ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਸੈਕਟਰ ਬਹੁਤ ਸੰਗਠਿਤ ਖੇਤਰ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਸੈਕਟਰ ਵਿਚਲੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਅਤੇ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਉਤਪਾਦਨ, ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਪਾਅ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੈਕਟਰ ਨੂੰ ਹੋਏ ਸੰਕਟ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ‘ਭਾਰਤੀ ਰੇਸ਼ਮ ਉਦਯੋਗ ਉੱਤੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ’। ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਉਤਪਾਦਨ, ਕੋਕੂਨ ਅਤੇ ਕੱਚੇ ਰੇਸ਼ਮ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ, ਆਵਾਜਾਈ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ, ਹੁਨਰਮੰਦ ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਉਪਲੱਬਧਤਾ, ਕੱਚੇ ਰੇਸ਼ਮ ਅਤੇ ਰੇਸ਼ਮ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ, ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਪੂੰਜੀ ਅਤੇ ਨਕਦੀ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ, ਘਟੇ ਨਿਰਯਾਤ / ਆਯਾਤ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਆਰਡਰ ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ ’ਤੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਪੀਕ ਦੌਰਾਨ ਜੂਟ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਰੁਝਾਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਕਾਫ਼ੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸੰਭਾਵਿਤ ਨਿਰਯਾਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਰੂਪ ਦੇਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਐਕਸਪੋਰਟ ਪ੍ਰੋਮੋਸ਼ਨ ਕੌਂਸਲਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੇ ਹਿਤਧਾਰਕਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਸਿੰਪੋਜ਼ੀਅਮ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਲਿਬਾਸਾਂ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੰਭਾਵਿਤ ਨਿਰਯਾਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਸਬੰਧਿਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵਿਤ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਮਿਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਰਕਿਟ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਟੈਕਸਾਂ/ਟੈਕਸਾਂ ਦੀ ਛੂਟ ਦੇ ਕੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਸੈਕਟਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਰਐੱਸਸੀਟੀਐੱਲ (ਰਾਜ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਟੈਕਸਾਂ ਅਤੇ ਲੇਵੀਜ਼ ਦੀ ਰਿਬੇਟ) ਸਕੀਮ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਆਰਐੱਸਟੀਐੱਲ ਸਕੀਮ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਉਤਪਾਦਾਂ (ਆਰਓਡੀਟੀਈਪੀ) 'ਤੇ ਡਿਊਟੀਆਂ ਅਤੇ ਟੈਕਸਾਂ ਦੀ ਰਕਮ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਤਵ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਐਡਹਾਕ ਅਲਾਟਮੈਂਟ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਆਰਐਸਸੀਟੀਐਲ ਸਕੀਮ ਅਧੀਨ ਡਿਊਟੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2020-21 ਲਈ 7398 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵੰਡੇ ਹਨ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਐੱਮਐੱਮਐੱਫ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਨਿਰਯਾਤ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੀਟੀਏ (ਐਂਟੀ ਡੰਪਿੰਗ ਡਿਊਟੀ) ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਐੱਮਐੱਮਐੱਫ ਫਾਈਬਰ ਅਤੇ ਧਾਗੇ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਇੱਕ ਕੱਚਾ ਮਾਲ ਹੈ। ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਹਿਤਧਾਰਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ' ’ਤੇ ਜਲਦੀ ਨਿਪਟਾਰੇ ਲਈ ਉਠਾਏ ਗਏ ਵਪਾਰ ਸੁਵਿਧਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ।

ਸੋਧੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਅੱਪਗ੍ਰੇਡੇਸ਼ਨ ਫੰਡਾਂ (ਏਟੀਯੂਐੱਫਐੱਸ) ਅਧੀਨ ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਪਾਅ ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕੱਪੜਾ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਆਰੰਭ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਉਪਾਅ ਤਹਿਤ ਬਿਨੈਕਾਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਜੁਆਇੰਟ ਇੰਸਪੈਕਸ਼ਨ ਟੀਮ (ਜੇਆਈਟੀ) ਦੁਆਰਾ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੀ ਭੌਤਿਕ ਜਾਂਚ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲਈ ਗਈ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਬੈਂਕ ਗਰੰਟੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਨ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਦਾ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਬੈਂਕ ਗਰੰਟੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਬਸਿਡੀ ਦੀ ਅਗਾਊਂ ਰਿਲੀਜ਼ ਏਟੀਯੂਐੱਫਐੱਸ ਤਹਿਤ ਨਿਯਮਤ ਬਜਟ ਵੰਡ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਅਭਿਯਾਨ ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਰਥਿਕ ਪੈਕੇਜ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੈਕਟਰਾਂ ਲਈ ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਉਧਾਰ ਸਹਾਇਤਾ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਬੁਣਕਰ ਅਤੇ ਕਾਰੀਗਰ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਉਧਾਰ ਸਹਾਇਤਾ ਉਪਾਵਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੋੜੀਂਦੀ ਲੌਕਡਾਊਨ ਕਾਰਨ ਦੁਖੀ ਸਨ।

ਉਪਰੋਕਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਰਥਿਕ ਪੈਕੇਜ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਹੈਂਡਲੂਮ ਬੁਣਕਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਦੇ ਲਾਭ ਲਈ ਹੇਠਲੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ:-

1.      ਹੈਂਡਲੂਮ ਅਤੇ ਹੈਂਡੀਕ੍ਰਾਫਟ ਸੈਕਟਰਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਅਤੇ ਹੈਂਡਲੂਮ ਬੁਣਕਰਾਂ/ ਕਾਰੀਗਰਾਂ / ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਮਾਰਕਿਟ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਵਿਭਾਗਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਈ-ਮਾਰਕਿਟ ਪਲੇਸ (ਜੀਐੱਮ) 'ਤੇ ਆਨ-ਬੋਰਡ-ਬੁਣਕਰਾਂ/ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਵੇਚਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਹਨ।

2.     ਹੈਂਡਲੂਮ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਈ-ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪਾਲਿਸੀ ਫਰੇਮ ਦਾ ਕੰਮ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਕੋਈ ਵੀ ਤਿਆਰ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਵਧੀਆ ਟ੍ਰੈਕ ਰਿਕਾਰਡ ਵਾਲਾ ਹੈਂਡਲੂਮ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਔਨਲਾਈਨ ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਅਨੁਸਾਰ, 23 ਈ-ਕਾਮਰਸ ਇਕਾਈਆਂ ਹੈਂਡਲੂਮ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਔਨਲਾਈਨ ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਲਈ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।

3.     ਭਾਰਤ ਦੀ ਹੈਂਡਲੂਮ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬੁਣਾਈ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਾਰੇ ਹਿਤਧਾਰਕਾਂ ਦੀ ਭਾਈਵਾਲੀ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ 6ਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹੈਂਡਲੂਮ ਦਿਵਸ ’ਤੇ ਇੱਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਮੁਹਿੰਮ #ਵੋਕਲ4ਹੈਂਡਮੇਡ (#Vocal4handmade) ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਹੈਂਡਲੂਮ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਦੀ ਨਵੀਂ ਰੁਚੀ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਹੈਂਡਲੂਮ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ।

4.     ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਿਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਦੇ ਹੈਂਡਲੂਮ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨਾਂ/ਸਹਿਕਾਰੀ/ਏਜੰਸੀਆਂ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਜੁਡ਼ੇ ਬੁਣਕਰਾਂ / ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਕੋਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਵਸਤੂ ਦੀ ਖਰੀਦ ਨੂੰ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਤਾਂ ਜੋ ਬੁਣਕਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਘਰੇਲੂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਨਕਦੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।

5.     ਅਣਕਿਆਸੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ, ਰਵਾਇਤੀ ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਸਮਾਗਮਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ, ਮੇਲਾ ਆਦਿ ਕਰਾਉਣੇ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਇਸ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਬੁਣਕਰਾਂ ਅਤੇ ਹੈਂਡਲੂਮ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੂੰ ਔਨਲਾਈਨ ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ।

“ਆਤਮ ਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ” ਵੱਲ ਕਦਮ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸਾਡੇ ਮਾਨਯੋਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਹੈਂਡਲੂਮ ਐਕਸਪੋਰਟ ਪ੍ਰੋਮੋਸ਼ਨ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਰਕਿਟ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕੋਨਿਆਂ ਤੋਂ ਹੈਂਡਲੂਮ ਬੁਣਕਰਾਂ ਅਤੇ ਬਰਾਮਦਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ 200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਵਿਲੱਖਣ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਕੌਸ਼ਲ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ 7, 10 ਅਤੇ 11 ਅਗਸਤ, 2020 ਨੂੰ ਇੰਡੀਅਨ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਸੋਰਸਿੰਗ ਫੈਅਰ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸ਼ੋਅ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ।

ਹੈਂਡਲੂਮ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਡਿਜ਼ਾਈਨ-ਅਧਾਰਿਤ ਉੱਤਮਤਾ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬੁਣਕਰਾਂ, ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ, ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਨਿਫਟ ਦੁਆਰਾ ਵੀਵਰਜ਼ ਸਰਵਿਸ ਸੈਂਟਰਾਂ (ਡਬਲਿਊਐੱਸਸੀ) ਵਿੱਚ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਸਰੋਤ ਕੇਂਦਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਉਪਰੋਕਤ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੱਪੜਾ ਮੰਤਰਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਹੈਂਡਲੂਮ ਦੇ ਸਰਬਪੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਹੈਂਡਲੂਮ ਵੇਅਰਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਵਿਕਾਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ (ਹੈਂਡਲੂਮਸ) ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕਈ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਲਾਗੂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-

•       ਨੈਸ਼ਨਲ ਹੈਂਡਲੂਮ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ (ਐੱਨ.ਐੱਚ.ਡੀ.ਪੀ.)

•       ਵਿਆਪਕ ਹੈਂਡਲੂਮ ਕਲਸਟਰ ਵਿਕਾਸ ਯੋਜਨਾ (ਸੀਐੱਚਸੀਡੀਐੱਸ)

•       ਹੈਂਡਲੂਮ ਵੀਵਰਜ਼ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਭਲਾਈ ਸਕੀਮ (ਐੱਚਡਬਲਿਊਸੀਡਬਲਿਊਐੱਸ)

•       ਧਾਗੇ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਸਕੀਮ (ਵਾਈਐੱਸਐੱਸ)

ਉਪਰੋਕਤ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਤਹਿਤ ਕੱਚੇ ਮਾਲ, ਲੂਮਸ ਅਤੇ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ, ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ, ਉਤਪਾਦ ਵਿਭਿੰਨਤਾ, ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦਾ ਵਿਕਾਸ, ਹੁਨਰ ਨੂੰ ਅੱਪਗ੍ਰੇਡੇਸ਼ਨ, ਲਾਈਟਿੰਗ ਯੂਨਿਟ, ਹੈਂਡਲੂਮ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਮਾਰਕਿਟਿੰਗ ਅਤੇ ਰਿਆਇਤੀ ਦਰਾਂ 'ਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕੇਂਦਰੀ ਕੱਪੜਾ ਮੰਤਰੀ, ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਸਮ੍ਰਿਤੀ ਜ਼ੁਬਿਨ ਇਰਾਨੀ ਨੇ ਅੱਜ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਲਿਖਤੀ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ।

****

ਏਪੀਐੱਸ/ਐੱਸਜੀ/ਆਰਸੀ