ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹ ಮುಕ್ತ ಭಾರತ ಅಭಿಯಾನದ ಮೊದಲ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವದ ಅಂಗವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರ ಮಹಿಳಾ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ಇಂದು (ಡಿಸೆಂಬರ್ 4, 2025) ನವದೆಹಲಿಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಭವನದಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹ ಮುಕ್ತ ಭಾರತಕ್ಕಾಗಿ 100 ದಿನಗಳ ತೀವ್ರ ಜಾಗೃತಿ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಮಹಿಳಾ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವರಾದ ಶ್ರೀಮತಿ ಅನ್ನಪೂರ್ಣ ದೇವಿ ಅವರು ಕೇಂದ್ರ ಮಹಿಳಾ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಲಯದ ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವರಾದ ಶ್ರೀಮತಿ ಸಾವಿತ್ರಿ ಠಾಕೂರ್ ಅವರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು.

"ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಮಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಮಗ ತಮ್ಮ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಘನತೆ, ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳೊಂದಿಗೆ ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವ" ಭಾರತವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ದೃಢ ಸಂಕಲ್ಪವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವರಾದ ಶ್ರೀಮತಿ ಅನ್ನಪೂರ್ಣ ದೇವಿ ಅವರು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು. ಅಭಿಯಾನದ ಮೊದಲ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವವು ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಮೈಲಿಗಲ್ಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ತಿಳಿಸಿದರು. ಬಾಲ್ಯವಿವಾಹವನ್ನು ಕಾನೂನು ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ಅನ್ಯಾಯ ಕೂಡ ಆಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ ಅವರು, ಜನನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಿತ ಲಿಂಗ ಅನುಪಾತ, ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಹುಡುಗಿಯರ ದಾಖಲಾತಿ ಹೆಚ್ಚಳ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಹುಡುಗಿಯರ ಒಟ್ಟಾರೆ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ ಸರ್ಕಾರದ ನಿರಂತರ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳನ್ನು ಅವರು ವಿವರಿಸಿದರು.

ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನಕ್ಕಾಗಿ ₹1,827 ಕೋಟಿಯನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದೆ, ಅವರ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಚಿವರು ಹೇಳಿದರು. ಭಾರತದ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠರಾಗಿದ್ದಾರೆ, ಹುಡುಗಿಯರು ಸ್ಟೆಮ್ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯ 43% ರಷ್ಟಿದ್ದಾರೆ - ಇದು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಅತ್ಯಧಿಕ ಪಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ತಿಳಿಸಿದರು. ಬಾಲ್ಯವಿವಾಹವು ಬಹುತೇಕ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲ ಆದರೂ ಕೂಡ ಅಂಗನವಾಡಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯರು, ಸ್ವಸಹಾಯ ಗುಂಪುಗಳು, ಆಶಾಗಳು, ಎ.ಎನ್.ಎಂ.ಗಳು, ಶಿಕ್ಷಕರು, ಸಲಹೆಗಾರರು, ಒನ್ ಸ್ಟಾಪ್ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಸಮಾಜ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ ಅವರು, ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಯವಿವಾಹ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಂತೆ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು.

 

ಸಮುದಾಯ ನೇತೃತ್ವದ ಮತ್ತು ತಳಮಟ್ಟದ ಜನರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಅಭಿಯಾನದ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವರಾದ ಶ್ರೀಮತಿ ಸಾವಿತ್ರಿ ಠಾಕೂರ್ ಅವರು ವಿವರಿಸಿದರು. ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಮತ್ತು ಸಾಮೂಹಿಕ ಜಾಗರೂಕತೆಯಲ್ಲಿ ಬೇರೂರಿರುವ ಬಲವಾದ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಭಾರತವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಬಾಲ್ಯವಿವಾಹವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸುವುದು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ಸಮಯೋಚಿತ ವರದಿ ಮತ್ತು ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪಂಚಾಯತ್‌ ಗಳು, ಧಾರ್ಮಿಕ ಮುಖಂಡರು, ಯುವ ಗುಂಪುಗಳು ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಜಾಲಗಳ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಶ್ರೀಮತಿ ಠಾಕೂರ್ ತಿಳಿಸಿದರು. ತಳಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಹುಡುಗಿಯರಿಗೆ ಸುರಕ್ಷತೆ, ಪೋಷಣೆ, ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಿರುವ ಬೇಟಿ ಬಚಾವೊ ಬೇಟಿ ಪಡಾವೊ, ಪಿ.ಎಂ.ಎಂ.ವಿ.ವೈ, ಪೋಷಣ್ ಅಭಿಯಾನ ಮತ್ತು ಒನ್ ಸ್ಟಾಪ್ ಸೆಂಟರ್‌ ಗಳಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಅವರು ವಿವರಿಸಿ ಎಲ್ಲರ ಗಮನಸೆಳೆದರು. ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ವಯಸ್ಸನ್ನು ತಲುಪುವ ಮೊದಲು ಯಾವುದೇ ಹೆಣ್ಣುಮಗಳು ಮದುವೆಯಾಗದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಚಿವರು ಕುಟುಂಬಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಕರೆ ನೀಡಿದರು, ಇದು ಬಾಲ್ ವಿವಾಹ ಮುಕ್ತ ಭಾರತ ಅಭಿಯಾನವು ನಿಜವಾದ ಜನ ಆಂದೋಲನ ಎಂದು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು

ಕೇಂದ್ರ ಮಹಿಳಾ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಲಯದ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಶ್ರೀ ಅನಿಲ್ ಮಲ್ಲಿಕ್ ಅವರು ವರ್ಧಿತ ಬಾಲ್ ವಿವಾಹ ಮುಕ್ತ ಭಾರತ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಕುರಿತು ಪ್ರಮುಖ ನವೀಕರಣಗಳ ಕುರಿತು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡರು, ಇದು ಈಗ ದೇಶಾದ್ಯಂತ 38,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಬಾಲ್ಯವಿವಾಹ ನಿಷೇಧ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ (ಸಿಎಂಪಿಒ) ತಡೆರಹಿತ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.  ನಾಗರಿಕರು ಜಿಲ್ಲಾವಾರು ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಡಬಹುದು, ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಆನ್‌ ಲೈನ್ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಭಾಗವಹಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದರು. 26 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ನಾಗರಿಕರು ಮತ್ತು ಮುಂಚೂಣಿಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಈಗಾಗಲೇ ಪ್ರಚಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ನೇರವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ಬಲವಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಮುದಾಯ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮತ್ತು ತಳಮಟ್ಟದ ಬದಲಾವಣೆಯ ವಾತಾವರಣ ಸೃಷ್ಟಿಸಲು, ವ್ಯವಸ್ಥೆ ರೂಪಿಸಲು ತಯಾರಕರನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ವಿಶೇಷ ಚಲನಚಿತ್ರದ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಈ ಉದ್ಘಾಟನಾ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಿ ಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು https://webcast.gov.in/mwcd ಮತ್ತು ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಧಿಕೃತ YouTube ಚಾನೆಲ್‌ ನಲ್ಲಿ ನೇರಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲಾಯಿತು, ದೇಶಾದ್ಯಂತ 1.32 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಅಂತರ್ಜಾಲ ಸಾಧನಗಳಿಂದ ಜನರು ಸೇರಿದ್ದರು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಸಿಎಂಪಿಒಗಳು, ಆಶಾ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯರುಗಳು, ಎ.ಎನ್.ಎಂ.ಗಳು ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಸಮಾಜದ ಪಾಲುದಾರರು ಬಾಲ ವಿವಾಹ ಮುಕ್ತ ಭಾರತವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಸವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ವಿವರಿಸಿದರು. ಅಭಿಯಾನದ ಕುರಿತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ ಈ ಪೋರ್ಟಲ್‌ ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ: https://stopchildmarriage.wcd.gov.in/

100 ದಿನಗಳ ಅಭಿಯಾನ (27 ನವೆಂಬರ್ 2025 – 8 ಮಾರ್ಚ್ 2026)

ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ರಚನಾತ್ಮಕ ಮೂರು-ಮಂತ್ರ ವಿಧಾನದ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ:

• ಕಾಗುಣಿತ 1 (27 ನವೆಂಬರ್ – 31 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2025):

ಚರ್ಚೆಗಳು, ಪ್ರಬಂಧ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳು, ಸಂವಾದಾತ್ಮಕ ಅವಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಸಮಾರಂಭಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಶಾಲೆಗಳು, ಕಾಲೇಜುಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು.

• ಕಾಗುಣಿತ 2 (1 – 31 ಜನವರಿ 2026):

ಮಕ್ಕಳ ಹಕ್ಕುಗಳು, ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಸಬಲೀಕರಣದ ಕುರಿತು ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ವರ್ಧಿಸಲು ಧಾರ್ಮಿಕ ನಾಯಕರು, ಸಮುದಾಯ ಪ್ರಭಾವಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಾಹ ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ.

• ಕಾಗುಣಿತ 3 (1 ಫೆಬ್ರವರಿ – 8 ಮಾರ್ಚ್ 2026):

ತಮ್ಮ ನ್ಯಾಯವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಬಾಲ್ಯವಿವಾಹ ಮುಕ್ತವೆಂದು ಘೋಷಿಸುವ ನಿರ್ಣಯಗಳನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಲು ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿಗಳು ಮತ್ತು ಪುರಸಭೆಯ ವಾರ್ಡ್‌ಗಳ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುವಿಕೆ.

 

ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬ ಕಲ್ಯಾಣ, ಪಂಚಾಯತಿ ರಾಜ್, ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಸಚಿವಾಲಯಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಮನ್ವಯದೊಂದಿಗೆ ಸಹಯೋಗದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ, ಇದು ತಡೆರಹಿತ ಒಮ್ಮುಖ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ತಳಮಟ್ಟದ ಫಲಿತಾಂಶ  ಹಾಗೂ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ದೇಶಾದ್ಯಂತ ನಾಗರಿಕರು, ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯ ಮುಖಂಡರು ಈ ಆಂದೋಲನಕ್ಕೆ ಸೇರಲು ಮತ್ತು ಈ 100 ದಿನಗಳ ಅಭಿಯಾನದ ಮೂಲಕ ಬಾಲ್ಯವಿವಾಹ ಮುಕ್ತ ಭಾರತವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಭಾರತದ ಸಂಕಲ್ಪವನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಲು ಸಚಿವಾಲಯ ಈ ಮೂಲಕ ಕರೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.

 

****

(रिलीज़ आईडी: 2199117) आगंतुक पटल : 4