ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸੂਖ਼ਮ, ਲਘੂ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੈਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਆਰਥਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਖ਼ਤ ਤਾਲਾਬੰਦ ਉਪਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੰਕੇਤ ਹੋਈਆਂ। ਇਸ ਦਾ ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਸੈਕਟਰ ਉੱਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ।

ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲਘੂ ਉਦਯੋਗ ਨਿਗਮ ਅਤੇ ਖਾਦੀ ਅਤੇ ਗ੍ਰਾਮ ਉਦਯੋਗ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਲੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਉਤਪਤੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ (ਪੀਐੱਮਈਜੀਪੀ) ਅਧੀਨ ਸਥਾਪਤ ਇਕਾਈਆਂ ਸਮੇਤ ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਉੱਤੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲੈਣ ਲਈ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।  

A.      ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਐਨਐੱਸਆਈਸੀ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੇ ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਸੰਚਾਲਨ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਐਨਐੱਸਆਈਸੀ ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਔਨਲਾਈਨ ਅਧਿਅਨ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਖੋਜਾਂ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ:

        I.            91% ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਪਾਏ ਗਏ। 

      II.            ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਪੰਜ ਸਭ ਤੋਂ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਤਰਲਤਾ (55% ਯੂਨਿਟ), ਤਾਜ਼ੇ ਹੁਕਮ (17% ਇਕਾਈ), ਕਿਰਤ (9% ਇਕਾਈ), ਲੌਜਿਸਟਿਕ (12% ਇਕਾਈਆਂ) ਅਤੇ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ (8% ਇਕਾਈਆਂ) ਦੀ ਪਛਾਣ ਹੋਈ ਹੈ।

B.      ਕੇਵੀਸੀ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਅਧਿਐਨ ਦੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ:

        I.            ਪੀਐੱਮਈਜੀਪੀ ਸਕੀਮ ਦੇ 88% ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਕਾਰਨ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋਏ ਸਨ, ਜਦਕਿ 12% ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਸੀ।

      II.            ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋਏ 88% ਲੋਕਾਂ ਵਿਚੋਂ 57% ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਇਕਾਈਆਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਬੰਦ ਰਹੀਆਂ ਸਨ, ਜਦ ਕਿ 30% ਨੇ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਆਮਦਨੀ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਸੀ।

    III.            ਲਾਭ ਲੈਣ ਵਾਲੇ 12% ਲੋਕਾਂ ਵਿਚੋਂ 65% ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਚੂਨ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਕਾਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 25% ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਇਕਾਈਆਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।

    IV.            ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਤਨਖਾਹਾਂ ਦੀ ਨਿਯਮਤ ਅਦਾਇਗੀ ਦੇ ਸਵਾਲ 'ਤੇ, ਲਗਭਗ 46.60% ਉੱਤਰਦਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੂਰੀ ਤਨਖਾਹ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, 42.54% ਨੇ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ 10.86% ਨੇ ਇਸ ਅਰਸੇ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਤਨਖਾਹ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।

      V.            ਬਹੁਤੇ ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਵਾਧੂ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ, ਵਿਆਜ ਦੀ ਛੋਟ ਅਤੇ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ।

ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਮੰਤਰਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਾਗੂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਉਤਪਤੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ (ਪੀਐੱਮਈਜੀਪੀ), ਰਵਾਇਤੀ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੇ  ਪੁਨਰ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਫੰਡ ਯੋਜਨਾ (ਐੱਸਐੱਫਯੂਆਰਟੀਆਈ), ਨਵੀਨਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾ, ਪੇਂਡੂ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਉੱਦਮਤਾ (ਏਐੱਸਪੀਆਈਆਰਈ), ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਨੂੰ ਵਾਧਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਲਈ ਵਿਆਜ ਸਬਵੀਜ਼ਨ ਯੋਜਨਾ, ਸੂਖ਼ਮ ਅਤੇ ਛੋਟੀਆਂ ਇਕਾਈਆਂ,  ਸੂਖ਼ਮ ਅਤੇ ਛੋਟੀਆਂ ਇਕਾਈਆਂ ਕਲੱਸਟਰ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ (ਐੱਮਐੱਸਈ-ਸੀਡੀਪੀ), ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਲਿੰਕਡ ਕੈਪੀਟਲ ਸਬਸਿਡੀ ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਅਪਗ੍ਰੇਡੇਸ਼ਨ ਸਕੀਮ (ਸੀਐੱਲਸੀਐੱਸ-ਟੀਯੂਐੱਸ) ਲਈ ਗਰੰਟੀ ਯੋਜਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।

ਕੋਵਿਡ -19 ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਤਹਿਤ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਕਈ ਉਪਰਾਲੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਹਨ:

        I.            ਸੂਖ਼ਮ, ਲਘੂ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਉੱਦਮਾਂ ਲਈ 20,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਅਧੀਨ ਕਰਜ਼ਾ।

      II.            ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਸਮੇਤ ਕਾਰੋਬਾਰ ਲਈ 3 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕੋਲੈਟ੍ਰਲ ਮੁਕਤ ਸਵੈਚਾਲਤ ਕਰਜ਼ਾ।

    III.            ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਫੰਡ ਰਾਹੀਂ 50,000 ਕਰੋੜ ਦਾ ਇਕੁਇਟੀ ਨਿਵੇਸ਼।

    IV.            ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਲਈ ਨਵੇਂ ਸੋਧੇ ਮਾਪਦੰਡ। ਪ੍ਰਚੂਨ ਅਤੇ ਥੋਕ ਵਪਾਰ ਵੀ ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਅਧੀਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

      V.            ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੇ ਸੁਖਾਲੇਪਣ ਲਈ 'ਉਦਯਮ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ' ਰਾਹੀਂ ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਦੀ ਨਵੀਂ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ।

    VI.            200 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਖਰੀਦ ਲਈ ਕੋਈ ਗਲੋਬਲ ਟੈਂਡਰ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਨੂੰ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।

 ਮਾਣਯੋਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਲੋਂ 01.06.2020 ਨੂੰ ਇੱਕ ਔਨਲਾਈਨ ਪੋਰਟਲ "ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼" ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਈ-ਗਵਰਨੈਂਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਿਵਾਰਣ ਅਤੇ ਐੱਮਐੱਸਐੱਮਈ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਪੋਰਟਲ ਰਾਹੀਂ 25.07.2021 ਤੱਕ ਕੁੱਲ 35,983 ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸੂਖ਼ਮ, ਲਘੂ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਉੱਦਮ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਾਰਾਇਣ ਰਾਣੇ ਨੇ ਅੱਜ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲਿਖਤੀ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ। 

****

ਐੱਮ ਜੇ ਪੀ ਐੱਸ / ਐੱਮ ਐੱਸ 

(रिलीज़ आईडी: 1740551) आगंतुक पटल : 213