ਕੇਂਦਰੀ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਅਤੇ ਜਲਮਾਰਗਾਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਸਰਬਾਨੰਦ ਸੋਨੋਵਾਲ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਲਈ ਕੋਚਿਨ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਦੁਆਰਾ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜਟਿਲ ਜੰਗੀ ਬੇੜੇ 'ਵਿਕਰਾਂਤ' ਦੀਆਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਰਾਸ਼ਟਰ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀਆਂ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਦਾ ਸੱਚਾ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਹੈ। ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕੋਚਿਨ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਮਾਣ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ।

ਵਿਕਰਾਂਤ ਦੇ ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਪਲਾਂਟਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ -ਵੱਖ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ, ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਹੁੱਲ ਉਪਕਰਣਾਂ (hull equipment) ਦੀਆਂ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਮੁੰਦਰ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਬੰਦਰਗਾਹ 'ਤੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀਆਂ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸਮਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਆਈਏਸੀ ਦੀਆਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੈ। ਕੋਚਿਨ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਲਿਮਟਿਡ ਪਬਲਿਕ ਸੈਕਟਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਹੈ ਅਤੇ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਜਲ ਮਾਰਗ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇਕਲੌਤਾ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਹੈ। ਕੋਚਿਨ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਦੇ ਬਿਲਡਿੰਗ ਡੌਕ ਤੋਂ ਅਗਸਤ 2013 ਵਿੱਚ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਆਈਏਸੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ ਨੂੰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਦੀ ਕੁਲੀਨ ਲੀਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਆਈਏਸੀ ਦਾ ਮੁੱਢਲਾ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੇ ਨੇਵਲ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਦੁਆਰਾ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚਾ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ, ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਸਿਸਟਮ ਏਕੀਕਰਣ ਕੋਚਿਨ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਲਿਮਟਿਡ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਨੇ ਉੱਨਤ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਕੰਪਾਰਟਮੈਂਟਸ ਦਾ ਪੂਰਾ 3ਡੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ ਦੇ ਅਕਾਰ ਦਾ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ 3ਡੀ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ 3ਡੀ ਮਾਡਲ ਤੋਂ ਉਤਪਾਦਨ ਡਰਾਇੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ। 

ਆਈਏਸੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਲਗਭਗ 40,000 ਟਨ ਦਾ ਵਿਸਥਾਪਨ ਹੈ। ਇਹ ਜਹਾਜ਼ 21,500 ਟਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗ੍ਰੇਡ ਸਟੀਲ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸਟੀਲ ਢਾਂਚਾ ਹੈ ਜੋ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲਤਾ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਪਗ 2000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਕੇਬਲਿੰਗ, 120 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪਾਈਪਿੰਗ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਉਪਲੱਬਧ 2300 ਕੰਪਾਰਟਮੈਂਟਸ ਤੋਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ ਇੱਕ ਮਿਨੀ ਫਲੋਟਿੰਗ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਲਾਈਟ ਡੈਕ ਖੇਤਰ ਦੋ ਫੁੱਟਬਾਲ ਮੈਦਾਨਾਂ ਦੇ ਅਕਾਰ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ 262 ਮੀਟਰ ਲੰਬਾ, 62 ਮੀਟਰ ਚੌੜਾ ਅਤੇ 59 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉੱਚਾਈ ਸਮੇਤ ਸੁਪਰਸਟ੍ਰਕਚਰ ਹੈ। 'ਵਿਕਰਾਂਤ' ਦੀ ਟਾਪ ਸਪੀਡ ਲਗਭਗ 28 ਸਮੁੰਦਰੀ ਮੀਲ ਅਤੇ 18 ਸਮੁੰਦਰੀ ਮੀਲ ਦੀ ਸਪੀਡ ਲਗਭਗ 7,500 ਨੌਟੀਕਲ ਮੀਲ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕੁੱਲ 14 ਡੈਕ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਸੁਪਰਸਟ੍ਰਕਚਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ 2,300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੰਪਾਰਟਮੈਂਟ ਹਨ, ਜੋ 1700 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਬੈਠਣ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੈਬਿਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

************

MJPS/MS