ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਵਿਭਾਗ , ਬਜਟ ਡਿਵੀਜ਼ਨ, ਦਾ ਪਬਲਿਕ ਕਰਜ਼ਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਸੈੱਲ 2010/11 ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ ਅਪ੍ਰੈਲ ਜੂਨ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਕਰਜ਼ਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਬਾਰੇ ਲਗਾਤਾਰ ਤਿਮਾਹੀ ਰਿਪੋਰਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਮੌਜੂਦਾ ਰਿਪੋਰਟ ਜੁਲਾਈ , ਸਤੰਬਰ 2020 ਤਿਮਾਹੀ (ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2020/21) ਦੇ ਦੂਜੇ ਕੁਆਰਟਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ ।
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021 ਦੇ ਦੂਜੇ ਕੁਆਰਟਰ ਦੌਰਾਨ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੁੱਲ 420000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀਆਂ ਡੇਟਡ ਸਿਕਿਉਰਟੀਜ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ । ਇਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 20 ਦੌਰਾਨ 172160 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀਆਂ ਡੇਟਡ ਸਿਕਿਉਰਟੀਜ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ । ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021 ਦੀ ਦੂਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ 5.80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਔਸਤਨ ਜ਼ੀਲਡ ਹੈ , ਜਦਕਿ ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਇਹ 5 .85 ਫ਼ੀਸਦ ਸੀ । ਨਵੀਆਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਡੇਟਡ ਸਿਕਿਉਰਟੀਜ਼ ਦੀ ਔਸਤਨ ਮਿਚਿਓਰਟੀ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 21 ਦੇ ਦੂਸਰੇ ਕੁਆਰਟਰ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਕੇ 14.92 ਸਾਲ ਹੈ , ਜਦਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 21 ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਇਹ 14. 61 ਸਾਲ ਹੈ । ਜੁਲਾਈ / ਸਤੰਬਰ 2020 ਦੌਰਾਨ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੈਸ਼ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਬਿੱਲਸ ਜਾਰੀ ਕਰ ਰਾਹੀਂ ਕੋਈ ਰਾਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਉਠਾਈ ਹੈ । ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ 5 ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਓ ਐੱਮ ਓ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕੋ ਵੇਲੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਿਕਿਓਰਟੀਜ਼ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦ ਅਤੇ ਵਿੱਕਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ । ਇਹ ਸਤੰਬਰ 2020 ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋਈ ਤਿਮਾਹੀ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ । ਇਸ ਤਿਮਾਹੀ ਦੌਰਾਨ ਨੈੱਟ ਔਸਤਨ ਲਿਕਵੀਡਿਟੀ ਜੋ ਆਰ ਬੀ ਆਈ ਨੇ ਲਿਕਵੀਡਿਟੀ ਐਡਜਸਟਮੈਂਟ ਫਸਿਲਟੀ (ਐੱਲ ਏ ਐੱਫ) , ਮਾਰਜਨਲ ਸਟੈਂਡਿੰਗ ਫਸਿਲਟੀ ਅਤੇ ਸਪੈਸ਼ਲ ਲਿਕਵੀਡਿਟੀ ਫਸਿਲਟੀ ਜੋ 349954 ਕਰੋੜ ਸੀ , ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ।
ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਪਬਲਿਕ ਅਕਾਉਂਟ ਤਹਿਤ ਲੈਣ ਦੇਣ ਸਮੇਤ ਕੁੱਲ ਲੈਣ ਦੇਣ ਆਰਜ਼ੀ ਡਾਟੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਤੰਬਰ 2020 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਵੱਧ ਕੇ 10704294 ਕਰੋੜ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ , ਜੋ 2020 ਦੇ ਜੂਨ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ 10135600 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ । ਸਤੰਬਰ 2020 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਕੁੱਲ ਲੈਣ ਦੇਣ ਦਾ ਜਨਤਕ ਕਰਜ਼ਾ 91 .1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ । ਆਉਟਸਟੈਂਡਿੰਗ ਡੇਟਡ ਸਿਕਿਉਰਟੀਜ਼ ਦੇ ਤਕਰੀਬਨ 29.1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਮਿਚਿਉਰਟੀ 5 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ । ਮਲਕੀਅਤ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਤੋਂ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਪਾਰਕ ਬੈਂਕਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ 38.6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ ਅਤੇ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ 25.3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ । ਇਹ ਹਿੱਸਾ 2020 ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਹੈ ।
ਜੀ ਸਿਕਿਉਰਟੀਜ਼ ਜ਼ੀਰਡ ਸਤੰਬਰ 2020 ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋਈ ਤਿਮਾਹੀ ਦੌਰਾਨ ਸਖ਼ਤ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਇਹ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖਦਸਿ਼ਆਂ ਕਾਰਨ ਸੀ , ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਸਖ਼ਤ ਘਾਟੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ , ਚੀਨ ਨਾਲ ਭੁਗੋਲਿਕ , ਸਿਆਸੀ ਮੁੱਦੇ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਚੂਨ ਇਨਫਲੇਸ਼ਨ ਡਾਟਾ ਕਾਰਨ ਸੋਧੇ ਅਨੁਮਾਨ ਦੇ 12 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਜਿ਼ਆਦਾ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਉਧਾਰ ਲੈਣੀ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 4 ਅਗਸਤ 2020 ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਐੱਮ ਪੀ ਸੀ ਨੇ ਕੋਈ ਰੇਟ ਕੱਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ , ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ।

Click link below to view Public Debt Management Quarterly Report- July- September 2020

https://dea.gov.in/sites/default/files/Quarterly%20Report%20on%20Public%20Debt%20Management%20for%20the%20Quarter%20Jul%20-%20Sep%202020.pdf

ਆਰ ਐੱਮ / ਕੇ ਐੱਮ ਐੱਨ