ਲੱਦਾਖ ਦੇ ਜ਼ਾਂਸਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਪੈਨਸਿਲੁੰਗਪਾ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ (ਪੀਜੀ) ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਅਤੇ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਬਰਫਬਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। 2015 ਤੋਂ, ਵਾਡੀਆ ਇੰਸਟੀਟਿਊਟ ਆਵ੍ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਜੀਓਲੋਜੀ (ਡਬਲਿਊਆਈਐੱਚਜੀ), ਦੇਹਰਾਦੂਨ, ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਅਧੀਨ ਇੱਕ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਸੰਸਥਾ, ਗਲੇਸ਼ੀਓਲੋਜੀ, ਅਰਥਾਤ, ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਸਿਹਤ (ਪੁੰਜ ਸੰਤੁਲਨ) ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ, ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ, ਡਿਸਚਾਰਜ, ਪਿਛਲੀਆਂ ਜਲਵਾਯੂ ਸਥਿਤੀਆਂ, ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰਾਂ ‘ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਕਿਆਸਅਰਾਈਆਂ ਦੇ ਵੱਖ -ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ 'ਤੇ ਅਧਿਐਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੰਸਟੀਟਿਊਟ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨਕਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਨੇ ਹਿਮਾਲੀਆ ਦੇ ਘੱਟ ਖੋਜੇ ਗਏ ਖੇਤਰ ਯਾਨੀ ਜ਼ਾਂਸਕਾਰ, ਲੱਦਾਖ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਦਾ ਉੱਦਮ ਕੀਤਾ।

2016-2019 ਤੋਂ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਸਟੇਕ ਨੈੱਟਵਰਕਿੰਗ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰਾਂ ਦੇ ਪੁੰਜ ਸੰਤੁਲਨ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ [ਪੁੰਜ ਸੰਤੁਲਨ ਮਾਪ ਲਈ ਸਟੀਮ ਡਰਿੱਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਬਾਂਸ ਦੀ ਸਟੇਕ, ਸਥਾਪਤ (ਸੰਮਿਲਤ) ਕਰਕੇ], ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੈਨਸਿਲੁੰਗਪਾ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ (ਪੀਜੀ), ਜ਼ਾਂਸਕਾਰ ਹਿਮਾਲੀਆ, ਲੱਦਾਖ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਦੁਆਰਾ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ।

ਪਿਛਲੇ 4 ਸਾਲਾਂ (2015-2019) ਦੇ ਖੇਤਰੀ ਨਿਰੀਖਣਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਹੁਣ 6.7 ± 3 ਮੀਟਰ ਏ−1 (6.7 ± 3 m a−1) ਦੀ ਔਸਤ ਦਰ ਨਾਲ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰੀਜਨਲ ਇਨਵਾਇਰਮੈਂਟਲ ਚੇਂਜ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ, ਟੀਮ ਨੇ ਪੈਨਸਿਲੁੰਗਪਾ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਦਾ ਮੂਲ ਕਾਰਨ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਅਤੇ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਬਰਫਬਾਰੀ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ।

ਅਧਿਐਨ, ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਦੇ ਅੰਤਮ ਬਿੰਦੂ ਦੇ ਪੁੰਜ ਸੰਤੁਲਨ ਅਤੇ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ 'ਤੇ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਮਲਬੇ ਦੇ ਕਵਰ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੱਲ ਵੀ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ (2016-2019) ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਬਰਫ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਰੁਝਾਨ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਬਰਫ ਜਮੀ ਹੈ।

ਅਧਿਐਨ ਇਹ ਵੀ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਲਮੀ ਰੁਝਾਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਵਾ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਨਿਰੰਤਰ ਵਾਧੇ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਬਰਫ ਦੇ ਪਿਘਲਾਅ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਆਏਗੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਉੱਚੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਬਰਫਬਾਰੀ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਮੀਂਹ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਰਦੀਆਂ-ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦਾ ਪੈਟਰਨ ਵੀ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ।

ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਲਿੰਕ: https://link.springer.com/article/10.1007/s10113-021-01766-2

ਚਿੱਤਰ: ਫੀਲਡ ਤਸਵੀਰਾਂ (ਏ) ਅਤੇ (ਬੀ) ਕ੍ਰਮਵਾਰ 2015 ਅਤੇ 2019 ਵਿੱਚ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਦੇ ਖਾਲੀ ਹੋਏ ਖੇਤਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫ (ਏ) ਦੇ ਲਾਲ ਚੱਕਰ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਦੁਆਰਾ ਖਾਲੀ ਕੀਤੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਸੰਕੇਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਲਾਲ ਤੀਰ (ਫੋਟੋ ਏ ਅਤੇ ਬੀ ਵਿੱਚ) ਸਬੰਧਤ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਦਿਖਾ ਰਹੇ ਹਨ। (ਸੀ) 2015-2019 ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਚੇਨ ਟੇਪ ਸਰਵੇਖਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਾਪਿਆ ਗਿਆ ਸਨੌਟ ਰੀਟਰੀਟ, ਇਹ ਗੂਗਲ ਅਰਥ ਚਿੱਤਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। (ਡੀ) ਡੀਜੀਪੀਐੱਸ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਫਰੰਟ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। (ਈ) ਅਤੇ (ਐੱਫ) ਚੇਨ ਟੇਪ ਸਰਵੇਖਣ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਸਨੌਟ ਰੀਟਰੀਟ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸੰਦਰਭ ਬਿੰਦੂਆਂ ਦਾ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਨਜ਼ਰੀਆ ਹੈ।

*********

ਐੱਸਐੱਨਸੀ/ਟੀਐੱਮ/ਆਰਆਰ

(Release ID: 1743322) Visitor Counter : 200