇందులో కమ్యూనిటీ స్థాయిలో అవగాహన పెంపొందించడం ఇప్పటికీ కొనసాగుతోంది. టెలి-మరియు వీడియో కాన్ఫరెన్సింగ్ సౌకర్యాల ద్వారా న్యాయ సలహా మరియు సంప్రదింపులు పొందేలా ప్రజలకు అవగాహన కల్పించడం ద్వారా వారి సమీపంలోని కామన్ సర్వీస్ సెంటర్‌లను సందర్శించమని కోరారు.ఈ సిఎస్‌సిలు కనునీ సలాహ్ సహ్యక్ కేంద్రంగా ఖ్యాతి చెందాయి.


12 మార్చి, 2021న జరిగిన ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్ వేడుకల్లో భాగంగా న్యాయ శాఖ టెలి-లా లబ్ధిదారుల వాయిస్‌పై ఇ-బుక్‌లెట్ యొక్క రెండవ ఎడిషన్‌ను విడుదల చేసింది. ఇది లబ్దిదారులు పొందే నిజ సమయ ప్రయోజనాల యొక్క చరిత్రలను వివరిస్తుంది. కుటుంబ విషయాలు, అన్యాయానికి వ్యతిరేకంగా పోరాడడం, సమాచారంతో సాధికారత, విధానపరమైన అడ్డంకులను అధిగమించడం, కోవిడ్ బాధలకు ఉపశమనం మరియు ఆస్తి వివాదాల పరిష్కారం వంటి విభిన్న ఆంశాలు ఇందులో ఉంటాయి.వీటికి తోడు 6 జూలై, 2021న డిపార్ట్‌మెంట్ ఆఫ్ జస్టిస్ తన మొట్టమొదటి హైబ్రిడ్ టెలి-లా ఈవెంట్‌ను నిర్వహించింది. ఇందులో 9 లక్షల+ మైలురాళ్ల లబ్ధిదారులకు గుర్తుగా ప్రత్యేక పోస్టల్ కవర్ ఆశాఖ సహకారంతో విడుదల చేయబడింది. వాయిస్ ఆఫ్ బెనిఫిషియరీస్ యొక్క 3వ ఎడిషన్‌తో పాటు లబ్ధిదారుల వాయిస్‌ల యొక్క ప్రత్యేక ఎడిషన్ కూడా విడుదల చేయబడింది. మరియు టెలి-లా కింద సహకారం అందించినందుకు 2020-2021 ఆర్థిక సంవత్సరానికి చెందిన ఫ్రంట్‌లైన్ ఫంక్షనరీలను సత్కరించారు.

***