అగ్రికల్చరల్ మార్కెటింగ్ అనేది రాష్ట్ర పరిధిలోని అంశం. వ్యవసాయ ఉత్పత్తుల టోకు మార్కెటింగ్ సాధారణంగా ఆయా రాష్ట్రాలు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల ఎ.పి.ఎం.సి. చట్టం ప్రకారం సంబంధిత రాష్ట్రాలు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల చేత ప్రోత్సహించబడిన నియంత్రిత వ్యవసాయ ఉత్పత్తి మార్కెట్ కమిటీ (ఎ.పి.ఎం.సి) మార్కెట్ల నెట్ ‌వర్క్ ద్వారా జరుగుతుంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్‌లో కేంద్ర ప్రభుత్వం సహాయక పాత్ర పోషిస్తుంది.  మార్కెట్ చేయగల ఉత్పత్తి తక్కువగా ఉండడం , సుదూర మార్కెట్లు మరియు రాష్ట్ర ఎ.పి.ఎం.సి. చట్టాల ప్రకారం కఠినమైన నియంత్రణ నిబంధనలు వంటి విభిన్న కారణాల వల్ల, చిన్న, మధ్య స్థాయి రైతులు, ప్రత్యక్షంగా మార్కెట్లకు రావడానికి ఇబ్బందులు ఎదుర్కొంటున్నారు. అదేవిధంగా వినియోగదారులు రైతుల పొలాల వద్ద నుండి గానీ స్థానిక గిడ్డంగులు లేదా వెర్ హౌస్ నుండి గానీ నేరుగా కొనుగోలు చేయడానికి ఇబ్బందులు ఎదుర్కొంటున్నారు.  కొన్ని ప్రాంతాలలో ఏకీకృత సరఫరా విధానం మరియు సుదూర మార్కెట్ల అభివృద్ధి లేకపోవడం మధ్యవర్తిత్వానికి దారితీస్తుంది, తద్వారా మధ్యవర్తులు రైతుల నుండి కొనుగోలు చేస్తారు, తద్వారా కొన్నిసార్లు వినియోగదారుల ధరలో రైతుల వాటా చాలా తక్కువగా ఉంటుంది. 

మార్కెట్లకు రైతుల మెరుగైన మార్కెట్ అందుబాటును మెరుగుపరచడానికి మరియు సులభతరం చేయడానికి,  ప్రైవేట్ మార్కెట్లు, ప్రత్యక్ష మార్కెటింగు, కాంట్రాక్ట్ వ్యవసాయం, వ్యవసాయ క్షేత్రాలకు దగ్గరగా ఉన్న గ్రామీణ వ్యవసాయ మార్కెట్ (గ్రామ్స్) అభివృద్ధితో పాటు ఏకీకృత సప్లై చైన్ మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధి వంటి ప్రత్యామ్నాయ మార్కెటింగ్ మార్గాలను ప్రోత్సహించడానికి మార్కెట్ సంస్కరణలను అవలంబించాలని భారత ప్రభుత్వం నిరంతరం రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంత ప్రభుత్వాలను ఒప్పిస్తోంది.  నమూనా ఎ.పి.ఎం.సి. చట్టాన్ని కూడా ప్రోత్సహించడం జరిగింది. 

అవరోధ రహిత అంతర్-రాష్ట్ర మరియు రైతుల ఉత్పత్తిలో రాష్ట్రేతర వాణిజ్యం ప్రోత్సహించేటప్పుడు రైతులతో వాణిజ్య ఎంపిక స్వేచ్ఛను ప్రోత్సహించడానికి 2020 జూన్, 5వ తేదీన "రైతు ఉత్పత్తి వాణిజ్యం మరియు వాణిజ్య (ప్రమోషన్ అండ్ ఫెసిలిటేషన్) ఆర్డినెన్స్, 2020" అనే ఆర్డినెన్స్‌ను భారత ప్రభుత్వం ప్రకటించింది.  

వ్యవసాయ-వ్యాపార సంస్థలు, ప్రాసెసర్లు, మొత్తంఅమ్మకందారులు, ఎగుమతిదారులు లేదా వ్యవసాయ సేవల కోసం పెద్ద రిటైలర్లతో నిమగ్నమవ్వడానికి రైతులను రక్షించే మరియు అధికారం ఇచ్చే వ్యవసాయ ఒప్పందాలపై జాతీయ విధానాన్ని అందించడం మరియు భవిష్యత్ వ్యవసాయ ఉత్పత్తులను పరస్పరం అంగీకరించిన సరసమైన ధరల విధానంలో సరసమైన మరియు పారదర్శక పద్ధతిని అవలంబించడం కోసం ప్రభుత్వం, 2020 జూన్, 5వ తేదీన "ధరల భరోసా మరియు వ్యవసాయ సేవల ఆర్డినెన్స్, 2020 పై రైతులు (సాధికారత మరియు రక్షణ) ఒప్పందం" అనే ఆర్డినెన్స్‌ను  ప్రకటించింది. 

ప్రోత్సాహకాలు మరియు ఆర్థిక సహాయం ద్వారా గిడ్డంగుల సౌకర్యం మరియు సామాజిక వ్యవసాయ ఆస్తులతో సహా, పంటకోత మార్కెట్ మౌలిక సదుపాయాల కోసం, మధ్యస్థ-దీర్ఘకాలిక ఆర్ధిక రుణ సదుపాయాన్ని అందించడానికి, ఆత్మ నిర్భర్ భారత్ అభియాన్ ప్యాకేజీ ప్రకటనకు అనుగుణంగా, వ్యవసాయ మౌలిక సదుపాయాల నిధి కింద 1,00,000 కోట్ల రూపాయలను ప్రభుత్వం ఆమోదించింది. 

భారత ప్రభుత్వం నిల్వ, కోల్డ్ స్టోరేజ్, కోల్డ్ చైన్ మరియు ఇతర మార్కెటింగ్ మరియు విలువను పెంచే మౌలిక సదుపాయాలను తన పథకాలైన వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సదుపాయాలు (ఏ.ఎం.ఐ); మిషన్ ఫర్ ఇంటిగ్రేటెడ్ డెవలప్‌మెంట్ ఆఫ్ హార్టికల్చర్ (ఎమ్.ఐ.డి.హెచ్); రాష్ట్రీయ కృషి వికాస్ యోజన-వ్యవసాయం మరియు అనుబంధ రంగాల పునరుజ్జీవనానికి  సరసమైన ధరల విధానాలు (ఆర్.కె.వి.వై-ఆర్.ఏ.ఎఫ్.టి.ఏ.ఏ.ఆర్) మొదలైన తన పధకాల ద్వారా ప్రోత్సహిస్తోంది.   

పోటీ ఆన్‌లైన్ బిడ్డింగ్ విధానం ద్వారా రైతులకు తమ ఉత్పత్తులను నేరుగా సరసమైన ధరలకు విక్రయించే అవకాశాన్ని కల్పించడానికి ఆన్‌లైన్ వర్చువల్ ట్రేడింగ్ ప్లాట్‌ఫామ్ అయిన జాతీయ వ్యవసాయ మార్కెట్ (ఇ-నామ్) పథకాన్ని ప్రభుత్వం అమలు చేసింది.  ఇప్పటివరకు, 18 రాష్ట్రాలు మరియు 3 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలలోని మొత్తం 1000 కి పైగా అమ్మకపు నియంత్రిత మార్కెట్లు ఇ-నామ్ ప్లాట్‌ఫామ్‌తో అనుసంధానమై ఉన్నాయి.  ఈ-నామ్ ప్లాట్ ‌ఫామ్‌లో వాణిజ్యం కోసం 175 వస్తువులకు అమ్మాకానికి అవసరమైన పరిమితులు ప్రోత్సహించబడ్డాయి.

31.08.2020 తేదీ నాటికి మొత్తం 1.67 కోట్ల మంది రైతులు, 1.44 లక్షల మంది వ్యాపారులు, 83,958 కమీషన్ ఏజెంట్లు, 1722 రైతు ఉత్పత్తి సంస్థలు (ఎఫ్.‌పి.ఓ.లు) ఈ-నామ్ వేదికపై తమ పేర్లు నమోదు చేసుకున్నారు.  ఈ-నామ్ వేదికపై మొత్తం వాణిజ్య విలువ 1,04,313 కోట్ల రూపాయలుగా నమోదయ్యింది. 

కేంద్ర వ్యవసాయం, రైతు సంక్షేమ శాఖ మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర సింగ్ తోమర్ ఈ రోజు రాజ్యసభకు వ్రాతపూర్వకంగా సమర్పించిన సమాధానంలో ఈ సమాచారాన్ని పొందుపరిచారు. 

*****